"Esger" gazeti

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Ministrler Kabineti
Salgysy: Aşgabat şäheri, Garaşsyzlyk şaýoly, 100, Türkmenbaşynyň erkin döredijilik mekany
Telefon belgileri: 38-62-23, 38-60-09, 38-61-93
Email: esger-gazeti@sanly.tm

Habarlar

Beýik akyldaryň gadam goýan ýerlerinde

«Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda ylmy-edebi jemgyýetçilik Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllyk toýuny giňden toýlaýar. Şu mynasybetli milli we halkara derejede dürli çäreler ýaýbaňlandyrylýar. Şeýle çäreleriň biri-de golaýda Özbegistanyň paýtagty Daşkent şäherinde geçirildi. Gündogaryň beýik akyldarynyň we nusgawy şahyrynyň ýubileýine bagyşlanan halkara ylmy maslahata gatnaşmak üçin türkmen wekiliýeti dostlukly ýurtda saparda boldy. Saparyň ilkinji gününde wekiliýetiň agzalary bilen bilelikde, Hywa şäherinde ýerleşýän Şirgazy han medresesine baryp görüp, onuň degişli ýadygärlikler toplumyna, talyplaryň okadylan hüjrelerine, Magtymgulynyň otagyna syn etdik. Horezm welaýatynyň Ürgenç etrabyndaky Özbek-türkmen dostluk öýündäki iki ýurduň şu günki ykdysady, medeni ösüşlerini beýan edýän suratlar, türkmen, özbek dillerindäki kitaplary özünde jemleýän kitaphana bilen tanyşdyk. Bu ýerde Türkmenistanyň we Özbegistanyň sungat ussatlary Magtymguly Pyragynyň şygyrlaryna döredilen aýdymlary ýerine ýetirdiler. Aýdym-sazly çykyşlardan soňra, «Uly howly» ýadygärlikler toplumy bilen tanyşdyk. Toplumyň çäginde özbegistanly türkmenleriň taryhy, medeniýeti, senetçiligi bilen baglanyşykly gymmatlyklaryň saklanýandygyny görmek örän täsirli boldy.

Parahatçylygyň belent ykrarnamasy

Türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň döwletli tutumlaryny mynasyp dowam edýän Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň parasatly baştutanlygynda eziz Watanymyz günsaýyn ösýär, özgerýär, halkara derejesindäki şan-şöhraty arşa galýar. Şeýle taryhy döwürde Watanymyzyň durmuşynda bolup geçýän ajaýyp wakalar joşgunly ýüreklere ylham berýär. Mälim bolşy ýaly, Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 78-nji sessiýasynyň 63-nji plenar mejlisinde «2025-nji ýyl — Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» atly Kararnamanyň kabul edilmegi bilen, bu guramada Türkmenistan döwletimiziň başlangyjy esasynda resmi taýdan tassyklanan Kararnamalaryň sany 26-a ýetdi. Şolaryň aglabasy Bitaraplyk we parahatçylyk, öňüni alyş diplomatiýasy bilen bagly bolup, dünýä halklaryny parahatçylykly we ynanyşykly ýaşamaga çagyrýan syýasy üstünlikdir.

Ulag-üstaşyr geçelgesi — dostluk we hyzmatdaşlyk köprüsi

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe, «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda hormatly Prezidentimiziň amala aşyrýan öňdengörüjilikli içeri we daşary syýasaty netijesinde ýurdumyzyň ulag ulgamyny ösdürmek boýunça giň gerimli işler, umumadamzat ähmiýetli taryhy başlangyçlar durmuşa geçirilýär. Türkmenistan Birleşen Milletler Guramasynyň, şeýle hem halkara we sebitara guramalarynyň çäginde özüniň ulag-kommunikasiýa babatdaky halkara başlangyçlaryny öňe sürüp gelýär. Beýleki döwletler bilen ýakyn hyzmatdaşlygyň ýola goýulmagynda sebitiň ulag-kommunikasiýa ulgamlaryny döretmek wajyp meseleleriň biridir. Häzirki wagtda ýurdumyzda Gündogar — Günbatar, Demirgazyk — Günorta ugurlary boýunça üstaşyr ulag taslamalary amala aşyrylýar. Ýurdumyzyň çäginde halkara ähmiýetli demir hem-de awtoulag ýollary, deňiz-derýa, şeýle-de howa ýollary boýunça döwrebap üstaşyr ulag geçelgeleri emele gelýär. Türkmenistan Hazar we Gara deňizleriniň üstünden geçýän, Ýewropa, Ýakyn Gündogar, Aziýa — Ýuwaş umman sebitlerini bir bitewi ulag ulgamyna birleşdirýän Ýewraziýa multimodal üstaşyr ulag taslamalaryny durmuşa geçirmegiň tarapdary bolup çykyş edýär. Bu taslamalar Türkmenistanyň ykdysady kuwwatyny, halkara abraýyny has-da artdyrýar.

9 мая Президент Туркменистана будет присутствовать на военном параде в Москве

Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedowyň rus tarapynyň çakylygy boýunça 1941—1945-nji ýyllaryň Beýik Watançylyk urşunda gazanylan Ýeňşiň 79 ýyllygy mynasybetli Moskwada geçiriljek dabaraly çärelere hormatly myhman hökmünde gatnaşar. Dabaralara hormatly myhman hökmünde, şeýle-de Belarus Respublikasynyň Prezidenti Aleksandr Lukaşenko, Gazagystan Respublikasynyň Prezidenti Kasym-Žomart Tokaýew, Gyrgyz Respublikasynyň Prezidenti Sadyr Žaparow, Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti Emomali Rahmon, Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýew, Kuba Respublikasynyň Prezidenti Migel Dias-Kanel Bermudes, Laos Halk Demokratik Respublikasynyň Prezidenti Thonglun Sisulit we Gwineýa-Bisau Respublikasynyň Prezidenti Umaru Sissoku Embalo gatnaşarlar.

Türkmenistan — BMG: maslahat beriş toparynyň agzalarynyň duşuşygy

3-nji maýda Daşary işler ministrliginde utgaşykly görnüşde «Türkmenistan — Birleşen Milletler Guramasy» strategik maslahat beriş geňeşiniň birinji mejlisi geçirildi. Maksatnama laýyklykda, mejlis iki sessiýanyň çäklerinde guraldy. Birinji sessiýanyň dowamynda «Türkmenistan bilen BMG-niň arasynda durnukly ösüş ulgamynda hyzmatdaşlyk etmegiň 2026 — 2030-njy ýyllar üçin Çarçuwaly maksatnamasyny» taýýarlamak boýunça ýerine ýetirilmeli işler ara alnyp maslahatlaşyldy.

«Türkmenistan — BMG» strategik maslahat beriş geňeşiniň birinji mejlisi

Aşgabat, 3-nji maý (TDH). Şu gün Daşary işler ministrliginde utgaşykly görnüşde «Türkmenistan — Birleşen Milletler Guramasy» strategik maslahat beriş geňeşiniň birinji mejlisi geçirildi. Maksatnama laýyklykda, mejlis iki sessiýanyň çäklerinde guraldy. Birinji sessiýanyň dowamynda «Türkmenistan bilen BMG-niň arasynda durnukly ösüş ulgamynda hyzmatdaşlyk etmegiň 2026 — 2030-njy ýyllar üçin Çarçuwaly maksatnamasyny» taýýarlamak boýunça ýerine ýetirilmeli işler ara alnyp maslahatlaşyldy. Ikinji sessiýada taraplar durnukly ösüş ulgamynda hyzmatdaşlygyň geljegi, şol sanda bilelikdäki taslamalar boýunça pikir alyşdylar. Şeýle-de ulgamlaýyn işler üçin şertleri döretmek maksady bilen, strategik maslahat beriş geňeşiniň çäklerindäki hyzmatdaşlygyň mehanizmini işläp taýýarlamak meselesine garaldy.

3 ýurduň energiýa ulgamy birleşdiriler

Azerbaýjanyň, Gazagystanyň we Özbegistanyň arasynda bitewi energiýa ulgamy dörediler. Agzalan ýurtlaryň arasynda energiýa ulgamlaryny birleşdirmek hakyndaky Ähtnama gol çekildi. Azerbaýjanyň ykdysadyýet ministri Mikail Jabbarowyň aýtmagyna görä, bu maksatnamanyň durmuşa geçirilmegi oňa gatnaşyjy üç ýurda hem «ýaşyl» energiýa önümçiliginde özara hyzmatdaşlyk etmäge şert döreder. Mundan başga-da, bu taslamanyň durmuşa geçirilmeginiň netijesinde Gazagystanda we Özbegistanda öndürilen elektrik energiýasyny Azerbaýjanyň üsti bilen Ýewropa ýurtlaryna ibermek üçin mümkinçilik dörär.

Türkmenistanyň Bütindünýä Söwda Guramasy bilen hyzmatdaşlygynyň geljekki mümkinçilikleri

29-njy aprelde Türkmenistanyň Daşary işler ministrligi tarapyndan Halkara gatnaşyklary institutynda «Türkmenistanyň Bütindünýä Söwda Guramasy bilen hyzmatdaşlygyň geljekki mümkinçilikleri» atly ylmy-amaly maslahat geçirildi. Oňa Daşary işler ministrliginiň, Türkmenistanyň Mejlisiniň, Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň wekilleri, Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş institutynyň, Türkmen döwlet maliýe institutynyň, Halkara ynsanperwer ylymlary we ösüş uniwersitetiniň professor-mugallymlarydyr talyp ýaşlary gatnaşdylar. Maslahatda Daşary işler ministrliginiň halkara ykdysady hyzmatdaşlyk bölüminiň başlygy, Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçi Atageldi Haljanow, Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň Bütindünýä Söwda Guramasy bilen hyzmatdaşlyk bölüminiň başlygy Ylham Ýaraşow, Mejlisiň deputaty, Ykdysady meseleler baradaky komitetiň agzasy Gurbangeldi Aşyrow dagy çykyş etdiler. Şeýle-de Bütindünýä Söwda Guramasynyň birikdirmeler bölüminiň hünärmeni Anna Warýanikiň sanly ulgam arkaly çykyşy diňlenildi. Çykyşlarda Türkmenistanyň Bütindünýä Söwda Guramasy bilen hyzmatdaşlygynyň giňeldilmegi ýurdumyzyň daşary söwdada eýeleýän ornuny pugtalandyrmaga, ygtybarly we jogapkärli hyzmatdaş hökmünde halkara abraýyny belende galdyrmaga, daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmäge we ählumumylaşmak işini ilerletmäge ýardam berýändigini nygtadylar.

«Türkmenistan — BMG» strategik maslahat beriş geňeşiniň birinji mejlisi

3-nji maýda Daşary işler ministrliginde utgaşykly görnüşde «Türkmenistan — Birleşen Milletler Guramasy» strategik maslahat beriş geňeşiniň birinji mejlisi geçirildi. Maksatnama laýyklykda, mejlis iki sessiýanyň çäklerinde guraldy. Birinji sessiýanyň dowamynda «Türkmenistan bilen BMG-niň arasynda durnukly ösüş ulgamynda hyzmatdaşlyk etmegiň 2026 — 2030-njy ýyllar üçin Çarçuwaly maksatnamasyny» taýýarlamak boýunça ýerine ýetirilmeli işler ara alnyp maslahatlaşyldy. Ikinji sessiýada taraplar durnukly ösüş ulgamynda hyzmatdaşlygyň geljegi, şol sanda bilelikdäki taslamalar boýunça pikir alyşdylar. Şeýle-de ulgamlaýyn işler üçin şertleri döretmek maksady bilen, strategik maslahat beriş geňeşiniň çäklerindäki hyzmatdaşlygyň mehanizmini işläp taýýarlamak meselesine garaldy.

Türkmenistanyň wekiliýeti Halkara Sergiler Býurosynyň Dolandyryş we býujet boýunça komitetiniň nobatdaky mejlisine gatnaşdy

2024-nji ýylyň 29-njy aprelinde Fransiýa Respublikasynyň Pariž şäherinde Halkara Sergiler Býurosynyň binasynda Dolandyryş we býujet boýunça komitetiniň nobatdaky mejlisi geçirildi. Mejlisiň işine Türkmenistanyň wekiliýeti, şol sanda Türkmenistanyň Fransiýadaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi, Türkmenistanyň Söwda-senagat edarasynyň hem-de Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrliginiň  wekilleri gatnaşdylar. Türkmenistan Halkara Sergiler Býurosynyň agzasy bolmak bilen, bu guramanyň geçirýän mejlislerine we beýleki çärelerine, şeýle hem ýöriteleşdirilen sergilere işjeň gatnaşýar.

Türkmenistanyň wekiliýeti Bütindünýä Gümrük Guramasynyň baş binasynda geçirilen maslahata gatnaşdy

29-njy aprelde Bütindünýä Gümrük Guramasynyň baş binasynda bu guramanyň Ýewropa sebitindäki agza döwletleriň gümrük gulluklarynyň ýolbaşçylarynyň 2024-nji ýyldaky maslahaty geçirildi. Oňa gatnaşmak üçin Türkmenistanyň Döwlet gümrük gullugynyň başlygynyň orunbasarynyň ýolbaşçylygyndaky wekiliýet Belgiýa patyşalygynyň Brýussel şäherinde iş saparynda boldular. Maslahatyň işine Bütindünýä Gümrük Guramasynyň Ýewropa sebitindäki 53 sany agza döwletleriň gümrük gulluklarynyň ýolbaşçylary derejesinde wekiliýetler gatnaşdylar.

Hindistan rus nebitiniň importuny 20 göterim artdyrdy

Hindistan 2024-nji ýylyň aprel aýynda Russiýadan nebit importyny mart aýyndakydan 20 göterim artdyrdy. Şeýlelikde, aprel aýynda Hindistanyň umumy nebit importunyň 40,3 göterimi rus nebitiniň paýyna düşdi. Deňeşdirmek üçin, Russiýa mart aýynda her gije-gündizde 1,96 million barel nebiti hindi bazaryna eksport edipdi.

«Eksport-import amallary üçin bir penjire» ulgamynyň işini utgaşdyrmak boýunça pudagara iş toparynyň nobatdaky mejlisi geçirildi

Türkmenistanyň Döwlet gümrük gullugynyň Merkezi edarasynda Türkmenistanyň Prezidentiniň degişli Karary esasynda döredilen «Eksport-import amallary üçin bir penjire» ulgamynyň işini utgaşdyrmak boýunça Pudagara iş toparynyň nobatdaky mejlisi geçirildi. Mejlise Türkmenistanyň Döwlet gümrük gullugynyň harby gullukçylary, ministrlikleriň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, jemgyýetçilik birleşikleriniň, ýurdumyzyň daşary ykdysady işine gatnaşyjy taraplarynyň hem-de gümrük dellallarynyň wekilleri gatnaşdylar. Pudagara iş toparynyň mejlisinde, Türkmenistanyň gümrük çägine getirilmegi göz öňünde tutulýan harytlar barada deslapky maglumaty bermek we ulanmak boýunça gümrük maglumat ulgamynda döredilen täze mümkinçilikler barada tanyşdyryldy.

Ilkinji «Agroexpress» otlusy Türkmenistanyň üsti bilen Hindistana barar

business.com.tm web-saýtynyň habar bermegine görä, «RŽD» AGPJ-niň «RŽD Logistika» golçur kompaniýasy we «Suhoý Port Ýužnouralskiý» jogapkärçiligi çäklendirilen jemgyýet tarapyndan gurnalan we ugradylan bu otlynyň ýüki süle we däne önümlerinden ybaratdyr. Otly Sarahs menzilinden Eýranyň çägindäki Bender Abbas portuna, soňra bolsa deňziň üsti bilen Hindistanyň Mundra portuna barar. Süle we däne önümleri ýüklenen otlynyň bellenilen porta 35 günüň dowamynda barmagy göz öňünde tutulýar.

Azyk howpsuzlygy boýunça maslahat geçiriler

Şu ýylyň 26 — 28-nji iýuny aralygynda Bütindünýä Söwda Guramasynyň Ženewadaky ştab-kwartirasynda «Söwda işine kömek» boýunça global syn geçiriler. Oňa gatnaşyjylar üçin 30-njy aprelde hasaba alyş işleri başlandy. «Esasy söwda» diýlip atlandyrylan bu çäre oňa gatnaşyjylara täze mümkinçilikleri, ýagny ösüp barýan ykdysadyýetleriň, şol sanda has ösen ýurtlaryň ösüp barýan ýurtlara kömek etmegi üçin 687 milliard amerikan dollary möçberinde 18 ýyllyk söwda gerimi barada maglumat almaga mümkinçilik döreder. Iki ýarym günüň dowamynda ýokary derejeli 4 sany umumy, 55 sany plenar mejlis geçiriler. Bu çäre ministrleri, halkara guramalaryň ýolbaşçylaryny, söwda we ösüş boýunça hünärmenleri bir ýere jemläp, ösüp barýan ýurtlaryň söwda mümkinçiliklerini has-da giňelder. Şeýle hem pikir alyşmalar maliýeleşdirmegiň ähli zerurlyklaryna, halkara jemgyýetçiliginde goşmaça söwda mümkinçiliklerini peýdalanmagyň usullaryna aýdyňlyk girizer. Bütindünýä Söwda Guramasynyň ýerine ýetiriji direktory dabarany açyp, ýokary derejeli wekiller bilen birnäçe duşuşyklary geçirer.

Türkmenistanyň gatnaşmagynda Owganystanda täze logistika merkezi dörediler

Owganystanyň senagat we söwda ministriniň wezipesini ýerine ýetiriji Nuriddin Azizi habar gullugyna Gazagystanyň, Türkmenistanyň we Owganystanyň bilelikde Owganystanyň günbatar böleginde, uly ähtimallyk bilen Hyratda logistika merkezini gurmaklygy meýilleşdirýändiklerini mälim etdi. Bu barada ministriň sözlerine salgylanyp, «Reuters» habar berýär. Ministriň aýtmagyna görä, üçtaraplaýyn logistika merkezini döretmekden maksat, Günorta Aziýa ýurtlarynyň bazaryna gatnaşyjy taraplaryň harytlarynyň, şol sanda, rus nebitiniň eksportyny artdyrmakdan ybaratdyr.

«Russiýadan eltip bermek» ulag kompaniýasy Türkmenistana haryt getirmek üçin dürli ýükleri hödürleýär

«Russiýadan eltip bermek» ulag kompaniýasy ýük daşama bazaryndaky öňdebaryjy operatorlaryň biri bolmak bilen müşderilerine Türkmenistanyň islendik nokadyna haryt getirmek üçin giňişleýin çözgütleri hödürleýär. Kompaniýa ulag hyzmatlary bazarynda 2013-nji ýyldan bäri işläp gelýär. Onuň wezipesi ýükleri müşderilerine mümkin bolan iň elýeterli bahalarda eltip bermek, amatly ulag we logistika hyzmatlaryny hödürlemekden ybaratdyr.

Ynsanperwer ýörelgeleri dabaralandyryp

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Milli Liderimiziň başyny başlan beýik özgertmelerini üstünlikli dowam etdirýän Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň parasatly baştutanlygynda ata-babalarymyzdan gelýän asylly, ynsanperwer ýol-ýörelgelere berk eýerilip, halkymyzyň ruhy gymmatlyklaryna belent sarpa goýulýar. Munuň özi ýurdumyzda alnyp barylýan döwlet syýasatynda aýdyň beýanyny tapýar. Muňa ýaş nesillerimizi durmuş taýdan goramak, watansöýüjilik, ynsanperwerlik ruhunda terbiýelemek, olaryň bagtyýar durmuşyny üpjün etmek, şeýle hem howandarlyga mätäç çagalaryň saglygyny dikeltmäge ýardam bermek maksady bilen, Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy we tagallalary netijesinde 2021-nji ýylyň mart aýynda döredilen Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň alyp barýan asylly işleriniň mysalynda hem aýdyň göz ýetirmek bolýar. Bu günki gün Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň alyp barýan ynsanperwer işleri halkara derejede uly gyzyklanma döredýär. Bu hakykat golaýda BMG-niň Nýu-Ýork şäherinde ýerleşýän ştab-kwartirasynda geçirilen Birleşen Milletler Guramasynyň Ilat we ösüş boýunça komissiýasynyň 57-nji mejlisinde ýene bir gezek aýdyň beýanyny tapdy. Bu mejlise ýurdumyzdan ýörite wekiliýet gatnaşdy. «Ilat we ösüş boýunça halk

“Türkmenistan — BMG” strategik maslahat beriş geňeşiniň birinji mejlisi

Aşgabat, 3-nji maý (TDH). Şu gün Daşary işler ministrliginde utgaşykly görnüşde “Türkmenistan — Birleşen Milletler Guramasy” strategik maslahat beriş geňeşiniň birinji mejlisi geçirildi. Maksatnama laýyklykda, mejlis iki sessiýanyň çäklerinde guraldy. Birinji sessiýanyň dowamynda “Türkmenistan bilen BMG-niň arasynda durnukly ösüş ulgamynda hyzmatdaşlyk etmegiň 2026 — 2030-njy ýyllar üçin Çarçuwaly maksatnamasyny” taýýarlamak boýunça ýerine ýetirilmeli işler ara alnyp maslahatlaşyldy. Ikinji sessiýada taraplar durnukly ösüş ulgamynda hyzmatdaşlygyň geljegi, şol sanda bilelikdäki taslamalar boýunça pikir alyşdylar. Şeýle-de ulgamlaýyn işler üçin şertleri döretmek maksady bilen, strategik maslahat beriş geňeşiniň çäklerindäki hyzmatdaşlygyň mehanizmini işläp taýýarlamak meselesine garaldy.

“Türkmenistan — BMG” strategik maslahat beriş geňeşiniň birinji mejlisi

Aşgabat, 3-nji maý (TDH). Şu gün Daşary işler ministrliginde utgaşykly görnüşde “Türkmenistan — Birleşen Milletler Guramasy” strategik maslahat beriş geňeşiniň birinji mejlisi geçirildi. Maksatnama laýyklykda, mejlis iki sessiýanyň çäklerinde guraldy. Birinji sessiýanyň dowamynda “Türkmenistan bilen BMG-niň arasynda durnukly ösüş ulgamynda hyzmatdaşlyk etmegiň 2026 — 2030-njy ýyllar üçin Çarçuwaly maksatnamasyny” taýýarlamak boýunça ýerine ýetirilmeli işler ara alnyp maslahatlaşyldy. Ikinji sessiýada taraplar durnukly ösüş ulgamynda hyzmatdaşlygyň geljegi, şol sanda bilelikdäki taslamalar boýunça pikir alyşdylar. Şeýle-de ulgamlaýyn işler üçin şertleri döretmek maksady bilen, strategik maslahat beriş geňeşiniň çäklerindäki hyzmatdaşlygyň mehanizmini işläp taýýarlamak meselesine garaldy.