HABARLAR

GUWANÇLY TOÝLARYŇ SÖHBEDI

Türkmen maşgalasynda çaganyň dünýä inen gününden başlap, onuň ykbalynyň şanly pursatlaryny dabaralandyrýan birnäçe toý dabaralary bellenilip geçilýär. Ogul toýy, çile toýy, at dakmak, diş toýy, saç toýy, ýörjen toýy, sünnet toýy, pygamber ýaş toýy ýaly gadymy toý dabaralary häzirki günlerde döwrebap ruhy öwüşginler bilen has-da şowhunly bellenilip geçilýär. Hususan-da, çaganyň durmuşynyň ilkinji ýyllarynda birnäçe däpler ýerine ýetirilýär. Maşgala toýlarynyň içinde örän ir wagtlardan bäri, oglanlaryna sünnet etmek däbi hem ýörgünlidir. Ene-ata ogullaryna sünnet etmegi parz borjy hasaplaýar. Bu däp bilen bagly toý dessurlary gönüden-göni musulmançylyk bilen bagly bolup, ilatyň köp bölegi ony gadymy ýörelgelere laýyklykda berjaý edýär. Sünnetiň döreýşi hem-de onuň musulmançylyk däplerine utgaşdyrylyp berjaý edilişi barada alymlaryň dürli, gyzykly pikirleri bar. Mysal üçin, fransuz alymy E.Dutteniň pikirine görä, sünnet däbi, çaganyň saçyny ilkinji gezek syrmak we çaga diş çykmak döwri bilen baglanyşykly döräp, ol şol döwürlerden hem berjaý edilipdir. Başga bir golýazma çeşmesinde X-XI asyrlarda ýaşap geçen Abu al-Kasym atly belli sünnetçi çagany kümüş gaýçy bilen sünnetlemegi maslahat beripdir. Aslynda sünnet sözi arap sözünden bolup, «su

Dünýä edebiýatynyň döwresi

(Başlangyjy gazetiň geçen sanynda). «Magtymguly Pyragy» medeni-seýilgäh toplumyna gaýybana syýahat

Bagtyýar bagşylaryň bäsleşigi

Geçmişde rawylar rowaýat, dessançylar dessan aýdyp, bagşydyr sazandalarymyz gazma dutardyr gyjakdan çykýan owaza özboluşly öwüşgin gatyp, halk sazlaryny, aýdymlary döredipdirler. Gahryman Arkadagymyzyň «Ile döwlet geler bolsa...» atly kitabynda «Häzirki döwürde türkmen bagşylarynyň, sazandalarynyň we dessançylarynyň örän özboluşly sungaty, köp bölümli simfoniýa deňeşdirilýän biziň üýtgeşik mukamlarymyz agzybirligiň we jebisligiň senasy hökmünde türkmen halkynyň bagty üçin belentden we tüýs ýürekden ýaňlanýar» diýen buýsançly sözler bar. Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Gahryman Arkadagymyzyň asylly başlangyçlaryny mynasyp dowam etdirýän Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň baştutanlygynda medeni mirasymyzy sarpalamak, olary gorap saklamak, nesillere geçirmek maksady bilen uly işler amala aşyrylýar. Milli äheňdäki nagmalary ýerine ýetirýän ýaşlaryň arasynda döredijilik bäsleşikleri-de yzygiderli geçirilýär.

Medeni habarlar

Dostluk sergisi 27-nji awgustda Türkmenistanyň Döwlet çeperçilik akademiýasynyň sergiler jaýynda ilkinji gezek geçirilýän bilelikdäki türkmen-eýran ýöriteleşdirilen moda we lybas sergisi öz işine başlady. sergide Türkmenistanyň Dokma ministrliginiň garamagyndaky «Ýeňiş», «Ahal», «Bahar», «Gala», «Bedew», «Bürgüt» ýaly kärhanalaryň öndüren egin-eşikleri we gündelik durmuşda ulanylýan dokma önümleri görkezildi. Ekologiýa taýdan arassa, dünýä bazarynda bäsleşige ukyply milli önümler serginiň esasy bezegine öwrüldi. Bu ýerde «Türkmen Galkan» kärhanasynyň öndürýän aýakgaplary hem sergilendi.

Aýdym-saz sungatynyň zehinli nesilleri

Mälim bolşy ýaly, ýakynda ýurdumyzda Türkmenistanyň Prezidentiniň «Türkmeniň Altyn asyry» atly bäsleşigiň baýragyny almak ugrunda dutarçy bagşy-sazandalaryň arasynda yglan edilen «Çalsana, bagşy!» atly döredijilik bäsleşiginiň jemleýji tapgyry geçirildi. Oňa deslapky tapgyrlarda ýeňiji bolan Aşgabat we Arkadag şäherlerinden, ýurdumyzyň welaýatlaryndan bagşylaryň 14-si, dutarçy sazandalaryň hem 14-si gatnaşyp, Şa serpaýyna mynasyp boldular. Ýaş nesillerde medeniýetimize söýgini berkitmek,  olaryň döredijilik ukybyny höweslendirmek, dutarda ýerine ýetirijilik, bagşyçylyk sungatyny geljek nesillere ýetirmek, dünýä ýaýmak, zehinli bagşy-sazandalary ýüze çykarmak maksady bilen geçirilýän bu bäsleşige gatnaşyjylaryň we ýeňijileriň hatarynda ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň düzümlerine degişli dutarçy bagşy-sazandalaryň hem birnäçesi bar. Men 10 ýaşymdan bäri dutarda nusgawy halk sazlarymyzy çalmagyň inçe syrlaryny öwrenýärin. Bäsleşikde «Burnaşak» atly türkmen halk sazyny ýerine ýetirdim. Çykyşyma ýokary baha berlip, «Çalsana, bagşy!» bäsleşiginiň ýeňijisi boldum. Bu üstünlik halypalarym Ýazmyrat Gurtgeldiýewiň, Altymyrat Pürmämmedowyň yhlaslarynyň miwesidir. Halypa-şägirtlik ýolunyň dowam etdirilmegi, dutarda saz çalmak sungatynyň n

Dutaryň owazy

Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň belleýşi ýaly, häzirki döwürde türkmen medeniýetini, sungatyny, edebiýatyny ösdürmäge, täze, döwrebap aýdym-sazlar bilen baýlaşdyrmaga, medeniýet edaralarynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny berkitmäge gönükdirilen tutumly işler barha rowaçlanýar. Döwlet Baştutanymyzyň Karary esasynda her ýyl geçirilýän Türkmenistanyň Prezidentiniň «Türkmeniň Altyn asyry» atly bäsleşigi milli medeniýetimizi dabaralandyrmakda möhüm ähmiýete eýedir. Şolaryň biri hem dutarçy bagşy-sazandalaryň arasynda geçirilýän «Çalsana, bagşy!» atly bäsleşikdir.  Ýakynda bu döredijilik bäsleşiginiň jemleýji tapgyry geçirildi.  Ýeňiji bolan bagşylaryň hem-de dutarçy sazandalaryň her birine ýörite diplomyň, altyn zynjyryň, şeýle-de «Çalsana, bagşy!» bäsleşigine gatnaşanlaryň ählisine hormatly Prezidentimiziň adyndan ýadygärlik sowgatlaryň gowşurylmagy aýdym-saz sungatymyzyň  ösdürilýändiginiň, milli bagşyçylyk däplerimiziň dowamata beslenýändiginiň ýene-de bir subutnamasy boldy.

«Ol şir­wan per­dä­ňe gal­sa­na, bag­şy!»

24-nji aw­gust­da Döw­let me­de­ni­ýet mer­ke­zi­niň Mu­kam­lar köş­gün­de Türk­me­nis­ta­nyň Me­de­ni­ýet mi­nistr­li­gi­niň gu­ra­ma­gyn­da her ýyl ge­çi­ril­ýän «Çal­sa­na, bag­şy!» at­ly dö­re­di­ji­lik bäs­le­şi­gi­niň jem­leý­ji tap­gy­ry bol­dy. Bu bäs­le­şik ýaş ne­sil­ler­de me­de­ni­ýe­ti­mi­ze söý­gi­ni ke­ma­la ge­tir­mek, ola­ryň dö­re­di­ji­lik uky­by­ny hö­wes­len­dir­mek, du­tar­da ýe­ri­ne ýe­ti­ri­ji­lik, bag­şy­çy­lyk sun­ga­ty­ny gel­jek ne­sil­le­re ýe­tir­mek, dün­ýä ýaý­mak, ze­hin­li bag­şy-sa­zan­da­la­ry ýü­ze çy­kar­mak mak­sa­dy bi­len gu­ral­ýar. Ýyg­na­nan­lar hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň «Çalsana, bagşy!» bäs­le­şi­gi­niň jem­leý­ji tap­gy­ry­na gat­na­şy­jy­la­ra ibe­ren Gut­la­gy­ny uly üns bi­len diň­le­di­ler. Gut­lag­da bel­le­ni­li­şi ýa­ly, bu dö­re­di­ji­lik bäs­le­şi­gi mil­li aý­dym-saz sun­ga­ty­my­zy ös­dür­mä­ge, ze­hin­li ýaş bag­şy-sa­zan­da­la­ry ýü­ze çy­kar­ma­ga, ola­ry gol­da­ma­ga uly ýar­dam ber­ýär. Bäs­le­şi­ge gat­naş­ma­ga is­leg bil­dir­ýän ze­hin­li du­tar­çy bag­şy-sa­zan­da­la­ryň sa­ny ýyl-ýyl­dan art­ýar. Ş

«Beýik döwre joşgun, taryp ýaraşar...»

24-nji awgustda paýtagtymyzda Türkmenistanyň Döwlet medeniýet merkeziniň Mukamlar köşgünde Medeniýet ministrliginiň guramagynda her ýylda geçirilýän «Çalsana, bagşy!» atly döredijilik bäsleşiginiň jemleýji tapgyry geçirildi. Onda ýurdumyzyň ähli künjeginden birnäçe ýaşlar gatnaşdylar. Öz ukyp-başarnygy bilen tapawutlanan ýaşlarymyz bäsleşigiň ýeňijisi bolmagy başardylar. Bu bäsleşikde türkmen milli saz gurallarymyza ussatlarça erk etmegi başaryp, ýeňiji bolanlaryň arasynda Arkadag şäherinden hem ýaşlaryň bolmagy buýsançly ýagdaýdyr. Olaryň ýürek buýsançlaryny size ýetirmegi makul bildik.

Altyn sözler, şirin sazlar — uz aýdymlar

Düýn Medeniýet ministrliginiň Maddy däl medeni miras müdirliginiň hem-de Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň Merkezi geňeşiniň bilelikde guramagynda Magtymguly adyndaky milli sazly drama teatrynda «Magtymguly, sözle bu şirin dilde» atly aýdym-sazly dabara geçirildi. Akyldar şahyryň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli geçirilen dabara Aşgabat, Arkadag şäherlerinden hem-de welaýatlarymyzdan gelen bagşy-sazandalar gatnaşdylar. «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýyly milli aýdym-saz sungatymyzyň hem-de onda görnükli yz goýan halypalaryň hem ýylydyr. Magtymguly Pyragynyň şygyrlarynyň köpüsi bagşylaryň dilinde aýdym bolup ýaňlanýar. Aýdym-sazly dabara gatnaşan bagşy-sazandalar hem şahyryň sözlerine şirin aýdymlary ýerine ýetirdiler. Biziň ilkinji söhbetdeşimiz Balkan welaýatynyň ýörite sungat mekdebiniň mugallymy, bagşy Şamyrat Dawudow. Ýeri gelende aýtsak, Şamyrat türkmen bagşyçylyk sungatynyň ýomut-gökleň ýolunyň görnükli ussatlarynyň biri Aşyrmämmet Dawudowyň agtygy. Şamyrat atasynyň bagşyçylyk ýoluny mynasyp dowam etdirýär. Bu barada onuň özi şeýle gürrüň berdi:

Bagşylaryň aýdym-sazy — döwrümiziň owazy

Golaýda Döwlet medeniýet merkeziniň Mukamlar köşgünde Türkmenistanyň Medeniýet ministrliginiň guramagynda her ýyl geçirilýän «Çalsana, bagşy!» atly döredijilik bäsleşiginiň jemleýji tapgyry geçirildi. Bäsleşigiň jemleýji tapgyryna deslapky tapgyrlarda ýeňiji bolan, Aşgabat we Arkadag şäherlerinden, ýurdumyzyň welaýatlaryndan bagşylaryň 14-si, dutarçy sazandalaryň hem 14-si gatnaşdy.