HABARLAR

Nesil terbiýesi mukaddesdir

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe eziz Watanymyzyň ykdysady kuwwatynyň artmagy we gülläp ösmegi, ýaşaýyş-durmuş derejämiziň has-da ýokarlanmagy üçin yhlasly, döredijilikli zähmet çekýän halkymyzyň päk zähmetiň hözirini görüp ýaşamagy, dynç almagy, saglygyny berkitmegi barada yzygiderli aladalar edilýär. Munuň üçin ýurdumyzda, ak şäherimiz Aşgabatda köpugurly mümkinçilikler, ähli şertler döredilendir. Häzirki wagtda hormatly Arkadagymyzyň çuň parasaty bilen beýik ösüşlere beslenýän gözel paýtagtymyz Aşgabady görmäge göz, taryplamaga şirin söz gerek. Ak mermere beslenen beýik-beýik binaly, gür baglary bolan seýilgähli paýtagtymyz gözelligiň dürdänesine öwrüldi. Onuň edebiýatdaky, sungatdaky waspy has belentdir. Ak şäherimiz Aşgabadyň şanyna döredilýän şygyrlar aýdym bolup kalplara dolýar. Ýaş nesil, onuň sazlaşykly ösüşi we saglygy barada hemmetaraplaýyn alada hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda ýerine ýetirilýän ýurdumyzyň döwlet syýasatynyň esasy ugurlarynyň hatarynda durýar. Gahryman Arkadagymyz: «Ýaş nesillerimize mynasyp terbiýe bermek biziň üstünliklerimiziň gözbaşydyr. Şoňa görä-de, maşgala gymmatlyklaryna biz uly üns berýäris. Sebäbi ýaşlarymyzyň ýokary ahlak häsiýetleri şu gymmatlyklaryň esasynda kemala gelýär» diý

21 Iýun 2021

Maşgala

Bulary bilmek gyzykly

Ýarganatlar gowakdan mydama çepe tarap uçup çykýarlar. * * *

20 Iýun 2021

Maşgala

Ýuwluk gören ýuwlar

Tanyşlarymyň biri paýtagtymyzyň esaslandyrylmagynyň 140 ýyllyk toýunyň toýlanýan günleri Aşgabat şäheriniň Büzmeýin etrabynyň Bagyr obasynda iki asyryň şaýady bolan, 100 ýaşyny toýlaýan enäniň bardygyny aýtdy. Hoş habary eşiden badymyza, biz bu ene bilen gürrüňdeş bolmagy niýet edinip, onuň öýüne bardyk. Sugra Şirmämmedowa, tüweleme, 100 ýaşy arka atana meňzänok. Saglyk-amanlykdan soň, onuň bilen gürrüňimiz alşyp gitdi. Sugra Şirmämmedowa 1941 — 1945-nji ýyllaryň Beýik Watançylyk urşy başlananda ýaňy 20 ýaşyndaky gyzdy. Obadaky eli ýarag tutmaga ýaramly erkekleriň ählisi söweş meýdanyna gidýär. Obada gelin-gyzlar, garrylar, ýaş çagalar galýar. Olaryň işe ýaramlylarynyň ählisi daýhan birleşiginde işlemeli bolýar. Sugra eneleriň maşgalasyndan hem kakasy Seýitesger aga Beýik Watançylyk urşuna gidýär. Ejesi Şirwan daýza bäş çagany eklemeli bolýar. Olar agzybirlikde maşgala bolup daýhan birleşiginiň ekin meýdanlarynda gije-gündize parh goýman işleýärler. Sugra ene şeýdip ene topraga yhlasyny siňdirýär, ýylyň-ýylyna ýüpek gurçuklaryny idedýär, gysga wagtyň içinde boýdaşlaryndan tapawutlanyp, öz işiniň ussady bolýar.

18 Iýun 2021

Maşgala

Edepli ile ýarar

Edep dürdäneleri hakynda köp okansyňyz, olar dogrusyndaky tymsallardyr rowaýatlar hem ýadyňyzdadyr. Köpçülik ýerlerinde ulularyň çagalara özlerini alyp barmak bilen baglanyşykly käbir wesýetleri berýän pursatlaryna şaýat-da bolansyňyz. Emma meniň perzent edebi, perzent zehini barada pikir öwürmegime, iş sapary bilen welaýatdan gaýdyp gelýärkäm otluda bir küpede ýoldaş bolmak nesibäme ýazylan enäniň aýdan sözleri sebäp boldumyka diýýän. Üstünden köp wagt geçenem bolsa, köpügören enäniň aýdanlary pikir-hyýallarymdan daşlaşyberenokdy. Ene edepli perzentler barada söz açyp: «Dünýäde rysgal örän köpdür, ol rysgalyň gymmatyny mal bilen kesgitläp bilmersiňiz. Seni söýýän perzentleriň bardygy hem rysgaldyr. Oňat terbiýeli, ata-enesiniň diýenini edýän ogul perzent hem rysgaldyr. Perzent edebi, perzent zehini nesibäňe atylan nygmatdyr» diýipdi. Enäniň bu sözleri meni köp oýlandyrdy. Oýlandygymça-da kalbym giňeýär, ýüregim aram tapýar. Göz dikip ýetişdirýän ogul-gyzyň edebi bilen ile ýarap, zehini bilen halkyna, Watanyna hözir berip bilse, ene-atanyň ondan başga bagty islemejegi görnüp durandyr. Il-günüň oňlaýan, halkymyzyň iň eý görýän perzent terbiýesi maşgalada pyntyk ýaryp, ol soňlugy bilen jemgyýetde täsin bag ýaly boý alyp, gülläp, miwesini eçilýär.

17 Iýun 2021

Maşgala

Maşgalam — baş galam

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe maşgala mukaddesligine aýratyn ähmiýet berilýär. Jemgyýetiň iň kiçi topary bolan maşgala mukaddes ojak hasaplanylýar. Şoňa görä-de, ýurdumyzda maşgala gatnaşyklaryny yzygiderli kämilleşdirmek, onuň hukuk esaslaryny berkitmek maksady bilen degişli işler alnyp barylýar. Hormatly Prezidentimiziň tagallalary bilen kämilleşdirilýän kanunçylyk namalarynda, şol sanda Türkmenistanyň Maşgala kodeksinde maşgalany berkitmek, är-aýalyň, çagalaryň hukuklaryny, kanuny bähbitlerini goramak babatda ähli üpjünçilikler göz öňünde tutulýar. Türkmenistanyň Maşgala kodeksiniň 9-njy maddasynyň 1-nji böleginde «Maşgala hukuklary kanun bilen goralýar» diýlip bellenilmegi munuň aýdyň subutnamasydyr. Maşgalanyň esasynda garyndaşlyk gatnaşyklary durmak bilen, şol gatnaşyklar är-aýalyň bir-birleriniň, ata-enäniň we çagalaryň, şeýle hem ýakyn garyndaşlaryň arasyndaky gatnaşyklary sazlaýar. Maşgala gatnaşyklarynda, ilkinji nobatda, terbiýeleýjilik wezipesi öňde durýar. Sebäbi terbiýäniň düýp binýady, ilkinji nobatda, maşgalada goýulýar. Türkmeniň aňyrdan gelýän ýaşaýyş-durmuş kadalary haýsy maşgalada göwnejaý berjaý edilse, şol öýde hemmetaraplaýyn sagdyn, halal, päkize nesil ýetişýär. Çünki maşgala terbiýe ojagydyr.

15 Iýun 2021

Maşgala

Sapaly gökdere

Sapaly tomus paslynyň gelmegi bilen, bagtyýar çagalaryň şatlykly owazlary tutuş giňişlige ýaýrap gidýär. Okuw möwsümini tamamlan çagalary Awazadaky, gözel Gökdere jülgesindäki hem-de ýurdumyzyň beýleki ajaýyp künjeklerindäki çagalar sagaldyş we dynç alyş merkezleri gujak açyp garşylaýar. Bagtyýarlygyň bar ýerinde çagalaryň şatlyk-şowhuny has belentden ýaňlanýar. Milli Liderimiziň taýsyz tagallalary, atalyk aladalary netijesinde bu günki gün ata Watanymyz bagtly çagalygyň ýurduna öwrüldi. Ýurdumyzyň ýagty geljegini, aýdyň ertirlerini ösüp gelýän ýaş nesillerde görýän hormatly Prezidentimiziň parasatly başlangyçlary bilen çagalaryň kämil bilim almagy bilen bir hatarda, olaryň şadyýan dynç alşyny üpjün etmek ugrunda hem netijeli işler amal edilýär.

14 Iýun 2021

Maşgala

Buratinonyň başdan geçirmeleri

Mähriban çagalar! Siziň ähliňiz «Buratinonyň başdan geçirmeleri» atly multfilmi bilýän bolsaňyz gerek. Indi bu multfilm 60 ýyldan gowrak wagt bäri ýaýlyma berlip gelinýär. Biziň käbirimiz multfilmi «Altyn açar» ady bilen tanaýarys. Multfilm «Soýuzmultfilm» studiýasy tarapyndan, tanymal rus ýazyjysy Alekseý Nikolaýewiç Tolstoýyň 1936-njy ýylda çap edilen «Buratinonyň başdan geçirmeleri» atly kitaby esasynda döredildi. Ýazyjynyň bu eserini italýan ýazyjysy Karlo Kollodiniň «Pinnokionyň başdan geçirmeleri» atly romanyndan ruhlanyp ýazandygy aýdylýar. Buratino Alekseý Nikolaýewiç Tolstoýyň bu meşhur eseriniň başdan aýagyna çenli esasy gahrymany bolup hyzmat edýär. «Buratino» italýan sözi bolup, «agaç gurjagy» diýmegi aňladýar. Dowamlylygy altmyş ýedi minuta barabar bolan «Buratinonyň başdan geçirmeleri» atly multfilm «Soýuzmultfilm» studiýasy tarapyndan 1959-njy ýylyň 31-nji dekabrynda ýaýlyma berildi. Bu bolsa çagalara iň gowy täze ýyl sowgady boldy. Wagtyň geçmegi bilen, multfilm dürli dillere, şol sanda türkmen diline hem terjime edilip, dünýäniň dürli künjeklerinde görkezilýär. Multfilm birnäçe abraýly baýraklara mynasyp boldy. «Buratinonyň başdan geçirmeleri» multfilmi «Soýuzmultfilm» studiýasynyň iň şowly çykan ekran eserleriniň birine öwrü

14 Iýun 2021

Maşgala

Gizlenpeçek

Gizlenpeçek türkmeniň iň gadymy we gyzykly oýunlarynyň biridir. Bu oýny çagalar toparlaýyn yzygiderli oýnaýarlar. Gizlenpeçek ýurdumyzyň dürli künjeklerinde ýaşaýan çagalaryň arasynda meşhurdyr. Oýun şäheriň ýaşaýyş toplumlarynyň dynç alyş meýdançalarynda, obalarda bukular ýaly ýerlerde oýnalýar. Oýna başlamazdan öň, pellehana bellenilýär. Onuň üçin hemme oýunçylaryň gatnaşmagynda agajyň ýüzüne tegelek çyzylyp, dikligine iki sany göni çyzyk geçirilýär. Şondan soň oýunçylar bije atyşyp, sanawaç sanaşyp, deň iki topara bölünip, haýsy toparyň döwçüdigini we haýsy toparyň çülçüdigini kesgitleýärler. Döwçi toparyň oýunçylary gizlenýärler, çülçüler bolsa olary gözleýärler.

14 Iýun 2021

Maşgala

Ýaşlary terbiýelemekde gezelençleriň ähmiýeti

Türkmen halkynyň şöhratly taryhynyň ähli eýýamlarynda ata-babalarymyz ýaş nesillere gowy gylyk-häsiýetleri, arassa ahlaklylygy we watansöýüjiligi terbiýelemegi örän wajyp iş hasaplapdyrlar. Ata-babalarymyzyň asylly ýörelgelerinden ugur alyp, hormatly Prezidentimiz ýaşlaryň döwrebap bilim almaklaryna, gowy gylyk-häsiýetli, arassa ahlakly terbiýelenmeklerine uly üns berýär. Ýaşlaryň terbiýelenmeginde, olaryň häsiýetiniň kemala gelmeginde maşgalanyň täsiri uly bolýar. Şeýle hem uly adamlaryň maslahaty, öwüt-ündewi ýaşlar üçin gymmatly gollanmadyr. Esasan hem ýaşlaryň durmuşda gözleri bilen görenleri has täsirli bolýar, sebäbi alymlaryň aýtmaklaryna görä, adam kabul edýän maglumatlarynyň togsan göterimini göz üsti bilen kabul edýär. Ýaşlary terbiýelemekde ulanylýan usullar we serişdeler döwre görä üýtgäp durýan bolsa-da, aýdylýan sözleri mysalda görkezip terbiýelemek usullary özüniň ähmiýetini ýitirmändir. Muňa mysal edip, beýik şahyrymyz Magtymguly Pyragynyň: «Eşiden deň bolmaz, gören göz bile» diýen sözlerini beýan edip bileris. Görlen maglumatlary adamyň, has-da ýaş nesliň beýnisi has çalt kabul edýär we ýatda galyjylygy uzak bolýar.

13 Iýun 2021

Maşgala

60 sekuntda...

Göräýmäge, 60 sekunt kän wagt däl. Ýöne ýaşaýyş bir sekuntlyk hem togtamaýan goja Zeminde şeýle ujypsyzja müddetde-de gaty köp hadysalar bolup geçýär. Bary-ýogy bir minutda dünýäde bolup geçýän ahwalatlary sanasak, köpleri geň galdyrsa gerek. Geliň, çagalar, olaryň käbiri bilen tanyş bolalyň! Dünýäde 60 sekuntda...

10 Iýun 2021

Maşgala