"Edebiýat we sungat" gazeti

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Ministrler Kabineti
Salgysy: Aşgabat şäheri, Garaşsyzlyk şaýoly, 100, Türkmenbaşynyň erkin döredijilik mekany
Telefon belgileri: 38-62-17, 38-62-33, 38-62-01
Email: edebiyatwesungat@sanly.tm

Habarlar

Hereket edýän bina

Dubaýda ýerleşýän dünýädäki ilkinji hereket edýän bina, sanly tehnologiýanyň ajaýyp binagärlik desgalarynyň biridir. Gatlarynyň hemmesi 360 gradus derejä aýlanyp bilýän bu bina italýan binagäri Dewid Fişer tarapyndan «Tehnologiýa enjamlary ýaşaýyş üçin» atly şygary bilen dizaýn edildi. Binanyň her bir gaty ilki zawodda gurlup, soňra desga goşulandyr. Desganyň içinde oturan ýeriňi üýtgetmezden Günüň dogmagyna we ýaşmagyna seredip bolýar. 77 ýel turbinasy bilen öz sarp edýän elektrik energiýasyny öndürip bilýän bu bina ofis ýa-da öý eýeleriniň gündelik durmuşyna rahatlygy hödürleýär.

Jümle-jahan habarlary

Adamyň beýnisine neýroçip oturdyldy

Dünýäniň awiakompaniýalary ýolagçy gatnawyny 37 göterim artdyrdylar

Dünýäniň awiakompaniýalary 2023-nji ýylda ýolagçy gatnawyny 36,9 göterim artdyrdylar diýip, Howa ulaglarynyň halkara assosiasiýasy (IATA) habar berdi. Netijede, howa gatnawy pandemiýadan öňki 2019-njy ýyldakynyň 94,1 göterimine ýetdi diýip, «Interfax.ru» habar berýär. Geçen ýylda ýewropaly awiakompaniýalar halkara gatnawlarynda ýolagçylaryň sanyny 22 göterim artdyrdylar. Demirgazyk Amerikada ýolagçy sanynyň görkezijisi 28,3 we Aziýa-Ýuwaş umman sebitinde 126 göterim artdy.

«Türkmenistan» awiakompaniýasy Jidda we Hoşimin şäherlerine awiapetekleriň onlaýn-satuwyny açdy

«Türkmenistan» awiakompaniýasy turkmenistanairlines.tm resmi web saýtynda Jidda (Saud Arabystany) hem-de Hoşimin (Wýetnam) şäherlerine howa gatnawlarynyň awiapetekleriniň onlaýn-satuwyny ýola goýdy. Aşgabat — Jidda ugrunyň awiapeteginiň bahasy — 4322,5 TMT, yzyna amala aşyrylýan gatnawyň (Jidda — Aşgabat) awiapeteginiň bahasy bolsa — 4383 TMT barabardyr. Bu howa gatnawlary 16-njy fewraldan başlap, hepdede 2 gezek tertibinde ýola goýlar.

Eýran 28 ýurt bilen wizasyz režimi girizýär

Eýran 28 ýurduň raýatlary üçin, şol sanda Belarus, Katar, Gyrgyzystan, Meksika, BAE, Saud Arabystany, Serbiýa, Özbegistan hem-de Ýaponiýa ýaly döwletler bilen birtaraplaýyn tertipde wiza režimini aradan aýyrdy. Bu çözgüt 2024-nji ýylyň 4-nji fewralyndan güýje girýär diýip, IRNA habarlar gullugyna salgylanýan «MIR 24» habar berýär. Bu babatda Hindistanyň raýatlary üçin bolsa wiza diňe ýurduň çägine howa gatnawy arkaly girilen ýagdaýynda gerek bolýar.

Syýahatçylyk: köpugurly we ýokary hilli hyzmatlar

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiziň tagallalary netijesinde ýurdumyzda ähli ulgamlar bilen bir hatarda, syýahatçylyk pudagynda hem uly ösüşler gazanylýar. Şoňa görä, Diýarymyzda syýahatçylyk ugry boýunça iş alyp barýan hojalyk jemgyýetleriniňdir hususy kärhanalaryň sany ýylsaýyn artýar. Şolaryň biri-de «Ýorga» hojalyk jemgyýetidir. Golaýda habarçymyz bu hojalyk jemgyýetiniň baş direktory Ata SAPAROW bilen söhbetdeş bolup, onuň beren gürrüňlerini ýazga geçirdi: — Söhbedimiziň başynda syýahatçylygyň ugurlarydyr görnüşleri barada durup geçsek ýerlikli bolar. Halkara syýahatçylyk giriş we çykyş syýahatçylygyny öz içine alýar. Anyk aýtsak, daşary ýurtly raýatlaryň Türkmenistanyň çäklerindäki syýahaty giriş syýahatydyr. Çykyş syýahaty döwletimiziň raýatlarynyň daşary ýurtlara edýän jahankeşdeligidir. Ildeşlerimiziň ýurdumyzyň çäklerindäki gezelençleri bolsa içerki syýahatçylyga degişlidir. Umuman, dünýäde syýahatçylygyň başga-da ugurlary kän.

Äpet köşk

Ginnesiň Bütindünýä rekordlar kitabynda häzirki wagtda «Dünýäniň iň uly ýaşaýyş köşgi» diýlip atlandyrylýan Istana Nurul Iman binasy Bruneýde ýerleşýär. 1984-nji ýylda Bander Seri Begawanyň töwereginde gurlan bu äpet binanyň binagäri Leonardo Loksindir. Istana Nurul Iman köşgüniň altyn gümmezi bolup, onuň 1788 sany otagy, 257 sany hammamy, 44 sany basgançagy, 18 sany lifti, 5 sany howzy, kaşaň gurlan metjidi, 200 sany ata niýetlenen athanasy we ýerasty awtoulag duralgasy bar. Bu köşgüň banket zaly 5000 adama niýetlenendir. Owadanlygy we äpetligi bilen syýahatçylary özüne çekýän bu köşgüň umumy meýdany 200  000 inedördül metre deňdir.

«Türkmenistan» awiakompaniýasy Kuala Lumpur şäherine uçuşyň biletine arzanlaşyk yglan edýär

«Türkmenistan» awiakompaniýasy Malaýziýanyň paýtagty Kuala Lumpur şäherine amala aşyrýan ýolagçy gatnawyna arzanlaşyk yglan edýär. Bu barada awiakompaniýanyň resmi saýtynda habar berildi. «Türkmenistan» awiakompaniýasy» AGPJ tarapyndan 2024-nji ýylyň fewral aýynyň 15-den mart aýynyň 30-na çenli ýerine ýetiriljek Aşgabat - Kuala Lumpur - Aşgabat  ugry boýunça awiabiletlere arzanladyş yglan edilýär» diýlip, habarda bellenilýär.

Jümle-jahan habarlary

Ýurtda iň beýik bina açyldy

Paýtagtymyzyň bezegi

Paýtagtymyzyň Halkara howa menzili Gahryman Arkadagymyzyň gatnaşmagynda 2016-njy ýylyň sentýabr aýynda dabaraly ýagdaýda açylyp ulanylmaga berildi. Umumy eýeleýän meýdany 1200 gektara golaý bolan bu howa menzili 100-den gowrak desgany öz içine alýar. Şolaryň 48-si esasy desgalardyr. Ýolagçy terminalynyň esasy binasynyň ýokarsynda ýerleşdirilen 705 inedördül metr haly gölüniň şekillendirilmegi bilen Aşgabadyň Halkara howa menzili «Iň uly göl» diýlip atlandyrylan binagärlik aýratynlygy boýunça Ginnesiň Bütindünýä rekordlar kitabyna girizildi.

Darganata galasy

Ýurdumyzyň beýleki ýerlerinde bolşy ýaly, biziň welaýatymyzda hem ata-babalarymyzdan miras galan taryhy-medeni ýadygärlikleriň ençemesi saklanyp galypdyr. Şeýle medeni gymmatlyklaryň biri-de Darganata etrabynyň çäginde ýerleşýän adybir galadyr. Bu ýadygärlik Darganata şäheriniň merkezinden 4,5 kilometr günorta-gündogarda, tebigy beýikligiň üstünde ýerleşýär. alanyň meýdany 9 gektara barabar bolup, günorta-gündogardan demirgazyk-günbatar tarapa uzalyp gidýär. Onuň uzynlygy 380, ini 230 metr, umumy beýikligi bolsa 15 metre golaý. Ýadygärligiň welaýatymyzyň çäginde saklanyp galan arheologiki ýadygärliklerden üýtgeşik tarapy daşky gorag diwarlarynyň esasy böleginiň biziň günlerimize çenli gowy saklanyp galandygydyr.

Jümle-jahan habarlary

Buzdan we gardan emele gelen şäher

Bulary bilmek gyzykly

Eýfel diňi Megerem, Fransiýa ýa-da Pariž diýlende, ähliň akylyna Eýfel diňi gelýär. Çünki Eýfel diňi bu ýurduň hem-de onuň paýtagtynyň esasy gözel desgalarynyň biri bolup, ol Parižiň nyşany hasaplanýar. XIX asyryň 80-nji ýyllarynda Pariž şäheriniň ýerli dolandyryş häkimiýeti tarapyndan binagärleriň arasynda ýurduň beýikligini, şan-şöhratyny alamatlandyrjak desganyň taslama bäsleşigini yglan etdi. Ýeňijiniň taslamasy 1889-njy ýylda Parižde bütindünýä sergisiniň geçiriljek wagtyna gurulmalydy. Şeýlelikde taslama bäsleşigine 100-den gowrak dalaşgär gatnaşdy. Işler seljerilensoň, bäsleşigiň ýeňijisi Gýustaw Eýfeliň binagärçilik şereketi boldy. Onuň şereketi 1887-nji ýylda taslamanyň gurluşyk işlerine başlaýar.

Dubaýda gün batareýalarynda işleýän demir ýol awtobuslary we syýahatçylyk üçin ýokary tizlikli kapsulalar peýda bolar

Dubaý ýokary tizlikli syýahatçylyk kapsulalaryny we gün batareýalarynda işleýän demir ýol awtobuslaryny gurmaga başlaýandygy barada habar berýär. Dubaýyň Ýol we ulag müdirligi täze we innowasion ulag ulgamlaryny işläp taýýarlamk babatda özara düşünişmek hakynda iki sany ähtnama gol çekdi. Özara düşünişmek hakynda birinji ähtnama Beýik Britaniýada iş alyp barýan we ulag ulgamlaryny işläp taýýarlamakda ýöriteleşen Urban-Mass Company bilen gol çekdi. Bu ylalaşyk dünýäde ilkinji innowasion ulag ulgamy bolan Floc Duo Rail ulgamyny ösdürmegi göz öňünde tutýar. Demirýol görnüşindäki sürüjisiz bu ulgam ulag serişdelerine şäherde çalt we netijeli hereket etmäge mümkinçilik berýär.

Ýolagçy gämide Hazar deňzi boýunça ilkinji syýahat guralar

"Beýik Wolžsk ýoly" atly taslamanyň çäklerinde Hazar deňzi boýunça ilkinji ýolagçy gämili syýahaty guralar. Ilkinji deňiz syýahaty Azerbaýjanyň, Eýranyň, Gazagystanyň, Türkmenistanyň we Russiýanyň kenarýaka şäherlerine guralar. Russiýaly we daşary ýurtly syýahatçylar 4 gatly "Beýik Pýotr" gämisinde degişli ugurlar boýunça syýahatdan lezzet alyp bilerler. Häzirki wagtda Astrahan oblastyndaky "Lotos" gämigurluşyk zawodynda bu gäminiň gurluşygy alnyp barylýar.

“Wladimir Žirinowskiý” atly täze gurulýan gämi syýahat ugurlaryny giňeltdi

“Lotos” gämigurluşyk zawodynda gurluşygy tamamlaýjy tapgyrda alnyp barylýan “Wladimir Žirinowskiý” atly ýolagçy gämisi Hazar deňzi boýunça syýahat etjek ugurlaryny has-da giňeltdi. Gäminiň diňe bir Türkmenistanyň, Azerbaýjanyň, Gazagystanyň, Eýranyň deňiz portlaryna däl, eýsem Türkiýäniň kenarlaryna hem syýahat etmegine garaşylýar. Mälim edilşine görä, 310 ýolagça we 90 ekipaž agzasyna niýetlenen ýolagçy gämi 4 deňiz boýunça 6 ýurda syýahat eder.

Jümle-jahan habarlary

Ýol üçin ýelim Moskwanyň M.W.Lomonosow adyndaky döwlet uniwersitetiniň alymlary ýörite ýelimiň kömegi bilen berk ýol örtügini döretmäge mümkinçilik berýän üýtgeşik tehnologiýany işläp düzdüler. «Superýelim» diýlip atlandyrylýan ýelim suwda eredilen mikron ölçegli polimer bölekleriniň esasynda döredildi. Alymlaryň bu açyşy ýol gurluşygy pudagynda hil babatynda düýpli özgertmeleri amala aşyrmaga ýardam berer. Adaty ýelimler ýol örtüginde ulanylanda, pugtalygy bilen tapawutlanmaýar. Ýöne russiýaly alymlaryň oýlap tapan ýelimi topragyň dürli görnüşlerini birleşdirip, olary örän berk ýol örtügine öwürmäge ukyplydyr. Bu tehnologiýanyň ulanylmagy täze ýollary gurmagyň we ozaldan barlaryny abatlamagyň bahasynyň arzanlamagyna hem ýardam berer.

Ýüzýän muzeý

Hytaýyň Siçuan welaýatynyň paýtagtynda «Çengdu» ylmy (fantastika) muzeýi açyldy. Muzeýiň iň möhüm aýratynlygy, ony synlanyňda, suwuň üstünde ýüzýän şekilindäki görnüşidir. «Çengdu» ylmy (fantastika) muzeýi ýedi burçly metal ýyldyz görnüşinde bina edilipdir. Muzeý «Worldcon» diýlip atlandyrylýan Bütindünýä ylmy fantastika kongresini geçirmek üçin 2023-nji ýylda meşhur «Zaha Hadid binagärlik» edarasynyň binagärleri tarapyndan döredildi. 59 000  inedördül metr meýdany tutýan muzeý taslamasynyň dolandyryjylary bu ululykdaky muzeýiň gurluşyna 5 ýyla çenli wagt gerek boljakdygyny aýdypdylar, emma onuň gurluşygy 12 aýda tamamlandy. Binagär Floresyň topary sanly modelleri we dürli dizaýn programma üpjünçiligini ulanyp, gurluşyk işini çaltlaşdyrdy. Muzeýiň üçeginde ýerleşdirilen Gün panelleri muzeýiň binasynda elektrik çeşmesi hökmünde ulanyldy. Emeli ýagtylyga bolan zerurlygy azaltmak üçin içerki dizaýnda uly we giň penjireler ýerleşdirildi.

Daşary ýurt awiakompaniýalarynyň uçarlary Türkmenabadyň Halkara howa menzilinde tehniki gonuş edýär

Daşary ýurt awiakompaniýalarynyň uçarlary Türkmenabadyň Halkara howa menzilinde tehniki işler üçin gonmagy dowam etdirýärler. Şeýlelikde, ýanwar aýynyň başyndan GeoSKY (Gruziýa), MNG (Türkiýe) we Terra Avia (Moldowa) uçarlary howa menziline gondy. Bu barada howa menziliniň resmi web sahypasynda habar berildi. GeoSKY awiakompaniýasynyň 2024-nji ýylda Türkmenabadyň Halkara howa menzili bilen hyzmatdaşlygy ýola goýandygyny ozal habar beripdik.

"Türkmenistan" awiakompaniýasy Hoşimin, Milan, Jidda, Bangkok, Kuala Lumpur ugurlary boýunça awiabiletleri satyp başlady

«Türkmenistan» awiakompaniýasy» açyk görnüşli paýdarlar jemgyýeti 2024-nji ýylyň 15-nji fewralyndan Aşgabat – Kuala Lumpur – Aşgabat, 16-njy fewralyndan Aşgabat – Jidda – Aşgabat, 5-nji martyndan Aşgabat – Hoşimin – Aşgabat, 6-njy martyndan Aşgabat – Milan – Aşgabat ugurlary boýunça halkara uçuşlaryň açylýandygy barada habar berýär. Bu ugurlara awiabiletleri resmi web sahypadan, şeýle hem Türkmenistanyň ähli awiabilet satýan kassalarynda we daşary ýurtdaky wekilhanalarymyzyň satuw nokatlarynda satyn alyp bolýar.