"Türkmenistanyň senagaty" žurnaly

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Senagat we gurluşyk önümçiligi ministrligi
Salgysy: Aşgabat şäheri, Arçabil şaýoly 132-nji jaýy
Telefon belgileri: 39-02-03

Makalalar

Özboluşly Gün elektrik stansiýasy

Hy­ta­ýyň Gan­su we­la­ýa­tyn­da dün­ýä­de il­kin­ji go­şa diň­li Gün şöhlesini top­laý­jy elekt­rik stan­si­ýa­sy­nyň gur­lu­şyk iş­le­ri ta­mam­la­nyp bar­ýar. Bu ba­ra­da «Na­ked Science» web saý­ty ha­bar ber­ýär. Des­ga kon­sent­rik te­ge­lek­ler­de ýer­leş­di­ri­len 30 müň aý­na bi­len gur­şa­lan 200 metr­lik iki diň­den yba­rat. Tä­ze elekt­rik stan­si­ýa­sy­nyň ýyl­da 1,8 mil­liard ki­lo­wat-sa­gat­dan gow­rak elekt­rik ener­gi­ýa­sy­ny ön­dür­me­gi­ne ga­ra­şyl­ýar. Adat­ça bol­şy ýa­ly, bi­ri­niň ýe­ri­ne iki di­ňiň ula­nyl­ma­gy Gün şöh­le­si­niň ola­ryň her­si­ne iň ýo­ka­ry tä­sir bi­len şöh­le­len­me­gi­ne müm­kin­çi­lik dö­re­der we elekt­rik stan­si­ýa­sy­nyň ne­ti­je­li­li­gi­ni 24 gö­te­ri­me çen­li ýo­kar­lan­dy­rar.

Rim wil­la­sy­nyň mer­mer po­ly ta­pyl­dy

50 ýurdy hyzmatdaşlyga çagyrýar

Hy­taý özü­niň «In­ter­na­tio­nal Lu­nar Re­se­arch Sta­ti­on» (ILRS) Aý stan­si­ýa­sy­nyň çä­gin­dä­ki hyz­mat­daş­ly­ga 50 ýur­dy çek­me­gi me­ýil­leş­dir­ýär. Bu ba­ra­da «SpaceNews» web saý­ty ha­bar ber­ýär. – Biz äh­li ýurt­lar, şol san­da, glo­bal Gü­nor­ta, ös­ýän BRICS ýurt­la­ry, şeý­le hem Gün­ba­tar ýurt­la­ry bi­len hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­gy­ny ýo­la goý­mak is­le­ýä­ris – di­ýip, Hy­ta­ýyň Aý göz­leg mak­sat­na­ma­sy­nyň baş konst­ruk­to­ry Wu Weý­ren, «Chi­na Glo­bal Te­levision Net­work» (CGTN) te­le­ýaý­ly­my­ bilen söhbetdeşlikde aýtdy.

In­no­wa­si­on teh­no­lo­gi­ýa­lar – döw­rüň ze­rur­ly­gy

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzda sanly ulgamy ornaşdyrmakda toplumlaýyn işler amala aşyrylýar. Türkmenistanyň Prezidentiniň Türkmenistanda 2019–2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyna laýyklykda, ýurdumyzyň pudaklarynda sanly ulgamyň giň mümkinçiliklerinden peýdalanmak üçin zerur şertler döredilýär. Türk­me­nis­ta­ny 2022–2052-nji ýyl­lar­da dur­muş-yk­dy­sa­dy taý­dan ös­dür­me­giň Mil­li mak­sat­na­ma­sy­nyň, şeý­le hem ýur­du­my­zy 2022–2028-nji ýyl­lar­da ös­dür­me­giň Mak­sat­na­ma­sy­nyň esa­syn­da mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­tiň äh­li pu­dak­la­ry­ny iler­let­mek bo­ýun­ça giň ge­rim­li iş­ler ama­la aşy­ryl­ýar. Şu Mak­sat­na­ma­lar öň­de­ba­ry­jy teh­no­lo­gi­ýa­la­ry we in­no­wa­si­on iş­läp taý­ýar­la­ma­la­ry önüm­çi­li­ge iş­jeň or­naş­dyr­mak­da, ata Wa­ta­ny­my­zy mun­dan beý­läk-de hem­me­ta­rap­la­ýyn ös­dür­mek üçin ze­rur şert­le­ri dö­ret­mek­de, giň möç­ber­li öz­gert­me­le­ri dur­mu­şa ge­çir­mek­de esa­sy gu­ral bo­lup dur­ýar. Ýur­du­myz­da teh­no­lo­gi­ýa­la­ry we nou-hau­la­ry alyş­mak, tä­ze önüm­çi­lik­le­ri dö­ret­mek iş­le­ri ro­waç­lan­ýar.

Halk Mas­la­ha­ty – mil­li däp­le­riň göz­ba­şy

Häzirki wagtda ýurdumyzyň syýasy-jemgyýetçilik durmuşynda möhüm waka öwrüljek Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň nobatdaky mejlisini guramaçylykly hem-de ýokary derejede geçirmeklige giňden taýýarlyk görülýär. Täze taryhy eýýamda ýurdumyzda giňden ýaýbaňlandyrylan durmuş-ykdysady özgertmeleriň ileri tutulýan ugurlaryny kesgitlemekde we demokratik başlangyçlary mundan beýläk-de ösdürmekde bu maslahatyň ägirt uly taryhy ähmiýeti bar. Türk­men jem­gy­ýe­ti­ni do­lan­dyr­ma­gyň iň bir ga­dy­my ins­ti­tut­la­ry­nyň bi­ri bo­lan Halk Mas­la­ha­ty dö­wür­le­riň we ne­sil­le­riň aý­ryl­maz ara­bag­la­ny­şy­gy­ny be­ýan edip hem-de ata-ba­ba­la­ry­my­zyň köp asyr­la­ryň do­wa­myn­da top­lan ta­ry­hy tej­ri­be­si­ni özün­de jem­le­mek bi­len, onuň mej­lis­le­rin­de wa­jyp yk­dy­sa­dy, sy­ýa­sy me­se­le­ler ila­tyň giň gat­lak­la­ry­nyň gat­naş­mak­la­ryn­da ýa­şu­ly nes­liň we­kil­le­ri bi­len mas­la­hat­la­şyp çö­zü­lip­dir. Türk­men hal­ky he­mi­şe ýa­şu­ly nes­le aý­ra­tyn hor­mat bi­len ga­rap, il-ýurt bäh­bit­li iş­ler­de ola­ryň baý dur­muş tej­ri­be­si­ne da­ýa­nyp­dyr we mas­la­hat­ly çöz­güt­le­ri ka­bul edip­dir. Hä­zir­ki ta­ry­hy dö­wür­de halk de­mo

Hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklary berkidilýär

30-njy iýul­da wi­se-prem­ýer, Türk­me­nis­ta­nyň da­şa­ry iş­ler mi­nist­ri, Yk­dy­sa­dy hyz­mat­daş­lyk bo­ýun­ça türk­men-eý­ran to­pa­ry­nyň türk­men ta­ra­py­nyň baş­ly­gy R.Meredow hor­mat­ly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň tab­şy­ry­gy bo­ýun­ça Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­na iş sa­pa­ry­ny ama­la aşyr­dy hem-de bu ýer­de Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň tä­ze saý­la­nan Prezidenti Ma­sud Pe­zeş­kia­nyň we­zi­pä gi­riş­mek da­ba­ra­sy­na gat­naş­dy. Sa­pa­ry­nyň çäk­le­rin­de Türk­me­nis­ta­nyň da­şa­ry iş­ler mi­nist­ri dost­luk­ly ýur­duň Prezidenti ta­ra­pyn­dan ka­bul edil­di. R.Me­re­dow Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň tä­ze saý­la­nan Pre­zi­den­ti­ne hor­mat­ly Prezidentimiz Ser­dar Berdimuhamedowyň hem-de türk­men hal­ky­nyň Milli Lideri, Türk­me­nis­ta­nyň Halk Mas­la­ha­ty­nyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň sa­la­my­ny we iň go­wy ar­zuw­la­ry­ny ýe­tir­di.

Awaza — dostluk mekany

Hazaryň türkmen kenaryndaky ajaýyp «Awaza» milli syýahatçylyk zolagy dost-doganlygyň mekany, halkara derejedäki çäreleriň geçirilýän ýeri hökmünde giňden meşhurdyr. Bu gözel mekanda 1-nji awgustda Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň ýardam bermeginde guralýan «Awaza — dostluk mekany» atly medeni-köpçülikleýin we sport çärelerine badalga berildi. On günläp dowam etjek bu giň gerimli çärelere şu ýylyň 26 — 30-njy martynda Arkadag şäherinde mekdep okuwçylarynyň arasynda geçirilen halkara matematika olimpiadasynda birinji orna mynasyp bolan Russiýa Federasiýasynyň mekdep okuwçylary, Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň hemaýat-goldawlary bilen bejergi alan ýurdumyzyň çagalary hem-de paýtagtymyzda ýerleşýän Döwletliler köşgünde terbiýelenýän we bilim alýan çagalar gatnaşýarlar.

Magtymguly, sözlär tili türkmeniň

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy ýylynda» akyldar şahyrymyz Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna bagyşlanyp geçirilýän çäreler giň gerimde ýaýbaňlanýar. Esenguly etrap merkezi kitaphanasynda hem şeýle çäreleriň biri geçirilip, ol «Magtymguly, sözlär tili türkmeniň» diýlip atlandyryldy. Çärede çykyş edenler Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň parasatly baştutanlygynda ajaýyp zamanamyzda Gündogaryň beýik akyldary we şahyry Magtymguly Pyragynyň sarpasynyň has-da belent tutulýandygyny, onuň nakyla öwrülen ajaýyp goşgularynyň terbiýeçilik ähmiýetiniň uludygyny, şahyryň arzuw eden zamanasynda eziz Diýarymyzda alnyp barylýan işleriň buýsandyryjydygyny guwanç bilen belläp geçdiler. Kitaphananyň okyjylarynyň beýik akyldaryň şygyrlaryny ýatdan aýtmaklary, ýerli şahyrlaryň söz ussadyna bagyşlap döreden goşgularyny okap bermekleri, etrap medeniýet merkeziniň aýdymçylarynyň Magtymguly Pyragynyň sözlerine döredilen aýdymlary uly joşgun bilen ýerine ýetirmekleri çäräniň täsirliligini has-da artdyrdy.

Zemine ýaň salsyn çaga gülküsi

Balkanabat şäheriniň Hazar şäherçesindäki «Gara Altyn» çagalar we sagaldyş dynç alyş merkezinde «Zemine ýaň salsyn çaga gülküsi» atly bäsleşik geçirdik. Çagalaryň tomusky dynç alyş möwsümini şadyýan geçirmeklerini we olaryň medeni-köpçülikleýin çärelere işjeň gatnaşmaklaryny gazanmak maksady bilen geçirilen bäsleşige şol ýerde dynç alýan mekdep okuwçylary toparlaýyn gatnaşdylar. Olar goşgy okamakda, aýdym aýtmakda, tans etmekde bäsleşdiler. Şowhunly geçen bäsleşikde öz deň-duşlaryndan tapawutlanyp, ýeňiji bolmagy başaran çagalara ýadygärlik sowgatlar gowşuryldy.

AŞTU “Smart Goldaw” habar beriş howpsuzlyk we gözegçilik hyzmatyny ýola goýdy

“Aşgabat şäher telefon ulgamy” (AŞTU) ýapyk görnüşli paýdarlar jemgyýeti (ÝGPJ) “Uly Gaýa” hojalyk jemgyýeti bilen bilelikde habar beriş howpsuzlyk we gözegçilik ulgamynyň “Smart Goldaw” täze hyzmatyny girizdi. Bu barada AŞTU habar berdi. “Smart Goldaw” habar beriş howupsuzlyk we gözegçilik ulgamynyň tehniki enjamlaryň esasy toplumy dolandyryş enjamlaryny, hereketleri belleýji we derwezeleri, gapylary we penjireleri açmak üçin gözegçilik ediji magnit-kontakt gurluşlardan (datçikler), durýar.

Umumymilli maksatlaryň bähbidine

Halka daýanyp, halkyň hatyrasyna beýik işleri durmuşa geçirýän Türkmenistanyň Halk Maslahaty jemgyýet bilen döwletiň arasyndaky köpri bolup, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň baştutanlygynda barha berkidilýän milli döwletlilik ýörelgelerimizi dünýäde dabaralandyrýar. Gahryman Arkadagymyzyň belleýşi ýaly, biziň ählimiziň iň beýik maksadymyz jandan eziz görýän Watanymyzy beýik geljege tarap ynamly öňe alyp barmakdan ybaratdyr. Şoňa görä-de, mukaddes Watanymyzyň şanyna şan goşýan möhüm başlangyçlary wagyz etmek, halkymyzy belent maksatlara ruhlandyrmak jemgyýetçilik guramalarynyňdyr syýasy partiýalaryň wekilleriniň hem esasy borjudyr. Golaýda Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Prezidiumynyň kabul eden Kararyna laýyklykda, halkymyzyň bähbitlerine wekilçilik edýän ýokary wekilçilikli edaranyň — Halk Maslahatynyň nobatdaky mejlisini şu ýylyň 24-nji sentýabrynda çagyrmak bellenildi. «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda uly ruhubelentlikde geçiriljek döwletli maslahatda il-ýurt bähbitli meseleler ilatyň ähli gatlaklarynyň wekillerini giňden çekmek arkaly ara alnyp maslahatlaşylar, ýetilen sepgitlere ser salnyp, öňde durýan möhüm wezipeler kesgitleniler. Şanly ýylda geçiriljek umumymilli forum dana Pyragynyň arzuwlan berkarar döwletlilik taglymatynyň gün-günden rowaçlan

Jebislik — ösüşleriň kepili

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe bitirilýän halk bähbitli, döwlet ähmiýetli nusgalyk işler biri-biriniň üstüni ýetirip, ýeneki ösüşler üçin täze gözýetimleri açýar. Arkadagly Gahryman Serdarymyz: «Biziň esasy wezipämiz halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da gowulandyrmakdan ybaratdyr» diýip belleýär. Munuň şeýledigini duýup ýaşamak bolsa Diýarymyza bolan buýsanjyňy has-da artdyrýar. Berkarar döwletimiziň mynasyp ösüşlerini, mähriban il-ulsumyzyň durmuşyny üpjün etmek ugrunda durmuşa geçirilýän asylly işler, aýdyň maksatlar arkaly ösüşiň täze belentliklerini nazarlaýan ýurdumyzda halk bilen döwletiň jebisligi ähli ösüşleriň, öňegidişlikleriň esasy kepili bolup durýar. Hormatly Prezidentimiz: «Watan diňe halky bilen Watandyr! Döwlet diňe halky bilen döwletdir!» diýip, ilkinji nobatda, ilimiziň agzybirligine we jebisligine, aň-düşünjesine hem-de merdanalygyna bil baglaýar. Agzybirligi, jebisligi mizemez durmuş ýörelgesine öwrüp, ony asyrlarboýy dowam edip gelýän merdana ilimiz Gahryman Arkadagymyzyň we Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň her bir döwletli başlangyjyny, ählumumy bähbitleri nazarlaýan taryhy tutumlaryny, uzak geljege gönükdirilen özgertmelerini tüýs ýürekden goldaýar. Täze taryhy döwürde ýokary ruhubelentlikde bellenil

Awaza — dostluk mekany Hazaryň türkmen kenarynda medeni-köpçülikleýin we sport çärelerine badalga berildi

Berjaý edilmeli düzgünler

Häzirki döwürde el zähmetini ýeňilleşdirýän, elektrik togy bilen işleýän dürli görnüşli tehnikalar öý hojalygynda giňden ulanylýar. Ýöne şolaryň arasynda has-da köp ulanylýanlary otagy ýyladyjy peçler hem-de sowadyjy enjamlardyr. Bu enjamlar gije-gündiziň dowamynda uzak wagtlaýyn işledilýär. Şunlukda, olaryň uly kuwwatlylygy elektrik setine aşa agram berme, gysga utgaşma, elektrik geçirijileriň ýa-da enjamyň agregatlarynyň gyzmasy döräp, ýangynyň ýüze çykmagyna getirip biler. Olar zerarly döreýän ýangyn howpuny öwrenmek zerurdyr. Bu zerurlyk enjamlaryň gurluşynda ýanyjy materiallaryň ulanylýandygy we olaryň ýokary energiýa talap edijiligi bilen düşündirilýär. Ýokary energiýa sarp edýän bu enjamlaryň uzak wagtlap işledilmegi netijesinde hem-de adamlaryň ol enjamlary gözegçiliksiz galdyrmagy sebäpli ýangyn döräp bilýär.

Gökdere

AşgabadyňGolaýynda,Sowuk suwlyÝap boýunda Her ýylyň herTomus çagy,Dynç alýandyrÇaga bary.

Gozgalmaýan emlägiň goraglylygy

Ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň ähli ugurlarynda giň gerimli wezipeleri çözmäge mümkinçilik berýän, halkyň ýaşaýyş derejesini has gowulyga tarap özgerdýän çäreler durmuşa geçirilýär. Ýurdumyzda gozgalmaýan emläge bolan hukuklaryň, hukuklaryň borçlanmalarynyň ykrar edilmegini we goralmagyny kämilleşdirmek maksady bilen, 2014-nji ýylda «Gozgalmaýan emläge bolan hukuklaryň we onuň bilen bagly geleşikleriň döwlet tarapyndan bellige alynmagy hakynda» Türkmenistanyň Kanuny kabul edildi. Kanun döwlet gozgalmaýan emläge bolan hukuklaryň we oňa bolan hukuklaryň borçlanmalarynyň, şeýle hem onuň bilen bagly geleşikleriň döwlet tarapyndan bellige alynmagynyň hukuk esaslaryny we tertibini belleýär.

Her kim bilip goýsa ýagşy

Ýangyn hadysasy dörände, her bir raýatyň bilip goýaýmaly zerurlyklary bardyr.  Häzirki wagtda ýangyn söndüriji toparyna jaň etmek meselesi hemmeler üçin elýeterlidir. Jaýlardadyr desgalarda ýangyn dörän halatynda, raýatlar, ilki bilen, Döwlet ýangyn howpsuzlygy gullugyna telefon arkaly 01 belgä ýa-da öýjükli telefondan 001 belgä habar bermeli. Habar berlende, ilki bilen, ýangynyň dörän ýeri, nämäniň ýanýandygy baradaky anyk maglumaty, soňra öz adyny, telefon belgisini, salgysyny habar bermeli. Ýangyn barada daş-töwerege habar berip, jaýyň içinde galan adamlary halas ediş işlerine başardygyňdan kömek bermeli. Munuň üçin islendik serişdeden peýdalanmak ýeterlikdir. Ýangyn söndürijiler gelýänçä, ýangynyň ýaýramagyna päsgelçilik döretmek maksady bilen, jaýyň gapysyny, penjiresini berk ýapmaga synanyşmaly. Ýangynyň howply ýerlerinden egilip geçmeli. Dem almagy ýeňilleşdirmek üçin islendik esgini ölläp, onuň bilen agzyňy, burnuňy ýapyp, dem alyş ýollaryny goramaly.

«Awaza — dostluk mekany»

Hemmämiziň bilşimiz ýaly, şu ýylyň 25 — 30-njy marty aralygynda Arkadag şäherinde mekdep okuwçylarynyň halkara matematika olimpiadasy geçirilipdi. Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň goldawy bilen geçirilen bu olimpiadada 1-nji orna mynasyp bolan Russiýa Federasiýasynyň mekdep okuwçylaryna «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda 10 günlük dynç almaga mümkinçilik döredýän ýollanma gowşurylypdy. Şol ýollanmanyň esasynda Russiýa Federasiýasynyň toparynyň Awazadaky «Daýanç» sagaldyş merkezinde dynç alşy başlandy. Olaryň oňat dynç almagy, wagtlaryny şadyýan geçirmekleri üçin ähli şertler döredildi. Çagalar arassa howada gezelenç etdiler we «Daýanç» sagaldyş merkezine dynç almaga gelen çagalar bilen tanyşdylar. Bu merkezde hereket edýän gurnaklaryň  işi bilen tanyşmak hem olar üçin diýseň gyzykly boldy. Şeýle-de daşary ýurtly okuwçylaryň Türkmenbaşy şäherindäki Taryhy we ülkäni öwreniş muzeýine hem-de «Salkyn» seýilgähine gezelençleri guraldy. «Awaza — dostluk mekany» ady bilen geçirilýän bu çäräniň ýaş nesilleri bir ýere jemlemegi, olaryň wagtlaryny täsirli hem gyzykly geçirmekleri, birek-birek bilen dostlaşmaklary üçin özboluşly sowgat bolandygyny belläsim

«Daýançdaky» tomusky dynç alyş

«Awaza» milli syýahatçylyk zolagyndaky Türkmenistanyň Kärdeşler arkalaşyklarynyň Milli merkeziniň «Daýanç» sagaldyş merkezinde  çagalaryň tomusky dynç alyş günleri uly ruhubelentlige beslenýär.  Bu ýerde Arkadag şäherinde geçirlen halkara matematika olimpiadasynda 1-nji orna mynasyp bolan Russiýa Federasiýanyň mekdep okuwçylary, Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň ýardam bermeginde bejergi alan çagalar, Döwletliler köşgünde terbiýelenýän we bilim alýan çagalar dynç alýarlar. Dynç alşyň ilkinji gününde «Daýanç» sagaldyş merkezinde  Russiýa Federasiýasyndan  we ýurdumyzdan dynç almaga gelen çagalar uly şatlyk-şowhun bilen garşy alyndy. «Arkadag sahawaty — ömürleriň çyragy» atly açylyş dabarasy bu ýere gelen çagalarda ýakymly täsirleri galdyrdy. Açylyş dabarasynda dost-doganlyk aýdymlary, türkmen halkynyň milli  küştdepdi tansyna çagalaryň hemmesi goşuldy.

Aýdym-sazly dabara

Meniň Watanym — bagtyýar çagalygyň mekany TMÝG-niň Sakarçäge etrap geňeşiniň, etrap bilim bölüminiň bilelikde guramagynda etrapdaky 15-nji çagalar bagynda körpeleriň arasynda «Meniň Watanym — bagtyýar çagalygyň mekany» ady bilen aýdym-sazly dabara geçirildi. Dabara TMÝG-niň etrap geňeşiniň işgärleri, etrap bilim bölüminiň hünärmenleri, etrapdaky 4-nji, 7-nji, 15-nji çagalar baglarynyň terbiýeçileri gatnaşdylar.