HABARLAR

Şu gün — Arkadag şäherinde VI Wena baly!

Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy esasynda Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň dowam etdirmeginde tans sungatynyň görnüşi bolan Wena baly ýurdumyzda birnäçe ýyllar bäri yzygider geçirilip gelinýär. Sungatyň bu görnüşi, ýagny Wena baly ýurdumyzda ilkinji gezek Aşgabat şäherinde 2011-nji ýylyň 17-nji sentýabrynda geçirildi. Wena baly — Ýewropanyň medeni merkezi bolan Wenada yzygiderli amala aşyrylýan çäre. Wena gadymyýetden bäri «bal tansynyň paýtagty» diýen derejäni özünde saklap gelýär. Her ýyl bal möwsüminde Wenada 300 sany bal amala aşyrylýar. Wena baly dürli hünärdäki adamlaryň gatnaşmagynda başlanyp has uly, ýagny döwlet we medeni guramalaryň geçirmegindäki ballar bilen (Wena filarmoniýasynyň baly, Opera baly) jemlenýär.

10 Oktýabr 2024

Medeniýet

Kurmangazy Sagyrbaýuly (1818 — 1889)

Mähriban çagalar, «Magtymguly Pyragy» medeni-seýilgäh toplumy bilen tanyşlygymyzyň barşynda size Gazagystanyň halk sazandasy, kompozitor, dombra oýunçysy, dombra üçin ýazylýan kýularyň (pýesalaryň) awtory Kurmangazy Sagyrbaýuly baradaky maglumatlary ýetirmegi makul bildik. Kurmangazy Sagyrbaýulynyň ýaşan döwründe ozançylyk dessury sebitde meşhur bolupdyr. Netijede, ozançylyk dessury edebiýatyň we aýdym-saz sungatynyň meşhur wekillerini öňe çykarypdyr. Kurmangazy hem şol meşhur wekilleriň biridir. Onuň halky dilde düzen şygyrlary şirin, aýdymlarynyň owazy ýakymly hem labyzly bolupdyr. Bu bolsa gazak sähralarynda ýaşan adamlarda durmuşa söýgini döredip, ulynyň-kiçiniň derdine melhem bolupdyr. Munuň şeýledigine Kurmangazynyň «Alatau» («Aladag»), «Sary-Arka» («Sary arka») eserleriniň mazmun çuňluklaryna, pelsepe dünýäsine aralaşanyňda aýdyň göz ýetirmek bolýar. Bu aýdymlarda daglar, bag-bakjalar, guş-gumrular, çeşme-çaýlar, mahlasy, başy belent daglaryň, joşgunly derýalaryň, ak sähralaryň tebigy täsinlikleri, janly-jandarlar... örän inçelik bilen suratlandyrylýar. Özem şu aýdymlarda tebigat janly keşpde şöhlelendirilip, ussatlarça wasp edilýär. Sungaty öwrenijiler Kurmangazynyň öz sözlerine, öz sazyna döreden hem-de özi ýerine ýetiren «Sary-Arka»

9 Oktýabr 2024

Medeniýet

Mukam ilkinji kakuwdan başlanýar

Sazyň ilkinji notalaryndan kalbyň heýjana gelibermesi nämedenkä?! Pianinonyň ilkinji düwmesi basylan badyna ýüregiň jigläbermesi, dutaryň ilkinji kakuwyndan köňül tarlaryň çirtilibermesi näme sebäpden?! Muňa hergiz aň ýetirip bilmersiň, hiç kim düşündirip hem bilmez. Sebäbi gudrata akyl ýetirip bolmaýar, ony diňe duýmak gerek. «Aýdym-saza gudrat» diýseň, kim muňa garşy çykar?! Eýsem, bu gudrata neneň melul bolmajak?!  Daşoguz welaýatyndaky çagalar sungat mekdebine gadam basan badyňa özüňden bidin saz bilen bagly şeýle pikir-duýgulara berleniňi duýman galýarsyň. Sebäbi bu ojak myhman bolup geleni saz bilen garşylaýar. Aýdym-saz mekdebiň ähli künjeginde ýaňlanýar. Şol sebäpden birbada «bu ýerde diwarlar hem owazlanýan bolaýmasyn» diýen pikir döreýär. Şol mahal meşhur nemes ýazyjysy Žan Poluň: «Saz — bu howadaky şygryýet» diýen ganatly jümlesi ýadyňa düşýär.

9 Oktýabr 2024

Medeniýet

Çagalyk bilen ýüzbe-ýüz

Iň üýtgewçil zat arzuw. Has-da çagalykda. Çünki ynsan çagalykda diýseň arzuwçyl bolýar, özi-de bir ýa-da iki arzuw bilen kanagat etmän, arzuwlar ummanynda gulaçlap ýüzýär. Şonuň üçin hem islendik adam öz ýanyndan arzuwlary hakynda pikir ýüwürtse, biygtyýar çagalygy bilen ýüzbe-ýüz bolýar. Biz hem ýaş döwürdeşlerimiziň arzuwlaryny aýdyňlaşdyrmagyna ýardam eder diýen umyt bilen «Halypalar çagalygyny ýatlaýar» atly sahypamyzda täze bir gahrymanyň çagalyk dünýäsine ýüzlenýäris. Biziň bu gezekki gürrüňdeşimiz Türkmenistanyň halk artisti Muhammetguly KASYMOW. «Çagalygymdan başlanan dünýäm hakynda gürrüň etmek bagtyndan ýüz öwrüp bolmaz-a!» diýip, teklibimizi göwünjeňlik bilen kabul eden ilhalar artistimiziň hoşgylawlygy bizi juda begendirdi. Dem salymlyk sag-amanlyk soraşmadan soň, kärine mahsus şahandazlyk bilen halypa özüniň döredijilik ýoly hakynda gürrüňe başlady:

9 Oktýabr 2024

Medeniýet

Tebigy zehin

Pälwan Ýeňişow — heýkel ýasamagyň ýaşajyk ussady Ýurdumyzyň bilim ulgamy Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň baştutanlygynda barha kämilleşýär. Bu ýyl «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda ilkinji 12-nji synpy okaýan okuwçylarymyz ak mekdepleriň bagtyýar gujagyna doldular. Ýurdumyzda milli bilim syýasaty ösüşiň täze belentliklerini nazarlaýar, zehinli ýaş nesilleri kemala getirýär. Ine, häzirki wagtda Babadaýhan etrabyndaky 3-nji orta mekdebiň 12-nji synpynda okaýan Pälwan Ýeňişow hem şol kemala gelýän zehinli ýaş nesilleriň biri.

9 Oktýabr 2024

Medeniýet

Sungat älemindäki ýaşajyk ýyldyz

Aýdym-saz — sungatyň iň bir inçe, özboluşly görnüşleriniň biri. Saz ynsanyň ýüregini galkyndyrýar, ajaýyp işlere ruhlandyrýar. Ussat sazandalaryň birnäçesi bilen söhbetdeş bolanyňda, olaryň sungat älemine çagalygyndan başlandyklaryna göz ýetirmek bolýar. Hut şonuň üçin hem ýaşlygyndan saz sungaty bilen meşgullanýan ýaş nesillerimiziň kändigine diýseň buýsanýarsyň. Şeýle jigilerimiziň biri-de, zehinli sazanda — Aýnur Otuzowa. Ol Maýa Kulyýewa adyndaky Türkmen milli konserwatoriýasynyň ýanyndaky ýörite sazçylyk mekdep-internatynyň 12-nji synpynda okaýar. Fortepiano ugry boýunça okaýan zehinli jigimiz heniz alty ýaşyndaka pianino çalmaga başlaýar. Aýnuruň ejesi sazanda bolansoň, gyzjagazyna kiçiliginden saz çalmagy öwredýär. «Fortepiano saz guralynda saz çalmaga bolan höwesim hem ejemiň maslahatlary esasynda döredi. Maşgalamyzda ejem we jigim Döwletmyrat sazanda. Jigim hem ýörite sazçylyk mekdep-internatynyň 11-nji synpynda okaýar. Ejem meniň saz çalmaklyga, şeýle-de surat çekmeklige bolan höwesimi aňyp, «Geljekde kim bolasyň gelýär? Suratkeşmi ýa-da sazanda?» diýip sorady. Men «Sazanda» diýip jogap berdim. Şondan soň ejem meniň sazanda bolup ýetişmegim üçin kän yhlas etdi» diýip, Aýnur gürrüň berýär.

9 Oktýabr 2024

Medeniýet

Medeniýet — milletleriň mertebesi

Paýtagtymyzda geçirilen Gazagystan Respublikasynyň Medeniýet günleri iki dostlukly ýurduň arasyndaky medeni hyzmatdaşlygyň hil taýdan täze derejelere çykarylýandygynyň aýdyň beýanydyr. Medeniýet günleriniň baý maksatnamasy köpdürli çäreleri öz içine aldy hem-de gazak halkynyň medeniýetiniň we sungatynyň gazananlary we meýilleri barada giňişleýin düşünje almaga mümkinçilik berdi. Türkmenistanyň Döwlet medeniýet merkeziniň Mukamlar köşgüniň sahnasynda Kurmangazy adyndaky gazak halk saz gurallary milli orkestriniň konserti, «Türkmenistan» kinokonsert merkezinde Roza Baglanowa adyndaky Döwlet akademiki konsert guramasynyň aýdym-saz toparynyň çykyşy, «Aşgabat» kinoteatrynda «Beýik ýaýlanyň säheri», «Paralimpiadaçy» atly gazak kinofilmleri tomaşaçylarda ýatdan çykmajak täsir galdyrdy.

9 Oktýabr 2024

Medeniýet

Ýaşajyk suratkeşleriň sergisi

Eziz çagalar, «Ýaşajyk suratkeşleriň sergisi» sahypamyzda sungata dahylly bolmak isleýän zehinli okuwçylarymyzyň çeken suratlaryny size hödürleýäris. Bu gezekki sanymyzda dürli reňkleriň üsti bilen täsin şekilleri döredip, gözel tebigatyň hem-de janly-jandarlaryň keşplerini çekmegi başaran zehinli suratkeş jigimiziň — Aşgabat şäherindäki 87-nji orta mekdebiň okuwçysy Hatyja Gurbanbaýewanyň işlerini synlamaga çagyrýarys. Bu ajaýyp suratlar siziň göwnüňizden turar diýip umyt edýäris.

9 Oktýabr 2024

Medeniýet

«Çagalar dünýäsi» täsin monumental-haşam heýkelleri özünde jemleýär

Bagtyýar zamanamyzda ýaşaýan bagtly çagalaryň wagtlaryny gyzykly, şadyýan we peýdaly geçirmekleri üçin ýurdumyzda ähli mümkinçilikler döredilýär. Diýarymyzyň dürli künjeklerinde ýaş nesiller üçin köpsanly medeni we dynç alyş merkezleri gurlup ulanylmaga berilýär. Ine, şeýle merkezleriň biri-de paýtagtymyzda mukaddes Garaşsyzlygymyzyň XX ýyllygynyň öňüsyrasynda açylan «Çagalar dünýäsi» söwda-dynç alyş merkezidir. Öz binagärlik gurluşy taýdan bu desga golaýynda ýerleşýän Türkmen döwlet gurjak teatrynyň binasyna çalym edýär. «Çagalar dünýäsiniň» amatly ýerde ýerleşmegi Watanymyzyň geljegi bolan bagtly çagalar bilen gönüden-göni baglanyşyklydyr. «Çagalar dünýäsi» gözbaşyny geçmişden alyp gaýdýan milli hem döwrebap äheňleri özünde jemleýän häzirki zaman binagärligiň nusgasydyr. Hususan-da, binanyň daşky bezegi ünsüňi özüne çekýär. Onuň daş-töwereginde köpsanly tanymal türkmen heýkeltaraşlary tarapyndan ençeme sungat eserleri oturdylypdyr. Binanyň öňünde oturdylan «Japbaklar» atly özboluşly heýkel eseriniň awtory Türkmenistanyň sungatda at gazanan işgäri, Türkmenistanyň Prezidentiniň yglan eden «Türkmeniň Altyn asyry» bäsleşiginiň iki gezek ýeňijisi, «Magtymguly Pyragy» medalynyň eýesi, halypa suratkeş Aşyrmuhammet Kulyýewdir. O

9 Oktýabr 2024

Medeniýet

Näme sen?!

«Näme sen» Magtymguly Pyragy

9 Oktýabr 2024

Medeniýet