Çowgan — gadymy oýun

21 Mart 2021
1708

At üstünde oýnalýan oýunlaryň içinde gowy görülýänleriň biri-de, çowgan oýnydyr. Bu oýun Merkezi Aziýada antik döwründe döräpdir. Parfiýalylaryň arasynda giňden ýaýran çowgan oýny orta asyrlar eýýamynda özüniň ýokary derejesine ýetýär. Oýnuň maksady ujy egri taýakly atly jigitleriň iki toparynyň biri-biriniň garşysyna durup, eminiň yşaraty boýunça ylgap başlamagy we togalak agajy (topjagazy) meýdançanyň aýagujundaky dikilgi pürsleriň aralygyndan geçirmekden, garşydaş toparyň bolsa, ony saklap yzyna gaýtarmagyndan ybarat bolup durýar. Çowgan oýnunda, ilkinji nobatda, at zerur bolupdyr.

Ýewropa edebiýatlarynda çowgan oýnuna «atyň üstünde oýnalýan top oýny» diýilýär. Orta asyr çeşmelerinde bu oýun «batyrlaryň oýny» diýlip atlandyrylypdyr, sebäbi ol örän güýçlüligi, çakganlygy, sowukganlylygy talap edipdir we meşhur esgerlere mynasyp kesp-kärleriň biri bolupdyr.

Hemra TÄÇGYLYJOW,
Balkanabat şäherindäki 17-nji orta mekdebiň mugallymy.
Beýleki habarlar