HABARLAR

Terbiýeçilik ähmiýetli eserler

Hormatly Prezidentimiziň ajaýyp eserleri her bir işde bolşy ýaly, dil baýlygymyzy, milli mirasymyzy ösdürmekde hem ählimiz üçin nusgalyk mekdepdir. Gahryman Arkadagymyzyň jöwher paýhasyndan syzylyp çykan ajaýyp kitaplar ýaş nesle bilim-terbiýe bermekde biziň esasy gollanmamyza öwrüldi. Çagalar bagynda körpeler bilen geçýän sapaklarymyzy, terbiýeçilik ähmiýetli çärelerimizi milli Liderimiziň ajaýyp kitaplarynyň çuňňur many-mazmunyndan ugur alyp geçýäris. Ata Watanymyzyň geljegi hasaplanylýan körpe nesli döwrebap, edepli-terbiýeli edip ýetişdirmekde hormatly Prezidentimiziň «Döwlet guşy», «Mertler Watany beýgeldýär», «Parahatçylyk sazy, dostluk, doganlyk sazy» atly kitaplaryny aýratyn bellemek gerek. Bu kitaplardaky paýhasly jümleleri, nakyllardyr atalar sözlerini çagalara giňişleýin düşündirmek bilen, olaryň ýagşy dost tutunmaklaryny, sagdyn durmuş ýörelgesine eýermeklerini, milli medeniýetimize sarpa goýmaklaryny, gaýduwsyz, belent adamkärçilikli bolmaklaryny ündeýäris. Biz şol eserler boýunça geçirýän bäsleşiklerimizde sahna oýunlaryny guraýarys. Çagalar milli Liderimiziň ajaýyp eserlerindäki jümleleri ýatdan aýdýarlar. Geçirýän baýramçylyk çärelerimize biz çagalaryň ene-atalaryny hem çagyrýarys. Olar öz çagalaryna berilýän döwrebap terbiýed

Geljegimiziň binýady

«Biz geljegimiz bolan ýaş nesliň mynasyp bilim we terbiýe almagy üçin hem ähli şertleri döredýäris» diýip, hormatly Prezidentimiz nygtap aýdýar. Hawa, Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe çagalarymyzy bagtyýar durmuşda ýaşatmaga, olara kämil edep-terbiýe, bilim bermäge jemgyýetimizi we döwletimizi ösdürmegiň esasy şertleriniň biri hökmünde uly ähmiýet berilýär. Bu babatda durmuşa geçirilýän ägirt uly işler bolsa, ilki bilen, mekdebe çenli çagalar edaralarynyň işini döwrüň ösen talaplarynyň derejesinde guramakdan gözbaş alýar. Öňümizde durýan belent wezipä doly düşünmek bilen, biz okuw-terbiýeçilik işlerini Gahryman Arkadagymyzyň sargytlaryndan hem-de taýsyz taglymatlaryndan ugur alyp guraýarys. Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistan döwletimiziň halkara abraýy, milli Liderimiziň parasatly ýolbaşçylygynda durmuşymyzyň ähli ugurlarynda gazanylýan beýik ösüşler, şeýle hem agzybirlik, dost-doganlyk, bagtyýar çagalyk hakyndaky düşünjeler çagalar bagymyzda guralýan sapaklaryň, geçirilýän köpçülik çäreleriniň esasy mazmunyny kesgitleýär.

Bilimli nesil — kuwwatly Watan

Döwrebap bilim berilýär Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe ata Watanymyzda ýaş nesillere döwrebap bilim bermekde giň mümkinçilikler döredilýär. Bu ulgamda hormatly Prezidentimiziň irginsiz aladasy netijesinde möhüm işler amala aşyrylýar. Şeýle şertlerden peýdalanýan halypa mugallymlar tarapyndan okatmagyň täzeçe usullary ornaşdyrylýar. Şol usullar bilen okadýan ýaş mugallymlaryň hem orny uludyr. Çünki, halypa mugallymlar degerli maslahatlary berseler, ýaş hünärmenler sanly ulgama esaslanyp, täze usullary durmuşa ornaşdyrýarlar.

Takyk dersleriň okadylyşy kämilleşdirilýär

Orta mekdeplerde ene dili, edebiýat, taryh, matematika, tebigy dersler orta bilimiň esasyny düzýär. Häzirki wagtda hormatly Prezidentimiziň parasatly syýasaty esasynda bilim ulgamyny kämilleşdirmek boýunça köpugurly işler yzygiderli durmuşa geçirilýär. Sanly bilim ulgamyny ösdürmek bolsa, şol işleriň esasylarynyň biridir. Sanly bilimiň esasy daýanýan dersleriniň biri hem matematikadyr. Şu wezipelerden ugur alyp, 2020-nji ýylyň dekabr aýynda hormatly Prezidentimiz «Türkmenistanda tebigy we takyk ylmy ugurly dersleri okatmagy kämilleşdirmegiň Konsepsiýasyny» we ony amala aşyrmagyň Meýilnamasyny tassyklady. Mälim bolşy ýaly, tebigy we takyk ylymlaryň hataryna fizika, astronomiýa, himiýa, biologiýa, matematika, informatika ýaly ylymlar degişli edilýär. Bu ylymlaryň arasynda matematika aýratyn orun degişlidir. Belli alym N.I.Lobaçewskiniň aýdyşy ýaly: “Matematika — bu hemme takyk ylymlaryň gürleýän dilidir”. Matematika (grekçe mathema — bilim, ylym) — bu ähli ylymlaryň esasy bolup hyzmat edýär. Zerur hasaplamalary geçirmän fizikany, himiýany, biologiýany we beýleki dersleri öwrenmek asla mümkin däldir. Haýsy ylmy öwrensek hem, haýsy kärde işlesek hem matematikany bilmek zerurdyr. Matematika biziň daşky gurşawymyz: öýde-de, köçede-de matematika bilen ýüzbe-ýüz bolýarys, başgaça

Okuwçylarda tebigata söýgi döretmek

Adamzadyň umumy öýi bolan daşky gurşawy, tebigaty goramak, ekologiýa abadançylygyny üpjün etmek her birimiziň borjumyzdyr. Eziz Watanymyzyň tebigy baýlygyny we gözelligini aýawly saklamak, ösdürmek, kämilleşdirmek, ony nesillerimize asyl durkunda ýetirmek döwlet syýasatynyň esasy ugurlarynyň biridir. Tebigaty goramagyň milli maksatnamasy ykdysady, durmuş we ekologiýa ulgamlarynda goýlan wezipeleriň toplumlaýyn çözülmeginde aýdyň şöhlelenýär. Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe ösüp gelýän ýaş nesilde gözel tebigatymyza we onuň baýlyklaryna, daşky gurşawa, ekologiýa söýgi döretmek bilim işgärleriniň esasy borjy bolup durýar. Men hem iş tejribäme daýanyp, her bir guraýan sapagymda okuwçylarda tebigat, bizi gurşap alýan täsin dünýäniň dürli gözellikleri baradaky düşünjelerini artdyrmak maksady bilen, okatmagyň netijeli usullaryndan — oýunlardan, görkezme esbaplaryndan, gyzykly maglumatlardan peýdalanýaryn.

Täze usuly gollanma

Ýakynda Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň “Ylym” neşirýatynda O.Meläýewanyň, M.Annagulyýewanyň, K.Öwelekowyň, Ş.Ýegelekowanyň awtordaşlygynda “Çagalar dynç alyş we sagaldyş merkezleriniň işlerini döwrebap guramagyň usullary” atly usuly gollanma çapdan çykdy. Bu usuly gollanma on üç bapdan we bölümçelerden ybarat. Kitabyň mazmuny çagalar dynç alyş we sagaldyş merkezleriniň hem-de meýdançalarynyň işlerini döwrebap guramagyň usullaryna bagyşlanypdyr. Usuly gollanma ýurdumyzyň mugallymçylyk mekdepleriniň mugallymlaryna, dynç alyş we sagaldyş merkezleriniň we meýdançalarynyň ýolbaşçylaryna, terbiýeçi-pedagoglaryna, tomusky tejribeliligi geçýän talyplara niýetlenilipdir. Awtorlar usuly gollanmany taýýarlamakda Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedowyň baştutanlygynda ýurdumyzda çagalar dynç alyş we sagaldyş merkezleriniň işiniň ösdürilişini, kämilleşdirilişini we olarda işleriň ýokary derejede guralyşyny esas edip alypdyrlar. Usuly gollanmanyň mazmunynda “Merkezleriň we meýdançalaryň işleriniň döwrebap guralyşy”, “Merkezleriň we meýdançalaryň görnüşleri”, “Merkezleriň we meýdançalaryň içki düzgünleri” we beýleki baplarda dynç alyş we sagaldyş merkezleriň hem-de meýdançalaryň işini döwrebap guramagyň usullaryna degişli gymmat

Dil öwretmegiň aýratynlyklary

Diliň jemgyýetçilik hyzmaty her bir raýatyň köp dilleri bilmegi bilen baglanyşyklydyr. Häzirki wagtda dünýäniň ösen döwletleriniň birine öwrülen Türkmenistan halkara hyzmatdaşlygy has-da ösdürýär. Dünýäniň işewürleri bilen gatnaşyklary ýola goýmak, bu ugurda ýüze çykýan soraglary çözmek üçin dürli dilleri öwrenmegiň hyzmaty uludyr. Häzirki zamanyň barha ösýän işewür gatnaşyklaryny daşary ýurt dillerini bilmezden amala aşyrmak mümkin däl. Şonuň üçin, daşary ýurt dillerini öwredýän hünärmenleriň öňünde birnäçe mugallymçylyk wezipeleri durýar.

Bagtyýarlyk döwrümiziň bagtly körpeleri

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe eziz Diýarymyz çaga gülküleriniň belentden ýaňlanýan, aýdym-saz hem-de sport bäsleşikleriniň geçirilýän ýurdy hökmünde bütin dünýäde giňden tanalýar. Ýurdumyzyň gül-gunçalaryna deňelýän körpeleriň kalbynda ata Watana söýgi, ene topraga buýsanç alamatlaryny görmek bolýar. Eziz Arkadagymyzyň döwletli tutumlarynyň netijesinde bagtdan paýly nesillerimiz uly alada bilen gurşalýar. Olar özleri üçin ähli mümkinçilikleri döredip berýän mähriban Arkadagymyza alkyş sözlerini aýdýarlar. Bu günki bagtyýar körpeler — Watanyň geljekki gerçekleri, edermen ýigitleri, edepli-ekramly gyzlary. Olaryň iň kämil tehnologiýalardan oňat baş çykarmagy üçin güneşli ülkämizde dünýä nusgalyk işler amala aşyrylýar. Muňa mähriban Arkadagymyzyň: «Biz çagalaryň netijeli okamagy, göwnejaý dynç almagy we hemmetaraplaýyn sazlaşykly ösmegi üçin ähli zerur şertleri döredýäris» diýen sözleri hem şaýatlyk edýär.

Dil bilen dünýäni gezer

(Hekaýa) Wepa bilen Seýran jana-jan dostdular. Olaryň ikisi bir mekdepde, bir synpda okaýardylar. Her gün mekdebe bile gidip-gelýärdiler. Emma sapaklara ýetişikleri deň däldi. Wepa ökdedi, ähli sapaklardan oňat bahalar alýardy. Mydama öz öwrenenlerini deň-duşlary bilen paýlaşmaga, olara kömek etmäge höwesekdi. Esasan hem, türkmen dili, rus dili we iňlis dili sapaklaryny gowy görýärdi. Aýratynam, iňlis dilini çuňňur öwrenýärdi, onuň kadalaryny, sözlerini her gün özbaşdak okaýardy. Seýrana hem olary öwretmäge çalyşýardy. Ýöne Seýran Wepa ýaly okuwa höwesek däldi. Wagtyny kitap okap geçireninden, daşarda dostlary bilen oýnap geçirenini gowy görýärdi. Mugallymlaryň okamagyň, bilim almagyň möhümdigi baradaky maslahatlaryna kän bir gulak gabartmaýardy.

Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň Merkezi Geňeşiniň Gulbaba adyndaky Çagalar baýragynyň ýeňijileri

Aşgabat şäheri 1. Döwletmyrat Maksadow — Aşgabat şäherindäki daşary ýurt diline ýöriteleşdirilen 7-nji orta mekdebiň 5-nji synp okuwçysy.