"Garagum" žurnaly

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Ministrler Kabineti
Salgysy: Aşgabat şäheri, Garaşsyzlyk şaýoly, 100, Türkmenbaşynyň erkin döredijilik mekany
Telefon belgileri: 38-61-83, 39-96-05, 39-96-07
Email: garagum_tm@sanly.tm

Habarlar

San-Fransiskoda sürüjisiz taksiler öz işine başlady

Sürüjisiz ulaglary öndürýän «Waymo» kompaniýasy San-Fransiskoda täze sürüjisiz taksi taslamasyny ýola goýdy. Indi şäheriň ýaşaýjylary elektrik hereketlendirijide işleýän «Jaguar I-PACE» ýeňil awtoulagynyň hyzmatyndan peýdalanyp bilerler. Häzirlikçe synag tertibinde hereket edýän meýilnamadan şäheriň ýaşaýjylary «Waymo One» programmasyny internete bagly bolan enjamlaryna ýükläp, peýdalanyp bilerler. Ýolagçy bu programma arkaly öz salgysyny ýazyp, taksi çagyryp biler. Awtoulagyň içinde ýolda bolup geçýän wakalary görkezýän ýörite ekran hem-de taksini islän ýeriňde saklamak üçin düwme ornaşdyrylypdyr.

«Samsung» täze meýilnamasy üçin ABŞ-nyň 205 milliard dollary möçberinde maýa goýmagy meýilleşdirýär

«Samsung» kompaniýasy geljek üç ýylda önümçiligini, şol sanda 40 000 adam işe almak bilen bilelikde, ABŞ-nyň 205 milliard dollary möçberine çenli maýa goýum goýmak meýilnamasyny işläp düzdi. Bu meýilnama maýa goýum babatda kompaniýanyň öň yglan eden 2030-njy ýyla çenli ýarymgeçirijileri öndürmek üçin öňdebaryjy tehnologiýa ABŞ-nyň 151 milliard dollary möçberinde maýa goýmak maksatnamasyny hem öz içine alýar. Maýa goýumlar telekommunikasiýa, robot önümçiliginde ylmy-barlag we işläp-taýýarlama işlerine, şeýle hem zerur enjamlary satyn almaga gönükdirilendir.

Tim Kuk «Apple» korporasiýasynyň 5 million paýnamasyny satyn aldy

«Amerikanyň «Apple» korporasiýasynyň başlygy Tim Kuk geçen hepdäniň penşenbe güni «Apple» tarapyndan çap edilen «SEC» resminamasyna görä, ABŞ-nyň 750 million dollaryna kompaniýanyň 5 million paýnamasyny satyn aldy. «CNBC»-niň habaryna görä, munuň özi, paýdarlar jemgyýetiniň üstünlikli işlemegi üçin, onuň alyp biljek iň soňky baýragydyr. Tim Kuk 2011-nji ýylda baş direktorlyk wezipesine girişeni bäri «Apple» korporasiýasynyň paýnamalary 1200%-den gowrak artdy. Ýeri gelende bellesek, geçen hepdäniň penşenbe günündäki birža söwdalarynda korporasiýanyň paýnamalary 0,55% arzanlap, ABŞ-nyň 147,54 dollaryndan satyldy.

«Microsoft» kiberhowpsuzlyk üçin maýa goýum goýar

«Microsoft» kompaniýasy kiber hüjümleriň öňüni almak maksady bilen, öňümizdäki 5 ýylda ABŞ-nyň 20 milliard dollary möçberinde maýa goýum goýar. Bu maýa goýumdan başga-da, «Microsoft» kompaniýasy howpsuzlyk mümkinçiliklerini ýokarlandyrmak üçin, federal, döwlet we ýerli guramalara ABŞ-nyň 150 million dollar möçberinde tehniki hyzmatlary hödürlär. Şeýle hem kiberhowpsuzlyk bilim maksatnamalary üçin, jemgyýetçilik kollejleri we telekeçilige degişli bolmadyk guramalar bilen hyzmatdaşlygyny giňelder. Kompaniýanyň degişli bilermenleri bu barada tehnologiýa ýolbaşçylarynyň hem-de hususy pudaklaryna häzirki kiberhowpsuzlyk üçin mümkin bolan döwlet-hususy hyzmatdaşlygy ara alyp maslahatlaşandyklaryny mälim etdiler.

Su­wuk ug­le­wo­do­rod önüm­çi­li­gi ýo­kar­lan­dy

Iýul aýyn­da Nor­we­gi­ýa­da su­wuk ug­le­wo­do­rod önüm­çi­li­gi­niň muk­da­ry, iýun aýyn­da­ky mag­lu­mat­lar bi­len de­ňeş­di­ri­len­de, gün­de 191 müň bar­re­l ýa-da 10,4% ar­typ, gün­de 2,035 mil­li­on bar­re­le ba­ra­bar bol­dy. Bu ba­ra­da Nor­we­gi­ýa­nyň Ne­bit mü­dir­li­gi­niň ha­sa­ba­tyn­da aý­dyl­ýar.Iýun aýyn­da­ky mag­lu­mat­la­ra gö­rä, ýurt­da su­wuk ug­le­wo­do­rod önüm­çi­li­gi­niň muk­da­ry bir gün­de 1,844 mil­li­on bar­re­le ba­ra­bar bol­dy. Şol bir wag­tyň özün­de, NPD iýul aýyn­da­ky çak­la­ma­syn­dan 1% pes­di­gi­ni gör­kez­ýär. Şol san­da ne­bit önüm­çi­li­gi­niň muk­da­ry gün­de 1,753 mil­li­on bar­re­le ba­ra­bar bol­dy, bu NPD çak­la­ma­syn­dan 0,1%, iýun aýyn­da­ky de­re­je­sin­den 5,1% ýo­ka­ry. Iýul aýyn­da Nor­we­gi­ýa­da ýe­ňil ug­le­wo­do­ro­dyň giň bö­le­gi­niň önüm­çi­li­gi­niň muk­da­ry bir gün­de 272 müň bar­re­l, kon­den­sat bol­sa 10 müň bar­rel bol­dy. Şeý­le hem, be­ýa­nat­da ber­len mag­lu­mat­la­ra gö­rä, iýul aýyn­da Nor­we­gi­ýa­da ön­dü­ri­len ga­zyň muk­da­ry gün­de 311,9 mil­li­on kub metr bo­lup, bu NPD-niň çak­la­ma­syn­dan 1,4% pes.Nor­we­gi­ýa dün­ýä­de iň uly ne­bit eks­port edi­ji­le­riň ha­ta­ry­na gir­ýär. Şeý­le-de Nor­we­gi­ýa­nyň döw­let ne­bit gaz­na­sy­nyň dün­ýä­niň 9 müň­den gow­rak kom­pa­ni­ýa­sy­nyň paý­na­ma­la­ry­na eýe­çi­lik ed­ýän­di­gi ha­bar be­ril­ýär. Gaz­na paý­na­ma­lar­dan baş­ga-da, ob­li­

Ulagyň taryhy

XIX asy­ryň ahy­ryn­da kwadrisikl atly dört ti­gir­li ilkinji ulag Gen­ri Ford ta­ra­pyn­dan oý­la­nyp ta­pyl­ýar. Hä­zir ýö­ne­keý ýa­ly bo­lup gö­rün­se-de, öz döw­ri üçin tä­ze­lik bo­lan bu ula­g we onuň oýlap tapyjysy ha­kyn­da tä­sin mag­lu­mat­lar bar. 1863-nji ýyl­da ABŞ-da dog­lan Ford in­že­ner­çi­lik oku­wy­ny ta­mam­lap, 1879-njy ýyl­da yk­ba­ly­ny düýp­gö­ter üýt­get­jek Det­roýt şä­he­ri­ne gö­çüp gel­ýär. «Wes­ting­hou­se» kom­pa­ni­ýa­syn­da ýan­gyç he­re­ket­len­di­ri­ji­si pu­da­gyn­da iş­le­ýär we Kla­ra Bra­ýant bi­len dur­muş gur­ýar. Dur­mu­şyn­da­ky iň mö­hüm ädim To­mas Edi­son ta­ra­pyn­dan esas­lan­dy­ry­lan «Edi­son» kom­pa­ni­ýa­syn­da işe baş­la­magy bol­ýar. Bu ýer­de en­çe­me ýyl­lap iş­län Gen­ri Ford be­ýik oý­lap ta­py­jy To­mas Edi­son we beý­le­ki ze­hin­li in­že­ner­ler bi­len du­şuş­ýar. Dört ti­gir­li ulag ba­ra­da­ky pi­kir iş­deş­le­ri­niň bi­ri­niň kö­me­gi bi­len ýü­ze çyk­ýar. Onuň «Edi­son» yşyk­lan­dy­ryş kom­pa­ni­ýa­syn­da bi­le­lik­de iş­le­ýän in­že­ner dos­ty Çarlz King «Ame­rican Machi­nist» žur­na­lyn­da 1895-nji ýy­lyň no­ýabr aýyn­da ne­şir edi­len bir ma­ka­la­ny gör­ýär we bu For­duň hem ün­sü­ni çek­ýär. Ma­ka­la­da ýan­gyç bi­len iş­le­ýän ýe­ňil we güýç­li aw­tou­lag­lar ba­bat­da ag­zal­ýar. He­niz bu ylym­da öw­re­nil­me­dik bol­sa-da, Ford şeý­le teh­no­lo­gi­ýa bi­len iç­gin gy­zyk­la­nyp baş­la­ýar. Ýaş me­ha­nist

Sanly marketing ulgamy

Bazar ykdysadyýetini ugur alyp ösýän döwletlerde marketinge dolandyryşyň esasy ýerine ýetirijisi hökmünde seredilýär. Häzirki döwürde marketing kärhananyň ýokary peýda almak maksady bilen, alyjylaryň takyk talaplarynyň we bazaryň toplumlaýyn öwrenilmeginiň esasynda önümi işläp düzmegi, öndürmegi gurnaýan ulgamdyr. Marketing ulgamyny sanlylaşdyrmak, bir bitewi sanly marketing ulgamynyň döredilmegi bazar ykdysadyýetiniň ösmeginde möhüm bolup durýar. Sanly marketing ulgamyny dolandyryşa girizmegiň işewür iňlis dilinde alnyp barylmagy zerur bolup durýar. Şonuň üçin hem kärhanalary dolandyrmagyň toplumlaýyn marketing strategiýasyny döwrebap guramakda işewür iňlis diliniň orny we ähmiýeti uludyr. Türkmenistanyň önümçilik kärhanalarynda öndürilýän önümleriň bäsdeşlik ukybynyň gün-günden artmagy, olara bolan islegiň içerki hem-de daşarky bazarlarda has-da köpelmegi, bazar gatnaşyklary şertinde önümleri öndürýän, dürli hyzmatlary ýerine ýetirýän we beýleki kärhanalarda sanly marketing gullugynyň ýola goýulmagy, ony işewür iňlis dili bilen utgaşdyrmak, kärhananyň marketing strategiýasyny düzmek we amal etmek zerurlygyny ýüze çykarýar. Işewürlik iňlis dili arkaly kärhanalaryň marketing strategiýasynyň düzülmegi önjeýliligi we netijeliligi artdyrýar, maliýe ýagdaýyny gowulandyrýar, bazaryň ösmegine we öňe gitmegine getirýär. Çünki işewürlik iňlis dili islendik kärhananyň marketing strateg

Öý bikesiniň ýakyn kömekçisi

Hojalygymyzda yzygiderli ulanýan arassaçylyk enjamlarymyz biziň gündelik durmuşdaky işlerimizi has-da ýeňilleşdirýär. Bu bolsa köp wagtymyzy maşgalamyz bilen bilelikde geçirmäge, peýdaly zatlar bilen meşgullanmaga mümkinçilik döredýär. Zenanlaryň gündelik ulanýan şeýle enjamlarynyň biri-de, tozan sorujy enjamlardyr. Tozan sorujy arassaçylyk işlerini doly we talabalaýyk ýerine ýetirýär. Biz munuň şeýledigine käbir mysallara ser salanymyzda hem aýdyň göz ýetirýäris. Tozan sorujy bilen arassaçylyk işlerini ýerine ýetirenimizde halynyň we beýleki ýerlerde gizlenip ýatan tozanlaryň ýokary galyp, otaglaryň howasynyň hapalanmazlygyny üpjün edýär. Haçan-da, halyny sübse ýa-da başga zat bilen yzygiderli arassalanyňda onuň ýüzi tüýjermäge ýakyn bolýar. Şonuň üçin öý bikeleri tozan sorujy bilen halyny we otaglary arassalamagy saýlaýarlar. Biz hem žurnalymyzyň şu sanynda bu peýdaly enjamyň taryhy we onuň bilen bagly gyzykly maglumatlary size ýetirmegi makul bildik. Bilermenleriň bellemeklerine görä, tozan sorujy enjam saç guradyjynyň esasynda oýlanyp tapylýar. XIX asyrda alymlar tozan sorujyny döretmek üçin birnäçe ylmy-barlag işlerini alyp bardylar. 1860-njy ýylda amerikaly oýlap tapyjy Deniel Hess onuň hötdesinden gelmegi başarýar. Ýöne Hessiň tozan sorujysy diňe pollary arassalamak üçin peýdalanylypdyr. «Haly süpüriji» diýlip atlandyrylan ilkinji el bilen işleýän tozan sorujy enjam häzi

Zenanlaryň täsin açyşlary

Durmuşymyzda giňden ornan enjamlaryň, esbaplaryň birnäçesi zenanlar tarapyndan oýlanyp tapylandyr. Olardan gaplanan eti, ýalňyş düzedýän markeri, saç «gönüleýän» enjamy mysal getirmek bolar. Gaplanan et

«Tesla» «million millik» kuwwatlandyryjy öndürer

Elektrikli awtoulag öndürijisi «Tesla» kompaniýasy täze millionlyk derejä ýetmegi maksat edinýär. Bu bolsa oňa bäsdeşlerinden has öňe saýlanmaga kömek eder. Ýöne beýle diýildigi kompaniýa önümçiligini artdyryp, elektromobilleriniň iki milliona ýetirmekçi bolýar diýildigi däl. «Tesla» öndürýän elektromobilleriniň geçýän ýol uzaklygyny bir million mile (1,6 million km) ýetirmegi maksat edinýär. Bu bolsa öz gezeginde «Tesla»-nyň akkumulýatorlary öndürmek, olary çalyşmak üçin edýän çykdajylaryny ep-esli azaldar we önümçiligini ösdürmäge ýardam berer. Häzirki wagtda «Tesla» ýokary hilli «million millik» kuwwatlandyryjylarynyň önümçiligini ýola goýmakçy bolýar.

«General Motors» «Chevrolet Bolt»-y yzyna gaýdyp almak üçin ýene 1 milliard dollar sarp eder

«General Motors» geçen hepdäniň anna güni «Chevrolet Bolt» elektrik ulaglaryny täze modellere çalyşmak üçin birnäçe işler alyp barýandygy barada habar berdi. Bu kabul edilen çözgüt awtoulag öndürijisine goşmaça 1 milliard dollar sarp etmegine getirer. Netijede, awtoulaglarda kemçilikli batareýa modullaryny çalyşmagyň umumy bahasy 1,8 milliard dollar bolar. 2019-2022-nji ýyllarda, takmynan, ABŞ-da we Kanadada goşmaça 73 müňe golaý awtoulag, şol sanda «Bolt EUV» atly ulagyň ýaňy-ýakynda çykan has uly görnüşleri öndüriler. Awtoulaglary öndürmekligiň ilkinji gezek dünýäde 69 müň ulaga, şol sanda ABŞ-da 51 müňe golaý ulaga öz täsirini ýetirendigini bellemek gerek.

«Google» smartfonlar bazarynda önümçiligini giňeldýär

Geçen hepdäniň sişenbe güni «Google» täze telefonyny — «Pixel 5a» smartfonuny görkezdi. «Pixel 5a»-nyň bahasy ABŞ-nyň 449 dollaryna barabar bolar we 26-njy awgustda satlyga çykarylar. «Google» kompaniýasy girdeji getirýän smart-enjamlarynyň önümçiligini kem-kemden giňeldýär. Şol maksat bilen kompaniýa şu ýylyň ýanwar aýynda «Fitbit» kompaniýasyny satyn aldy. Maý aýynda bolsa müşderilere «Google»-niň enjamlaryny satyn almaga mümkinçilik berýän öz dükanyny açdy. Öň şu aýyň başynda, «Google» iki sany ýokary derejeli «Pixel 6» we «Pixel 6 Pro» smartfonlaryny önümçilige goýberipdi.

Belent sepgitlere badalga

«Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynda mukaddes ýurt Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygynyň dabaralary bilen utgaşyp gidýän, iri maýa goýumlary çekilýän ajaýyp taslamalaryň durmuşa geçirilmegi we täzelerine badalga berilmegi kuwwatly milli ykdysadyýetiň we döredijilikli durmuş syýasatynyň aýdyň şöhlelenmesidir. Milli Liderimiziň başlangyçlary bilen, ýurdumyzyň ähli künjeginde döwrebap şähergurluşyk maksatnamasy durmuşa geçirilýär. Şolaryň biri-de gurluşygy depginli alnyp barylýan Ahal welaýatanyň täze dolandyryş merkezidir. Bu täze şähergurluşyk maksatnamasy Türkmenistandaky ilkinji «akylly» şäher bolar. Gahryman Arkadagymyz şu ýylyň mart aýynda Ahal welaýaty boýunça amala aşyran iş saparynyň dowamynda Gökdepe etrabynyň çäginde gurulýan welaýatyň täze döwrebap edara merkeziniň gurluşygyndaky işleriň ýagdaýy bilen tanşanynda, bu gurluşykda hünärmenleriň 15 müňden gowragynyň zähmet çekýändigini aýdyp, olaryň bu ýerde toplan tejribesiniň «Aşgabat-sitiniň» gurluşygynda hem ulanylyp bilinjekdigini belläpdi. Hormatly Prezidentimiz täze edara ediş merkezinde sanly tehnologiýalary we intellektual ulgamlary ornaşdyryp, «akylly şäher» konsepsiýasyny durmuşa geçirmekligiň wajyplygyna ünsi çekipdi. Şu ýylyň 24-nji maýynda geçirilen ýurdumyzyň Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisinde hormatly Prezidentimiziň Karary bilen, Aşgabat şäheriniň demirgazygynda sanly tehnol

Sanly ulgamyň mümkinçilikleri

Milli ykdysadyýetimizi ylmyň iň täze gazananlary esasynda ösdürmek baş maksadymyzdyr. Bu ugur sanly ykdysadyýet konsepsiýasyny üstünlikli amala aşyrmak ýaly möhüm we derwaýys işlere daýanýar. Sanly ulgama geçmek önümçilige döwrebap tehnologiýalary ornaşdyrmaga, elektron resminama dolanyşygyna geçmäge ýardam edýär. «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyndan» gelip çykýan wezipelere laýyklykda, raýatlar sanly ulgamyň mümkinçiliklerinden ýeterlik derejede peýdalanyp bilýärler. Mysal üçin, raýat haryt we hyzmat üçin tölegi sanly tehnologiýalar arkaly, ykjam telefonlaryň üsti bilen amala aşyrýar. Häzirki döwürde ýolagçylar wagty tygşytly tutmak arkaly otla, uçara, awtobusa petekleri oturan ýerlerinde alyp bilýärler. Munuň üçin olara ýörite web-saýtlary hyzmat edýär.

Bill Geýts 1,5 milliard dollar bölüp bermekçi

“Microsoft”-yň esaslandyryjysy Bill Geýts, ABŞ-nyň Kongresi uglerod zyňyndylaryny azaldýan tehnologiýalary ösdürmäge gönükdirilen maksatnamany kabul etse, durmuşa geçirjek taslamalara özüniň “Breakthrough Energy” gaznasyndan 1,5 milliard dollar geçirdigini habar berdi. Bu barada “Wall Street Journal” gazeti habar berdi. Bu ýerde gürrüň ABŞ Senaty tarapyndan tassyklanan 1,2 trillion dollarlyk ýurduň infrastrukturasyny ösdürmek meýilnamasy barada barýar. Indi kanun taslamasy Kongresiň Wekiller palatasynda tassyklanmaly. Bu klimat tehnologiýalarynyň hemmesi üçin çykdajylary azaltmaga we kämilleşdirmäge gönükdirilendir. Bill Geýts neşire, kanun taslamasy tassyklanan halatynda, “Breakthrough Energy” gaznasynyň üç ýylyň dowamynda howa goýberilýän zyýanly gazlaryň zyňyndylaryny haýallatmaga gönükdirilen taslamalara pul sarp edip biljekdigini aýtdy.

Intellektual eýeçilik hukugy

Bagtyýarlyk döwründe hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda hukuk ulgamyny kämilleşdirmek boýunça uly işler amala aşyrylýar. Demokratik, hukuk we dünýewi döwletiň kanunçylyk binýadyny pugtalandyrmak, ýurdumyzyň ykdysadyýetini, ylym-bilimini we medeniýetini ösdürmek, ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini yzygiderli ýokarlandyrmak, raýatyň we adamyň hukuklaryny hem-de azatlyklaryny üpjün etmek häzirki döwrüň esasy wezipeleridir. Häzirki wagtda intellektual eýeçiligiň obýektleri adamyň zähmet çekýän ulgamlarynyň ählisini öz içine alýar. «Intellekt» sözi — bu akyl diýmegi aňladýar. Adamyň döredijilik zähmetiniň, ýagny intellektual eýeçiligiň obýektleriniň hukuk goragyny üpjün etmek bolsa, täze tehnologiýalaryň, ylmy işleriň, edebiýat we sungat eserleriniň döredilmegi we olaryň üstünlikli, şol sanda döwlet bähbitleri üçin ulanylmagy ugrundaky tagallalaryň aýrylmaz bölegidir. Intellektual eýeçiligi goramak, intellektual eýeçilik ulgamynda düzgün bozulmalara garşy hereket etmek meselesi hiç wagt ünsden düşmeýär. Intellektual eýeçilik gatnaşyklaryny hukuk taýdan düzgünleşdirmek Türkmenistanyň kadalaşdyryjy hukuk namalarynyň uly toplumynyň esasynda amala aşyrylýar.

Sanly ulgamyň mümkinçilikleri

Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda eziz Diýarymyzyň ylym-bilim ulgamy uly ösüşlere eýe boldy. Esasan hem, ylym-bilim ulgamynyň maddy-enjamlaýyn binýady pugtalandyryldy, döwrebaplaşdyryldy we ol häzirki döwrüň kämil enjamlary bilen üpjün edildi. Ýurdumyzda döwrüň talaplaryna laýyk gelýän ylmy-tehnologik enjamlar we okuw-tehniki serişdeler bilen üpjün edilen mekdebe çenli çagalar edaralarynyň, okuw mekdepleriniň, şeýle hem sport desgalarydyr meýdançalarynyň ençemesi gurlup, ulanmaga berildi. Bularyň hemmesi milli Liderimiziň ýaş nesiller barada edýän aladalarynyň aýdyň nyşanydyr. Häzirki bagtyýarlyk döwrümizde ýurdumyzyň bilim ulgamy döwrüň talabyna laýyklykda ösýär, özgerýär. Hormatly Prezidentimiziň döredýän mümkinçiliklerinden peýdalanyp, ylmy maslahatlar guralýar. Sanly ulgamyň kömegi bilen geçirilýän şeýle maslahatlar ylym-bilimiň tiz ösmegine, okatmagyň hilini ýokarlandyrmaga ähli şertleri döredýär. Şonuň netijesinde, bilim ulgamynyň işgärleri ylymly-bilimli, Watana, halka wepaly, giň gözýetimli ýaşlary terbiýelemek, häzirki zaman innowasion tehnologiýalaryndan oňat baş çykarýan, başarjaň hünärmenleri taýýarlamak üçin döredijilikli, yhlasly zähmet çekýärler.

Sanly bilim ulgamy

2017-nji ýylyň 15-nji sentýabrynda hormatly Prezidentimiziň Karary bilen «Türkmenistanda sanly bilim ulgamyny ösdürmegiň Konsepsiýasy» we ony durmuşa geçirmegiň Meýilnamasy tassyklandy. Bu Konsepsiýa Türkmenistanyň bilim ulgamynyň ösüşinde täze, möhüm tapgyryň başlangyjyna öwrüldi. Gahryman Arkadagymyzyň tagallalarynyň netijesinde sanly ulgamyň ornaşdyrylmagy orta mekdepleriň okuw we guramaçylyk işlerine innowasiýalary girizmäge, ähli mugallymlara maglumat tehnologiýalaryny ulanmaga mümkinçilik berýär. Şeýle hem okuwa sarp edilýän harajatlary tygşytlaýar, bilim edaralarynyň tehnologiýa taýdan ösmegini çaltlandyrýar. Munuň özi, bilim bermegiň ähli basgançaklary üçin zerur bolan elektron maglumatlar gorunyň döredilmegini we onuň tor arkaly elýeterliligini üpjün edýär.

Sanly ulgam — kämil bilim

Diýarymyzda sanly ykdysadyýeti ösdürmekde bilim ulgamyna uly orun degişlidir. Muny hormatly Prezidentimiziň 2017-nji ýylyň 15-nji sentýabrynda tassyklan «Türkmenistanda sanly bilim ulgamyny ösdürmegiň Konsepsiýasy» hem aýdyňlygy bilen görkezýär. Bilim ulgamy ýurdumyzyň döwlet syýasatynyň möhüm ugry hökmünde milli we döwrebap tejribeler bilen utgaşdyrylýar. Hormatly Prezidentimiziň başlangyjy bilen multimedia tehnologiýalaryny, öňdebaryjy iş tejribäni ulanmak arkaly orta, şeýle hem başlangyç, ýörite orta hünär we ýokary okuw mekdepleriniň döwrebap okuw ulgamy kemala getirilýär. Döwrebap okuw ulgamynyň özeni bolup hem sanly ulgam öňe çykarylýar. Häzirki maglumatlar jemgyýetinde bilim ulgamynyň innowasion ýol bilen ösdürilmegine, sanly bilim ulgamynyň doly özleşdirilmegine aýratyn ähmiýet berilýär. Çünki ýurdumyzda güýçli depginler bilen dowam edýän bilim özgertmeleri döwletimiziň berkararlygynyň, jemgyýetimizi hemmetaraplaýyn ösdürmegiň, intellektual derejesini ýokarlandyrmagyň, bagtyň we bagtyýarlygyň girewidir.

«XIAOMI» KOMPANIÝASY ITI ROBOTLAŞDYRDY

Hytaýyň «Xiaomi» kompaniýasy «CyberDog» ady bilen özüniň ilkinji robot-itini tanyşdyrdy. Täze enjamyň agramy 3 kilogram bolup, sekuntda 3 mert aralygy geçmäge ukyplydyr. Tanyşdyrylyş dabarasynda kompaniýanyň bilermenleri täze enjamlaryny «sanly intellektiň iň kiçi superkompýuteri» diýip mahabatlandyrdylar. Şeýle-de bilermenler «CyberDog» enjamyndan ilkinji tapgyrda 1000 sany öndüriljekdigini hem-de bahasynyň 1500 dollara golaý boljakdygyny aýtdylar. «CyberDog» robot-iti ýörite programma arkaly dolandyryp bolýar. Ol taksi çagyrmak, salgy anyklamak hem-de daş-töwerekden gelýän howplary eýesine duýdurmak ýaly wezipeleri ýerine ýetirip bilýär.