Te­le­ke­çi­lik – yk­dy­sa­dy­ýe­tiň ösüş gu­ra­ly

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň taý­syz ta­gal­la­la­ry ne­ti­je­sin­de, hu­su­sy te­le­ke­çi­lik hä­zir­ki dö­wür­de ýur­du­my­zyň yk­dy­sa­dy­ýe­ti­niň we jem­gy­ýe­ti­niň dur­mu­şy­nyň aý­ryl­maz bir bö­le­gi­ne öw­rül­ýär. Hä­zir­ki wagt­da Türk­me­nis­ta­nyň Se­na­gat­çy­lar we te­le­ke­çi­ler bir­leş­me­si­ dü­zü­min­de 26 müň­den gow­rak ag­za­ny bir­leş­dir­ýär. Şeý­le­lik­de, bir­leş­mä­niň dü­zü­min­de aý­ra­tyn bir­le­şik­le­riň dö­re­dil­me­gi onuň işi­niň has tä­sir­li we mak­sat­ly bol­ma­gy­na kö­mek ed­ýär.

Ösüş garaşylandan ýokary bolar

Ýew­ro­pa Bi­le­le­şi­gi­niň Ko­mis­si­ýa­sy Ýew­ro se­bi­tin­de ösü­şiň ozal­ky çak edi­li­şin­den ýo­ka­ry bol­jak­dy­gy­ny mälim et­di. Ko­ro­na­wi­rus bi­len gö­reş­de ga­za­nyl­ýan üs­tün­lik­ler bu ösü­şe oňyn tä­sir eder. Şu ýyl­ky ösü­şiň 4,8 gö­te­rim bol­jak­dy­gy­, mun­dan ozal bu gör­ke­zi­ji­niň 4,3 gö­te­rim bol­ma­gy­na ga­ra­şyl­ýandygy, gel­jek ýyl­ky ösü­şiň has ýo­ka­ry bol­jak­dy­gy bel­le­nil­di. Ko­mis­si­ýa­nyň baş­ly­gy­nyň orun­ba­sa­ry Wal­dis Domb­rows­kis yk­dy­sa­dy­ýe­tiň güýç­li dep­gin­ler bi­len di­kel­ýän­di­gi­ni bel­le­di. Şeý­le hem se­bit­de hüm­met­siz­len­mä­niň gör­ke­zi­ji­si 1,7 gö­te­rim­den 1,9 gö­te­ri­me ýe­ti­ril­di. Bö­lek söw­da art­dy

Krip­to­pul tö­leg­le­ri art­ýar

Hal­ka­ra tö­leg ul­ga­my «Visa»-nyň we­kil­le­ri krip­to­wal­ýu­ta bir­lik­le­ri bi­len bag­ly tö­leg­le­riň 1 mil­liard dol­lar­dan ge­çen­di­gi­ni mä­lim et­di­ler. Kom­pa­ni­ýa­nyň ýol­baş­çy­la­ry krip­to­wal­ýu­ta bir­lik­le­ri­niň beý­le­ki pul bir­lik­le­ri ýa­ly ula­nyl­ma­gy­nyň mak­sat edi­nil­ýän­di­gi­ni we mu­nuň üçin ekoul­gam dö­ret­me­gi mak­sat edin­ýän­dik­le­ri­ni bel­le­di­ler. Hä­zir­ki wagt­da krip­to­pul bir­lik­le­ri­ni bir­nä­çe kom­pa­ni­ýa ada­ty tö­leg se­riş­de­si hök­mün­de ka­bul ed­ýär. «Visa»-nyň we­kil­le­ri­niň be­ren mag­lu­ma­ty­na gö­rä, krip­to­pul bi­len bag­ly kart­la­ryň ula­nyl­ma­gy şu ýy­lyň bi­rin­ji ýa­ry­myn­da uly öňe­gi­diş­lik ga­za­nyp­dyr. Kom­pa­ni­ýa krip­to­pu­luň ula­nyl­ma­gy­ny ýe­ňil­leş­dir­ýän çöz­güt­le­ri hem taý­ýar­la­ýan­dy­gy­ny mä­lim et­di. Kom­pa­ni­ýa­nyň ma­li­ýe bö­lü­mi­niň ýol­baş­çy­sy Wa­sant Prab­hu adam­la­ryň ada­ty pul bir­lik­le­ri­ni ula­ny­şy ýa­ly krip­to­pul­la­ry hem ulan­ma­gyň ýol­la­ry­ny göz­le­ýän­dik­le­ri­ni aý­dyp, tö­le­giň bu gör­nü­şi­ni ýaý­baň­lan­dyr­mak üçin ta­gal­la ed­ýän­dik

Guraklyga garşy çözgüt: tokaýlaryň çägini giňeltmek

Ne­bit-­gaz pudagynyň men­zil­le­ri

Ber­ka­rar döw­le­ti­mi­ziň bag­ty­ýar­lyk döw­rün­de ne­bit­gaz top­lu­my­ny ös­dür­mek bo­ýun­ça öň­de du­ran we­zi­pe­le­ri üs­tün­lik­li dur­mu­şa ge­çir­mek­de uly iş­ler edil­ýär. Ýur­du­myz ener­gi­ýa se­riş­de­le­ri­ni dün­ýä ba­zar­la­ry­na iber­mek bi­len bir ha­tar­da, ne­bi­ti we ga­zy gaý­ta­dan iş­le­ýän döw­re­bap önüm­çi­lik­le­ri dö­ret­mä­ge uly üns ber­ýär. Te­bi­gy ga­zyň ägirt uly gor­la­ry bo­ýun­ça dün­ýä­de öň­de­ba­ry­jy or­ny eýe­le­ýän ýur­du­myz­da yk­dy­sa­dy­ýe­ti­mi­ziň ne­bit­gaz we se­na­gat pu­da­gy­ny ös­dür­mek bo­ýun­ça giň ge­rim­li tas­la­ma­lar ama­la aşy­ryl­ýar. Ug­le­wo­do­rod çig ma­ly­ny gaý­ta­dan iş­le­mä­ge ýö­ri­te­leş­di­ri­len iri se­na­gat des­ga­la­ry gu­rul­ýar. Tä­ze ojak­la­ry aç­mak, tä­ze kän­le­riň çä­gi­ni gi­ňelt­mek, tä­ze gu­ýu­la­ry bu­raw­la­mak ýa­ly iş­ler ýur­du­my­zyň ne­bit­gaz se­na­ga­ty­nyň öňün­de du­ran esa­sy we­zi­pe­ler bo­lup dur­ýar.

Intellektual eýeçilik ulgamy: ösüşiň hukuk esaslary

Intellektual eýeçiligiň obýektlerini hukuk taýdan goramak boýunça halkara ýörelgelere laýyk gelýän kanunçylyga esaslanýan bu ulgam senagat, ylym we awtorlyk hukugy çygrynda döwletiň üstünlikli ösüşiniň esaslarynyň biri bolup durýar. Intellektual eýeçiligi goramak çygryndaky kanunçylygyň esaslary, döwlet gullugy we hünärmenler intellektual mümkinçilikleri ösdürmäge, tehniki innowasiýalary ornaşdyrmaga, şol sanda daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmäge şert döredýär. Milli ulgam 1993-nji ýyldan bäri hereket edýär. 2008-nji ýylda bu ugurda birnäçe täze kanunçylyk namalarynyň kabul edilmegi hem-de 2013-nji ýylda Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň Intellektual eýeçilik boýunça döwlet gullugynyň döredilmegi, şeýle hem 2020-nji ýylyň 4-nji dekabrynda «Türkmenistanyň intellektual eýeçilik ulgamyny ösdürmegiň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Maksatnamasynyň» kabul edilmegi ýurdumyzda bu ugry ösdürmäge uly üns berilýändigine aýdyň şaýatlyk edýär.

Milli ykdysadyýetimizde kämil bank hyzmatlary

Berkarar döwletiň bagtyýarlyk döwründe milli Liderimiziň ýolbaşçylygynda ýurdumyzda köpugurly, uly möçberli ykdysady özgertmeler amala aşyrylýar. Şeýle tagallalar, ilkinji nobatda, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da gowulandyrmaga, ykdysady ösüşlere okgunly häsiýet bermäge gönükdirilendir. Ýurdumyzy senagatlaşdyrmaga, ýerli önüm öndürijileri höweslendirmäge, alyjylaryň satyn alyjylyk ukyplaryny ýokarlandyrmaga gönükdirilen möhüm işlerden ýurdumyzyň bank edaralary hem çetde durmaýarlar. Olar öňde goýlan jogapkärli wezipeleri üstünlikli amala aşyrmakda möhüm hyzmatlary ýerine ýetirýärler. Alnyp barylýan işlere giň gerim bermek maksady bilen ýurdumyzyň milli ykdysadyýetine döwrebap sanly tehnologiýalar we innowasion häsiýetli täjirçilik usullary giňden ornaşdyrylýar. Türkmenistanyň «Türkmenistan» döwlet täjirçilik banky hem müşderilerine döwrebap hyzmatlaryny hödürleýär. Interneti ulanyjylaryň sanynyň günsaýyn artýan şertlerinde häzirki wagtda «Internet-bank», «Mobil-bank» hyzmatlary has ýörgünli bolýar. Bu hyzmatlaryň üsti bilen, karz edarasyna barmazdan, nagt däl amallaryň birnäçesini, tölegleri geçirip bolýandygyny belläp geçmek ýerlikli bolar. «Internet-bank» hyzmatynyň esasy amatlylyklarynyň biri-de günüň islendik wagtynda, bankyň we beý

Gum depeleriniň arasyndaky yzlar

Ýurdumyzyň iri önümçilik-hojalyk toplumy bolan «Türkmennebit» döwlet konserni esasy we ýardam beriji kärhanalaryň birnäçesini özünde jemleýär. Halkymyzda «Arkalaşan dag aşar» diýen pähim bar, «gara altyny» we «mawy ýangyjy» çykarmak boýunça umumy işiň üstünlikli ýerine ýetirilmegi üçin nebitçiler biri-biri bilen arkalaşykly işleýärler. «Nebitgazburawlaýyş» trestiniň Balkanabat tilsimat ulaglar müdirligi-de ýardam beriji kärhanalaryň biridir. Geçen asyryň kyrkynjy ýyllarynda peýda bolan bu kärhananyň döredilmegi welaýatymyzda nebitgazly ýataklaryň açylmagy we özleşdirilmegi bilen baglanyşyklydyr. Geçen ýyllaryň dowamynda müdirlik tebigy baýlyklaryň çykarylyşyny artdyrmak ugrundaky alnyp barlan işlerde hemişe öň hatarda bolupdy. Ulaglaryň dürli görnüşlerine ezberlik bilen erk edijiler «Türkmennebit» döwlet konserniniň geologlary we burawlaýjylary bilen bilelikde aňňat-aňňat çäge depelerini geçipdiler, yhlaslylygyň, çydamlylygyň nusgasyny görkezipdiler.

«Gara altynly» guýular

«Türkmennebit» döwlet konserniniň Goturdepe buraw işleri müdirliginiň burawlaýjylary «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylyny üstünliklere beslemek maksady bilen, mukaddes Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllyk baýramçylygyna mynasyp sowgatly barýarlar. Olar kämil buraw desgalarydyr enjamlaryna başarnykly erk etmek bilen, has çuň gatlaklara aralaşyp, uglewodorod çig mallarynyň baý gorlaryny gözläp tapýarlar.  Baýlyk gözleýjiler şu ýylyň başyndan bäri müňlerçe metr ýerasty çuňluk geçip, nebit çig mally guýularyň dördüsini ulanyşa tabşyrdylar. Onuň ep-esli böleginiň ulanyş maksatly çuňluk bolmagy has-da buýsançly. Şeýle guwandyryjy netijäniň gazanylmagyna soňky döwürde has kuwwatly buraw desgalarynyň önümçilige yzygiderli ornaşdyrylmagy aýgytly täsirini ýetirdi. Goturdepe, Altyguýy we Ördekli meýdançalarynyň ýerasty gatlaklaryny senagat taýdan özleşdirmekde netijeli işleri alyp barýan müdirligiň burawlaýjylary ýaňy-ýakynda Demirgazyk Goturdepe käninde önümli guýularyň birbada ikisiniň gazuw işlerini üstünlikli tamamladylar. Netijede, şol ýerdäki 348-nji we 351-nji guýulardan «gara altynyň» bol akymy alyndy. Tehniki sazlaýyş işlerinden soň önümli guýular nebitçilere ulanyşa berildi.

Sanly ykdysadyýetiň rowaç menzilleri

Milli Liderimiziň parasatly baştutanlygynda ýurdumyzda ähli ulgamlara ösen tehnologiýalaryň ornaşdyrylmagy netijesinde sanly ulgamyň mümkinçilikleri günsaýyn artýar. Biz muňa öz durmuşymyzdaky täze öwrülişikler esasynda-da göz ýetirip bilýäris. Häzirki wagtda onlaýn söwda işleriniň ýola goýulmagy, degişli web-saýtlaryň üsti bilen ýolagçylaryň islendik wagtda onlaýn peteklerini satyn alyp bilmekleri, AŞTU töleg hyzmatlarynyň internet arkaly amala aşyrylmagy — bularyň ählisi hormatly Prezidentimiziň Kararlary esasynda durmuşymyza ornaşdyrylýan sanly ulgamyň giň mümkinçilikleridir. Az wagtyň içinde durmuşymyzyň aýrylmaz bölegine öwrülen sanly ulgamyň çäksiz mümkinçilikleriniň ähli pudaklarda, şol sanda ýurdumyzyň ykdysady ulgamynda hem uly ähmiýeti bardyr. «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasynda» göz öňünde tutulan wezipeleriň amala aşyrylmagyny üpjün etmek, milli ykdysadyýetimiziň pudaklarynda sanly ulgamy giňden ornaşdyrmak arkaly ýokary tehnologiýaly we bäsdeşlige ukyply sanly ykdysadyýeti ösdürmek maksady bilen, «Türkmenistanda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Döwlet maksatnamasyny» hem-de ony amala aşyrmak boýunça ýerine ýetirilmeli çäreleriň Meýilnamasynyň tassyklanylma