''Arkadagly ýaşlar" žurnaly

Esaslandyryjysy-Türkmenistanyň magtymguly adyndaky ýaşlar guramasy Salgysy: aşgabat ş.,garaşsyzlyk şaýoly; 104 Tel.:(993 12) 44-88-80; faks:44-88-94 Poçta salgysy: arkadaglyyashlar@gmail.com

Gazeti PDF görnüşinde ýükläp almak

Habarlar

Kalp­la­ry ýa­kyn­laş­dy­ran sun­gat baý­ram­çy­ly­gy

Me­de­ni-yn­san­per­wer gat­na­şyk­lar türk­men-öz­bek hyz­mat­daş­ly­gy­nyň mö­hüm ugur­la­ry­nyň bi­ri bo­lup dur­ýar. Şun­da bi­le­lik­dä­ki me­de­ni çä­re­le­riň yzy­gi­der­li ge­çi­ril­me­gi­ne mö­hüm äh­mi­ýet be­ril­ýär. 18-19-njy no­ýabr­da paý­tag­ty­myz­da ge­çi­ri­len Öz­be­gis­tan Res­pub­li­ka­sy­nyň Türk­me­nis­tan­da­ky Me­de­ni­ýet gün­le­ri hem mu­nuň no­bat­da­ky gü­wä­si­ne öw­rül­di. 18-nji no­ýabr­da Döw­let me­de­ni­ýet mer­ke­zi­niň Mu­kam­lar köş­gün­de Öz­be­gis­ta­nyň Me­de­ni­ýet gün­le­ri­niň açy­lyş da­ba­ra­sy bol­dy. Oňa Türk­me­nis­ta­nyň we Öz­be­gis­tan Res­pub­li­ka­sy­nyň ugur­daş eda­ra­la­ry­nyň, da­şa­ry döw­let­le­riň ýur­du­myz­da­ky dip­lo­ma­tik we­kil­ha­na­la­ry­nyň, köp­çü­lik­le­ýin ha­bar be­riş se­riş­de­le­ri­niň ýol­baş­çy­la­ry hem-de we­kil­le­ri, ýur­du­my­zyň dö­re­di­ji­lik iş­gär­le­ri gat­naş­dy­lar.

28 Noýabr 2024

Medeniýet

Döredijilik duşuşygy

Maýa Kulyýewa adyndaky Türkmen milli konserwatoriýasynyň ýanyndaky Daňatar Öwezow adyndaky Türkmen döwlet ýörite sazçylyk mekdebiniň guramagynda Türkmenistanyň halk artisti, Magtymguly adyndaky döwlet baýragynyň eýesi, ussat kompozitor Rejep Rejebowyň doglan gününiň 80 ýyllygyna bagyşlanan döredijilik duşuşygy geçirildi. Rejep Rejebow türkmen professional saz sungatyny ösdürmekde uly işleri bitirdi. Onuň eserleri diňe ýurdumyzda däl, daşary döwletlerde hem giňden tanalýar. Ol dürli žanrlarda eserleri döretdi: operalar, hor we kamera-instrumental eserleri, kino sazlary, romanslar, kantatalar, aýdymlar... Kompozitoryň fortepiano üçin kwinteti, kirişli saz gurallar üçin konserti, wiolonçel üçin sonatasy, goboý we orkestr üçin konserti, şeýle-de beýleki ençeme eserleri uly meşhurlyga eýe boldy. Ussat kompozitoryň döredijiliginiň uly bir bölegini kinofilmlere ýazylan sazlar eýeleýär. Ol 60-dan gowrak çeper filme saz ýazdy. Olaryň arasynda “Jemalyň daragty”, “Mährem çynar”, “Aýal ata çykanda”, “Yşkyň ýoly” ýaly ajaýyp filmler bar.

28 Noýabr 2024

Medeniýet

Tbiliside kino günlerimiz

Gündogaryň beýik akyldary we nusgawy şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygynyň bellenilýän günleriniň çäginde Gruziýanyň Tbilisi şäherinde Türkmenistanyň şol ýerdäki ilçihanasy bilen Gruziýanyň kino akademiýasynyň bilelikde guramagynda türkmen kinolarynyň güni geçirildi. Onda Türkmenistanyň Telewideniýe, radiogepleşikler we kinomatografiýa baradaky döwlet komitetiniň Oguz han adyndaky «Türkmenfilm» birleşiginiň filmleri hödürlenildi. Dabara režissýor Maksat Gylyjowyň «Kompozitor» atly filminiň görkezilişi bilen açyldy. Film çärä gatnaşan köp sanly tomaşaçylaryň oňyn pikirlerine eýe boldy. Ýeri gelende ýatlasak, film Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň hemaýatkärliginde düşürildi. Gahryman Arkadagymyzyň gymmatly maslahatlary netijesinde döredilen film halkara ykrarnama eýe bolup, türkmen kino sungatynyň ösüşli menzillerdedigini görkezýär. Bu çäre türkmen-gruzin medeni gatnaşyklarynyň has-da pugtalandyrylýandygyny tassyklady.

27 Noýabr 2024

Medeniýet

«Kompozitor» — kämil film

Ýakynda Maýa Kulyýewa adyndaky Türkmen milli konserwatoriýasynda «Kompozitor» atly kinofilminiň döredijilik topary bilen duşuşyk geçirildi. Çäräniň dowamynda filmdäki kompozitoryň çagalykdaky we uly ýaşdaky keşplerini döreden aktýorlaryň öz keşbini doly duýmagy başarandyklary filmi has-da özüne çekiji edýändigi barada kompozitor, Türkmenistanyň sungatda at gazanan işgäri Suhan Tüýliýew aýdyp geçdi. Türkmenistanyň halk bagşysy Şemşat Hojaýewa we Türkmenistanyň halk artisti Atageldi Garýagdyýew «Kompozitor» atly filmiň Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe milli kino sungatynyň şowly eserler bilen baýlaşýandygynyň ýene-de bir subutnamasyna öwrülendigini bellediler. Mälim bolşy ýaly, filmde ýaş kompozitor Merdan Hudaýberdiýewiň durmuş ýoly, saza çagalygyndan imrinişi beýan edilýär.

27 Noýabr 2024

Medeniýet

Akyldara sarpa

Ýaňy-ýakynda Arkadag şäheriniň Taryhy we ülkäni öwreniş muzeýinde «Magtymguly Pyragy — dünýä danasy» atly sergi we döredijilik duşuşygy geçirildi. Oňa «akylly» şäherde zähmet çekýän hünärmenler, şol sanda Döwletmämmet Azady adyndaky Arkadag şäher kitaphanasynyň işgärleri we Berdimuhamet Annaýew adyndaky Arkadag şäher mugallymçylyk orta hünär okuw mekdebiniň mugallymlary, talyplary gatnaşdylar. Sergide Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň kitaplary, Magtymguly Pyragynyň dürli dillere terjime edilen eserleri, akyldar şahyryň heýkeliniň hala çitilen keşbi, şekillendiriş sungatynyň eserleri we muzeý gaznasynda saklanýan milli gymmatlyklar sergilendi.

27 Noýabr 2024

Medeniýet

Geljegiň binýady

Golaýda Arkadag şäheriniň Taryhy we ülkäni öwreniş muzeýinde «Pyragynyň eserleri — dost-doganlygyň nusgasy, parahatçylyk — beýik geljegiň binýady» atly maslahat geçirildi. Bu maslahata TDP-niň Arkadag şäheriniň komitetiniň işjeň agzalary hem-de Taryhy we ülkäni öwreniş muzeýiniň işgärleri gatnaşdylar. Dabara gatnaşanlar çykyşlarynda Magtymguly Pyragynyň arzuwlan parahat durmuşynda ýaşamaklygyň aýratyn gymmatyny belläp geçdiler. Bitaraplyk syýasatymyzyň dabaralanmagy bilen 2025-nji ýyly döwrebap atlandyrmak boýunça hormatly Prezidentimiziň tabşyrygyna laýyklykda alnyp barylýan işler dogrusynda hem aýdyldy.

27 Noýabr 2024

Medeniýet

Ýaş watansöýüjileriň joşguny

Düýn Şükür bagşy adyndaky Arkadag şäher çagalar sungat mekdebiniň mejlisler jaýynda Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň Merkezi geňeşiniň hem-de Bilim ministrliginiň bilelikde guramagyndaky «Merdana nesil — 2024» atly şadyýan bäsleşigiň Arkadag şäher tapgyry geçirildi. Umumybilim berýän mekdepleriň 3 — 5-nji synplarynda okaýan okuwçy oglanlaryň gatnaşmagyndaky bu bäsleşikde merdana nesiller üç şert boýunça özara bäsleşdiler. Şertlere laýyklykda oňa gatnaşyjylar türkmen halkyna mahsus bolan merdanalygy, Watana bolan söýgini, ata-babalarymyzyň gahrymançylykly synmaz ruhuna belent sarpasyny, bagtyýar zamanamyzda ýetilen belent sepgitleri, gazanylan üstünlikleri çeper sözüň üsti bilen beýan etdiler.

27 Noýabr 2024

Medeniýet

Tomaşa jaýlarynda

Arkadag şäheriniň Aman Gulmämmedow adyndaky döwlet drama teatry: 30-njy noýabrda «Şowhunly tomaşa» — sagat 19:00-da;

27 Noýabr 2024

Medeniýet

Şahyryň pähim-paýhasy — durmuş ýörelgämiz

Beýik akyldar şahyrymyz Magtymguly Pyragynyň «Berkarar döwlet istärin» diýip, kalbyndan syzdyryp beýan eden arzuw-umytlary bu gün doly hasyl boldy. Bize çeper söz ussadynyň ýürek arzuwlarynyň wysalyna gowşan bagtyýar döwründe, parahat, asuda, berkarar döwletinde ýaşamak we döretmek bagty miýesser etdi. Hut şuňa laýyklykda Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň ýolbaşçylygynda Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy has uludan, dabaraly bellenilip, şahyryň döredijiligini öwrenmek ugrunda düýpli gözlegler, ylmy işler alnyp barylýar. Hormatly Prezidentimiziň «Ýaşlar — Watanyň daýanjy» atly kitabynda belleýşi ýaly, Gündogaryň beýik akyldary, türkmeniň beýik şahyry we filosofy Magtymguly Pyragynyň eserleri ähli döwürler üçin bahasyna ýetip bolmajak ruhy gymmatlykdyr. Şahyryň döredijiligi durmuşyň ähli meselelerini öz içine alýar. Çeper söz ussadynyň watançylyk, hoşniýetlilik, zähmetsöýerlik, halallyk, belent adamkärçilik düşünjelerine ýugrulan dürdäne setirleri many-mazmun taýdan örän çuň hem güýçli bolmak bilen, ýokary terbiýeleýjilik ähmiýete eýedir. Hut şuňa görä, Magtymguly Pyragynyň döredijiliginde ýüzlenilýän mowzuklar diňe bir türkmen halkyna degişli bolman, eýsem, dünýä halklaryna, umumadamzat meselelerine degişlidir.

27 Noýabr 2024

Medeniýet

«Hoş sözüň diý, gahryň gizle!»

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Gahryman Arkadagymyzyň we Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň taýsyz tagallalary netijesinde türkmen edebiýatynyň altyn hazynasynda öçmejek yz galdyran beýik şahsyýetlerimiziň, ýazyjy-şahyrlarymyzyň ömür ýoly we çeper döredijiligi içgin öwrenilýär hem-de okyjylar köpçüligine giňden ýetirilýär. Şol beýik şahsyýetlerimiziň biri-de nusgawy şahyrymyz Magtymguly Pyragydyr. Akyldar şahyrymyzyň nusgalyk edebi mekdebi indi üç asyrdan bäri dünýä alymlarynyň ünsüni özüne çekip gelýär. Şahyryň döredijiligi bilen içgin gyzyklanan daşary ýurtly magtymgulyşynaslar A.Wamberi, W.Bertels, A.Samoýlowiç dagy türkmen topragyna gelip, onuň edebi mirasyna degişli gymmatly maglumatlary topladylar. Mäti Kösäýew, Aşyrpur Meredow, Baýmuhammet Garryýew, Saýlaw Myradow, Annagurban Aşyrow, Nazar Gullaýew, Ahmet Bekmyradow, Muhammetguly Amansähedow, Aman Şyhnepesow, Akmyrat Täjimow ýaly alymlarymyz hem Magtymguly Pyragynyň kämil mekdebini öwrenmekde uly hyzmatlary bitirdiler.

27 Noýabr 2024

Medeniýet

Ynsanyýete hemra bolan gymmatlyk

Adamzat gymmatlyklarynyň mundan müňlerçe ýyl öň hem bar bolşy ýaly, olar häzir hem bar. Näçe wagt geçse geçsin, olar ynsan durmuşyndan çykyp gitmeýär. Olary aň, göwün baýlygy... diýip atlandyrybam bolardy. Ýöne islendik zatda tertip-düzgün bolsa ýagşy. Diýmek, biziň hem ýokardaky pikirlerimizi çugdamlap, tertipleşdirsek, «medeniýet» diýen düşünje ör-boýuna galýar. Islendik halka mahsus bolşy ýaly, türkmen halkynyň geçmişini bezän gymmatlyklar hem sanardan kän. Olar şol wagtlarda hem halkyň abraý-mertebesini belende göteripdi, häzir hem bu baglanyşyk öz täsirini ýitirmän gelýär. Medeniýetiň gülläp ösýän topragynda ýaşamak her kimiň arzuwy, islegi. Sebäbi medeniýet iň gözel ynsan häsiýetlerini açmagyň, belent adamkärçilik sypatlaryny düýpleýin kämilleşdirmegiň ajaýyp mekdebidir. Eýsem, ynsanyň kämillige ymtylmagy nireden başlanýar?! Elbetde, ilkinji sowat alan mesgeninden! Dogrudanam, pikir edip görsek, adam öz öwrenişen, ösüp-ulalan topragyny küýsegiç bolýar. Muňa Watan küýsegi diýilýär! Watany küýsemegiň ilkinji sebäpleri bolsa, şol ýerde galan bize degişli ruhy gymmatlyklardyr.

27 Noýabr 2024

Medeniýet

Milli mirasym — buýsanjym

27-nji noýabrda Türkmenistanyň Jemgyýetçilik guramalarynyň merkezinde Türkmenistanyň Medeniýet ministrliginiň Maddy däl medeni miras müdirliginiň Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň Merkezi geňeşiniň ýurdumyzyň mirasy öwrenijileriniň arasynda yglan eden «Asyrlara ýörelge — nesillere görelde» atly bäsleşigiň jemini jemlemäge bagyşlanan dabara geçirildi. Bäsleşige ýurdumyzyň welaýatlarynyň mirasy öwrenijileri keşdeçilik, zergärçilik, keçe we haly sungaty, milli lybaslary, alajalary, zähmet gurallary, türkmeniň ak öýüniň bezegleri, milli saz gurallary taýýarlamak bilen häli-häzire çenli ilat arasynda saklanyp galan maglumatlary, rowaýatlary, aýtgylary toplamak boýunça özara bäsleşdiler. Dabarada ýurdumyzyň etnograf alymlary, taryhçylary çykyş edip, ajaýyp zamanamyzda Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň milli mirasymyzy ösdürmäge berýän uly ünsi barada buýsanç bilen bellediler. Emin agzalarynyň gelen netijelerine görä, baş baýraga Ahal welaýatynyň Babadaýhan etrabynyň ýaşaýjysy Aýgözel Täşliýewa, 1-nji orna Tejen şäheriniň ýaşaýjysy Ogulmaral Öwezowa, Baýramaly etrap medeniýet merkeziniň režissýory Nurgeldi Söýünow, 2-nji orna Türkmenbaşy şäheriniň Çagalar çeperçilik mekdebiniň mugallymy Göwher Seýitjanowa, Tejen etrabyndaky 13-nji orta mekdebiň mugallymy Bibisoltan Sähetgurbanowa, Mary welaýatynyň Taryhy we ülkäni öwreniş muzeýiniň ylmy işgär

27 Noýabr 2024

Medeniýet

Millilige ýugrulan nesil terbiýesi

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýaşlar hakyndaky alada aýratyn ähmiýete eýedir. Şunda ýaşlary milli ruhda terbiýelemek esasy ugurlaryň biri bolup durýar. Her bir ene-ata öz perzendiniň edep-ekramly, maksada okgunly, myhmansöýer, asylly bolup ýetişmegi üçin aladalanýar. Çaga ýaşlykdan nähili terbiýe berilse, ulalandan soň hem şol alan terbiýesine görä hereket edýär. Ata-babalarymyzdan miras galan terbiýe mekdebi ruhy-ahlak ýörelgeleri, adamkärçilik sypatlary, ynsanlyk ölçeglerini açyp görkezýär. Ene süýdi ýaly halal, päk terbiýe alan nesiller röwşen geljegimiziň kepilidir. Ýaş nesli türkmen halkynyň öňden dowam edip gelýän däp-dessurlary, olaryň asylly häsiýetleri bilen kemala getirmek bilim işgärleriniň esasy borjy bolup durýar. Diýarymyzda durmuşa geçirilýän beýik işler häzirki ajaýyp döwrümiziň ösüşlerini we röwşen geljegimizi üpjün edýär. Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda milli ykdysadyýetimiz ösdürilýär, belent üstünliklere ýetilýär. Şeýle beýik ösüşler ildeşlerimizde buýsanç döredýär, olary döredijilikli işlemäge ruhlandyrýar. Bu gün mugallymlar hem ajaýyp döwrümize buýsanyp, ýaş nesilleri terbiýelemäge, olaryň ylym-bilimli bolmaklaryna öz goşantlaryny goşýarlar. Umumybilim berýän orta mekdeplerde okuwçynyň bilimi bilen bir hatarda, terbiýesine hem üns bermek zerurdyr. Bu işde mugallyma örän uly orun degişli bolup durýar. Mugally

27 Noýabr 2024

Medeniýet

Dil bilen dünýäni gezer

Ýurdumyzyň halkara giňişligindäki abraý-mertebesiniň barha giňelmegi, dünýä döwletleri bilen dost-doganlyk gatnaşyklarynyň has-da ýygjamlaşmagy, daşary syýasatymyzyň dabaralanmagy we bu ugurlary geljekde has-da ösdürmek ugrundaky maksatnamalar döwürdeş ýaşlarymyzdan dünýä dillerini içgin öwrenmekligi talap edýär. Hormatly Prezidentimiz türkmen ýaşlarynyň hemmetaraplaýyn başarjaň hünärmenler bolup ýetişmeklerini gazanmaga aýratyn üns berip, bu ugurda taýsyz tagallalary durmuşa geçirýär. Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň alyp barýan parasatly döwlet syýasatynyň esasynda dil bilimine berilýän üns aýratyn uly mazmuna eýe bolup durýar hem-de köp dilliligi ösdürmek taglymaty öňe sürlüp, iň zerur çäreler durmuşa geçirilýär. Şeýle bolansoň, güneşli Diýarymyzda hereket edýän bilim ojaklarynda daşary ýurt dilleri talabalaýyk öwrenilýär. Bu ugurda alnyp barylýan işler türkmen ýaşlarynyň daşary ýurt dillerini suwara bilmeklerine, olaryň köptaraplaýyn bilimli hünärmenler bolup ýetişmeklerine ýol açýar. Häzirki zaman dünýäsinde sanly tehnologiýanyň ösmegi bilen, daşary ýurt dillerini öwretmegiň usulyýeti has-da kämilleşdi. Gahryman Arkadagymyzyň badalga beren döwrebap özgerişleriniň ugry bilen ösýän milli bilim ulgamynyň bilim-terbiýeçilik ojaklarynda häzirki zaman kompýuterleriniň, multimediýa enjamlarynyň ornaşdyrylmagy daşary ýurt dillerini öwretmekde uly ähmiýete eýe bolýar. Ata-babalarym

26 Noýabr 2024

Medeniýet

Dost-doganlyk sazlary

Tylla güýzüň soňky günleri bolan 18-27-nji noýabr aralygynda ak şäherimiz Aşgabatda Ýewropa Bileleşiginiň Medeniýet hepdeliginiň geçirilmegi türkmen sungatynyň barha dabaralanýandygyny äleme ýaýdy. Ýurdumyzyň we Ýewropanyň medeniýet, sungat wekilleriniň, döredijilik toparlarynyň çykyşlary tomaşaçylarda ýatdan çykmajak täsirleri galdyrdy. Dünýäniň halklaryny gözel sungat arkaly birleşdirýän ajaýyp aýdym-sazlar we sahna eserleri arzyly muşdaklaryna gowuşýar. Aşgabatlylar we paýtagtymyzyň myhmanlary tarapyndan gyzgyn garşylanýan köpugurly çäreler Türkmenistan bilen Ýewropa Bileleşiginiň arasynda ähli ugurlarda, şol sanda medeni-ynsanperwer ulgamda yzygiderli ösdürilýän gatnaşyklaryň örän uly ähmiýetini şöhlelendirýär.

26 Noýabr 2024

Medeniýet

Türkmenistan — bagtyň mekany, Ýaňlansyn dostluk mukamy

Parahatçylygyň, dost-doganlygyň mekany hökmünde özüni dünýä ykrar etdiren ata Watanymyzda gazanylýan ösüşler, özgerişler kalbymyzy joşduryp, nurana ertirlere bolan ynamymyzy has-da berkidýär. Ýurdumyzda Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň halkymyzy eşretli durmuşda ýaşatmak ugrunda alyp barýan il-ýurt bähbitli beýik işleri, gazanylýan ösüşleriň, ýetilýän belent sepgitleriň diňe bir halkymyz tarapyndan däl, eýsem, dünýä bileleşigi tarapyndan hem gyzgyn goldawa eýe bolýandygy buýsandyryjy hakykatdyr. Ylaýta-da, medeni ulgamda gazanylýan üstünlikler halkymyzyň milli däp-dessurlaryny dünýä ýaýmakda uly ähmiýete eýedir. Şu ýylyň 18 — 27-nji noýabrynda merjen paýtagtymyzda Ýewropa Bileleşiginiň Medeniýet hepdeliginiň geçirilmegi hem muny aýdyňlygy bilen tassyklaýar. Bu hepdelik Ýewropa Bileleşiginiň ýurdumyzdaky wekilhanasynyň, Germaniýanyň ilçihanasynyň we Türkmenistanyň Medeniýet ministrliginiň bilelikde taýýarlan maksatnamasy esasynda geçirilýär.

26 Noýabr 2024

Medeniýet

Medeni wakalar

Ýurdumyz dünýä döwletleri bilen dost-doganlyk hem-de özara bähbitli gatnaşyklary yzygiderli ösdürýär. Şunda medeniýet ulgamyna aýratyn orun degişlidir. Gazanylan üstünlikler giň halkara medeni gatnaşyklary has-da işjeňleşdirmäge ýardam edýär. Türkmenistanyň medeniýet ulgamyny ösdürmek, türkmen halkynyň ruhy gymmatlyklaryna esaslanýan döwlet taglymatyny kemala getirmek hormatly Prezidentimiziň alyp barýan köpugurly syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridir. Eziz Diýarymyzda halkymyzyň baý medeni mirasyny, milli sungatyny giňden wagyz etmek, dünýä halklaryny medeniýetde we sungatda gazanylan üstünlikler bilen tanyşdyrmak, şeýle hem dostlukly ýurtlaryň däp-dessurlaryny, milli medeniýetini öwrenmek we olar bilen tanyşmak üçin uly işler durmuşa geçirilýär. Halkara hyzmatdaşlygyny berkitmek maksady bilen, ýylyň başyndan bäri birnäçe ýurtlarda Türkmenistanyň Medeniýet günleri we paýtagtymyzda dostlukly ýurtlaryň şeýle çäreleri geçirildi. Mundan başga-da, Merkezi Aziýa ýurtlarynyň amaly-haşam sungatynyň eserleriniň sergileri we beýleki medeni çäreler guraldy. Halklaryň arasynda medeni gatnaşyklary ösdürmekde, dost-doganlygy kemala getirmekde, Ýer ýüzünde ählumumy parahatçylygy pugtalandyrmakda bu çäreleriň ähmiýeti uludyr.

25 Noýabr 2024

Medeniýet

Dirižýor näme üçin gerek? (Sungatyň dili)

Orkestri dirižýorsyz göz öňüne getirip bolmaýar. Islendik simfoniki orkestriň baş gahrymany elmydama ortarada duran — eli taýajykly kişi. Ýöne biziň köpimizde şeýle sowal bar: «Eger-de sazanda öz notalaryny özi okap bilýän bolsa, onda dirižýor näme üçin gerek?». Bu sowala jogap edip, dirižýorlyk hakda käbir maglumatlary size ýetirmegi makul bildik. «Dirižýor» sözi fransuz dilinden terjime edilende, «ugrukdyrmak», «gönükdirmek», «ýolbaşçylyk etmek» diýen manylary aňladýar. Ol orkestr we hor bilen ýerine ýetirilýän eserleri öwrenmekde hem-de diňleýjilere hödürlemekde esasy adamdyr. Saz eseriniň çeperçiligi gönüden-göni dirižýora bagly bolup, ol ansambl tarapynyň sazlaşygyny hem-de ýerine ýetirilişiň tehniki kämilligini üpjün edýär. Dirižýor diňe orkestrdäki sazandalaryň sazlaşygyny üpjün etmän, eýsem, olara haýsy wagt nähili tizlikde çalmalydygyny-da aýdýar. Eseriň häsiýetini, manysyny düşündirmek hem oňa baglydyr. Ol notalary üýtgedip bilenok, emma eseriň tizligine görä dürli öwüşginleri çaýyp bilýär. Eger-de eser gadymy bolsa, dirižýoryň işi kynlaşýar, çünki onuň hakyky heňini tapyp bilýänler örän az. Saz eserlerini kompozitoryň ýaşan döwrüne laýyk ýerine ýetirmek dirižýordan, ilkinji nobatda, ussatlygy we çuňňur sowatlylygy talap edýär. Diňe ussat dirižýorlar döwrüň ruhuny duýup, adaty nota ýazgylaryny janly mukama öwürmegi başarýar.

25 Noýabr 2024

Medeniýet

Hala baglanan ykbal

Gudrat Gijäniň bir wagtyna çenli at toýnagynyň sesine meňzeş darak sesi mylaýym owaz bolup eşidiler durardy. Men-ä, dogrusy, duldegşir goňşymyňkydan hüwdä çalymdaş gelýän owaza endik edinipdim. Çagalarymam, özümem şol jadylaýjy owaza imrinip, rahat uka giderdik. Ertesi güni öý işlerimi boldum edip, halyçy goňşymy görüp gaýtmasam kararym ýetmeýän ýalydy. Sebäbi ol bir halyçy hem däldi, kitaphondy, okan zatlaryny gürrüň bermegi halardy. Meniň üçin bu zatlar gyzyklydy. Soňky wagtlar-a Magtymguly Pyragynyň şygyrlaryny ürç edinipdi. Bu günem gapydan girenimden, ol:

25 Noýabr 2024

Medeniýet

Ýewropa Bileleşiginiň medeniýet hepdeligi

18 — 27-nji noýabr aralygynda paýtagtymyzda Ýewropa Bileleşiginiň Medeniýet hepdeligi geçirilýär. Bu hepdelik üçin Ýewropa Bileleşiginiň ýurdumyzdaky wekilhanasy Germaniýanyň ilçihanasy we Türkmenistanyň Medeniýet ministrligi bilen bilelikde medeni çäreleriň maksatnamasyny taýýarlady. 22-nji noýabrda Magtymguly adyndaky milli sazly drama teatrynda Germaniýadan gelen döredijilik toparynyň wekilleri kirişli saz gurallarynda konsert berdiler. Tomaşaçylar nemes nusgawy sazlaryndan we opera eserlerinden lezzet aldylar.

25 Noýabr 2024

Medeniýet