Türkmeniň nusgalyk alabaýy

Esaslandyryjysy: Halkara "Türkmen alabaý itleri" assosiasiýasy
Salgysy: Aşgabat şäheri, Bitarap Türkmenistan şaýoly 553/2 jaýy.
Telefon belgileri: 39-00-72

Gazeti PDF görnüşinde ýükläp almak

Habarlar

Howa maglumaty

Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrliginiň Gidrometeorologiýa baradaky gullugynyň ýurdumyzda 2021-nji ýylyň 25-nji awgustynda bolmagyna garaşylýan howanyň ýagdaýy barada berýän maglumaty: Aşgabatda: az bulutly howa bolup, demirgazyk-gündogardan tizligi sekuntda 7 — 10 metre ýetýän şemal öwser. Howa gijesine +21... +23° maýyl, gündizine +36... +38° yssy bolar. Howanyň basyşy 734 mm, çyglylygy 5 — 25 %.

24 Awgust 2021

Tebigat

Howa maglumaty

Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrliginiň Gidrometeorologiýa baradaky gullugynyň ýurdumyzda şu gün — 24-nji awgustda bolmagyna garaşylýan howanyň ýagdaýy barada berýän maglumaty. Aşgabatda: az bulutly howa bolup, demirgazyk-günbatardan tizligi sekuntda 7 — 9 metre ýetýän şemal öwser. Howa gijesine +22... +24° maýyl, gündizine +36... +38° yssy bolar. Howanyň basyşy 735 mm, çyglylygy 10 — 30 %.

24 Awgust 2021

Tebigat

Howa maglumaty

Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrliginiň Gidrometeorologiýa baradaky gullugynyň ýurdumyzda şu gün — 24-nji awgustda bolmagyna garaşylýan howanyň ýagdaýy barada berýän maglumaty: Aşgabatda: az bulutly howa bolup, demirgazyk-günbatardan tizligi sekuntda 7 — 9 metre ýetýän şemal öwser. Howa gijesine +22... +24° maýyl, gündizine +36... +38° yssy bolar. Howanyň basyşy 735 mm, çyglylygy 10 — 30 %.

23 Awgust 2021

Tebigat

Jeýhun boýlarynyň gözelligi

Garaşsyz, baky Bitarap ýurdumyzyň ajaýyp tebigaty, özboluşly gözellik dünýäsi bar. Onuň daglary-baglary, deňiz-derýalary täsinden-täsin, gaýtalanmajak görnüşleri bilen haýran galdyrýar. Halkymyza peşgeş berlen bu baýlyklar uzak ýyllaryň dowamynda nesilden-nesle geçirilip, aýawly saklanylyp gelinýär. Berkarar döwletiň bagtyýarlyk döwründe hormatly Prezidentimiziň taýsyz tagallalarynyň netijesinde, ýurdumyzyň şeýle bibaha tebigatyny goramak, ony geljek nesillerimize has tämiz görnüşde ýetirmek ugrunda uly işler alnyp barylýar. Bu babatda soňky döwürde kabul edilen maksatnamalar, karardyr kanunlar ata Watanymyzyň ähli künjekleriniň gözelliginiň artdyrylmagyna hyzmat edýär.

23 Awgust 2021

Tebigat

Bagy-bossan gözel Diýar

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe mähriban Watanymyzyň aňyrsyna-bärsine göz ýetmeýän çäklerinde dürli görnüşli baglaryň ýaşyl zolaklary, tokaýlaryň we owadan gülleriň eýeleýän meýdany barha artýar. Çöllük ýerlerimiz hem ýyl-ýyldan özgerýär. Bu çäklerde sazak, gandym, çerkez ýaly ösümlikler ekilýär. Bag ekmek boýunça her ýyl geçirilýän köpçülikleýin çäreler bu tokaý meýdanlarynyň çägini giňeldip, olar halkyň tutanýerli zähmetiniň ajaýyp miwesine öwrülýär. Hormatly Prezidentimiziň yglan eden ekologiýa syýasatyny durmuşa geçirmek, daş-töweregimizi gorap saklamak, tebigy baýlyklarymyzy rejeli peýdalanmak we olary halkymyzyň eşreti üçin ulanmak babatynda asylly işler alnyp barylýar. Türkmenistanyň Tebigaty goramak jemgyýetiniň welaýat bölüminiň hünärmenleri öz işlerini ýurdumyzyň ekologiýa syýasatyna we daşky gurşawy goramak baradaky maksatnamalaryna laýyklykda alyp barýarlar. Olar önümçilik kärhanalarynyň zyňyndylarynyň, minerallar, himikatlar bilen topragyň, suwuň, howanyň hapalanmagynyň öňüni almaga gönükdirilen çäreleri amala aşyrýarlar. Tebigaty goramagyň kanunlarynyň talaplaryny halk köpçüligine düşündirmek, ilaty tebigy baýlyklary goramak we olardan tygşytly peýdalanmak ruhunda terbiýelemek boýunça wagyz-ündew çäreleri hem hünärmenlerimiziň gündelik alyp barýan işleriniň esasyny düzýär.

23 Awgust 2021

Tebigat

Tebigata söýgi — durmuşa söýgi

«7/24.tm», №34 (65), 23.08.2021. Ekologiýa daşky gurşaw bilen baglanyşykly ylym diýilýär. Ýöne oňa «Durmuş hakdaky ylym» diýesiň gelýär. Sebäbi ekologiýanyň goraglylygy — durmuşymyzyň goraglylygy. Hut şonuň üçinem bu babatda dünýä ýüzünde ulyuly işler alnyp barylýar, ägirt uly taslamalar amala aşyrylýar. Bu babatda ekologiýanyň eýerýän 4 sany esasy kanunyna nazar aýlamak hem ýeterlikdir. Ine, olar:

23 Awgust 2021

Tebigat

Howa maglumaty

Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrliginiň Gidrometeorologiýa baradaky gullugynyň ýurdumyzda şu gün — 23-nji awgustda bolmagyna garaşylýan howanyň ýagdaýy barada berýän maglumaty Aşgabatda: az bulutly howa bolup, demirgazyk-günbatardan tizligi sekuntda 8 — 10 metre ýetýän şemal öwser. Howa gijesine +22... +24° maýyl, gündizine +35... +37° yssy bolar. Howanyň basyşy 734 mm, çyglylygy 15 — 35 %.

22 Awgust 2021

Tebigat

Howa maglumaty

Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrliginiň Gidrometeorologiýa baradaky gullugynyň ýurdumyzda 2021-nji ýylyň 23-nji awgustynda bolmagyna garaşylýan howanyň ýagdaýy barada berýän maglumaty: Aşgabatda: az bulutly howa bolup, demirgazyk-günbatardan tizligi sekuntda 8 — 10 metre ýetýän şemal öwser. Howa gijesine +22... +24° maýyl, gündizine +35... +37° yssy bolar. Howanyň basyşy 734 mm, çyglylygy 15 — 35 %.

22 Awgust 2021

Tebigat

Tebigatym gaznam, gory egsilmez hazynam

Türkmen topragynyň ösümlik we haýwanat dünýäsi täsinligi, baýlygy bilen görenleri haýran galdyrýar. Muny gözel tebigatymyzyň haýwanat dünýäsiniň aýratynlyklarynda hem görmek bolýar. Garaganat

22 Awgust 2021

Tebigat

Baglary goramagyň halky usullary

Gyşyň ahyrynda bolýan maýyl howaly günler miweli baglaryň wagtyndan öň oýanyp, ir güllemegine getirýär. Onuň yz ýanyndan ýazyň başynda bolýan, «düwlen doňak» diýlip atlandyrylýan, bäş-alty güne çekýän aýazly günlerde bolsa, şol güllän baglaryň gülüni, miwe düwünçegini sowuk urup, hasyla uly zyýan ýetirýär. Tejribeli bagbanlar baglary sowukdan goramagyň dürli usullaryny ulanýarlar. Baglaryň wagtyndan ir oýanmagynyň öňüni almagyň iň ýönekeý usuly olary gyşyň çillesinde suwarmakdyr. Topraga siňip doňan buz uzak wagtlap baglaryň köküni salkyn saklaýar. Şeýle hem topraga siňip doňan buz dürli zyýankeşleriň hem azalmagyna getirýär.

22 Awgust 2021

Tebigat

Aşgabat şäherinde we welaýatlarda 2021-nji ýylyň awgust aýynyň 23-ne bolmagyna garaşylýan

HOWA MAGLUMATY Aşgabatda: az bulutly howa bolup, demirgazyk-günbatardan tizligi sekuntda 8 — 10 metre ýetýän şemal öwser. Howa gijesine +22... +24° maýyl, gündizine +35... +37° yssy bolar. Howanyň basyşy 734 mm, çyglylygy 15 — 35 %.

22 Awgust 2021

Tebigat

Howa maglumaty

Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrliginiň Gidrometeorologiýa baradaky gullugynyň şu gün — 21-nji awgustda ýurdumyzda bolmagyna garaşylýan howanyň ýagdaýy barada berýän maglumaty Aşgabatda: az-kem bulutly howa bolup, demirgazyk-gündogardan tizligi sekuntda 8 — 11 metre ýetýän şemal öwser. Howa gijesine +21... +23° maýyl, gündizine +36... +38° yssy bolar. Howanyň basyşy 732 mm, çyglylygy 10 — 30 %.

21 Awgust 2021

Tebigat

Howa maglumaty

Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrliginiň Gidrometeorologiýa baradaky gullugynyň ýurdumyzda şu gün — 21-nji awgustda bolmagyna garaşylýan howanyň ýagdaýy barada berýän maglumaty: Aşgabatda: az-kem bulutly howa bolup, demirgazyk-gündogardan tizligi sekuntda 8-11 metre ýetýän şemal öwser. Howa gijesine +21...+23° maýyl, gündizine +36...+38° yssy bolar. Howanyň basyşy 732 mm. Çyglylygy 10-30 %.

20 Awgust 2021

Tebigat

Tebigatyň arassalygy — esasy wezipe

Eziz Watanymyzyň tebigy baýlyklaryny we gözelligini aýawly saklamak, ony geljek nesillerimize ýetirmek hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň alyp barýan döwlet syýasatynyň esasy ugurlarynyň biridir. Tebigaty goramagyň milli maksatnamasy ykdysady, durmuş we ekologiýa ulgamlarynda ýola goýlan wezipeleriň toplumlaýyn çözülmegine esaslanýar, munuň özi adamlaryň abadan durmuşynyň möhüm şerti bolup durýar. Bu işleriň amala aşyrylmagynda bolsa Türkmenistanyň tebigaty goramak jemgyýetiniň möhüm orny bar. Bu babatda ady agzalan jemgyýet tarapyndan uly möçberli, netijeli işler hem-de halkara derejedäki gatnaşyklar alnyp barylýar. Golaýda Türkmenistanyň tebigaty goramak jemgyýetiniň hem-de onuň welaýat bölüminiň bilelikde guramagynda şäherimiziň görküne görk goşýan «Daşoguz» myhmanhanasynyň mejlisler zalynda okuw maslahaty geçirildi. Hormatly Prezidentimiziň durmuşa geçirýän ekologiýa syýasatyny ilat arasynda wagyz etmek hem-de USAID-iň ýörite taslamasy esasynda ýurdumyzda amala aşyrylýan tutumly işleri halka ýetirmek maksady bilen geçirilen okuw maslahatyna welaýatymyzyň dürli edara-kärhanalarynyň işgärleri gatnaşdylar. Okuw maslahatyny TTGJ-niň başlygy Serdar Allekow açyp, gün tertibi bilen tanyşdyrdy. Şeýle-de edara tarapyndan Watanymyzyň tebigatynyň arassaçylygyny üpjün etmek ugrunda durmuşa geçirilýän işler dogrusynda gürrüň berdi. Soňra şu jemgyýetiň baş h

20 Awgust 2021

Tebigat

Bagym bar — barym bar

Bagtyýarlyk döwrümizde Gahryman Arkadagymyzyň tagallasy bilen ýurdumyzy bagy-bossanlyga öwürmek babatynda uly işler alnyp barylýar. Hormatly Prezidentimiziň gatnaşmagy bilen däp bolşy ýaly, her ýylyň ýaz we güýz pasyllarynda döwlet derejesinde bag ekmek dabarasy geçirilýär. Bu däp ýurdumyzy bagy-bossanlyga öwürmek, tokaý zolaklaryny döretmek, ekilen bag nahallaryna ideg etmek ýaly maksatlara gönükdirilendir. Milli Liderimiziň Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany ýylynda hem 20-nji martda ählihalk bag ekmek dabarasyny geçirmek barada Karara gol çekmegi ählimizi buýsandyrdy. Bag ekmek çäresinde müňlerçe düýp bag nahallary — saýalyk, miweli, bezeg agaç nahallary, güller oturdylýar. Bag ekmek tebigatymyzyň gözelligine görk goşmak bilen birlikde, gymmatly baýlygymyz bolan saglygymyz hakynda hem alada etdigimiz bolýar. Baglar töwerege gelşik, gözellik bermek bilen çäklenmän, eýsem, howany hem arassalaýar. Öň bar bolan baglaryň idegi ýetirilýär, agardylyp düýpleri ýumşadylýar. Şeýlelikde, ýurdumyzda tokaý zolaklarynyň gerimi barha giňeldilýär. Sanlyja ýyllaryň dowamynda oturdylyp, günsaýyn boý alýan bag nahallary bu günki gün oba-şäherlerimiziň daş-töweregini, gara ýollaryň gyralaryny bezeýär. Bu bolsa halkymyzyň zähmetiniň miwesiniň nyşanydyr.

20 Awgust 2021

Tebigat

Mi­we­çil ba­lyk

Ama­zon to­ka­ýy Gü­nor­ta Ame­ri­ka­nyň Ama­zon bas­seý­ni­niň köp bö­le­gi­ni öz içi­ne al­ýan Ama­zon bio­myn­da ýer­leş­ýän çyg­ly, giň tro­pi­ki to­kaý­dyr. Şo­lar­dan 5 mil­li­on 500 müň ine­dör­dül ki­lo­met­ri to­kaý­lyk bi­len ör­tü­len­dir. Bu se­bit do­kuz ýur­da de­giş­li we res­mi taý­dan yk­rar edi­len 3 müň 344 ki­lo­metr meý­da­ny öz içi­ne al­ýar. To­ka­ýyň 60 gö­te­ri­mi Bra­zi­li­ýa­da, 13 gö­te­ri­mi Pe­ru­da, 10 gö­te­ri­mi Ko­lum­bi­ýa­da we ga­lan bö­le­gi Bo­li­wi­ýa, Ek­wa­dor, Fran­si­ýa Gwia­na­sy, Ga­ýa­na, Su­ri­nam we We­ne­sue­la ýa­ly ýurt­lar­da ýer­leş­ýär. Ama­zon pla­ne­ta­nyň ýa­gyş to­ka

20 Awgust 2021

Tebigat

Sähra jandary

Türk­men top­ra­gy – ha­zy­na mes­ge­ni. Onuň ösüm­lik we haý­wa­nat dün­ýä­si bo­lup, Ýer as­tyn­da giz­lin ýa­tan gen­ji-ha­zy­na­sy­nyň sa­ny-sa­ja­gy ýok­dur. Säh­ra­nyň ny­şa­ny ha­sap­lan­ýan iç­ýan hem türk­men top­ra­gyn­da köp duş gel­ýän jan­dar­la­ryň bi­ri­dir. Jan­dar­la­ryň ara­syn­da zä­her­li­le­ri­niň hem peý­da­ly ta­rap­la­ry bo­lup, ola­ryň zä­he­ri adam sag­ly­gy üçin ni­ýet­le­nen der­man önüm­çi­li­gin­de ula­nyl­ýar.Dün­ýä­de iç­ýan­la­ryň, tak­my­nan, 75 müň gör­nü­şi bel­li­dir. Ola­ryň 50-den gow­ra­gy zä­her­li­le­riň ha­ta­ry­na gir­ýär. Ýur­du­myz­da zä­her­li iç­ýan­la­ryň sa­ry we ga­ra gör­nü­şi bar. Ül­kä­miz­de duş gel­ýän beý­le­ki iç­ýan­la­ryň hiç bi­ri hem zä­her­li däl­dir.Iç­ýan­lar ada­ty ýag­daý­da 5-10 san­ti­met­re, kä­bir uly we­kil­le­ri 20 san­ti­met­re ýet­ýän oňur­ga­syz­lar­dyr. Ga­dy­my Mü­sür­de iç­ýan­la­ra mu­kad­des jan­dar hök­mün­de ga­rap­dyr­lar. Ola­ryň ady­ny gö­ter­ýän ýyl­dyz to­pa­ry hem bar. Iç­ýan­lar, köp­lenç, gi­je­le­ri­ne awa çyk­ýar­lar. Olar bir ýa­rym ýy­lyň için­de ulal­ýar­lar we 8-10 ýyl ýa­şa­ýar­lar. Iç­ýan­lar 5-6-dan on­lar­ça to­hu­ma çen­li, kä­ha­lat­da bol­sa 100 tö­we­re­gi to­hum goý­ýar. Olar öz ça­ga­la­ry­na ga­ty go­wy ideg ed­ýär­ler, ulal­ýan­ça go­ra­ýar­lar we il­kin­ji hep­de­de ar­ka­syn­da gö­ter­ýär­ler. Adat­ça, ça­ga­la­ry ene­si­niň üs­tün­de 7-10 gün gal­ýar­lar.I

20 Awgust 2021

Tebigat

Tohumlary miwesiniň daşynda

Her möw­süm özi bi­len mi­we­si­ni alyp gel­ýär. Şeý­le mi­we­le­riň ara­syn­da iň ha­la­nyl­ýan­la­ry­nyň bi­ri hem ýer­tu­da­na­dyr. Bu dat­ly miwe ro­za­lar maş­ga­la­sy­na de­giş­li bo­lup, to­hum­la­ry mi­we­si­niň da­şyn­da ýer­leş­ýär. Dün­ýä­de tä­jir­çi­lik mak­sa­dy bi­len iň köp ös­dü­ri­lip ýe­tiş­di­ril­ýän bu mi­wä­niň dü­zü­min­de örän köp muk­dar­da C wi­ta­mi­ni bar. Ga­ze­ti­mi­ziň şu sa­nyn­da ýer­tu­da­na­lar ha­kyn­da gy­zyk­ly mag­lu­mat­la­ry si­ziň dyk­ga­ty­ňy­za ýe­tir­me­gi mü­wes­sa bil­dik: Her ýer­tu­da­na­nyň daş ýü­zün­de 200 tö­we­re­gi to­hum bar.Onuň 90 gö­te­ri­min­den gow­ra­gy suw­dur.Bu mi­wä­niň to­hum­la­ry bi­len baş­ga gör­nüş­li mi­we­ler hem ýe­tiş­di­ril­ýär.Bir ki­log­ram ýer­tu­da­na­nyň dü­zü­min­de bir ki­log­ram li­mon­da­ky­dan has köp şe­ker bar.Dün­ýä­dä­ki iň uly ýer­tu­da­na­nyň ag­ra­my 250 gram bo­lup, ol 2015-nji ýyl­da Ýa­po­ni­ýa­da ös­dü­ri­lip ýe­tiş­di­ril­di.Ame­ri­ka­ly alym­lar ba­lyk ge­ni­ni san­jym edip, gök reňk­li ýer­tu­da­na­ny ös­dü­rip ýe­tiş­dir­di­ler.He­niz do­ly biş­me­dik wag­ty ýer­tu­da­na­dan duz­lan­dy­ry­lan iý­mit taý­ýar­lan­ýar.Se­kiz sa­ny ýer­tu­da­na gün­de­lik C wi­ta­mi­ni ze­rur­ly­gy­nyň 100 gö­te­ri­mi­ni ka­na­gat­lan­dyr­ýar.Ýer­tu­da­na­ny di­şi­ňi­ze yzy­gi­der­li sürt­se­ňiz, agart­ma­ga ukyp­ly­dyr.Bel­gi­ýa­da ýer­tu­da­na­la­ryň dür­li gör

20 Awgust 2021

Tebigat

Hoz agajy

Ösümlikler tebigatyň ynsanlara beren peşgeşi, eçilen uly baýlygydyr. Şonuň üçin hem hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň baştutanlygynda ýabany ösümlikleri öwrenmek, olary gorap saklamak, medeni ösümlikleri köpeldip, ýurdumyzy bagy-bossanlyga öwürmek meselesine uly üns berilýär. Ösümlikleri öwrenmek we olary gorap saklamagyň ylmy esaslaryny işläp düzmek alymlaryň esasy wezipeleri bolup durýar. Alymlaryň berýän maglumatlaryna görä, ýurdumyzda ösümlikleriň 7 müňden gowrak görnüşi bolup, olaryň 4 müňe golaýy pes, 3 müňden köprägi bolsa ýokary derejeli ösümliklerdir. Şolaryň arasynda gündelik durmuşda ulanylýan dermanlyk, ot-iýmlik, boýag, efir ýagyny berýän, gurluşyk enjamlaryny taýýarlamakda we beýleki maksatlar üçin ulanylýan gymmatly ösümlikler hem köp. Iýmit üçin ulanylýan ýabany ösümlikleriň arasynda otjumak, ýarym gyrymsy, gyrymsy hem-de agaç görnüşleri bar. Aýratyn hem, ir-iýmişli agaçlar Türkmenistanyň günorta-günbatar sebitlerinde köp ösýär. Ol ýerlerde hozuň, badamyň, üzümiň, injiriň gür ösýän meýdanlaryna duş gelmek bolýar. Ylmy maglumatlara görä, ýurdumyzyň iýmit senagatynda ulanylýan ýabany iýmitlik ösümlikleriň 42 görnüşi dagda bitýär.

19 Awgust 2021

Tebigat

Howa maglumaty

Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrliginiň Gidrometeorologiýa baradaky gullugynyň şu gün — 20-nji awgustda ýurdumyzda bolmagyna garaşylýan howanyň ýagdaýy barada berýän maglumaty Aşgabatda: az bulutly howa bolup, demirgazyk-gündogardan tizligi sekuntda 7 — 10 metre ýetýän şemal öwser. Howa gijesine +21... +23° maýyl, gündizine +35... +37° yssy bolar. Howanyň basyşy 730 mm, çyglylygy 5 — 25 %.

19 Awgust 2021

Tebigat