Saglyk üçin peýdaly

Gyş möwsüminiň sowuk günlerinde ýiti respirator kesellerine ýolukmaz ýaly sagdyn iýmitlenmek zerurdyr. Dürli witaminlere baý önümler hem adamyň kesele garşy göreşijilik ukybyny ýokarlandyrýar, hem bedeniň sagdyn bolmagy üçin gerekli bolan ýokumly maddalar bilen üpjün edýär. Gyş aýlarynda witaminlere baý hem-de ähli pasyllarda elýeterli bolan şugundyr adam saglygy üçin örän peýdalydyr. Taryhy maglumatlara görä, şugundyry we onuň ýapragyny biziň eýýamymyzdan öň dermanlyk serişde hem-de iýmit hökmünde ulanypdyrlar. Gadymy rimlilerde bolsa şugundyr hökmany gündelik iýmit hasaplanyp, onuň ýapraklaryny burçlanan çakyra ezip iýipdirler. Biziň eýýamymyzyň başlarynda şugundyr medenileşdirilip, dünýä ýurtlaryna ýaýraýar.

Sagdynlygyň gözbaşy

Ak bugdaý etrabynyň Berkarar şäherçe geňeşliginde wagyz-nesihat duşuşygy geçirildi. Howanyň düzüminde tozan bölejikleriniň möçberiniň kadadan artmagy we howanyň sowamagy bilen baglanyşykly döräp biläýjek keselleriň öňüni almak maksady bilen geçirilen wagyz-nesihat duşuşygy etrap häkimliginiň degişli meýilnamasynyň çäginde guraldy. Oňa geňeşligiň işgärleri hem-de şäherçäniň ýaşaýjylary gatnaşdy. Duşuşykda etrabyň jemgyýetçilik guramalarynyň wekilleri, etrap hassahanasynyň işgärleri, maşgala lukmany çykyş edip, ýurdumyzda «Saglyk» Döwlet maksatnamasyndan ugur alnyp durmuşa geçirilýän guwandyryjy işler, şeýle-de häzirki wagtda dünýäde giňden ýaýran täze howply ýiti ýokanç keseliň ýurdumyza aralaşmagynyň we ýaýramagynyň, şeýle-de howanyň sowamagy bilen baglanyşykly döräp biläýjek möwsümleýin keselleriň öňüni almak boýunça edilýän tagallalar barada gürrüň berdiler. Onuň barşynda gorag serişdelerini, şol sanda agyz-burun örtüklerini ulanmak, sahşy gigiýenanyň düzgünlerini berjaý etmek, sagdyn we kadaly iýmitlenmek dogrusynda aýdylanlar uly täsirleri galdyrdy. Bellenilişi ýaly, köpçülik ýerlerinde kesgitlenen aralygy saklamak, agyz-burun örtügini ulanmak şertini we arassaçylyk kadalaryny berjaý etmek, şeýle-de edara-binalarda öňüni alyş-z

Arassaçylyk we saglyk

Ynsanyň jan saglygy — baş baýlygy. Ynsanyň sagdyn bolmagynyň jemgyýet üçin zerurlygy gadymy döwürlerden mälimdir. Sagdynlygyň esasy girewi — sagdyn durmuş ýörelgesine eýerilmegidir. Sagdyn durmuş ýörelgesini her bir adam yzygiderli dowam etmelidir. Arassaçylyk diýlende, ilki bilen, şahsy gigiýenanyň, iýmitleriň, daşky gurşawyň arassaçylygy göz öňüňe gelýär. Arassaçylyk we keselleriň ýaýramagynyň öňüni almak babatda ýurdumyzyň ilatynyň abadançylygyny üpjün etmek boýunça amala aşyrylýan çäreler, olaryň hatarynda, çagalara köpçülikleýin öňüni alyş sanjymlarynyň geçirilmegi netijesinde, keselleriň düýbünden ýok edilmegi, şeýle hem ýokanç keselleriň birnäçesiniň azalmagy gazanyldy.

Sagdynlyk we ruhubelentlik — bagtyýarlygyň şuglasy

Türkmenistanyň Prezidentiniň «Saglyk» döwlet maksatnamasynda ilatymyzyň saglygyny berkitmek, dürli keselleriň öňüni almak, raýatlaryň talabalaýyk iýmitlenmegini we sagdyn durmuşda uzak ýaşamagyny gazanmak babatda, şeýle hem ýokanç däl keselleriň öňüni almak, çaganyň irki ösüşi we ony mekdebe taýýarlamak boýunça uly wezipeleri durmuşa geçirmek bellenilýär. Hormatly Prezidentimiziň parasatly başlangyçlary bilen ýokanç däl keselleriň öňüni almak boýunça birnäçe Milli maksatnamalar we strategiýalar kabul edildi. Ýokanç däl keselleriň we olaryň döremegine getirýän howp toparlarynyň garşysyna göreşmek XXI asyrda iň möhüm meseleleriň biri bolup durýar. Az hereketlilik, ýaga we uglewodlara baý bolan iýmit önümleriniň görnüşiniň köpelmegi we olary köp mukdarda iýmitde ulanmak ýokanç däl keselleriň döremeginiň esasy sebäpleriniň biri bolup durýar. Dünýä statistikasynda ýokanç däl keselleriň sagdyn durmuşyň ilerlemegine ýaramaz täsir edýändigi barada takyk maglumatlar bar. Ýürek-damar, howply täze döremeler, dem alyş ýollarynyň dowamly keselleri we süýjüli diabet keselleri ýokanç däl keselleriň esasyny düzýär.

Kadaly iýmitlenmek saglyga peýdaly

Çagalaryň sagdyn iýmitlenmegini gözegçilikde saklamak we onuň kadaly bolmagyny üpjün etmek üçin elmydama ertirlik naharyny edinmegi gazanmaly. Sagdyn iýmitiň saglyga oňyn täsir edýändigi alymlar tarapyndan subut edilendir. Iýmitiň gowy özleşmegi üçin her gezek howlugman, tagamy çeýnäp iýmelidigini unutmaň we çagalaryňyza öwredip, ýatladyp duruň. Günüň dowamynda 5 wagtyna az-azdan peýdaly iýmitleri, gök önümleri iýmegi endik etmeli. Bedene zeper ýetirýän aşa duzly, ýagly, süýjüli iýmitlerden daşda durmaly. Çagalara gök önümleri we miweleri köpräk bermeli. Olar öz düzüminde kesele garşy durmaga ýardam edýän, immuniteti berkidýän witaminleriň köp mukdaryny saklaýar.

Sagdynlyk — egsilmez baýlyk

Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedow:— Sagdyn jemgyýet döwletiň berk binýadydyr. Hormatly Prezidentimiz: «Biziň baş maksadymyz halkymyzyň saglygyny goramak we pugtalandyrmak, jemgyýetde sagdyn durmuş ýörelgelerini ornaşdyrmakdyr» diýmek bilen, döwletiň iň uly baýlygy bolan adamlaryň saglygyny goramak, saglygy goraýyş ulgamyny hil taýdan täze derejelere çykarmak babatda uly tagallalary edýär. Bu giň gerimli işler raýatlarymyzyň sagdyn bedenli we ruhubelent bolup ýaşamaklary baradaky aladalar bilen berk baglanyşyklydyr.

Türkmenistanyň dermanlyk ösümlikleri

OWADAN GÖKGÜLÄLEK

Saglygyň açary — sagdyn iýmitlenmek

Türkmen tagamynda malyň etine aýratyn üns berilýär. Ol häsiýet çarwaçylygyň täsirinden döräpdir diýilýär. Munuň özi göçüp-gonup ýören çarwalaryň gadymy aýratynlygydyr. Şonuň üçin hem türkmenlerde ownuk, iri şahly we düýe malynyň, guşyň etlerini, balyk etlerini iýmek adat bolupdyr. Ýöne adamlaryň ýykgyn edýän iýmiti olaryň geografiki ýerleşişine görä kesgitlenipdir. Ýagny gojaman Hazaryň kenarynda ýerleşýän ilata gündelik iýmitinde balykdan we deňiz önümlerinden taýýarlanan tagamlary iýmek adat bolsa, Garagum çölüniň jümmüşinde, dag eteklerinde ýaşaýan türkmenlere ownuk mallarynyň we düýe malynyň etlerinden tagam taýýarlamak endik bolupdyr. Bu adat türkmen halkymyzyň ganyna siňip, häzirki wagtda hem dowam edýär. Lukmançylyk nukdaýnazardan seretsek hem et öz düzüminde adam bedeni üçin ähmiýetli bolan birnäçe maddalary saklaýar, ilki bilen, hökman biziň bedenimize haýsy ýaşdadygymyza seretmezden, belok maddasy gerek. Sebäbi belok bedenimizde gurluşyk materiallary bolup hyzmat edýär. Ýagny bedende ähli öýjükleriň kemala gelmegi, boýuň, saçyň we dyrnaklaryň ösmegi üçin belok bedene ýeterlik derejede gerek bolýar. Şeýle hem, bedende goraýjylyk häsiýeti bolan immun ulgamynyň emele gelmeginde hem belogyň ähmiýeti uludyr. Has takyk aýdanymyzda, belogy

Döwrüň talabyndan ugur alyp

Garaşsyzlygymyzyň ilkinji ýyllaryndan Türkmenistan adamlaryň saglygyny goraýan ýokary hilli ulgamyň döredilmegini döwlet syýasatynyň esasy ugurlarynyň biri hökmünde kesgitledi. Ynsan saglygynyň aýratyn ähmiýete eýedigini ykrar edýän ýurdumyzda bu möhüm ulgamda maksatnamalaýyn işler durmuşa geçirýär. Halkara hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmäge uly üns berilýär. Lukman Arkadagymyzyň ýolbaşçylygynda kabul edilen «Saglyk» Döwlet maksatnamasynyň amala aşyrylýan ýyllarynyň dowamynda jemgyýetçilik saglygy goraýşyň dürli ugurlary boýunça dünýäniň ösen döwletleri bilen bilelikdäki maksatnamalaryň üstünlikli durmuşa geçirilmegi muňa aýdyň şaýatlyk edýär. Galyberse-de, ýurdumyzyň gazanan üstünlikleriniň halkara güwänamalar bilen tassyklanylmagy aýratyn bellenilmäge mynasypdyr. Milli Liderimiziň belleýşi ýaly, abraýly halkara guramalar hem-de daşary ýurtlaryň tejribeli hünärmenleri bilen ýola goýýan gatnaşyklary türkmen lukmanlaryna dürli keselleriň öňüni almak, anyklamak we bejermek babatda netijeli usullary ulanmaga mümkinçilik berýär. Bu bolsa Diýarymyzyň raýatlarynyň saglygyny pugtalandyrmakda, ömrüniň dowamlylygyny uzaltmakda, birnäçe howply ýokanç keselleri doly aradan aýyrmakda we lukmançylyk ylmynda dünýäniň öňdebaryjy tejribeleriniň özleşdirilmegind

Saglygyň gadyryny bilgil...