"Aşgabat" gazeti

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Ministrler Kabineti
Salgysy: Aşgabat şäheri, Garaşsyzlyk şaýoly, 100, Türkmenbaşynyň erkin döredijilik mekany
Telefon belgileri: 38-62-24, 39-95-24, 39-96-24
Email: asgabat-gazeti@sanly.tm

Gazeti PDF görnüşinde ýükläp almak

Habarlar

Mol­do­wa­da 11 da­laş­gär ha­sa­ba alyn­dy

20-nji okt­ýabr­da Mol­do­wa­da ge­çi­ril­jek Pre­zi­dent saý­law­la­ry bi­len bag­la­ny­şyk­ly 11 da­laş­gär ha­sa­ba alyn­dy. Bu ba­ra­da Mol­do­wa­nyň Mer­ke­zi saý­law ko­mis­si­ýa­sy ha­bar ber­di. Pre­zi­dent­li­ge bel­li­ge al­nan da­laş­gär­le­riň dör­dü­si ze­nan. Bu­lar – Mol­do­wa­nyň hä­zir­ki Pre­zi­den­ti Maý­ýa San­du, Ga­gau­zi­ýa aw­to­nom ter­ri­to­ri­al bö­lü­mi­niň öň­ki baş­ly­gy Iri­na Wlah, žur­na­list Na­tal­ýa Mo­rar, öň­ki pro­ku­ror Wik­to­ri­ýa Fur­tu­ne. Pre­zi­dent­li­ge da­laş­gär­le­riň ara­syn­da 2019-2021-nji ýyl­lar­da ýur­duň pro­ku­ro­ry bo­lup iş­län Alek­sandr Sto­ýa­nog­lo, öň­ki hä­kim Re­na­to Usa­tyý, öň­ki Prem­ýer-mi­nistr Wa­si­liý Tar­lew, Ion Ki­ku we beý­le­ki­ler bar. Hä­zir­ki wagt­da pre­zi­dent­li­ge da­laş­gär­le­riň saý­law kam­pa­ni­ýa­sy do­wam ed­ýär. Hiç bir da­laş­gär ses­le­riň 50 gö­te­ri­min­den gow­ra­gy­ny al­ma­sa, saý­law­la­ryň ikin­ji tap­gy­ry ge­çi­ri­ler.

4 Oktýabr 2024

Jemgyýet

Ýaponiýanyň täze Premýer-ministri

Ýa­po­ni­ýa­nyň öň­ki go­ran­mak mi­nist­ri, 67 ýaş­ly Si­ge­ru Isi­ba do­lan­dy­ry­jy Li­be­ral-de­mok­ra­tik par­ti­ýa­nyň (LDP) baş­lyk­ly­gy­na saý­la­nan­dan soň 1-nji okt­ýabr­da ýur­duň par­la­men­tin­de Prem­ýer-mi­nist­r we­zi­pe­si­ne saý­lan­dy. De­pu­tat­la­ryň ag­la­ba köp­lü­gi oňa ses ber­di. Esa­sy aşa­ky pa­la­ta­da ge­çi­ri­len ses be­riş­lik­de Isi­ba 465 ses­den 291 ses al­dy. Kons­ti­tu­si­on-de­mok­ra­tik par­ti­ýa­nyň baş­ly­gy Ýo­si­hi­ko No­da 100 ses al­dy. Im­pe­ra­tor Na­ru­hi­to Isi­ba­ny hö­kü­met Baş­tu­ta­ny we­zi­pe­si­ne tas­syk­lan­dan soň, ol ýur­duň ta­ry­hyn­da 102-nji Prem­ýer-mi­nistr bo­lar.

4 Oktýabr 2024

Jemgyýet

Taryhda şu gün

To­zan de­ňiz jan­dar­la­ry üçin mö­hüm. Flo­ri­da şta­ty­nyň uni­wer­si­te­ti­niň (ABŞ) hü­när­men­le­ri Sa­ha­ra çö­lün­den ho­wa ar­ka­ly gel­ýän to­za­nyň um­man­lar üçin mö­hüm de­mir çeş­me­si­di­gi­ni su­but ed­ýän bar­lag ge­çir­di­ler. Bu mad­da fi­top­lank­ton we beý­le­ki de­ňiz jan­dar­la­ry üçin mö­hüm ha­sap­lan­ýar. Fo­to­bäs­le­şi­giň ne­ti­je­si yg­lan edil­di. «Ocea­nog­rap­hic Ma­ga­zi­ne» žur­na­ly ta­ra­pyn­dan gu­ra­lan ab­raý­ly «Ocean Pho­tog­rap­her 2024» fo­to­bäs­le­şi­gi­niň ýe­ňi­ji­le­ri yg­lan edil­di. Bäs­le­şi­giň baş baýragyna ki­tiň ba­lyk­la­ry aw­la­ýan wag­ty dü­şü­ri­len su­raty bi­len is­pa­ni­ýa­ly fo­to­su­rat­çy Ra­fa­el Ka­ba­le­ro mynasyp bol­dy.

4 Oktýabr 2024

Jemgyýet

Dünýä täzelikleri gys­ga se­tir­ler­de

To­zan de­ňiz jan­dar­la­ry üçin mö­hüm. Flo­ri­da şta­ty­nyň uni­wer­si­te­ti­niň (ABŞ) hü­när­men­le­ri Sa­ha­ra çö­lün­den ho­wa ar­ka­ly gel­ýän to­za­nyň um­man­lar üçin mö­hüm de­mir çeş­me­si­di­gi­ni su­but ed­ýän bar­lag ge­çir­di­ler. Bu mad­da fi­top­lank­ton we beý­le­ki de­ňiz jan­dar­la­ry üçin mö­hüm ha­sap­lan­ýar. Fo­to­bäs­le­şi­giň ne­ti­je­si yg­lan edil­di. «Ocea­nog­rap­hic Ma­ga­zi­ne» žur­na­ly ta­ra­pyn­dan gu­ra­lan ab­raý­ly «Ocean Pho­tog­rap­her 2024» fo­to­bäs­le­şi­gi­niň ýe­ňi­ji­le­ri yg­lan edil­di. Bäs­le­şi­giň baş baýragyna ki­tiň ba­lyk­la­ry aw­la­ýan wag­ty dü­şü­ri­len su­raty bi­len is­pa­ni­ýa­ly fo­to­su­rat­çy Ra­fa­el Ka­ba­le­ro mynasyp bol­dy.

4 Oktýabr 2024

Jemgyýet

Sport tä­ze ösüş eý­ýa­myn­da

Ýur­du­myz­da giň ge­ri­me eýe bo­lan köp­çü­lik­le­ýin be­den­ter­bi­ýe-sa­gal­dyş we sport he­re­ke­ti­ni ös­dür­mek, sag­dyn dur­muş ýö­rel­ge­le­ri­ni ber­ka­rar et­mek, jem­gy­ýe­ti­miz­de be­den­ter­bi­ýe hem-de sport bi­len yzy­gi­der­li meş­gul­lan­ma­gy wa­gyz et­mek bo­ýun­ça giň ge­rim­li iş­ler al­nyp ba­ryl­ýar. Ýe­ri ge­len­de bel­le­sek, şu ýy­lyň 6-njy sent­ýab­ryn­da mu­kad­des Ga­raş­syz­ly­gy­my­zyň 33 ýyl­lyk baý­ra­my­nyň öňü­sy­ra­syn­da BMG-niň Baş As­samb­le­ýa­sy ýur­du­my­zyň baş­lan­gy­jy esa­syn­da «Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň oýun­la­ry» at­ly Ka­rar­na­ma­ny bi­ra­gyz­dan ka­bul et­di. Bu res­mi­na­ma dün­ýä­niň 87 döw­le­ti­niň aw­tor­daş bo­lup çy­kyş et­me­gi onuň tu­tuş adam­zat üçin mö­hüm­di­gi­niň we ägirt uly äh­mi­ýe­te eýe­di­gi­niň aý­dyň be­ýa­ny­dyr.

4 Oktýabr 2024

Jemgyýet

Bi­lim – be­ýik gel­je­giň bin­ýa­dy

Ga­raş­syz Wa­ta­ny­myz ok­gun­ly ös­ýär we bar­ha öz­ger­ýär. Döw­let­li tu­tum­lar, asyl­ly baş­lan­gyç­lar we aý­dyň mak­sat­lar ro­waç­ly­ga bes­len­ýär. Ýur­du­my­zyň yk­dy­sa­dy kuw­wa­ty ar­typ, hal­ky­my­zyň ýa­şa­ýyş-dur­muş de­re­je­si ýo­kar­lan­ýar. Bu zat­lar ba­ky bag­ty­ýar­ly­gyň gü­wä­si­dir. Wa­ta­ny­myz bu gün toý keş­bin­de. Be­ýik döw­rüň dö­re­di­ji­lik we gu­ru­jy­lyk ru­hy, toý öwüş­gin­le­ri gö­zel Di­ýa­ry­my­zyň äh­li kün­je­gin­de me­se-mä­lim duý­lup, wa­tan­çy­lyk ru­hu­my­zy be­len­de gö­ter­ýär. Mu­kad­des ýurt Ga­raş­syz­ly­gy­nyň 33 ýyl­lyk şan­ly ýylynda ýe­ten de­re­je­si­ne na­zar aý­lap, be­ýik ösüş-öz­gert­me­le­re buý­san­jy­myz go­şa­lan­ýar.

4 Oktýabr 2024

Jemgyýet

Oba ho­ja­ly­gy yl­my esas­da ös­dü­ril­ýär

Ýur­du­myz­da oba ho­ja­ly­gy­ny top­lum­la­ýyn ös­dür­mek, oba ho­ja­lyk ekin­le­ri­niň ha­syl­ly­ly­gy­ny ýo­kar­lan­dyr­mak we ola­ryň to­hum­çy­ly­gy­ny yl­my esas­da ul­gam­la­ýyn alyp bar­mak bo­ýun­ça iş­ler yzygiderli kä­mil­leş­di­ril­ýär. Türk­me­nis­tan azyk bol­çu­ly­gy­ny üp­jün et­mek­de be­lent sep­git­le­re ýet­ýär. Ýur­du­myz di­ňe bir azyk­lyk däl, eý­sem, to­hum­lyk bug­daý ös­dü­rip ýe­tiş­dir­mek­de hem uly üs­tün­lik­le­ri ga­zan­ýar. Bu ugur­da­ky iş­ler hal­ka­ra de­re­je­de yk­rar­na­ma eýe bo­lup, Türk­me­nis­tan 2015-nji ýyl­da Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň Azyk we oba ho­ja­lyk gu­ra­ma­sy­nyň (FAO) ýö­ri­te sy­la­gy­na my­na­syp bol­dy. Mu­kad­des Ga­raş­syz­lyk baý­ra­my­my­zyň 33 ýyl­lyk şan­ly to­ýu­nyň öňü­sy­ra­syn­da paý­tag­ty­myz Aş­ga­bat oba ho­ja­ly­gy bo­ýun­ça mö­hüm fo­rum­la­ryň ge­çi­ri­len mer­ke­zi­ne öw­rül­di. Paý­tag­ty­myz­da «Oba ho­ja­lyk ekin­le­ri­niň to­hum­çy­ly­gyn­da ýe­ti­len sep­git­ler we öň­de dur­ýan we­zi­pe­ler» at­ly hal­ka­ra yl­my mas­la­ha­ty ge­çi­ril­di.

4 Oktýabr 2024

Jemgyýet

Wa­ta­ny­my­zyň Ga­raş­syz­ly­gy – gül­läp ösüş­le­riň ke­pi­li

Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döwründe dö­red­ýän, gur­ýan, be­dew bat­ly ösüş­ler bi­len ok­gun­ly öňe bar­ýan mäh­ri­ban hal­ky­myz mu­kad­des ýurt Ga­raş­syz­ly­gy­my­zyň şan­ly to­ýu­ny uly da­ba­ra­la­ra bes­läp, my­na­syp gar­şy al­dy. Döw­let Ga­raş­syz­ly­gy­myz in­di 33 ýyl bä­ri ösüş­dir öz­ge­riş­ler­den do­ly röw­şen ýol­la­ry­my­za, bag­ty­ýar gel­je­gi­mi­ze nur­ly şug­la­sy­ny saç­ýar. Ýurdumyz­da hal­ky­my­zyň ga­dy­my şöh­ra­ty­na my­na­syp iş­ler bi­ti­ri­lip, Ga­raş­syz Wa­ta­ny­my­zyň ta­ry­hy­na aja­ýyp sa­hy­pa­lar ýa­zyl­ýar. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz il-ýurt bäh­bit­li, hal­ka­ra äh­mi­ýet­li, dost-do­gan­ly­ga, pa­ra­hat­çy­lyk sö­ýü­ji­li­ge, hoş­ni­ýet­li hyz­mat­daş­ly­ga ýug­ru­lan aja­ýyp mak­sat­la­ry­ny be­ýan edip, gel­jek­de ýe­ri­ne ýe­ti­ril­me­li tu­tum­ly iş­le­ri kes­git­le­ýär. Gü­neş­li Di­ýa­ry­my­zyň se­na­ga­tyn­da, oba ho­ja­ly­gyn­da we beý­le­ki ul­gam­la­ryn­da ýe­til­ýän be­lent sep­git­ler, we­la­ýat­la­ry­myz­da gu­rul­ýan, dün­ýä­niň ösen teh­no­lo­gi­ýa­la­ry bi­len en­jam­laş­dy­ry­lan kuw­wat­ly önüm­çi­lik des­ga­la­ry, oba­la­ry­my­zy, şä­her­çe­le­ri­mi­zi, et­rap­da­ky şä­her­le­ri we et­rap mer­kez­le­ri­ni aba­dan­laş­dyr­mak, hal­ky­my­zyň ýa­şa­ýyş-dur­muş şert­le­ri­ni ýo­kar­lan­dyr­mak bo­ýun­ça al­nyp ba­ryl­ýan iş­ler mu­nuň aý­dyň my­sal­la­ry­dyr.

4 Oktýabr 2024

Jemgyýet

Gün be­ket­le­ri­niň sa­ny art­ýar

Ang­li­ýa­nyň «Em­ber» mas­la­hat be­riş kom­pa­ni­ýa­sy­nyň taý­ýar­lan tä­ze mag­lu­mat­na­ma­syn­da şu ýy­lyň do­wa­myn­da gu­rul­jak tä­ze Gün be­ket­le­ri­niň umu­my önüm­çi­lik kuw­wa­ty­nyň 593 GW bol­jak­dy­gy bel­le­nil­ýär. Bu gör­ke­zi­ji ge­çen ýyl­da­ky­dan 29 gö­te­rim köp diý­me­gi aň­lad­ýar. Mag­lu­mat­da, Gün be­ket­le­ri­ne ma­ýa go­ýum goý­ýan ýurt­la­ryň yk­dy­sa­dy­ýet­le­ri­niň hem dur­nuk­ly ös­ýän­di­gi bel­le­nil­ýär. Hy­taý, ABŞ, Hin­dis­tan, Ger­ma­ni­ýa we Bra­zi­li­ýa Gün ener­gi­ýa­sy pu­da­gy­na has köp ma­ýa gö­nük­dir­ýär. Tä­ze gu­rul­jak Gün be­ket­le­ri­niň 75 gö­te­ri­mi bu bäş ýur­da de­giş­li bo­lar. Hy­ta­ýyň şu ýy­lyň do­wa­myn­da işe gi­riz­jek Gün pa­nel­le­ri ener­gi­ýa­nyň bu aras­sa çeş­me­si­niň önüm­çi­li­gi­ni 28 gö­te­rim art­dyr­ma­ga müm­kin­çi­lik be­rer. Ýy­lyň ahy­ry­na çen­li dün­ýä­de tä­ze önüm­çi­li­ge goý­be­ril­jek Gün be­ket­le­ri­niň 56 gö­te­ri­mi Hy­ta­ýa de­giş­li bo­lar. Bu bol­sa, ýur­duň Gün be­ket­le­rin­den al­ýan elekt­rik ener­gi­ýa­sy­nyň 334 GW art­jak­dy­gy­ny aň­lad­ýar. Gün pa­nel­le­ri­niň hal­ka­ra söw­da­sy hem art­ýar. Pa­kis­tan we Sa­ud Ara­bys­ta­ny ýy­lyň ba­şyn­dan bä­ri her aý­da önüm­çi­lik kuw­wa­ty 1 GW-dan köp bo­lan pa­nel­le­ri im­port et­di. Ýy­lyň il­kin­ji ýe­di aýyn­da Pa­kis­tan 12,5 GW Gün pa­nel­le­ri­ni sa­tyn al­dy. Bu gör­ke­zi­ji Sa­ud Ara­bys­ta­nyn­da 9,7 GW bol­dy. Pa­n

4 Oktýabr 2024

Jemgyýet

Türkmen taryhynyň giňden wagyz edilmeginde muzeýleriň orny

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanda muzeý işini, muzeýleriň işiniň ösdürilmegini goldamak boýunça kabul edilen «Medeniýet hakynda» we «Muzeýler we muzeý işi hakynda» Türkmenistanyň Kanunlary uly ähmiýete eýedir. Häzirki däwürde arheologik tapyndylary öwrenmekde, rejelemekde we muzeýleşdirmekde, taryhy-medeni mirasymyzy gorap saklamakda, ylmy taýdan öwrenmekde we wagyz etmekde alnyp barylýan işler, daşary ýurtly hünärmenler bilen bilelikde ýerine ýetirilýän taslamalar uly üstünliklere beslenýär. Türk­me­nis­tan­da mu­zeý işi­ni ös­dür­mek we mu­zeý­le­riň hal­ky­my­zyň me­de­ni dur­mu­şyn­da­ky äh­mi­ýe­ti­ni ýo­kar­lan­dyr­mak hem-de ýur­du­myz­da mu­zeý işi­niň kä­mil­leş­di­ril­me­gi­ne aý­ra­tyn üns ber­mek mak­sa­dy bi­len, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Türk­me­nis­ta­nyň mu­zeý­le­ri­niň ta­ry­hy­ny öw­ren­me­gi we mu­zeý işi­ni kä­mil usul­lar­da gu­ra­ma­gy we­zi­pe edip goý­dy. Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti­niň Ka­ra­ry­na la­ýyk­lyk­da, 2009-njy ýy­lyň 14-nji ma­ýyn­dan Türk­me­nis­ta­nyň Mil­li mu­ze­ýi Türk­me­nis­ta­nyň Baş mil­li mu­ze­ýi ady bi­len he­re­ket edip baş­la­ýar.

4 Oktýabr 2024

Jemgyýet

132 ýyl­dan soň­ra ta­pyl­dy

Ba­lyk­çy­la­ryň to­ru­na içi hat­ly çüý­şä­niň il­ýän ýag­da­ýy di­ňe hy­ýa­ly ki­no­lar­da däl, eý­sem, kä­ha­lat­lar­da ha­ky­ky dur­muş­da hem ga­bat gel­ýär. Adam­lar dür­li dö­wür­ler­de dür­li mak­sat­lar bi­len içi­ne hat sal­nan çüý­şe­le­ri deň­ze taş­lap­dyr­lar. 2018-nji ýyl­da awst­ra­li­ýa­ly Ton­ýa Ill­man de­ňiz ke­na­ryn­da ge­ze­lenç ed­ýän wag­ty bir çüý­şä­ni tap­ýar. Ill­man ony ga­dy­my çüý­şä meň­ze­ýän­di­gi se­bäp­li ki­tap tek­je­sin­de goý­mak üçin alýar. Onuň için­dä­ki gu­my dök­mek üçin açan­la­ryn­da için­den sa­ra­lan ka­gyz bö­le­gi çy­kyp­dyr. Öýü­ne el­tip ka­gy­zy gu­ra­dan­la­ryn­da öçüg­si ne­mes­çe ýaz­gy­nyň bar­dy­gy bel­li bo­lup­dyr. Ill­man ýan­ýol­da­şy bi­len in­ter­net­de göz­leg eden­le­rin­de bu ka­gy­zyň Ne­mes de­ňiz ob­ser­wa­to­ri­ýa­sy­na de­giş­li­di­gi­ni anyk­lap­dyr­lar. Ka­gy­zyň ýü­zün­dä­ki ýaz­gy­da onuň deň­ze taş­la­nan wag­ty, ýe­ri, gä­mi­niň ady, gid­ýän ug­ry ýa­zy­lyp­dyr. Şeý­le hem çüý­şä­ni ta­pan adam­dan ony Ne­mes de­ňiz ob­ser­wa­to­ri­ýa­sy­na ýa-da Ger­ma­ni­ýa­nyň kon­sul­luk eda­ra­sy­na ug­rat­mak­la­ry ha­ýyş edi­lip­dir. Gün­ba­tar Awst­ra­li­ýa mu­ze­ýi­niň hem-de Ne­mes de­ňiz ob­ser­wa­to­ri­ýa­sy­nyň hä­zir­ki şa­ham­ça­la­ry­nyň hü­när­men­le­ri çüý­şä­niň 1886-njy ýyl­da Uel­siň Kar­diff şä­he­rin­den In­do­ne­zi­ýa­nyň Ma­kas­sar şä­he­ri­ne bar­ýan gä­mi­den deň­ze taş­la­nan­dy­gy­ny any

4 Oktýabr 2024

Jemgyýet

Türkmenistan – ata mekan Garaşsyz

Mukaddes Garaşsyzlygymyzyň halkymyzyň ykbalynyň özgermegine eden täsiri uludyr. 1991-nji ýylyň sahawatly güýzünde türkmen halky döwletliligiň, erkinligiň, galkynyşyň aýdyň ýoluna düşüp, ata-babalarymyzyň arzuwlan berkarar döwletine eýe boldy.

4 Oktýabr 2024

Jemgyýet

Has köp syýahatçy kabul eder

Hy­taý has köp sy­ýa­hat­çy­ny çek­mek üçin kä­bir ýurt­lar bi­len wi­za­syz sy­ýa­hat düz­gü­ni­ni ýo­la goý­dy. Şu ýy­lyň sent­ýab­ryn­da Nor­we­gi­ýa­nyň ra­ýat­la­ry üçin wi­za­syz düz­gü­ni ýola go­ýan Hy­taý ýe­ne-de 4 ýur­dy ola­ryň ha­ta­ry­na goş­dy. In­di­den beý­läk Kipriň, Da­ni­ýa­nyň, Gre­si­ýa­nyň we Slo­we­ni­ýa­nyň ra­ýat­la­ry Hy­ta­ýa wi­za al­maz­dan gi­dip bi­ler­ler. Şeý­le­lik­de, Ýew­ro­pa­dan Hy­ta­ýa wi­za­syz ba­ryp bil­ýän ýurt­la­ryň sa­ny 17-ä ýet­di. Hy­taý şu ýy­lyň iýu­lyn­da Awst­ra­li­ýa we Tä­ze Ze­lan­di­ýa­nyň ra­ýat­la­ry­na hem wi­za­syz gel­mek­le­ri­ne müm­kin­çi­lik dö­re­dip­di. Ýy­lyň ba­şyn­da bol­sa Ma­laý­zi­ýa­nyň ra­ýat­lary üçin wi­za düz­gü­ni ýa­ty­ry­lyp­dy. Wi­za­syz gi­riş di­ňe ge­ze­lenç mak­sa­dy bi­len bar­ýan­la­ra de­giş­li bo­lup, 15 gün bi­len çäk­len­di­ri­len­dir. Bu düz­gün gel­jek ýy­lyň ahy­ry­na çen­li do­wam eder. Bu ýe­ňil­li­giň dö­re­dil­me­gi­ Ýew­ro­pa­dan Hy­ta­ýa sy­ýa­hata barýanlaryň sa­ny­nyň art­ma­gy­na ge­ti­rip­dir.

4 Oktýabr 2024

Jemgyýet

Mermer heýkel gymmat bahadan satyldy

Ýa­pon heý­kel­ta­ra­şy Isa­mu No­gu­çi­niň 1971-nji ýyl­da dö­re­den «Stu­dy for Ener­gy Void» at­ly mer­mer heý­ke­li 4 mil­li­on 650 müň dol­la­ra sa­tyl­dy. «Sot­he­by’s» auk­si­on öýi «Ab­rams» maş­ga­la kol­lek­si­ýa­sy­na de­giş­li je­mi 27 ese­ri sa­tu­wa çy­kar­dy. Ola­ryň ara­syn­da ýa­pon heý­kel­ta­ra­şynyň ese­ri has gym­mat ba­ha­dan sa­tyl­dy. 3,5 mil­li­on dol­lar­a sa­tu­wa çy­ka­ry­lan heý­keli 4 mil­li­on 650 müň dol­la­ra nä­bel­li adam satyn aldy. Heý­ke­liň öl­çe­gi 116,5x91,4x35,6 san­ti­metr. 1904–1988-nji ýyl­lar ara­ly­gyn­da ýa­şap ge­çen No­gu­çi heý­kel­ta­raş, peý­zaž ar­hi­tek­to­ry hök­mün­de dür­li eser­le­ri dö­ret­di. Ame­ri­ka­da dün­ýä inen No­gu­çi ýa­pon bi­na­gär­li­gi­ni döw­re­bap nus­ga­lar bi­len baý­laş­dyr­dy. Ça­ga­lyk ýyl­la­ry Ýa­po­ni­ýa­da ge­çen sun­gat us­sa­dy bel­li bi­na­gär­le­riň ýa­nyn­da hü­när öw­ren­di.

4 Oktýabr 2024

Jemgyýet

100 million ulag öndürdi

Gü­nor­ta Ko­re­ýa­nyň «Hy­un­dai» kom­pa­ni­ýa­sy esas­lan­dy­ryl­ma­gy­nyň 57-nji ýy­lyn­da 100 mil­lio­nyn­jy ula­gy­ny ön­dür­di. Kom­pa­ni­ýa 50 mil­lio­nyn­jy ula­gy­ny 2013-nji ýyl­da ön­dü­rip­di. Bu bol­sa, kom­pa­ni­ýa­nyň hä­zi­re çen­li ön­dü­ren ulag­la­ry­nyň ýa­ry­sy­ny soň­ky 11 ýyl­da ön­dü­ren­di­gi­ni aň­lad­ýar. 1967-nji ýyl­da esas­lan­dy­ry­lan kom­pa­ni­ýa 1978-nji ýyl­da 5 mil­lio­nyn­jy ula­gy­ny çy­kar­ýar. Bu bol­sa, ko­reý bren­di­niň soň­ky ýyl­lar­da has ýo­ka­ry ösüş ga­za­nan­dy­gy­ny gör­kez­ýär. Bu şan­ly se­ne my­na­sy­bet­li Gü­nor­ta Ko­re­ýa­nyň Ul­san za­wo­dyn­da ön­dü­ri­len 100 mil­li­on 1-nji ulag «Hy­un­dai Ioniq 5» da­ba­ra­ly ýag­daý­da eýe­si­ne gow­şu­ryl­dy. 1968-nji ýyl­da açy­lan bu önüm­çi­lik des­ga­sy ko­reý aw­tou­lag se­na­ga­ty­nyň dün­ýä inen ýe­ri ha­sap­lan­ýar. 1975-nji ýyl­da köp­çü­lik­le­ýin önüm­çi­li­ge goý­be­ri­len il­kin­ji ko­reý ula­gy bo­lan «Pon­ty» hem bu ýer­de ön­dü­ri­lip­dir. Mäh­ri DUR­DY­ÝE­WA,

4 Oktýabr 2024

Jemgyýet

Ewe­rest da­gy ös­ýär

Ge­çi­ri­len tä­ze bar­lag­la­ryň ne­ti­je­sin­de dün­ýä­niň iň be­ýik da­gy bo­lan Ewe­res­tiň her ýyl 2 mil­li­metr ös­ýän­di­gi mä­lim edil­di. Alym­la­ryň bel­le­mek­le­ri­ne gö­rä, mu­ňa da­gyň tö­we­re­gin­de der­ýa­laryň täsirinden emele gelýän ero­zi­ýa­ se­bäp bol­ýar. Ang­li­ýa­nyň Lon­don kol­le­ji­niň bi­ler­men­le­ri be­ýik­li­gi 8 müň 849 met­re ýet­ýän da­gyň nä­dip uzal­ýan­dy­gy­ny bil­mek üçin bar­lag ge­çir­di­ler. Ne­ti­je­de, mun­dan 89 müň ýyl ozal Ewe­res­tiň go­la­ýyn­da­ky Arun der­ýa­sy­nyň Ko­si der­ýa­sy bi­len bi­rik­me­gi ne­ti­je­sin­de bu se­bit­de ero­zi­ýa ar­typ­dyr. Der­ýa­lar bi­ri­gen­den soň­ra suw köp muk­dar­daky daş we top­rak gat­la­gyny sü­rüp äki­dip­dir. Şo­nuň ne­ti­je­sin­de ýe­riň aşa­gyn­dan gel­ýän ba­syş Ewe­res­tiň beý­gel­me­gi­ne se­bäp bo­lup­dyr.

4 Oktýabr 2024

Jemgyýet

Dünýäniň iň bagtly şäherleri

Her ýyl taý­ýar­lan­ýan «Bagt­ly şä­her­ler in­dek­si­niň» tä­ze sa­na­wy ýaý­ra­dyl­dy. Sa­na­wy Ang­li­ýa­nyň Ýa­şaý­şyň hi­li ins­ti­tu­ty taý­ýar­la­ýar. Bi­ler­men­ler sa­na­wy taý­ýar­lan­la­ryn­da şä­he­riň ýa­şaý­jy­la­ry­nyň daş­ky gur­şaw, jem­gy­ýet­çi­lik ula­gy, ýer­li yk­dy­sa­dy­ýet, ýer­li öz-özü­ni do­lan­dy­ryş we ýa­şaý­şyň umu­my hi­li ýa­ly ugur­la­ra ba­ha ber­ýär­ler. Sa­naw ýa­şaý­jy­la­ryň bu ugur­da­ky so­wal­la­ra be­ren jo­gap­la­ry­nyň ne­ti­je­sin­de taý­ýar­la­nyp­dyr. Sanawa je­mi 250 şä­he­r gi­ri­zi­lip, bi­rin­ji or­ny Da­ni­ýa­nyň Aar­hus şä­he­ri eýe­le­di. Sa­na­wyň ýo­kar­ky bas­gan­çak­la­ry­ny De­mir­ga­zyk Ýew­ro­pa ýurt­la­ryn­da­ky şä­her­ler eýe­le­ýär. Şweý­sa­ri­ýa­nyň Sýu­rih şä­he­ri ikin­ji, Ger­ma­ni­ýa­nyň Ber­lin şä­he­ri üçün­ji bo­lup­dyr. Gýo­te­borg (Şwe­si­ýa), Ams­ter­dam (Ni­der­land­lar), Hel­sin­ki (Finl­ýan­di­ýa), Bris­tol (Ang­li­ýa), Ko­pen­ga­gen (Da­ni­ýa), Že­ne­wa (Şweý­sa­ri­ýa) we Mýun­hen (Ger­ma­ni­ýa) il­kin­ji on­lu­ga gir­di. Mer­jen GUR­BAN­KU­LO­WA,

4 Oktýabr 2024

Jemgyýet

Bilim ulgamynda halkara hyzmatdaşlyk giňeldilýär

Bi­lim ul­ga­myn­da hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­gy ös­dür­mek, ýo­ka­ry okuw mek­dep­le­rin­de ylym-bi­lim-önüm­çi­lik ara­bag­la­ny­şy­gy­nyň kä­mil usu­ly­ny dö­ret­mek, oba­se­na­gat top­lu­my üçin ýo­ka­ry bi­lim­li hü­när­men­le­ri taý­ýar­la­mak­da tej­ri­be alyş­mak öňü­miz­de goý­lan mö­hüm we­zi­pe­le­riň ha­ta­ryn­da dur­ýar. Bu ugur­da dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän iş­ler ýur­du­my­zyň hü­när okuw mek­dep­le­ri­ni hal­ka­ra de­re­jä çy­kar­ma­ga, giň dün­ýä­ga­ra­ýyş­ly ýaş­la­ry ke­ma­la ge­tir­mä­ge uly müm­kin­çi­lik­le­ri dö­red­ýär. Go­laý­da ýur­du­my­zyň bi­lim ul­ga­my­nyň we­ki­li­ýe­ti ABŞ-da res­mi sa­par­da bol­dy.

4 Oktýabr 2024

Jemgyýet

Halk Mas­la­ha­ty – halk hä­ki­mi­ýe­ti­niň yg­ty­bar­ly sü­tü­ni

Ak mer­mer­li paý­tag­ty­myz­da ge­çen Türk­me­nis­ta­nyň Halk Mas­la­ha­ty­nyň no­bat­da­ky mej­li­si «Pä­him-paý­has um­ma­ny Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy» ýy­ly­nyň şan­ly wa­ka­la­ry­nyň üs­tü­ni ýe­tir­di. Türk­men hal­ky­nyň Mil­li Li­de­ri, Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň baş­lyk­lyk et­me­gin­de ge­çen döw­let­li mas­la­hat­da ýur­du­my­zyň dur­muş-yk­dy­sa­dy we sy­ýa­sy ösü­şi­niň wa­jyp me­se­le­le­ri ara al­nyp mas­la­hat­la­şyl­dy, ber­ka­rar Wa­ta­ny­my­zy ös­dür­me­giň uzak möh­let­li stra­tegik mak­sat­na­ma­la­ry­ny dur­mu­şa ge­çir­mek­de ile­ri tu­tul­ýan we­zi­pe­ler kes­git­le­nil­di. Halk hä­ki­mi­ýe­ti­niň iň ýo­ka­ry we­kil­çi­lik­li eda­ra­sy bo­lan Türk­me­nis­ta­nyň Halk Mas­la­ha­ty wa­tan­daş­la­ry­my­zyň ag­zy­bir­li­gi­niň, jem­gy­ýe­tiň je­bis­li­gi­niň has-da ber­ki­dil­me­gi­ne uly go­şant goş­ýar.

4 Oktýabr 2024

Jemgyýet

Ga­raş­syz­lyk – buý­san­jy­myz, bag­ty­myz

Ga­raş­syz­ly­gyň ge­çen 33 ýy­ly hal­ky­my­zyň dur­muş de­re­je­si­ni ýo­kar­lan­dyr­ma­ga, yk­dy­sa­dy­ýe­ti­mi­ziň kuw­wa­ty­ny art­dy­ryp, dün­ýä gi­ňiş­li­gin­de ýur­du­my­zyň or­nu­ny ber­kit­mä­ge gö­nük­di­ri­len be­ýik iş­ler bi­len şöh­rat­lan­dy. Şol iş­le­riň äh­li­si mil­li ösüş mak­sat­na­ma­la­ry­nyň çäk­le­rin­de üs­tün­lik­li ama­la aşy­ryl­ýar. Ga­raş­syz Wa­ta­ny­my­zyň be­lent sep­git­le­re ýet­me­gi, yk­dy­sa­dy taý­dan ýo­ka­ry dep­gin­de ös­me­gi gel­je­gi­mi­ziň has-da röw­şen­di­gi­ni wa­da ber­ýär. 1991-nji ýy­lyň güý­zün­de dün­ýä­niň sy­ýa­sy kar­ta­syn­da Ga­raş­syz Türk­me­nis­tan döw­le­ti peý­da bol­dy. Ber­ka­rar döw­le­ti­mi­ziň iň tä­ze ta­ry­hy, bi­ziň ösüş­le­ri­miz we üs­tün­lik­le­ri­miz dün­ýä bi­le­le­şi­gi ta­ra­pyn­dan yk­rar edi­len Ga­raş­syz­ly­gy­myz­dan baş­lan­ýar.

4 Oktýabr 2024

Jemgyýet