"Neutral Turkmenistan" newspaper

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Ministrler Kabineti
Salgysy: Aşgabat şäheri, Garaşsyzlyk şaýoly, 100, Türkmenbaşynyň erkin döredijilik mekany
Telefon belgileri: 38-61-18, 39-95-82, 39-95-88
Email: neutralturkmenistan-gazeti@online.tm

Habarlar

Howa maglumaty

Gidrometeorologiýa baradaky gul­­lugyň ýurdumyzda şu hepdäniň dowamynda boljak howanyň ýagdaýy barada berýän maglumaty Bal­kan we­la­ýa­tyn­da üýt­gäp dur­ýan bu­lut­ly ho­wa bo­lup, hep­dä­niň ba­şyn­da we or­ta­syn­da ýa­gyş ýa­gar. De­mir­ga­zyk-gün­ba­tar­dan gün­do­ga­ra ug­ru­ny üýt­ged­ýän, tiz­li­gi se­kunt­da 8 — 13 metr­den 12 — 17 met­re ýet­ýän şe­mal öw­ser. Ho­wa gi­je­le­ri­ne +16... +21 gra­dus­dan +19... +24 gra­dus ara­ly­gyn­da ma­ýyl, gün­diz­le­ri­ne +27... +32 gra­dus, we­la­ýa­tyň ke­nar­ýa­ka et­rap­la­ryn­da +24... +29 gra­dus ma­ýyl bo­lar.

Daşky gurşawy goramak meseleleri we Türkmenistanda gaýtadan dikeldilýän energiýany ösdürmek mümkinçilikleri boýunça brifing geçirildi

12-nji sentýabrda TDIM-de «Aşgabat şäherinde Merkezi Aziýa ýurtlary üçin Howa tehnologiýalary boýunça sebit merkezini döretmek» we «Türkmenistanda gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmelerini ösdürmek» boýunça brifing geçirildi. Çärä Türkmenistanyň degişli pudak edaralarynyň, Türkmenistanda akkreditlenen daşary ýurtlaryň hem-de halkara guramalaryň diplomatik wekilhanalarynyň ýolbaşçylary we wekilleri gatnaşdylar.

Sahawatly Bathyz

Tebigatyň şeýle ajap künjünde geçiren günlerimiz hemişelik ýadymyzda galdy. Bu ýeriň tebigy gözelligi, täsin gurşawy aýratyn söhbet açmaga mynasyp. Bathyzyň giň meýdanlary Türkmenistanyň günorta-gündogarynda, Guşgy we Tejen derýalarynyň aralygynda ýerleşýär. Dag bölegi Parapamyz dagynyň şahasyna öwrülen Gyzgädik belentliginden ybarat bolup, demirgazykda günorta-gündogar Garagum bilen araçäkleşýän çägeli düzlüklere geçýän baýyrlara ýaýrap gidýär. Umumy meýdany 75 müň gektara ýetýän Sarahs we Pulhatyn pisse jeňňelleri, şeýle-de çuňlugy 400 — 500 metre barabar Ýeroýulanduz çöketligi Bathyzyň esasy täsinlikleri hasaplanýar.

Ýe­riň ekiz­taý­la­ry

Şu wag­ta çen­li as­man gi­ňiş­li­gi­ni, ýyl­dyz­la­ry, pla­ne­ta—saý­ýar­la­ry öw­ren­ýän alym­lar, ast­ro­nawt­lar bi­ziň ýa­şa­ýan Ýer to­ga­la­gy­my­za meň­zeş ulu­ly-ki­çi­li pla­ne­ta­la­ryň bar­dy­gy­nyň üs­tü­ni aç­sa­lar-da, olar­da ýa­şa­mak üçin şert­le­riň ýe­ter­lik däl­di­gi su­but edil­di. Ola­ryň kä­bi­rin­de ho­wa — kis­lo­rod ýet­mez­çi­lik et­se, kä­bi­rin­de su­wuň ýok­du­gy ýa-da — 80 de­re­jä çen­li so­wu­gyň, kä­ha­lat­da +60 de­re­je­den geç­ýän gyz­gyn ho­wa­nyň bol­ýan­dy­gy mä­lim edil­di. Hä­zir­ki wagt­da Ýe­re meň­zeş pla­ne­ta­la­ryň 2 müň­den gow­ra­gy ha­sa­ba alyn­dy. Ýa­kyn­da SPECULOOS tas­la­ma­sy­na gat­naş­ýan ast­ro­nawt­la­ryň hal­ka­ra to­pa­ry bi­ziň ýa­şa­ýan Ýe­ri­miz­den 55 ýag­ty­lyk ýyl uzak­da ýer­leş­ýän tä­ze bir saý­ýa­ryň — pla­ne­ta­nyň üs­tün­den bar­dy­lar we ony tas­la­ma­nyň hor­ma­ty­na «SPECULOOS-3b» di­ýip at­lan­dyr­dy­lar. Bu pla­ne­ta göw­rü­mi bo­ýun­ça Ýe­re ju­da meň­zeş bo­lup, ol iň so­wuk ýyl­dyz­la­ryň da­şyn­dan aý­lan­ýar. Ge­çi­ril­ýän gö­zeg­çi­li­giň ne­ti­je­le­ri­ne gö­rä, on­da bir gi­je-gün­di­ziň do­wam­ly­ly­gy­nyň 17 sa­ga­da deň bo­lup, Gü­nüň ýy­ly­ly­gy­nyň iki es­se, ýag­ty­ly­gy­nyň bol­sa 100 es­se az­dy­gy anyk­la­nyl­dy.

Howa maglumaty

Gidrometeorologiýa baradaky gullugyň ýurdumyzda şu hepdäniň dowamynda boljak howanyň ýagdaýy barada berýän maglumaty Balkan welaýatynda az-kem bulutly, hepdäniň ikinji ýarymynda üýtgäp durýan bulutly howa bolup, gündogardan demirgazyk-günbatara ugruny üýtgedýän, tizligi sekuntda 8 — 13 metrden 12 — 17 metre ýetýän şemal öwser. Howa gijelerine +18... +23 gradusdan +22... +27 gradus aralygynda maýyl, gündizlerine +31... +36 gradus, welaýatyň kenarýaka etraplarynda +28... +33 gradus maýyl bolar.

Söýýän güýz paslyny — sarylygyny...

Ozalam bir bagşynyň «Söýgim galdy güýzlerde» diýip aýdym aýdyşy ýaly, güýz hemmeleriň duýgusyna täsir edýän pasyllaryň biri. Aleksandr Sergeýewiç Puşkiniň: «Her güýzde täzeden gülleýärin» diýşi ýaly, deň-duşlarymyz bilen söhbetdeş bolan mahalymyz, güýz hakda gürrüň edilse, güýz pasly gelse gussa batýandyklaryny, käbirleri bolsa bu aýda işleriniň köpelýändigini, döredijilik adamlary bolsa ylhamlarynyň joşýandygyny aýdýarlar. Güýz üýtgeşik pasyl. Güýz paslynyň üýtgeşik gözelliginiň ýazyjy-şahyrlara, nakgaşlara aýratyn döredijilik ylhamyny bagyşlaýanyny güýz bilen bagly döredilen eserleriň köplüginde-de görýäris. Dünýäni sarylyga öwrüp gelýän güýz döredijilik üçin duýgularyň giden ummanyny, ony wasp etmäge reňkleriň hem baý dünýäsini açýar. Güýzde şahyrlaryň döwet galamlaryndan şahyrana, inçe lirizime ýugrulan ajaýyp eserler döreýär. Ol günler iň bagtly çagalyk ýyllarymyzdy. Güýz gelende howlymyzdaky işleriň köpelýändigine garamazdan, biz bagtlydyk. Güýzüň jana şypaly howasyndan dem alyp, datly miwelerdir bakja önümleriň şirinligindenem iýip doýup bilmezdik. «Güýzde ýapraklar gaçanokda, uçýarlar» diýýän dana mamla. Agaçlardan saralyp gaçýan ýapraklar, ýere has golaýlaşýan bulutlar, tutuk asman — bularyň barysy bize indi günleriň gysgalyp, gijeleriň uzaljak günleriniň hem uzakda däldiginden habar berýärdi. Birdenem, asmany gara bulut gaplap, güýz ýagmyry başlar, ýygnalyp ýetişmedik

Ýyldyzlar näme diýýär? Oktýabr 2024

HAMAL (Guzy) 21.03 — 20.04 Oktýabrda hamallara işjeň durmuş garaşýar. Esasy zat, bu aýda hiç kimiň göwnüne degmejek boluň. Bu aýyň şygary — mümkin boldugyndan dostana bolmak, ruhubelent pikirlenip, islendik kynçylygy ýeňip geçmäge dyrjaşmakdyr.

Gözellikde göz eglener

Güneşli Diýarymyzda hormatly Prezidentimiziň baştutanlygy bilen bagçylygy ösdürmäge ilkinji derejeli ähmiýet berilýär. Bu il-ýurt bähbitli işe ildeşlerimiz agzybirlik we ruhubelentlik bilen gatnaşýarlar. Şonuň netijesinde oba-kentlerimiz, şäherçelerimiz gür baglyga bürenýär, gülzarlyga beslenýär. Şeýle möhüm işde aýry-aýry edara-guramalaryň işgärleri köplere nusgalyk görelde görkezýärler. Munuň şeýledigine welaýat merkezimizde ýerleşýän «Gaýragoýulmasyz tiz kömek» merkeziniň we oňa ýanaşyk ýerleşýän Beýik Saparmyrat Türkmenbaşy adyndaky welaýat saglygy goraýyş we anyklaýyş merkeziniň daş-töweregine nazar aýlanyňda hem aýdyň göz ýetirýärsiň. Ýanýodalaryň gyralarynda birgeňsi bolup ösüp oturan dürli görnüşli gyrymsy, pürli hem-de ýaprakly bezeg agaçlarynda, owadan güllerde nazaryň eglenýär. Olaryň arasynda senuber, tuýa, güjüm, wirgin arçalary bar. Şol baglygyň arasyndaky ýylyň ähli paslynda ýaşyl öwüsýän otly meýdançalar bolsa bu gözellige gözellik goşýar. Baglara we otlara wagtly-wagtynda suw berlip, ideg işleriniň göwnejaý ýola goýulmagy netijesinde olar ytygsaman ösýärler, ildeşlerimizde ýakymly duýgulary döredýärler.

Hudaýaty, atbakar, düýebakar hakda

Hudaýaty türkmen tebigatynyň täsin wekilleriniň biridir. Özüniň reňkini daş-töweregiň ýagdaýyna görä üýtgedip bilýän, köplenç, üzümlikde gezýän uly kelleli, çekirtgä çalymdaş bu jandar ilimizde köpsanly atlar bilen tanalýar. Olar ýurdumyzyň dürli sebitlerinde «atbakar, düýebakar, hudaýdüýe, bişikçi, ýylangözçykaryjy» diýlip atlandyrylýar. Bular barada dilçi alym Soltanşa Atanyýazowyň «Türkmen diliniň etimologik sözlüginde» gyzykly maglumatlar getirilýär. Sözlükde hudaýatynyň rusça adynyň «bogomol» — «Hudaýa doga okaýan», latynça bolsa «manrus religiosa» diýen ylmy adyň hem «dindar» ýa-da «doga okaýan» diýmekdigi nygtalýar. Ýokarda agzalan atlaryň ählisi hem bu jandaryň haýsydyr bir aýratynlygy, edýän hereketleri bilen gönüden-göni baglydyr. Meselem, iki öň aýagyny döşüne tutup, doga okaýan ýaly yrgyldap durşunyň doga okaýan dindar we hudaý bilen baglanyşdyrylmagy-da jüpüne düşen meňzetmedir. Onuň awuna topulandaky çalasyn hereketi atadyr ýylka, yrgyldap, haýallyk bilen hereket edişi bolsa düýä meňzedilýär. Bu möjejigiň türkçe «Pygamberiň düýesi» diýlip atlandyrylýandygy-da bellärliklidir. Şu ýerde gürrüňi edilýän jandaryň nusgawy edebiýatda «kişmir» görnüşinde atlandyrylyşy hakynda durup geçmek ýerlikli bolar. Oňa akyldar şahyrymyz Magtymguly Pyragynyň «Şal tapsa» goşgusynda şu setirleri mysal bolup biler:

Gözel tebigatyň goragynda

«Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda Türkmenistanyň Gyzyl kitabynyň 4-nji neşiri çap edildi. Türkmenistanyň Gyzyl kitaby — Türkmenistanyň haýwanlarynyň, ösümlikleriniň we kömelekleriniň seýrek we ýitmek astyndaky görnüşleri, olaryň biologiýasy, ýaýraýşy, sanynyň azalmagynyň we ýitip gitmeginiň sebäpleri baradaky maglumatlary özünde jemleýän, yzygiderli täzelenýän döwlet sanawydyr. Ýurdumyzda haýwanlaryň we ösümlikleriň sanynyň we ýaýrawynyň azalmagyna, ýaşaýyş şertleriniň ýaramazlaşmagyna eltýän islendik hereket gadagan edilýär. Biologik dürlüligi, aýratyn-da, seýrek duşýan gymmatly görnüşleri gorap saklamak we köpeltmek döwlet ähmiýetli meseleleriň derejesine galdyryldy. Ýurdumyzyň aýratyn goralýan tebigy ýerlerinde biologik dürlüligi gorap saklamak, dikeltmek we sanyny artdyrmak boýunça malhanalarda köpeltmek, haýwanlaryň seýrek we ýitip barýan görnüşlerini öňki ýiten ýerlerine göçürmek, täze ýerlere uýgunlaşdyrmak, ösümlikleriň seýrek görnüşlerini medeni şertlerde ösdürip ýetişdirmek we olaryň tebigy ýaýran ýerlerini gorap saklamak, tebigatyň ýyl ýazgysyny yzygiderli ýöretmek, täze ylmy maglumatlary toplamak, wagyz işlerini, ekologik terbiýäni hem-de ilatyň habarlylyk derejesini ýokarlandyrmak boýunça işler alnyp barylýar.

Howa maglumaty

Gidrometeorologiýa baradaky gullugyň ýurdumyzda şu hepdäniň dowamynda boljak howanyň ýagdaýy barada berýän maglumaty Balkan welaýatynda az bulutly, hepdäniň ahyrynda üýtgäp durýan bulutly howa bolup, gündogardan demirgazyk-günbatara ugruny üýtgedýän, tizligi sekuntda 8 — 13 metrden 12 — 17 metre ýetýän şemal öwser. Howa gijelerine +19... +24 gradusdan +22... +27 gradus aralygynda maýyl, gündizlerine +32... +37 gradus yssy, welaýatyň kenarýaka etraplarynda +28... +33 gradus maýyl bolar.

Gözel tebigatyň goragynda

Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň parasatly ýolbaşçylygynda daşky gurşawy goramak, ekologiýa syýasatyny üstünlikli durmuşa geçirmek ugrunda amala aşyrylýan tutumly işler rowaçlyklara beslenýär. Bu işler tebigy gurşawyň arassalygyny üpjün etmäge, ilatyň ýaşaýyş-durmuşy üçin amatly şertleri döretmäge gönükdirilendir. Türkmenistanyň ekologiýa syýasatyndan ugur alnyp, günbe-günden gözelleşýän ýurdumyzda ýylyň-ýylyna saýaly, pürli we miweli baglaryň nahallary oturdylyp, seýilgählerdir aýna ýaly tekiz ýollar dürli görnüşdäki güller bilen bezelýär. Bag nahallarynyň oturdylmagy, olara ideg işleriniň talabalaýyk ýola goýulmagy ýurdumyzyň ekologiýa abadançylygyny gowulandyrmak baradaky aladanyň buýsançly beýanyna öwrülýär. Tebigatyň eçilýän gözelliklerini gorap, daş-töweregimizi abadanlaşdyrmak, bag nahallarynyň ösüp, saýa bermegini gazanmak bolsa nesilleriň geljegi baradaky alada bolup durýar. Şeýle asylly işlere goşandymyzy goşmak hemmämiziň mukaddes borjumyzdyr.

Tebigat nygmatynyň gymmaty

aň-düşünjämiziň we sarp edişimiziň ösüşine görä artýar Tebigatyň keşbi — keşt eýläniňki, eşreti — netijeli işläniňki

Säher buşlukçysy

Ir säher guşlaryň jagyl-da-jugul seslerini eşidip oýanamda, daň ýaňy tilkiguýruk bolan eken. Golaýdan horazyň sesi eşidildi, ol üç öwra gygyrdy. Üçüsinde-de şeýle bir yhlas bilen gygyrdy welin, bolsa-da, maňa: «Bo-ho, bokurdagy ýyrtylmadyk bolsa-da biridir» diýdirdi. Ýogsa-da, özüne näçe zor salsa-da, ol horazyň garrandygy mese-mälim bildirip dur, sesiniň öňki durulygy galmandyr. Şeýle oýlara gümra bolup otyrkam, gögele oglan döwrümde wäşi gojalardan eşiden bir hekaýatym serimde köwsarlady: Öňde bir ýaşuly bolup, oňa Gökgöz aga diýer ekenler. Onuň birnäçe towugy bilen owadan gyzyl horazy bar eken. Meşhur basnýaçy şahyr Ata Salyh aýtmyşlaýyn: «Şagal bir gün ajykdy, awuň gözlegine çykdy» diýleni bolup, garaňky gijeleriň birinde bir aç şagal gelip, onuň towuklaryny ogurlamaga gözüni dikip, ketege sümülmekçi bolan. Ogry şagalyň bet pyglyny aýny wagtynda aňan gyzyl kekeçli horaz howatyrlanyp, öz ýanyndan: «Dur entek, seniň gözüňe görkezerin!» diýipdir-de, gojany oýarmak, bu howply ýagdaýy oňa habar bermek üçin tumşugyny göge tutup: «Gök-göz-aga — Gök-göz-aga...» diýip, bogazyna sygdygyndan, ala-zenzele turuzyp gygyrmaga başlanmyş. Biwagt çagy ýaňlanan bu sese allaniçigsi bolan Gökgöz aga derhal eline taýak alyp, ýaňky ogry şagalyň merkini berip kowanmyş. Şeýlelikde, ýaglyja etden agzy ýagjarmadyk aç şagalyň «arzyly» hyýaly pak çykypdyr. Ine, şondan bäri-de horaz janawa

Tebigat — ylham çeşmesi

Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda ýurdumyzda ekologiýa howpsuzlygy döwlet syýasatynyň esasy ugurlarynyň biri hökmünde kesgitlenýär. Adamzat hem tebigat biri-biri bilen aýrylmaz baglanyşyklydyr. Gözelligiň çeşmesi, ýaşaýşyň gözbaşy hasaplanylýan tebigat müňýyllyklaryň dowamynda öz baýlyklaryny adamlara sahylyk bilen eçilip gelýän genji-hazynadyr. Tebigatda her zadyň öz orny, öz ýeri bar. Howa, suw, Gün, gözel tebigat — bular birigip, ýaşaýşy hem-de özüneçekiji gözelligi emele getirýär. Bedew bady bilen öňe barýan berkarar ýurdumyzda hormatly Prezidentimiziň alyp barýan ekologiýa syýasatyny durmuşa geçirmek, daş-töweregimiziň gözelliklerini gorap saklamak, tebigy baýlyklarymyzy rejeli peýdalanmak we olary halkymyzyň eşreti üçin ulanmak barada beýik işler alnyp barylýar. Çünki ýurdumyzda we sebitde ekologiýa abadançylygyny üpjün etmek baradaky tagallalar Türkmenistanyň ykdysady, medeni we durmuş taýdan ösüş ýolunyň esasy ugrudyr.

Tebigaty goramak — möhüm mesele

Ýurdumyzda tebigatyň bize eçilen gözelliklerini hem-de onuň biodürlüligini gorap saklamak babatda uly işler geçirilýär. Bu ugurda kabul edilen maksatnamalar we bag nahallaryny ekmek bilen, tebigaty has-da baýlaşdyrmak boýunça geçirilýän çäreler munuň subutnamasydyr. «Garaşsyz Watanymyzda halkymyzyň arassa daşky gurşawda ýaşamagy ugrunda durmuşa geçirilýän düýpli özgertmeler gözel tebigatymyzy gorap saklamaga, onuň ösümlik we haýwanat dünýäsini has-da baýlaşdyrmaga hem-de ylmy taýdan öwrenmäge giň mümkinçilikleri döredýär» diýip nygtaýan Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň alyp barýan parasatly döwlet syýasatynda tebigaty goramak we ekologiýa abadançylygyny üpjün etmek ileri tutulýan ugurlaryň biridir. Ýurdumyzyň ekologiýa syýasatynyň esasy maksady tebigy baýlyklarymyzy rejeli we netijeli peýdalanmakdan, bu ugurda halkara hyzmatdaşlygy giňeltmekden ybaratdyr. Halkymyzyň tebigaty goramak we oňa aýawly çemeleşmek baradaky ýörelgeleri asyrlar aşyp, biziň günlerimize gelip ýetipdir. Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe halkymyzyň daş-töweregimizi gurşap alan tebigaty goramak, oňa aýawly çemeleşmek baradaky ýörelgeleri üstünlikli dowam etdirilýär. Şunuň bilen birlikde, daşky gurşawy goramak, ekologiýa howpsuzlygyny üpjün etmek boýunça kanunçylyk binýady berkidilýär we kämilleşdirilýär. Bu ugurdaky döwrebap kanunlar tebigaty goramagyň hukuk, ykdysady we guramaçylyk esaslary

Dünýädäki täsin güller

Amorfofallus titanika Sumatra adasynda ösýän bu ösümlik dünýäniň iň uly infloresensidir (gül toplumy). Onuň güli açylanda çüýrän etiňki ýaly ysy bolýar, onuň gülleýiş döwri birnäçe gün dowam edýär.

Sazak — çölüň bezegi

Sazak çölüň täsin ösümlikleriniň biridir. Onuň ak sazak we gara sazak diýen iki görnüşi bolýar. Ak sazagyň şahalary selçeňligi, gara sazagyňky ýogynlygy we uzynlygy bilen tapawutlanýar. Sazak tokaýlygy adaty tokaýlara meňzemeýär. Agaçlar özara 2-5 metr aradaşlykda ýerleşýär. Sazak çölüň tupanynda janly-jandarlara penalanmaga peýdaly bolsa, Günüň ýakyp barýan jöwzasyndan goranmaga ýaramlydyr. Çölde tomsuň jokrama yssysynda onuň kölegesi janly-jandarlara ýaşaýşyň zerur çeşmeleriniň biri bolup hyzmat edýär. Sazagyň ösüşine syn etmek özüne çekijidir. Düýp tutan ýaşajyk sazak derrew ýeriň yzgar gatlagyna ýetmäge ymtylýar. Bir ýylda sazagyň köki üç metre çenli ösýär. Sazagyň ýeriň aşagyndaky ösüşi üstündäki ösüşinden bäş esse çaltdyr. Ýigrimi bäş ýylyň dowamynda bäş-ýedi metr boý alýan sazagyň köki ýigrimi-otuz metre çenli uzaýar. Ýeriň jümmüşindäki suwa köküni ýetiren sazak aşa guraklyga-da tap gelýär.

Buzluklaryň mekany (Täsin tebigat)

Ýeriň hemişelik ilat ýaşamaýan bölegi bolan Antarktika tebigy täsinliklere örän baý. Planetamyzyň günorta polýusyndaky täsinlikleriň biri hem çyzykly buzlardyr. Adanyň kenaryna golaý ýerdäki bu aýsberglerde, beýleki buzlardan tapawutlylykda, ýokardan aşaklygyna gaýdýan çyzyklar bolýar. Alymlar bu şekilleriň jaýryklaryň erän suw bilen dolmagy we gaýtadan doňmagy netijesinde emele gelendigini belleýärler. Antarktikanyň töweregindäki ululy-kiçili müňlerçe äpet buz bölekleriniň köpüsi wagtyň geçmegi bilen suwuň akymyna — ýyly suwly deňizlere aralaşýar. Käbir buz bölekleri bolsa onlarça ýyllap şol duran ýerinde saklanýar. Çyzykly buz bölekleriniň uzak ýyllaryň dowamynda emele gelendigi anyklandy. Alymlar aýsbergde açyk gök, ýaşyl, sary we goňur reňkli çyzyklaryň bardygyny aýdýarlar. Antarktikada başga täsinlikler hem az däl. Sebit dünýäniň iň gurak çöli hasaplanýar. Buzluklar bilen örtülen hem bolsa, sebitiň köp ýerine ýüzlerçe ýyldan bäri ygal düşmändir. Ýagny ýagyş ýa-da gar ýagmandyr. Bu bolsa ol ýeri çöl diýip hasaplamaga esas döredýär. Planetamyzyň iň sowuk ýeri hem Antarktika hasaplanýar.

Howa maglumaty

Gidrometeorologiýa baradaky gullugyň ýurdumyzda şu hepdäniň dowamynda boljak howanyň ýagdaýy barada berýän maglumaty Balkan welaýatynda az-kem bulutly, hepdäniň başynda üýtgäp durýan bulutly howa bolup, gündogardan demirgazyk-günbatara ugruny üýtgedýän, tizligi sekuntda 8 — 13 metrden 12 — 17 metre ýetýän şemal öwser. Howa gijelerine +19... +24 gradusdan +23... +28 gradus aralygynda maýyl, gündizlerine +35... +40 gradus yssy, welaýatyň kenarýaka etraplarynda +30... +35 gradus maýyl bolar.