HABARLAR

Saryja goýnuň ýüňi

Biziň ýurdumyzda milli buýsanjymyz bolan el halylaryny dokamak üçin, esasan, saryja goýnuň ýüňi ulanylýar. Ýarym irimçik, ak reňkli, uzyn sütükli, ýumşak, çeýeligi ýeterlik bolan saryja goýunlaryň ýüňi haly dokamak üçin bahasyna ýetip bolmajak gymmatly çig mal bolup hyzmat edýär. Dünýä belli türkmen halylarynyň berkligi, reňk aýratynlyklary, nagyşlarynyň aýdyňlygy gös-göni saryja tohumly goýunlaryň ýüňüniň hiline baglydyr. Türkmen halylary saryja goýnuň ýazky ýüňünden dokalýar. Uzak ýyllaryň dowamynda halk seçgiçiliginiň netijesinde döredilen saryja tohumly goýunlar özünde gymmatly biologiki hem hojalyk ähmiýetli aýratynlyklary jemleýär.

Gök ekinleriň ýaprak köwüjisi

Ýokary hilli hasyl almak üçin ekinleri zyýanberijilerden gorap saklamak esasy wezipeleriň biri bolup durýar. Gök ekinleriň ýaprak köwüjisi hem zyýanberijileriň biri bolup, ol ösümlikleriň 50 görnüşine, esasan, ot-iýmlik ösümliklere, aýratyn hem ýorunja, gawuna zyýan ýetirýär. Siňegi ownuk garamtyl sary bolup, ol 1,3 – 2,3 millimetr uzynlykda bolýar. Bu zyýanberijiniň bir ýaşyndaky gurçugy ilkibaşda reňksiz bolup, soňra ol açyk sary reňkden mämişi reňke geçýär. Gundak döwründe gyşlaýar.

Saman bäsleşigi

Ýaponiýa diňe bir tehnologiýa taýdan ösen ýurt bolup, onuň ilaty dürli görnüşli robotlary ýasamak bilen çäklenmän, eýsem, olar döredijilik bilenem meşgullanýarlar. Her ýyl Niigatanyň we Kagawanyň meýdançalarynda saman heýkelleriniň bäsleşigi geçirilýär. Ýaponiýanyň oba ýerlerinde şaly hasyly ýygnalandan soň, galan sypallar maldarçylyk hojalyklaryna ugradylýar. Birnäçe wagtdan soňra ugurtapyjy maldarlaryň kömegi bilen ondan dürli görnüşli ägirt uly haýwanlaryň heýkelleri ýasalýar. Ýapon daýhanlary bu pikiri şeýle bir goldadylar welin, döredijilik eserlerini görkezmek üçin tutuş bir baýramçylyk bäsleşigini guradylar. Bu bäsleşige ýylsaýyn Ýaponiýanyň dürli künjeginiň wekilleri öz eserlerini görkezmek üçin gatnaşýarlar. Munuň netijesinde dünýäniň dürli künjeklerinden jahankeşdeler döredilen ajaýyp heýkelleri görmek üçin bäsleşige gelýärler.

Goýun guzusyny almasa...

Dowardarçylyk bilen meşgullanýan adamlara körpejiň nämedigini düşündirip oturmagyň hajaty ýok. Körpeç — gyşyň ahyrynda, ýazyň başynda doglan owlak-guzulary sowukdan goramak üçin agylyň içinden gazylýan döle şekilli çukur. Onuň içine gijelerine ýaşajyk owlak-guzular salnyp goýulýar. Ýöne agylyň içinde körpeçden başga diňe bir goýun sygar ýaly gazylýan çukurlar hem bolýar. Oňa goýun körpeç ýa-da almazak çukur diýilýär. Käbir ýerlerde oňa egele, öwser, tüm hem diýilmesi bar. Almazak çukura guzusyny almaýan goýun guzusy bilen bile salynýar. Goýun dar ýerde guzusyny mejbury emdirmeli bolýar. Bir gije-gündiz çemesi wagt bile duransoňlar guzy bilen goýnuň ysy gatyşýar. Köplenç şondan soňra goýun guzusyny tanaýar we alýar.

Türkmen gawuny

Türkmen gawunlarynyň şan-şöhraty äleme meşhur. Olaryň halkara sergilerinde we ýarmarkalarynda ençeme ýokary sylaglara mynasyp bolmagy bu gadymy nygmatyň bakja ekin ýerlerinde dowamat dowam bolup gelýändigine aýdyň subutnamadyr. Güneşli Diýarymyzda suwarymly, sürümli, ýarym düme, düme, oýtak we sowma usullarda ýetişdirilýän türkmen gawunlary özleriniň hoştap tagamy bilen tapawutlanýarlar.

Abatlaýyş kärhanasynyň döwrebap işleri

Berkarar döwletiň bagtyýarlyk döwründe hormatly Prezidentimiziň taýsyz tagallalary bilen ýurdumyzyň oba hojalyk pudagynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny berkitmek boýunça düýpli çäreler amala aşyrylýar. Şeýlelikde, bu ugra dahylly edara-kärhanalaryň döwrebaplaşdyrylmagy, önümçiliginiň kämilleşdirilmegi baradaky giň gerimli aladalar oňat netijeleri berýär. Bu bolsa olaryň pudagyň ösüşine goşant goşmakda öňlerinde goýlan wezipeleri üstünlikli berjaý etmeklerine oňaýly şertleri döredýär. Häzirki günlerde bu kärhanalarda «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynyň ýaz ekişine taýýarlyk görmegiň çäklerinde ekişde ulanyljak tehnikalary, ätiýaçlyk şaýlaryny abatlamak işleriniň hem depginigüýçlendirilýär.

Zähmetiň joşýan ýerinde

Ahmet Berdiýew tarapyndan ýolbaşçylyk edilýän Ýolöten etrabynyň „«Ýeňiş» daýhan birleşigi etrapda öňdebaryjy hojalyklaryň hatarynda tanalýar. Hojalykda ak ekiniň idegi, gant şugundyryny ýygnamak, gowaça ekmeli ýerleri ekişe taýýarlamak işleri yzygiderlilikde alnyp barylýar. Daýhan birleşiginiň gallaçy kärendeçileri Türkmenistan — Bitaraplygyň mekany ýylynyň orak möwsümini üstünlikli tamamlap, ýerlerini ekişe irgözünden taýýarlap goýdular. Şeýlelikde, güýz paslynyň ilkinji günlerinde 1100 gektar ýere «Biriň müňlesin!» diýen ýagşy umytlar bilen topraga tohum sepdiler. Ekişden soň agrotehnikanyň talaplaryna laýyklykda suw tutmak, iýmitlendiriş işlerini geçirmek işlerini yzygiderlilikde ýerine ýetirýärler. Şonuň netijesinde bu günki günde meýdan ýaşyl mahmala bürendi.

Gyş aladalary

Çillede ýagan gar, ata-babalarymyz aýtmyşlaýyn, ýere dökün bolsa-da, maldar üçin käbir kynçylyklary döredýär. Sebäbi ol Nowruz gary ýaly aňsat eräp gidibermeýär. Öri meýdanlaryny, hatda iri çöplerine çenli örten gar ýene-de asmana garap, «entäkler gitmerin» diýip dur. Şonuň üçin Lebap welaýatynyň Garagumda we Gyzylgumda mal bakýan çopan-çoluklaryna goşmaça adam güýçleri we tehnikalar berkidildi. Welaýat maldarçylyk birleşigine degişli bolan 8 sany maldarçylyk hojalygynyň hasabynda jemi 222 müňe golaý dowar bolmak bilen, olaryň 100 müňden gowragy ene goýunlardyr. Eýýäm agralyp başlan ene goýunlar ýyly kaşarlara geçirildi. Gyşdan öň kemsiz abatlanyp, ätiýaçlyk otlar bilen üpjün edilen 373 sany kaşardyr agyl mallary ýyly gyşlatmagy üpjün edýär. Meýdan otlaryndan taýýarlanan küdelerde kaşarlaryň ýakynynda ýerleşdirilipdir. Gury oty köp iýen malyň suwa bolan talaby-da güýçli bolýar. Şonuň üçin her gün mallar guýynyň ýyly suwundan gandyrylýar. «Lebapörisuw» kärhanasynyň hünärmenleri bolsa ähli guýulara wagtly-wagtynda aýlanyp, olaryň kadaly işlemegi üçin tagalla edýärler. — Gyşyň häzirki ýaly doňaklyk döwründe guýynyň ýyly suwy, aýratyn-da, ene mallar üçin zerurlyk. Suwy wagtynda bermän, gijikdirseň, mallar doňan gary ýalap başlaýar. B

Halal zähmet — rysgal-döwlet (Şa ser­pa­ýy­nyň eýe­si)

Rysgal-döwleti ene topraga hyzmat edip tapýan daýhanlaryň zähmet tejribesi, görüm-göreldesi halkymyzda gadymy kär bolan daýhançylyk kärini dowam etdirjek ýaş nesillerimize nusga, ýörelge bolup durýar. Biziň gürrüňini etjek zähmetsöýer daýhanymyz hem şeýle adamlaryň biri. Oňa Ýagmyrgeldi Bagşyýew diýýärler. Ol Babadaýhan etrabynyň «Türkmenistan» daýhan birleşiginiň kärendeçisi. Bäş gektara ýaýylyp ýatan ýaşajyk maýsaly atyzlara mähirli nazaryny gönükdiren Ýagmyrgeldi ýigrimi bäş ýyl mundan öňki ömür pursatlaryny ýatlatdy. Ol kär meselesinde ýaýdanyp durmandyr. Garawekil obasynda ýerleşýän 4-nji orta mekdebi tamamlandan soň, obada galyp, daýhançylyk bilen meşgullanmak maksadynyň bardygyny aýdanynda on bir çagany ösdürip, terbiýeläp kemala getiren ejesi — Bike eje-de, kakasy Bagşy aga-da garşy bolman, gaýta ikelläp goldapdyrlar. Ogluny ünsli diňlän Bagşy aga şonda:

Ekin dolanyşygy

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe ýurdumyz dünýäniň çalt depginler bilen ösýän döwletleriniň hataryna goşuldy. Ykdysadyýetimiziň beýleki ugurlary bilen bir hatarda, agrosenagat pudagyna aýratyn üns berilýär. Çünki oba hojalyk pudagyny ösdürmek döwletimiziň ykdysady binýadyny berkitmek bilen aýrylmaz baglanyşyklydyr. Hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda oba hojalyk pudagynda alnyp barylýan düýpli özgertmeler, oýlanyşykly kabul edilýän çözgütler ýurdumyzda azyk bolçulygyny üpjün etmäge hem-de sahawatly topragymyzda öndürilýän ýokary hilli önümleriň daşary ýurtlara iberilýän möçberini artdyrmaga mümkinçilik berýär. Oba hojalygynda ylmy taýdan esaslandyrylan ekin dolanyşygy talabalaýyk we ekinleriň görnüşlerine görä ýola goýlanda gowaçadan, bugdaýdan, şalydan, gök-bakja we beýleki ekinlerden ýokary hasyl almaga mümkinçilik döredýär.