''Demokratiýa we hukuk'' žurnaly

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Döwlet, hukuk we demokratiýa instituty
Salgysy: Aşgabat şäheri, A. Nowaýy köçe 2022 jaý 86
Telefon belgileri: 38-06-00

Makalalar

Sagdyn bedende — sagdyn ruh

Ak bugdaý etrabyndaky ýöriteleşdirilen 46-njy orta mekdebiň sport zalynda ýaş bilim işgärleriniň arasynda sportuň stoluň üstünde oýnalýan tennis görnüşi boýunça ýaryş geçirildi. Ylymlar gününe bagyşlanan çäreleriň üstüni ýetiren bu ýaryş uly gyzyklanma eýe boldy. Ýurdumyzda sporta, bedenterbiýä berilýän üns-aladalardan ugur alyp, bilim işgärleriniň sport ussatlygyny ýokarlandyrmak hem-de Ylymlar gününi dabaralandyrmak maksady bilen geçirilen ýaryş mekdep mugallymlaryna ukyp-başarnygyny görkezmäge özboluşly mümkinçilik boldy. Ýaryş güýçli toparlary öňe saýlady. Netijede etrapdaky 1-nji orta mekdebiň topary birinji, ýöriteleşdirilen 45-nji orta mekdebiň topary ikinji, ýöriteleşdirilen 28-nji orta mekdebiň topary üçünji orna mynasyp boldy.

Mekdep mugallymlary ussatlygyny görkezdi

“Türkmenistan” Ýaşlar bedenterbiýe-sport guramasynyň Ahal welaýat bölüminiň, welaýat Baş bilim müdirliginiň hem-de Türkmenistanyň Kärdeşler arkalaşyklarynyň welaýat birleşmesiniň bilelikdäki meýilnamasy esasynda mekdep mugallymlarynyň arasynda etraplarda stoluň üstünde oýnalýan tennis boýunça ýaryşlar geçirildi. Sarahs etrabyndaky 1-nji orta mekdepde geçen ýaryşa etrapdaky orta mekdepleriň aglabasyndan toparlar gatnaşdy. Ylymlar gününe bagyşlanan bu ýaryş uly gyzyklanma döredip, sportuň stoluň üstünde oýnalýan tennis görnüşiniň bilim işgärleriniň arasynda meşhurlyga eýedigini görkezdi. Ýaryşyň netijesinde etrapdaky 1-nji orta mekdebiň mugallymlary birinji, 21-nji orta mekdebiň mugallymlary ikinji, 18-nji orta mekdebiň mugallymlary üçünji orna mynasyp boldy. Ýeňijilere hormat hatlary we ýörite sowgatlar gowşuryldy.

Täzeçilligiň we sport äleminiň şäheri

Merjen paýtagtymyzyň her ädiminde, her tutumynda müň bir täzeçillik bar. Ýakynda ak şäherimiz «Arkalaşygyň täze sport mümkinçilikleriniň şäheri» diýlen täze derejäniň eýesi boldy. Bu dereje merjen paýtagtymyza Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygy tarapyndan berildi. Mälim bolşy ýaly, geçen aýda bu guramanyň Hökümet Geňeşiniň nobatdaky mejlisi paýtagtymyzda geçirildi. Möhüm çözgütlere baý bolan şol mejlisde hem Aşgabady «Arkalaşygyň täze sport mümkinçilikleriniň şäheri» diýip yglan etmek baradaky çözgüt kabul edildi.

Harby talybyň sport üstünligi

Ýaňy-ýakynda sportuň ýeňil atletika görnüşi boýunça Özbegistan Respublikasynda Merkezi Aziýanyň çempionaty geçirildi. Bu ýaryşa türkmen türgenleri hem gatnaşyp, üstünlikli çykyş etdiler. TGM-niň Beýik Saparmyrat Türkmenbaşy adyndaky Harby institutynyň harby talyby Abdyrahman Nurgeldiýew hem bu çempionata gatnaşyp, oňat netijeleri görkezdi. Türkmen türgenleri şeýle halkara ýaryşlaryna yzygiderli gatnaşyp, ýaşyl Tugumyzy belentde parladýarlar. Bu bolsa ýurdumyzyň sport äleminde abraý-mertebesiniň has-da belende göterilýändiginiň beýany bolup durýar.

Sport äleminde şöhratly şäher

Ömürlere bezeg berýär sport hem-de sagdynlyk

Ýurdumyzda sportuň ösmegi hem-de köpçülikleýin bedenterbiýäniň ýaýbaňlanmagy üçin döredilen şert-mümkinçilikler bagtyýar raýatlarymyzyň sagdyn durmuş ýörelgelerini hemişelik hemra edinmeklerinde möhüm ähmiýetlidir. Diýarymyzyň şäherlerine, şäherçelerine, obalaryna bezeg berýän döwrebap sport desgalary sporty söýýänleriň, aýratyn-da, ýaş nesliň iň bir gelim-gidimli ýerlerine öwrüldi. Munuň özi döwlet derejesindäki ägirt uly aladalaryň netijesinde, bedenterbiýäniň we sportuň jemgyýetimiziň umumy medeniýetiniň aýrylmaz bölegine öwrülendigine şaýatlyk edýär. Halkyň saglygyny hemmetaraplaýyn goramak we berkitmek, köpçülikleýin bedenterbiýe-sagaldyş hereketini hem-de netijeli sporty ösdürmek, zyýanly endiklere garşy barlyşyksyz göreş alyp barmak häzirki döwrüň möhüm talaplarynyň hataryndadyr. Sporty ösdürmekde, olimpiýa hereketini wagyz etmekde ýurdumyzda alnyp barylýan tutumly işlere dünýä jemgyýetçiligi ýokary baha berýär. Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň Hökümet Baştutanlarynyň Geňeşiniň paýtagtymyzda geçirilen mejlisiniň Çözgüdine laýyklykda, Aşgabat şäheriniň «Arkalaşygyň täze sport mümkinçilikleriniň şäheri» diýlip yglan edilmegi munuň nobatdaky buýsançly subutnamasyna öwrüldi. 

Sport. Sport. Sport.

Ýaş türgeniň ýeňişli gadamlary Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe bedenterbiýäni we sporty ösdürmekde uly işlere badalga berilýär. Gözel Diýarymyzyň çar künjeginde gurlup, ulanylmaga berlen we berilýän döwrebap stadionlar, sport desgalary we sport mekdepleri ilatyň, aýratynam, ýaşlaryň sportuň dürli görnüşleri bilen meşgullanmaklary üçin amatly şertleri döredýär. Şeýle hem hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda ýaşlary sporta çekmekde taýsyz tagallalar edilýär. Olara dürli ýaryşlara gatnaşyp, ýaşyl Tugumyzy dünýä ýüzünde parlatmaga giň mümkinçilikler döredilýär. Sportuň dürli görnüşleri bilen meşgullanýan türgenleriň ukyp-başarnygyny ýüze çykarmakda tälimçiler hem yhlasly zähmet çekýärler. Dürli ýaryşlara gatnaşyp, türkmen sportunyň abraýyny belende göterýän türgenleriň sany barha artýar.

Ýaşlar kiçi futbolda bäsleşdi

Kaka etrabynyň Hywaabat jülgesindäki «Ýaşyl ýaýla» çagalar dynç alyş-sagaldyş merkezinde «Biz şadyýan nesiller» ady bilen kiçi futbol ýaryşy geçirildi. Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň Kaka etrap Geňeşiniň hem-de etrabyň bedenterbiýe we sport bölüminiň bilelikde guramagynda bolan ýaryşda merkezde dynç alýan çagalardan düzülen toparlaryň birnäçesi gatnaşdy. Merkeziň futbol meýdançasynda giň gerim alan ýaryşda çagalar ukyp-başarnygyny görkezdiler. Çekeleşikli duşuşyklaryň netijesinde “Bagtyýarlyk” topary ýaryşyň ýeňijisi boldy. Ýeňiji bolan topara Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň etrap Geňeşiniň ýadygärlik sowgatlary gowşuryldy.

Merkezde guralan ýaryş

Gökdere jülgesindäki “Beýik Serdaryň ruhubelent nesilleri” çagalar dynç alyş-sagaldyş merkezinde Ylym we bilim işgärleriniň kärdeşler arkalaşygynyň Gökdepe we Bäherden etrap Geňeşleriniň bilelikde guramagynda meýilnama esasynda gyzykly sport çäreleri geçirildi. Merkezde dynç alýan çagalaryň arasynda sagdyn durmuş ýörelgelerini ýaýbaňlandyrmak, ýaş nesliň sporta höwesini artdyrmak hem-de höweslendirmek maksady bilen geçirilen ýaryş örän gyzykly boldy. Onda çagalar hereketli oýunlar we tanap çekmek boýunça ukyp-başarnygyny görkezdiler.

Gözelligiň gözbaşy

Ýurdumyzda sportuň welosiped görnüşine aýratyn üns berilýär. Paýtagtymyzy bezäp oturan Olimpiýa şäherçesinde Welotrek binasynyň bolmagy, paýtagtymyzda ajaýyp «Welosiped» binasynyň gurulmagy munuň aýdyň subutnamasydyr. Sagdyn we işjeň durmuş ýörelgeleri adamlara öz mümkinçiliklerini doly açyp görkezmäge we olary durmuşa ornaşdyryp, üstünlikleri gazanmaga ýardam edýär. Yzygiderli geçirilýän türgenleşiklerdir sport maşklary adamyň saglygyna we özüni duýşuna oňyn täsir edýär, ol kesellere garşy durnuklylygy pugtalandyrýar, häsiýetini taplaýar, zähmetsöýerlik, maksada okgunlylyk, özüňe bolan ynamy berkitmek ýaly häsiýetleriň kemala gelmegine ýardam edýär. Şeýle hem, welosipedli gezelençler tutuş maşgala üçin boş wagtyňy netijeli geçirmek üçin ajaýyp mümkinçilik döredýär. Welosipedli sport bilen meşgullanmak adam bedeniniň sowuklama we beýleki kesellere garşy durnuklylygyny ýokarlandyrýar. Şu jähetden, lukmanlar ony durmuş endigine öwürmegi maslahat berýärler. Welosiped sürmek ýürek-damar keselleriniň döremek howpuny ep-esli azaldýar hem-de dem alyş ulgamyna oňyn täsir edip, öýkeniň kadaly işlemegine ýardam berýär. Welosiped sürlende, myşsalar türgenleşýär, bedende gan aýlanyşygy gowulanýar. Yzygiderli welosipedli türgenleşikler bedende madda çalşygy

Çekeleşikli ýaryş

Gökdere jülgesindäki «Bagtyýar nesiller» çagalar dynç alyş-sagaldyş merkezinde «Türkmenistan» Ýaşlar bedenterbiýe-sport guramasynyň welaýat bölüminiň hem-de welaýatyň jemgyýetçilik guramalarynyň bilelikdäki meýilnamasy esasynda sport-sagaldyş çäreleri geçirilýär. «Berkarar döwletiň sagdyn nesli biz» ady bilen geçen şadyýan estafeta bäsleşigi şeýle çäreleriň biri boldy. Ýaş nesliň sporta we bedenterbiýä höwesini artdyrmak, olaryň berk bedenli, sagdyn ruhly bolup ýetişmegini gazanmak, sportuň degişli görnüşi boýunça güýçlüleri ýüze çykarmak hem-de höweslendirmek maksady bilen geçirilen ýaryşda merkezde dynç alyp, saglygyny berkidýän çagalardan düzülen toparlar gatnaşdy. Çekeleşikli ýagdaýda geçen ýaryşyň netijesinde «Güneş» topary birinji, «Şöhle» topary ikinji, «Galkan» topary üçünji orny eýeledi. Ýeňiji toparlar hormat hatlary bilen sylaglandy.

Lebaply kuraşçylar Aziýanyň çempionatynda bäş medal gazandylar

Welaýatymyzyň kuraşçylarynyň bäşisi 6 ― 10-njy iýun aralygynda Eýran Yslam Respublikasynda geçirilen Aziýanyň çempionatynda dürli derejeli medallara mynasyp bolup, ýurduň milli ýygyndysynyň umumy üstünligine goşant goşdular. Has takygy, 20 döwletden 200-e golaý türgeni özünde jemlän yklym çempionatynda Çärjew etrabyndaky 2-nji sport mekdebiniň tälimçisi Aýşirin Haýdarowa 48 kilograma çenli agram derejesinde altyn, şol etrapdaky 24-nji orta mekdebiň 11-nji synp okuwçysy Rozymeňli Meýmanowa, Türkmenabat şäherindäki 29-njy orta mekdebiň 11-nji synp okuwçysy Sabina Kadyrowa, Saýat etrabyndaky 14-nji orta mekdebiň 11-nji synp okuwçysy Nurana Hezretowa we Kerki etrabyndaky 22-nji orta mekdebiň bedenterbiýe mugallymy Daýanç Omirow dagy bürünç medala mynasyp boldular.

Sport habarlary

Ýaş türgenleriň üstünlikleri Türkmenabat şäherinde Türkmenistanyň maýyplarynyň merkezi bedenterbiýe-sport klubynyň guramagynda görüş şikesli türgenleriň arasynda golbol boýunça ýurdumyzyň çempionaty geçirildi. Onda ýurdumyzyň welaýatlarynyň we Aşgabat şäheriniň iň güýçli toparlary özara güýç synanyşdylar. Çekeleşikli geçen oýunlar toparlaryň ýaryşa ýokary derejede taýýarlykly gelendigini görkezdi. Türkmenistanyň çempionatynda üstünlikli çykyş eden welaýat maýyplar bedenterbiýe-sport klubunyň topary üçünji orna mynasyp boldy. Aşgabat şäheriniň we Balkan welaýatynyň toparlary, degişlilikde, birinji hem-de ikinji orunlary eýelediler. Ýeňiş gazanan toparlar Hormat hatlary we baýraklar bilen sylaglanyldy.

Erjelleri öňe saýlan ýaryş

Gökdere jülgesindäki “Bagtyýar nesiller” çagalar dynç alyş-sagaldyş merkezinde sportuň ýeňil atletika görnüşi boýunça ýaryş geçirildi. Ahal welaýat häkimliginiň garamagyndaky agzalan merkezdäki ýaryş Türkmenistanyň Kärdeşler arkalaşyklarynyň welaýat birleşmesi, Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň welaýat Geňeşi hem-de “Türkmenistan” Ýaşlar bedenterbiýe-sport guramasynyň welaýat bölümi tarapyndan guraldy. Merkezde dynç alyp, saglygyny berkidýän çagalardan düzülen toparlaryň birnäçesiniň gatnaşmagynda geçen ýaryş uly gyzyklanma döretdi. Çagalaryň çalasynlygy, erjelligi we ýeňiş gazanmaga bolan hyjuwy duşuşyklaryň dowamynda mese-mälim duýuldy hem-de ýaş nesliň sagdyn durmuş ýörelgelerine berk eýerýändigi aýdyň ýüze çykdy.

Aşgabat —Arkalaşygyň täze sport mümkinçilikleriniň şäheri

«7/24. tm» №24 (211), 10.06.2024 Sport ýa­ryş­la­ry di­ýil­se, me­dal­lar­dyr ku­bok­lar, re­kord­lar­dyr ýo­ka­ry ne­ti­je­ler göz öňün­de jan­lan­ýar. Bu spor­tuň ýo­ka­ry gör­ke­zi­ji­le­ri öz içi­ne al­ýan­dy­gy­ny gör­kez­ýär. Sport hak­da gür­rüň edil­se, mil­le­ti­ne, ýa­şy­na ga­ra­maz­dan, adam­la­ryň jem­le­nip, bir mak­sa­da gul­luk ed­ýän pur­sa­ty ha­ky­da­da peý­da bo­lar. Bu ag­zy­bir­li­giň we je­bis­li­giň aý­dyň ny­şa­ny­dyr. Sport diý­mek, bir söz bi­len aýt­ma­ly bol­sa, her bir ada­myň dur­mu­şy­ny öz içi­ne al­ýar. Üs­tün­lik­le­riň çür ba­şy­na çy­kan ada­ma ýe­ňi­ji, sport­da bol­sa çem­pi­on di­ýil­ýär. Diý­mek, sport bi­len meş­gul­lan­mak di­ňe bir özü­ňi beý­gelt­mek däl, eý­sem ata Wa­ta­ny­ňy hem beý­gelt­mek di­ýen dü­şün­jä­ni öz içi­ne al­ýar.

Dün­ýä çem­pio­na­tyn­dan 7 me­dal

«7/24. tm» №24 (211), 10.06.2024 Türk­me­nis­tan­ly agyr at­le­ti­ka­çy­lar Pe­ruw­da ýet­gin­jek­le­riň ara­syn­da ge­çi­ri­len dün­ýä çem­pio­na­tyn­da 7 me­dal ga­zan­dy­lar

Türkmenistan — sport ýurdy

«7/24. tm» №24 (211), 10.06.2024 Ýur­du­myz­da Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň ba­şy­ny baş­lan be­ýik baş­lan­gyç­la­ry Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rün­de Ar­ka­dag­ly Gah­ry­man Serdarymy­zyň taý­syz ta­gal­la­la­ry bi­len tä­ze tap­gyr­lar­da ös­dü­ril­ýär. Mu­ňa «Pä­him-paý­has um­ma­ny Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy» ýy­lyn­da ylym, bi­lim, sag­ly­gy go­ra­ýyş, sport ul­gam­la­ryn­da ama­la aşy­ryl­ýan be­ýik iş­ler hem aý­dyň şa­ýat­lyk ed­ýär.

Bedenterbiýe we sport

«7/24. tm» №24 (211), 10.06.2024 Türk­me­nis­tan­da we­los­por­tuň na­za­ry­ýe­ti we usu­ly­ýe­ti bo­ýun­ça ki­tap ne­şir edil­di

Jo­gap­kär­li oý­na taý­ýar­lyk

«7/24. tm» №24 (211), 10.06.2024 Hä­zir­ki wagt­da Tür­ki­ýä­niň An­tal­ýa şähe­rin­de okuw-tür­gen­le­şik ýyg­na­ny­şy­gy­ny ge­çir­ýän Türk­me­nis­ta­nyň fut­bol bo­ýun­ça mil­li ýy­gyn­dy­sy 1-nji iýun­da Gren­lan­di­ýa­nyň mil­li ýy­gyn­dy to­pa­ry bi­len hal­ka­ra ýol­daş­lyk du­şu­şy­gy­ny ge­çir­di. Bu du­şu­şy­gy ne­ti­je­li ge­çi­ren mil­li ýy­gyn­dy­myz gar­şy­da­şyn­dan 5:0 ha­sa­byn­da üs­tün çyk­dy. Ýy­gyn­dy to­pa­ry­my­za ýe­ňiş ge­ti­ren top­la­ry El­man Ta­ga­ýew (2), Di­dar Dur­dy­ýew, Şa­na­zar Tir­ki­şow hem-de Ali­bek Ab­dy­rah­ma­now öz at­la­ry­na ýaz­dyr­dy­lar.

Halkara ýaryşlaryň medallary

Russiýa Federasiýasynyň Burýatiýa Respublikasynyň Ulan-Ude şäherinde Söweş sambosynyň ligasy tarapyndan täzelenen düzgünlere laýyklykda, Gran-pri ýaryşy geçirildi. Ýaryşda türkmen türgeni Suwhan Öwezgeldiýew 88 kilograma çenli agram derejesinde çykyş edip, altyn medala mynasyp boldy. Halkara ýaryşa ildeşlerimizden başga-da, Russiýanyň, Mongoliýanyň, Täjigistanyň, Belarusyň, Gazagystanyň, Özbegistanyň we Gyrgyz Respublikasynyň wekilleri gatnaşdylar. Ýeňijiler pul baýragyna we çempionlyk guşagyna mynasyp boldular. Söweş sambosynyň ligasy sportuň bu görnüşiniň meşhurlygyny artdyrmak we türgenleri goldamak maksady bilen, 2020-nji ýylyň fewral aýynda esaslandyryldy. Türgenleriň deslapky duşuşyklary geçirmän, öz agram derejelerinde göni finala çykyp bilýändikleri bu ýaryşyň esasy aýratynlygydyr.