"Zenan kalby" žurnaly

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Ministrler Kabineti
Salgysy: Aşgabat şäheri, Garaşsyzlyk şaýoly, 100, Türkmenbaşynyň erkin döredijilik mekany
Telefon belgileri: 38-62-10, 38-61-74, 38-62-05
Email: zenankalby@sanly.tm

Gazeti PDF görnüşinde ýükläp almak

Habarlar

«Arkadag» toparynyň yz­ly-yzy­na 2-nji çem­pi­on­lygy

Ýur­du­my­zyň fut­bol çem­pio­na­tyn­da 26-njy tap­gy­ryň çä­gin­de 3 du­şu­şyk ge­çi­ri­lip, 1 oý­nuň wag­ty so­ňa süý­şü­ril­di. 3 du­şu­şyk­da-da myh­man­çy­lyk­da­ky to­par­lar ýe­ňiş ga­zan­dy. Türk­men­ba­şy şä­he­rin­de oý­na­lan «Şa­ga­dam»—«Ar­ka­dag» du­şu­şy­gyn­da jan­kö­ýer­ler 8 go­luň şa­ýa­dy bol­du­lar. Çe­ke­le­şik­li ýag­daý­da ge­çen oýun­da «Ar­ka­dag» to­pa­ry­na ýe­ňiş ge­ti­ren gol­la­ry 19-njy mi­nut­da Şa­na­zar Tir­ki­şow, 23-nji mi­nut­da Yb­ra­ýym Mäm­me­dow, 29-njy mi­nut­da Di­dar Dur­dy­ýew, 67-nji mi­nut­da Re­sul Ho­ja­ýew hem-de 70-nji mi­nut­da Be­genç Ak­mäm­me­dow ge­çir­di. Il­kin­ji bo­lup ha­sa­by açan «Şa­ga­dam» to­pa­ry­nyň adyn­da­nam Hy­dyr­gel­di Atd­ja­now (8, 61) bi­len Baý­ram Ata­ýew (44) ta­pa­wut­lan­dy. Du­şu­şy­gyň 73-nji mi­nu­tyn­da ýe­ňiş ga­za­nan to­pa­ryň hü­jüm­çi­si Di­dar Dur­dy­ýew pe­nal­ti­ni dürs urup bil­me­di.

11 Oktýabr 2024

Jemgyýet

Nä­me üçin as­gyr­ýa­rys?

Adam­lar di­ňe ýa­ra­maz ys alan­da, burç ys­gan­da, so­wuk ho­wa­da, ser­gin şe­mal öw­sen­de däl, kä­ha­lat­da sal­kyn jaý­dan ýy­ly ýe­re çy­kan­da hem as­gyr­ýar­lar. Ga­raň­ky jaý­dan ýag­ty ýe­re çy­ky­lan­da hem as­gy­ryl­ýan wag­ty bol­ýar. Adat­ça, as­gyr­mak adam­da bi­yg­ty­ýar ýag­daý­da bo­lup geç­ýär. As­gyr­mak bu­run­da­ky da­mar­la­ryň gy­jyn­ma­gy ne­ti­je­sin­de ýü­ze çyk­ýar. As­gyr­maz­dan ozal bu­run­da­ky da­mar­lar beý­nä ha­bar ýol­la­ýar. Şo­nuň ne­ti­je­sin­de beý­ni­miz kel­le­dä­ki we bo­ýun­da­ky ses da­mar­la­ry­ny bir­den dart­ýar. Soň­ra bol­sa içi­miz­den bat­ly ho­wa ge­lip as­gyr­ýa­rys. Şeý­le ýag­daý­da bu­run­da­ky to­zan bö­le­jik­le­ri we mik­rob­lar hem da­şa­ry çyk­ýar. Şol se­bäp­li as­gy­ran wag­ty­myz el­ýag­lyk bi­len ag­zy­my­zy ýap­ma­gy unut­ma­ly däl­di­ris. Ýö­ne ag­zy­my­zy do­ly ýa­pyp as­gyr­mak hem sag­lyk üçin zy­ýan­ly­dyr. Içi­miz­den gel­ýän ho­wa­ny do­lu­ly­gy­na da­şa­ry çy­kar­ma­ly. Alym­lar ýag­ty­ly­ga ýa-da ys­sy ýe­re çy­ky­lan­da as­gyr­ma­gyň göz bi­len bag­ly­dy­gy­ny bel­le­ýär­ler. Ada­myň gö­zü­niň bä­be­ne­gi ýag­ty ýe­re çy­kan­da ki­çel­ýär. Bu ýag­daý­da gö­ze iň ýa­kyn bo­lan bu­run­da­ky da­mar­lar gy­jyn­ýar we adam as­gy­ryp goý­ber­ýär. Ge­çi­ri­len bar­lag­lar­da adam­la­ryň 15-25 gö­te­ri­mi­niň Gü­ne çy­kan­da yz­ly-yzy­na 4-5 ge­zek as­gyr­ýan­dy­gy ýü­ze çy­ka­ry­lyp­dyr.

11 Oktýabr 2024

Jemgyýet

Güýzde gül açýan ösümlikler

Her pa­syl özü­ne mah­sus ho­wa şert­le­ri bi­len ta­pa­wut­lan­ýar. Ho­wa­nyň üýt­ge­me­gi te­bi­ga­ta tä­si­ri­ni ýe­tir­ýär. Güýz­de ho­wa, köp­lenç, ma­ýyl bol­sa-da, bir gü­nüň do­wa­myn­da ho­wa bir­den 10-15 de­re­je pe­se­lip bil­ýär. Ho­wa­nyň tem­pe­ra­tu­ra­sy bir gün 30 de­re­je bol­sa, er­te­si 18 de­re­jä düş­ýär. Güýz­de dür­li ösüm­lik­le­riň, şol san­da agaç­la­ryň hem ýap­rak­la­ry dö­kül­ýär. Ça­ga­lar ýe­re ga­çan sa­ry ýap­rak­la­ry dep­de­re ýe­lim­läp, dür­li şe­kil­le­ri ýa­sa­ýar­lar. Adam­la­ryň kä­bi­ri bol­sa ýap­rak­la­ry ýyg­nap, olar­dan ger­ba­riý ýa­sa­ýar. Güýz ösüm­lik­le­riň «gyş uku­sy­na» taý­ýar­lan­ýan döw­ri ha­sap­lan­ýar. Mu­ňa ga­ra­maz­dan kä­bir ösüm­lik­ler gy­şyn-ýa­zyn gök öw­süp otur­ýar. Kä­bir ösüm­lik bol­sa güý­zü­ne, hat­da gy­şy­na hem gül aç­ýar. Ge­liň, güýz­de gül aç­ýan ösüm­lik­le­riň kä­bi­ri bi­len ta­nyş bo­la­lyň! Ýa­pon ka­me­li­ýa­sy. Gy­rym­sy agaç ha­sap­lan­ýan bu ösüm­lik tom­suň ahy­ryn­da gül­läp baş­la­ýar. Ýa­po­ni­ýa­da, Hy­ta­ýyň, Taý­wa­nyň we Ko­re­ýa Res­pub­li­ka­sy­nyň kä­bir se­bit­le­rin­de te­bi­gy ýag­daý­da ös­ýän ka­me­li­ýa gy­zyl, gül­gü­ne, sa­ry we ak gül aç­ýar. Ka­me­li­ýa­la­ryň gü­li bä­gü­le meň­zeş bol­ýar. De­ňiz de­re­je­sin­den 300-1000 metr be­lent­lik­dä­ki gür to­kaý­lar­da duş gel­ýän bu köp­ýyl­lyk ösüm­lik ho­wa şert­le­ri­ne çy­dam­ly­ly­gy bi­len ta­pa­wut­lan­ýar. Bu g

11 Oktýabr 2024

Jemgyýet

Ak ýu­murt­ga­my, go­ňur ýu­murt­ga?

Öý to­wu­gy­nyň ýu­murt­ga­sy, esa­san, iki reňk­de bol­ýar - ak we go­ňur. Köp­ler öý­de ide­dil­ýän to­wu­gyň ak ýu­murt­ga­sy­ny, kä­bir adam­lar bol­sa go­ňur ýu­murt­ga­ny elin di­ýip ha­sap­la­ýar­lar. Eý­sem, haý­sy ýu­murt­ga (ak we go­ňur) has peý­da­ly we ta­gam­ly? Daş­ky reň­ki ýu­murt­ga­nyň hi­li­ne tä­sir ed­ýär­mi? Ýu­murt­ga­nyň reň­ki öý to­wu­gy­nyň gör­nü­şi­ne bag­ly­dyr. My­sal üçin, ak leg­gorn to­wuk­la­ry ak ýu­murt­ga, gy­zyl rod ada to­wuk­la­ry bol­sa, go­ňur ýu­murt­ga ber­ýär. Öý to­wu­gy­nyň Gü­nor­ta Ame­ri­ka­da duş gel­ýän arau­ka­na to­hu­my bol­sa, gö­güm­til-ýa­şyl ýu­murt­ga taş­la­ýar. Ýu­murt­ga­nyň ga­by­nyň dür­li reňk­de bol­ma­gy to­wu­gyň ön­dür­ýän pig­men­ti­ne hem bag­ly­dyr. Go­ňur ýu­murt­ga­nyň dü­zü­min­dä­ki pig­men­te pro­to­por­fi­rin (PPIX), gö­güm­til ýu­murt­ga­da­ky pig­men­te bol­sa bi­li­wer­din di­ýil­ýär.

11 Oktýabr 2024

Jemgyýet

Gö­züň gu­ra­ma­gy­nyň öňü­ni al­ma­gyň usul­la­ry

Ek­ra­nyň ba­şyn­da uzak wagt­lap otur­mak we ýaramaz ho­wa­ şerti ýa­ly fak­tor­lar gö­züň gu­ra­ma­gy­na se­bäp bol­ýar. Gö­züň gu­ra­ma­gy, esa­san, 50 ýaş­dan uly adam­lar­da has ýy­gy duş ge­lip, sag­ly­ga oňaý­syz tä­sir ed­ýär. Dür­li iş şert­le­ri, gö­zü­ňe lin­za dak­mak hem gö­züň gu­ra­ma­gy­na se­bäp bo­lup bil­ýär. Göz­de gy­zyl çy­zyk­la­ryň dö­re­me­gi, gy­jyn­ma, gö­züň ýag­ty­ly­ga duý­gur­ly­gy ýa­ly ýag­daý­lar wag­tyn­da be­je­ril­me­se gö­rüş bi­len bag­ly nä­hoş­luk­la­ra ge­ti­rip bi­ler. Gö­züň ýe­ter­lik de­re­je­de göz­ýaş ön­dür­me­gi, gö­zi wagt­ly-wag­tyn­da çyg­lan­dyr­mak üçin nä­hi­li şert­le­ri göz öňün­de tut­ma­ly? Ge­liň, gö­züň gu­ra­ma­gy­nyň öňü­ni al­ma­gyň usul­la­ry bi­len ta­nyş bo­la­lyň! Bar­lag­dan geç­mek. Gö­züň gu­ra­ma­gy­nyň we gör­şüň pe­sel­me­gi­niň öňü­ni al­mak üçin göz bar­la­gyn­dan geç­me­li. Esa­san hem, komp­ýu­ter­de köp iş­le­ýän adam­la­ryň göz bar­la­gy­ny geç­me­gi ze­rur­lyk ha­sap­lan­ýar. Gö­rüş ýi­ti­li­gi (di­ag­ram­ma­da­ky harp­la­ry oka­mak), ke­ra­to­met­ri­ýa (gö­züň eg­ri­li­gi­ni öl­çe­mek), göz funk­si­ýa­sy­nyň sy­nag­la­ry (dog­ry he­re­ket et­dir­mek we gö­nük­dir­mek uky­by) we gö­züň gur­lu­şy (da­mar­lar, göz­ýaş ön­dü­ri­ji­ligi we muk­da­ry) ýa­ly bar­lag­lar­dan geç­mek gö­rüş bi­len bag­ly me­se­le­le­ri ara­dan aýyr­ma­ga ýar­dam ber­ýär.

11 Oktýabr 2024

Jemgyýet

Pol­şa­nyň tä­sin ýa­şa­ýyş mer­kez­le­ri: bi­ri oba­da, bi­ri şä­her­de

Dün­ýä­de her bir ýurt bi­na­gär­lik gur­lu­şy bi­len biri-birinden ta­pa­wut­la­nyp, özü­ne mah­sus ar­hi­tek­tu­ra­ny eme­le ge­tir­ýär. Köp ýurt bi­na­la­ry­ny daş­dan gur­ýan bol­sa, kä­bir ýurt aý­na­dyr agaç­dan tä­sin bi­na­la­ryň tas­la­ma­sy­ny iş­läp düz­ýär. Mer­ke­zi Ýew­ro­pa­da ýer­leş­ýän Pol­şa Res­pub­li­ka­sy hem tä­sin bi­na­la­ry bi­len ta­nal­ýar. Eg­ri öý söw­da mer­ke­zi, ba­şa­şak öý, be­ýik­li-pes­li gy­zyl ker­piç­li jaý­lar Pol­şa bar­ýan sy­ýa­hat­çy­la­ryň ün­sü­ni özü­ne çek­ýän bi­na­gär­lik des­ga­la­ry ha­sap­lan­ýar. Ga­ze­ti­mi­ziň şu sa­nyn­da Pol­şa­nyň bi­ri oba­da, bi­ri şä­her­de ýer­leş­ýän tä­sin ýa­şa­ýyş mer­ke­z­le­ri bi­len ta­nyş­dyr­ma­gy ma­kul bil­dik. Pol­şa­nyň iň uzyn oba­sy. De­ňiz de­re­je­sin­den 400 metr be­lent­lik­de ýer­leş­ýän Su­los­zo­wa Pol­şa­nyň iň uzyn oba­sy ha­sap­lan­ýar. Oba­nyň tä­sin ta­rapy onuň bir kö­çä­niň ug­run­da ýer­leş­me­gi­dir. Kö­çä­niň iki ýa­ka­syn­da jaý­lar ýer­le­şip, jaý­la­ryň how­ly ta­ra­py­nda aň­ry­sy­na-bär­si­ne gö­züň ýet­me­ýän ekin meý­dan­la­ry uzalyp gid­ýär. Ýa­şyl ba­ýyr­la­ryň, ot­ly meý­dan­la­ryň ara­syn­da gur­lan oba ýo­kar­dan se­re­di­len­de ha­ma­na güýç­li çab­ga ge­lip, äh­li öý­le­ri bir ja­ryň içi­ne üý­şü­re­ne meň­ze­ýär. Prad­nik jül­ge­sin­de ýer­leş­ýän oba­nyň uzyn­ly­gy 9 ki­lo­met­re ba­ra­bar bo­lup, Or­ta asyr­lar­da gur­lup­dyr. 1791-nji ýyl­da bu oba­

11 Oktýabr 2024

Jemgyýet

Gur­lu­şy­gyna täzeden başlandy

Sa­ud Ara­bys­ta­ny­nyň ikin­ji uly şä­he­ri Jid­da­da dün­ýä­niň iň be­ýik bi­na­sy «Jed­dah To­wer» gök­di­rä­ni­niň gur­lu­şyk iş­le­ri­ne 7 ýyl­lyk ara­kes­me­den soň tä­ze­den baş­lan­dy. Me­ýil­na­ma gö­rä, bu bi­na­nyň be­ýik­li­gi 1 ki­lo­met­re ýe­tip, Du­baý­da­ky dün­ýä­niň iň be­ýik bi­na­sy «Burj Ha­li­fa­dan» 150 metr be­ýik bol­ma­ly. 2013-nji ýyl­da baş­la­nan gur­lu­şyk iş­le­ri 2018-nji ýyl­da tog­ta­dy­lyp­dy we COVID-19 pan­de­mi­ýa­sy se­bäp­li uzak ara­kes­me­den soň gaý­ta­dan baş­lan­dy. Onuň tas­la­ma­sy­ny Çi­ka­go­nyň «Ad­ri­an Smith + Gor­don Gill Archi­tectu­re» kom­pa­ni­ýa­sy taý­ýar­la­dy. Ba­ha­sy 1,2 mil­liard dol­la­ra deň bo­lan «Jed­dah To­wer» di­ňi­niň 652 metr be­lent­li­gin­de dün­ýä­niň iň be­ýik syn ediş meý­dan­ça­sy, «Dört möw­süm» myh­man­ha­na­sy, ýa­şa­ýyş jaý­la­ry, ofis­le­ri, kon­do­mi­ni­um­lar top­lu­my ýer­le­şer. Bi­na­da­ky 59 sa­ny ösen lift ul­ga­my myh­man­la­ry sa­gat­da 40 ki­lo­metr tiz­lik bi­len gat­na­dar. Bu gök­di­rän Gy­zyl deň­ziň ke­na­ryn­da­ky 20 mil­liard dol­lar­lyk uly yk­dy­sa­dy tas­la­ma­nyň bir bö­le­gi bo­lar. Onuň gur­lu­şy­gy­ny gel­jek dört-bäş ýyl­da ta­mam­la­mak me­ýil­leş­di­ril­ýär.

11 Oktýabr 2024

Jemgyýet

2024-nji ýylyň No­bel baý­ra­gy­nyň eýe­le­ri

7-nji okt­ýabr­da Şwesiýanyň Ylymlar akademiýasynyň Nobel komiteti 2024-nji ýy­lyň luk­man­çy­lyk bo­ýun­ça No­bel baý­ra­gyny ame­ri­ka­ly Wik­tor Amb­ro­se we Ge­ri Raw­ka­na «gen iş­jeň­li­gi­ni ka­da­laş­dyr­ma­gyň esa­sy ýö­rel­ge­si­ni» açan­dy­gy ýa-da mik­roRNK we gen­le­riň or­nu­ny ta­pan­dyk­la­ry üçin be­r­di. Mik­roRNK 30 ýyl­dan gow­rak mun­dan öň ýü­ze çy­ka­ryl­dy we hä­zir­ki wagt­da ola­ryň bar­lag­la­ry baş­lan­gyç de­re­je­dä­ki şi­kes­le­ri we ke­sel­le­ri kes­git­le­mek üçin gel­je­gi uly ugur ha­sap­lan­ýar. 8-nji okt­ýabr­da Jon Hop­fild we Jeffri Hin­ton nerw ul­gam­la­ry boýunça iş­le­ri üçin Nobeliň fi­zi­ka boýunça baý­ra­gy­na my­na­syp bol­du­lar. Jon Hop­fild we Jeff­ri Hin­ton «eme­li nerw ul­gam­la­ry­ny ula­nyp, çuň­ňur öw­ren­mä­ge müm­kin­çi­lik ber­ýän düýp­li açyş­lary we oý­lap ta­pyş­lary üçin» fi­zi­ka bo­ýun­ça No­bel baý­ra­gy­na eýe bol­du­lar. Hop­fild ABŞ-nyň Prins­ton uni­wer­si­te­ti­niň, Hin­ton bol­sa, Ka­na­da­nyň To­ron­to uni­wer­si­te­ti­niň hü­när­me­ni.

11 Oktýabr 2024

Jemgyýet

30-dan gow­rak ýurt gat­na­şar

22-24-nji okt­ýabr­da Ka­zan­da ge­çi­ril­jek BRICS sam­mi­ti­ne 30-dan gow­rak ýur­duň ýol­baş­çy­la­rynyň gat­naş­magyna garaşylýar. Bu ba­ra­da Russiýanyň da­şa­ry iş­ler mi­nist­ri­niň orun­ba­sa­ry Ser­geý Rýab­kow mä­lim et­di. Rýab­ko­wyň söz­le­ri­ne gö­rä, sam­mi­tiň «aut­riç» we BRICS+ seg­ment­le­ri­ne Azi­ýa­nyň, Af­ri­ka­nyň, Ýa­kyn Gün­do­ga­ryň hem-de La­tyn Ame­ri­ka­sy­nyň ös­ýän ýurt­la­ry­nyň li­der­le­ri ça­gy­ryl­dy. – Şu gü­ne çen­li eý­ýäm 30-dan gow­rak döw­let­den, şol san­da Ýew­ra­zi­ýa yk­dy­sa­dy bi­le­le­şi­gi we GDA ýurt­la­ry bo­ýun­ça iň ýa­kyn goň­şu­la­ry­myz­dan we hyz­mat­daş­la­ry­myz­dan de­giş­li tas­syk­la­ma­lar alyn­dy – di­ýip, dip­lo­mat bel­le­di.

11 Oktýabr 2024

Jemgyýet

Pre­zi­dent we par­la­ment saý­law­la­ry ge­çi­ri­ler

Bots­wa­na­ Res­pub­li­ka­syn­da Pre­zi­dent we par­la­ment saý­law­la­ry ge­çi­ri­ler. Bu ba­ra­da «Mme­gi» ga­ze­ti ýur­duň hä­zir­ki Pre­zi­den­ti Mok­wet­si Ma­si­si­niň söz­le­ri­ne sal­gy­la­nyp ha­bar ber­di. Saý­law­la­ryň ge­çi­ril­me­li wag­ty ýur­duň Pre­zi­den­ti ta­ra­pyn­dan kes­git­le­nil­di. Saý­law­lar 2024-nji ýy­lyň 30-njy okt­ýab­ryn­da ge­çi­ri­ler. Ýurt­da 30-31-nji okt­ýabr dynç alyş gün­le­ri diý­lip mä­lim edi­ler.

11 Oktýabr 2024

Jemgyýet

Dün­ýä­niň iň go­wy 50 myh­man­ha­na­sy

«Wil­li­am Re­ed» kom­pa­ni­ýa­sy «The World’s 50 Best Res­tau­rants» web saý­tyn­da 2024-nji ýyl­da dün­ýä­niň iň go­wy 50 myh­man­ha­na­sy­nyň sa­na­wy­ny mä­lim et­di. Ne­ti­je­de, žur­na­list­ler­den, otel­ýer­ler­den we sy­ýa­hat­çy­lyk bi­ler­men­le­rin­den yba­rat 600 hü­när­me­niň ses ber­me­gi esa­syn­da iň go­wy 50 myh­man­ha­na öňe saý­lan­dy. Ses be­riş­li­giň ne­ti­je­le­ri Lon­don­da ge­çi­ri­len da­ba­ra­da mä­lim edil­di. Bu ýyl­ky sa­naw­da Be­ýik Bri­ta­ni­ýa, Tai­land, Mek­si­ka, Bra­zi­li­ýa, Awst­ra­li­ýa, Ma­rok­ko, Is­pa­ni­ýa, ABŞ, Şri-Lan­ka, Hin­dis­tan, Oman, Fi­ji we beý­le­ki ýurt­la­ryň myh­man­ha­na­la­ry bar.

11 Oktýabr 2024

Jemgyýet

Dün­ýä re­kor­dy­ny goý­dy

Pol­şa­nyň Že­şu­w şä­he­rin­den Krys­ti­an Her­ba tä­ze dün­ýä re­kor­dy­ny goý­dy. Tür­gen we­lo­si­ped­de bö­küp çyk­mak usu­ly­ny ula­nyp, War­şa­wa­nyň mer­ke­zin­dä­ki War­so di­ňi­niň 4 müň­den gow­rak bas­gan­ça­gy­na çyk­dy. Bu Ýew­ro­pa Bi­le­le­şi­gin­däki iň be­ýik bi­na­dyr. Bi­na­nyň 53 ga­ty bo­lup, be­ýik­li­gi şpi­li bi­len bir­lik­de 310 met­re ýet­ýär. Krys­ti­an Her­ba eý­ýäm 7 ge­zek Gin­ne­siň re­kord­lar ki­ta­by­na gir­di. Onuň söz­le­ri­ne gö­rä, bu ge­zek üs­tün­lik oňa di­ňe bir be­ýik­li­gi ýe­ňip geç­me­gi däl, eý­sem, dur­nuk­ly dep­gi­ni hem ge­ti­rip­dir. Re­kor­dyň eýe­si, be­ýik bi­na­nyň bas­gan­çak­la­ryn­dan we­lo­si­ped­li ýo­ka­ry çy­kan­dan soň hem ýe­ne-de bir­ne­me güý­jü­niň bar­dy­gy­ny, bu­la­ryň hem­me­si­niň di­ňe go­wy taý­ýar­lyk se­bäp­li bo­lan­dy­gy­ny bel­le­di.

11 Oktýabr 2024

Jemgyýet

Söw­da we se­na­gat ser­gi­si guralar

Ow­ga­nys­ta­nyň gün­do­ga­ryn­da­ky Host we­la­ýa­ty­nyň do­lan­dy­ryş mer­ke­zin­de 15-17-nji okt­ýabr­da «Ow­ga­nys­ta­nyň ha­zy­na­la­ry» at­ly söw­da we se­na­gat ser­gi-ýar­mar­ka­sy ge­çi­ri­ler. Bu ba­ra­da ýur­duň mag­lu­mat por­ta­ly «Ale­ma­rah» ha­bar ber­di. Bu çä­re ýur­duň Se­na­gat we söw­da mi­nistr­li­gi­niň ho­wan­dar­ly­gyn­da şä­he­riň fut­bol sta­dio­nyn­da gu­ra­lar. Ser­gi­de söw­da we hyz­mat­la­ryň dür­li pu­dak­la­ry, şol san­da, oba ho­ja­ly­gy, ha­ly­çy­lyk, mag­dan se­na­ga­ty, sag­ly­gy go­ra­ýyş, bank işi, se­net­çi­lik, ulag gur­lu­şyk, ulag, lo­gis­ti­ka, gur­lu­şyk, te­le­kom­mu­ni­ka­si­ýa we bi­lim ýa­ly önüm­çi­li­giň dür­li ugur­la­ry gör­ke­zi­ler.

11 Oktýabr 2024

Jemgyýet

Ynam­ly ýe­ňiş ga­zan­dy

6-njy okt­ýabr­da Tu­nis­de ge­çi­ri­len Pre­zi­dent saý­law­la­ryn­da hä­zir­ki Pre­zi­den­t Ka­is Sa­id ses­le­riň 90,69 gö­te­ri­mi­ni alyp, ynam­ly ýe­ňiş ga­zan­dy. Bu ba­ra­da ýur­duň saý­law to­pa­ry mä­lim et­di. Mag­lu­mat­la­ra gö­rä, Ka­is Sa­id ses­le­riň 90,69 gö­te­ri­mi­ne, «Azi­mun» par­ti­ýa­sy­nyň öň­ki we­ki­li Aýa­şi Zam­ma 7,35 gö­te­rim se­se, «Ha­ra­kat aş-Şa­bab» so­si­al-de­mok­ra­tik par­ti­ýa­sy­nyň öň­ki we­ki­li Zu­haýr Mag­zai bol­sa, 1,97 gö­te­rim se­se eýe bol­dy.

11 Oktýabr 2024

Jemgyýet

Taryhda şu gün

1881-nji ýy­lyň 11-nji okt­ýab­ryn­da ame­ri­ka­ly oý­lap ta­py­jy we hö­wes­jeň su­rat­çy De­wid Hýus­ton su­rat plýon­ka­sy­na pa­tent al­ýar. Şol ýyl De­wid Hýus­to­nyň işe­wür dost­la­ry Jorj Ist­men we Gen­ri Strong «Ko­dak» kom­pa­ni­ýa­sy­ny esas­lan­dyr­ýar. 1886-njy ýyl­da «Ko­dak» fo­to­en­ja­myň özü­ne pa­tent al­ýar.

11 Oktýabr 2024

Jemgyýet

Dünýä täzelikleri

Jim­mi Kar­ter 100 ýa­şa­dy. Go­laý­da ABŞ-nyň 39-njy Pre­zi­den­ti Jim­mi Kar­ter 100 ýa­şy­ny ar­ka at­dy. Ol Ame­ri­ka­nyň şeý­le uzak ýa­şa ýe­ten il­kin­ji döw­let Baş­tu­ta­ny­dyr. Kar­ter 1924-nji ýy­lyň 1-nji okt­ýab­ryn­da dün­ýä in­di. 1976-njy ýyl­da Pre­zi­dent saý­law­la­ryn­da ýe­ňiş ga­za­nan Kar­ter 1981-nji ýy­la çen­li bu ýo­ka­ry döw­let we­zi­pe­sin­de iş­le­di. Ýe­ne-de Ilon Mask öň­de. Ame­ri­ka­ly işe­wür Ilon Mask yzy­gi­der­li üçün­ji ýyl ABŞ-da iň baý adam­dyr. Hä­zir onuň baý­ly­gy 244 mil­liard dol­lar diý­lip ha­sap­la­nyl­ýar. Sa­naw­da ikin­ji or­ny «Ama­zon»-yň esas­lan­dy­ry­jy­sy Jeff Be­zos eýe­läp, onuň baý­ly­gy 197 mil­liard dol­la­ra deň. Üçün­ji orun­da 181 mil­liard dol­lar bi­len Mark Zu­ker­berg gel­ýär.

11 Oktýabr 2024

Jemgyýet

Türkmen halysynyň belent sarpasy

Türkmen halysy – türkmen halkynyň medeni gymmatlyklarynyň esasylarynyň biridir. Ussat türkmen halyçylary köp asyrlaryň dowamynda halyçylygyň özboluşly aýratynlyklaryny gorap saklapdyrlar. Bu senetçiligiň Adamzadyň maddy däl medeni mirasynyň görnükli sanawyna girizilendigi örän guwandyryjydyr. 2019-njy ýy­lyň 12-nji de­kab­ryn­da ÝU­NES­KO-nyň Mad­dy däl me­de­ni mi­ra­sy go­ra­mak bo­ýun­ça Hö­kü­me­ta­ra ko­mi­te­ti­niň no­bat­da­ky 14-nji mej­li­si­niň do­wa­myn­da «Türk­me­nis­ta­nyň mil­li ha­ly­çy­lyk sun­ga­ty­ny» Adam­za­dyň mad­dy däl me­de­ni mi­ra­sy­nyň gör­nük­li sa­na­wy­na gi­riz­mek ba­ra­da­ky ka­rar bi­ra­gyz­dan ka­bul edil­di.

11 Oktýabr 2024

Jemgyýet

«Emeli aň» – pikirlenmek, seljermek we netije çykarmak

Häzirki wagtda yzygiderli ösýän we kämilleşýän tehnologiýalaryň durmuşymyza tiz ornaşýandygyny we dünýämizi düýpgöter özgerdýändigini, barha döwrebaplaşdyrýandygyny aýdyň duýýarys. Şol sebäpli hem soňky wagtda adamzat ýaşaýşyny tehnologiýasyz göz öňüne getirmek kyn. Tehnologiýalar we «akylly» tilsimatlar ýaşaýyş-durmuş şertlerimizi ösdürmekde giň mümkinçiliklere eýedir. Sanly we innowasion tehnologiýalar ýaşaýyş-durmuş terzimize amatlylyk, tizlik we rahatlyk bagyşlaýar. Adam­za­dyň kä­mil paý­ha­sy­nyň we teh­no­lo­gi­ýa­lar ba­bat­da soň­ky ga­za­nan­la­ry­nyň önü­mi bo­lan «eme­li in­tel­lekt», ýag­ny «eme­li aň» teh­no­lo­gi­ýa­la­ry ylym­da we dur­mu­şy­myz­da uly öw­rü­li­şik dö­ret­di. Ada­myň öz dö­re­den teh­no­lo­gi­ýa­la­ry bi­len hy­ýa­ly zat­la­ry ha­ky­ka­ta öwür­ýän­di­gi­ne şa­ýat bol­ýa­rys. Yn­san öz hyz­mat­la­ry üçin komp­ýu­ter­le­ri dö­re­dip baş­lan­dan soň, eme­li aň ha­kyn­da­ky pi­kir­le­re has iç­gin ara­la­şyl­dy. San­ly ul­gam we mag­lu­mat­lar za­ma­na­syn­da teh­no­lo­gik ul­gam­lar ta­ra­pyn­dan me­se­le­le­ri sel­jer­mek­li­ge, öz­baş­dak çöz­mek­li­ge we ne­ti­je çy­kar­mak­ly­ga ta­lap­lar güýç­len­di.

11 Oktýabr 2024

Jemgyýet

Türkmenistan-GDA: hyzmatdaşlygyň oňyn ugurlary

Bitarap Türkmenistanyň daşary syýasat strategiýasynyň durmuşa geçirilmegi, daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn gatnaşyklaryň ösdürilmegi, halkara guramalar bilen hyzmatdaşlygyň pugtalandyrylmagy babatda ýurdumyzda uly işler geçirilýär. Halkara hyzmatdaşlygynda halkara we sebit guramalary bilen gatnaşyklara aýratyn ähmiýet berilýär. Şol guramalaryň biri hem Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygydyr. Bu guramanyň sammitlerine hormatly Prezidentimiz yzygiderli gatnaşyp, oňyn başlangyçlary öňe sürýär. Ga­raş­syz Döw­let­le­riň Ar­ka­la­şy­gy­nyň as­so­sir­le­nen ag­za­sy bo­lup dur­ýan Türk­me­nis­tan GDA ag­za döw­let­ler bi­len hyz­mat­daş­ly­gy deň­hu­kuk­ly­lyk, öza­ra bäh­bit­li­lik esa­syn­da, her bir ta­ra­pyň mil­li bäh­bit­le­ri­ni, umu­my mak­sat­la­ry na­za­ra al­mak bi­len alyp bar­ýar. Ýur­du­my­zyň bu ga­ra­ýyş­la­ry ta­ry­hyň do­wa­myn­da ke­ma­la ge­len dost­luk, hoş­ni­ýet­li goň­şu­çy­lyk gat­na­şyk­la­ry­nyň pug­ta­lan­dy­ryl­ma­gy­na, dür­li ul­gam­lar­da bi­le­lik­dä­ki iri tas­la­ma­la­ryň üs­tün­lik­li dur­mu­şa ge­çi­ril­me­gi­ne ýar­dam ed­ýär.

11 Oktýabr 2024

Jemgyýet

«Ýaşyl» energiýanyň geljegi

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda elektrik energetikasy pudagyna köp möçberde maýa goýumlar gönükdirilýär. Türkmen energiýa serişdelerini daşarky bazarlara diwersifikasiýa ýoly bilen ibermek üçin elektrik energiýasynyň öndürilişi artdyrylýar we ony ibermegiň ulgamy kämilleşdirilýär. Ýurdumyzda energiýanyň gaýtadan dikeldilýän çeşmelerini, şol sanda Gün batareýalaryny öndürmegi giňden ýola goýmak we ornaşdyrmak hem meýilleşdirilýär. 2021-nji ýy­lyň 13-nji mar­tyn­da «Gaý­ta­dan di­kel­dil­ýän ener­gi­ýa çeş­me­le­ri ha­kyn­da» Türk­me­nis­ta­nyň Ka­nu­ny ka­bul edil­di. «Ener­gi­ýa­ny tyg­şyt­la­ma­gyň 2018 – 2024-nji ýyl­lar üçin Döw­let Mak­sat­na­ma­sy», «Türk­me­nis­ta­nyň ener­ge­ti­ka dip­lo­ma­ti­ýa­sy­ny ös­dür­me­giň 2021 – 2025-nji ýyl­lar üçin Mak­sat­na­ma­sy» hem-de «Ener­gi­ýa­nyň di­kel­dil­ýän çeş­me­le­ri­ni ös­dür­mek bo­ýun­ça 2030-njy ýy­la çen­li Türk­me­nis­ta­nyň Mil­li stra­te­gi­ýa­sy» ka­bul edil­di. Ýurdumyz ener­ge­ti­ka ul­ga­myn­da se­bit we se­bi­ta­ra äh­mi­ýet­li iri tas­la­ma­la­ry dur­mu­şa ge­çir­ýär. Pu­da­ga or­naş­dy­ryl­ýan in­no­wa­si­ýa­lar, şeý­le-de elekt­rik be­ket­leri üçin ýan­gy­jyň eko­lo­gi­ýa taý­dan howp­suz gör­nü­şi bo­lan te­bi­gy ga­zyň ägirt uly gor­la­ry yk­dy­sa­dy­ýe­tiň stra­te­gi­k pu­da­gy­nyň öňün­de du­ran we­zi­pe­le­ri ne­ti­je­li çöz­mä­ge ýar­dam ber­ýä

11 Oktýabr 2024

Jemgyýet