''Demokratiýa we hukuk'' žurnaly

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Döwlet, hukuk we demokratiýa instituty
Salgysy: Aşgabat şäheri, A. Nowaýy köçe 2022 jaý 86
Telefon belgileri: 38-06-00

Makalalar

Mekdep okuwçylarynyň halkara matematika olimpiadasynyň açylyş dabarasy

Arkadag şäheri, 26-njy mart (TDH). Şu gün Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň howandarlyk etmeginde mekdep okuwçylarynyň arasynda matematika dersi boýunça halkara olimpiada badalga aldy. Munuň özi milli bilim ulgamynyň ösüşiň häzirki zaman derejesine çykýandygynyň, bu ugurda halkara hyzmatdaşlygyň işjeňleşdirilýändiginiň aýdyň beýanydyr. Russiýa Federasiýasyndan, Hytaý Halk Respublikasyndan, Eýran Yslam Respublikasyndan, Katar Döwletinden, Azerbaýjan, Belarus, Bolgariýa, Gazagystan, Özbegistan, Täjigistan, Türkiýe Respublikalaryndan hem-de ýurdumyzdan bu halkara olimpiada gatnaşýan okuwçylar halkymyzyň myhmansöýerlik däplerine laýyklykda garşylanyldy.

Halkara matematika olimpiadasy — bagtyýar nesilleriň bäsleşigi

Häzirki ajaýyp döwrümizde Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň oňyn başlangyçlary hem-de taýsyz tagallalary esasynda milli bilim ulgamy dünýä ülňülerine laýyklykda yzygiderli kämilleşdirilýär we ösdürilýär. Ýurdumyzda bilim özgertmeleriniň üstünlikli durmuşa geçirilmegi netijesinde bu ugurda ýola goýlan halkara hyzmatdaşlygyna hem uly orun degişli bolup durýar. Munuň şeýledigine häzirki wagtda halkara derejeli forumlaryň, maslahatlaryň, bäsleşikleriň hem-de olimpiadalaryň geçirilýän merkezine öwrülen Arkadag şäherinde ýokary derejede dowam edýän halkara matematika olimpiadasy hem aýdyň şaýatlyk edýär. Arkadag şäherindäki 1-nji ýöriteleşdirilen okuw-terbiýeçilik toplumynda geçirilýän halkara matematika olimpiadasyna ýurdumyzyň orta mekdepleriniň zehinli okuwçylary bilen bir hatarda, dünýäniň dürli döwletlerinden ýaşlar gatnaşýar. Munuň özi daşary ýurtlaryň abraýly okuw mekdepleridir bilim berýän merkezleri, edaralary bilen hyzmatdaşlygy has-da berkitmäge, ýurdumyzda milli bilim ulgamyny kämilleşdirmäge, ýaş zehinleri ýüze çykarmaga, ýaşlaryň dünýägaraýşyny giňeltmäge, ylmy maglumatlary özleşdirmäge, şeýle hem özara pikir we tejribe alyşmaga ýakyndan ýardam berýär. Nurana geljegimiziň eýeleri bolan bagtyýar ýaşlaryň geçirilýän şeýle bäsleşiklere g

Bilim — dostluk köprüsi

Aýdyň maksatlary nazarlap

Bilimli ýaşlary kemala getirmek, ylym we döredijilik bilen meşgullanmaga oňyn şertleri döretmek maksady bilen Arkadag şäherinde geçirilýän halkara matematika olimpiadasyna mekdep okuwçylarymyzyň gatnaşmagy biziň üçin uly üstünlikdir. Gündogaryň beýik akyldary we nusgawy şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna bagyşlanyp geçirilýän mekdep okuwçylarynyň halkara matematika olimpiadasyna Balkanabat şäherindäki ýöriteleşdirilen 21-nji orta mekdebiň 11-nji synp okuwçysy Çynar Aşyrowa hem-de Balkanabat şäherindäki iňlis dili, fizika we matematika dersleri çuňlaşdyrylyp öwredilýän ýöriteleşdirilen 22-nji orta mekdebiň 11-nji synp okuwçysy Kowus Annamämmedow dagy gatnaşýar.

Ýaş zehinlere buýsanç

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda milli bilim ulgamyny döwrebaplaşdyrmak we sanly bilimi has-da ösdürmek maksady bilen düýpli özgertmeler üstünlikli durmuşa geçirilýär. Döwletimizde ýaş nesliň ýokary hilli bilim, edep-terbiýe almagy, giň dünýägaraýyşly, hemmetaraplaýyn sazlaşykly ösmegi üçin ähli şertler we giň mümkinçilikler döredilýär. Dörediji we gurujy merdana halkymyzyň baý taryhyny we medeni mirasyny öwrenmek we bilimli, watansöýüji, zähmetsöýer ýaş nesilleri kemala getirmek üçin giň gerimli işler durmuşa geçirilýär. Türkmenabat şäherindäki iňlis dili, fizika we matematika okuw derslerini çuňlaşdyryp öwredýän ýöriteleşdirilen 41-nji orta mekdebiň 9-njy synp okuwçysy Kerim Berdiýew 2022 — 2023-nji okuw ýylynda 8-nji synp mekdep okuwçylarynyň arasynda geçirilen «Altyn asyryň altyn zehinleri» atly ders bäsleşiginiň şäher tapgyrynda matematika okuw dersinden 1-nji orna mynasyp boldy. Ol şu günler Arkadag şäherinde geçirilýän halkara matematika olimpiadasyna gatnaşýar. Ýaş zehinlerimiz baýrakly orunlara mynasyp bolar diýip umyt edýäris.

Ylma esaslanýan işler

Häzirki ajaýyp döwrümizde ösüşiň baş şerti ylym-bilim ulgamyny ösdürmek bilen pugta baglanyşyklydyr. Işleri ylmy esasda ýola goýmak, bilimli hünärmenleri taýýarlamak esasy wezipeleriň biri bolup durýar. Şonuň üçin ylym-bilimi täze derejelere çykarmak, döwrebaplaşdyrmak döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridir. Bu ulgamda amala aşyrylýan tapgyrlaýyn özgertmeleriň netijesinden görnüşi ýaly, ylym-bilim babatda alnyp barylýan işler biziň röwşen geljegimizi üpjün edýär. Ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny artdyrmak üçin kabul edilýän döwlet maksatnamalarynyň üstünlikli ýerine ýetirilmegi gönüden-göni ýokary derejeli hünärmenleriň, şol sanda ösen tehnologiýalardan habarly ylmy işgärleriň taýýarlyk derejesine baglydyr. Bu babatda S.A.Nyýazow adyndaky Türkmen oba hojalyk uniwersitetinde asylly işler alnyp barylýar. Esasan hem, ýaşlaryň saýlap alan ugurlaryny çuňňur özleşdirmegi, ylmy taýdan taýýarlykly bolmagy üçin şertler döredilýär. Bu ugurda ylmyň we tejribäniň utgaşdyrylyp öwredilmegi aýratyn ähmiýete eýedir. Şonuň üçin önümçilik ylym-bilim bilen özara utgaşdyrylyp alnyp barylýar. Talyplar ylmy barlaglara çekilýär, önümçilik, okuw tejribeliklerine yzygiderli gatnaşdyrylýar.

Ösüşleriň berk binýady

Ylym ähli ösüşleriň gözbaşydyr. Şonuň üçin hem ylym röwşen geljegiň şuglasy hasaplanylýar. Häzirki ajaýyp döwrümizde ýurdumyzyň innowasion ösüşinde ylmyň kuwwatyny we onuň ornuny pugtalandyrmaga aýratyn ähmiýet berilýär. Eziz Diýarymyzda ylmy işleri amala aşyrmak, ylmy gözlegleriň gerimini giňeltmek, olaryň netijesini işe ornaşdyrmak üçin ähli şertler döredilýär. Ýurdumyzyň ylym-bilim ulgamyny ösdürmäge berilýän uly ünsüň netijesinde, ylmy edaralaryň we ýokary okuw mekdepleriniň maddy-enjamlaýyn binýady pugtalandyrylýar. Olaryň işine iň täze maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalary ornaşdyrylýar. Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ylmyň iň täze gazananlary üstünlikli durmuşa ornaşdyrylýar. Bu günki günde ösüşiň möhüm ugurlary ylmy esasda öwrenilýär we aýdyň maksatlar öňde goýulýar. Hut şeýle sazlaşykly işleriň netijesinde hem ýurdumyzda bu ugurda uly üstünlikler gazanylýar. Hormatly Prezidentimiziň taýsyz tagallalary netijesinde durmuşa geçirilýän işler ylmy taýdan aýdyňlygy, halk bähbitliligi bilen tapawutlanýar. Şonuň üçin hem bu günki günde bilimli hünärmenlere, olaryň döredijilikli zähmetine uly üns berilýär. Şu nukdaýnazardan milli ykdysadyýetiň dürli pudaklary üçin ýokary hünärli işgärleri taýýarlamagyň ha

Halkara matematika olimpiadasy açyldy

Şu gün — 26-njy martda Arkadag şäherindäki 1-nji ýöriteleşdirilen okuw-terbiýeçilik toplumynda mekdep okuwçylarynyň halkara matematika olimpiadasynyň açylyş dabarasy geçirildi. Halkara matematika olimpiadasy mekdep okuwçylarynyň zehin-başarnyklaryny ösdürmek, dost-doganlygy berkitmek arkaly giň dünýägaraýyşly öňdebaryjy ýaşlary kemala getirmek, olary ylym we döredijilik bilen işjeň meşgullanmaga höweslendirmek, intellektual ösüşi bilen bagly hünär saýlamaklaryna oňyn şertleri döretmek maksady bilen guralýar.

Dil öwrenmegiň ähmiýeti

Özboluşly zehin (Siziň deň-duşuňyz)

Zehin zehinden zyýada. Gahryman Arkadagymyzyň: «Zehinli adamlar Watanymyzyň ezizleridir. Zehini açmak bolsa eziz Diýarymyzda durmuşa geçirilýän döwletli işlerde birjik-de ünsden düşürilmeýän wezipedir» diýen sözlerinden, hormatly Prezidentimiziň uly ynamyndan ugur alyp, täze taryhy döwrümizde ýaş nesillerimiz özleriniň zehinini, ukyp-başarnyklaryny hemmetaraplaýyn açyp görkezip, dürli bäsleşiklerde, halkara olimpiadalarda, sport ýaryşlarynda üstünlikli çykyş edýärler. Paýtagtymyzdaky Saparmyrat Türkmenbaşy adyndaky ýöriteleşdirilen umumybilim berýän mekdep-internatynyň okuwçysy Begenç Wepaýew hem şeýle zehinli ýaşlaryň biridir. Ol häzirki wagtda bu mekdebiň 11-nji synpynda okaýar. Begenç, aýratyn hem, taryh we geografiýa dersleri bilen içgin gyzyklanýar. Bu ugurda ol birnäçe halkara derejeli üstünlikleri hem gazandy.

Sizi bular gyzyklandyrýarmy?

GARYNJALAR IÝMIT BAR ÝERINI NÄDIP BILÝÄRLER?

Lukman bolasym gelýär (Kim bolasyň gelýär?)

«Nesil» gazetiniň çagalara niýetlenen ýörite sahypasynda çap edilýän materiallary yzygiderli okaýaryn. Aýratynam, öz deň-duşlarymyzyň geljekki maksatlary, arzuwlary, olara ýetmek üçin edilen yhlaslar baradaky ýazgylar ünsümi çekýär. Hatda özüm hem: «Diňe çyn ýürekden edilen arzuwlar hasyl bolýar» diýip, birnäçe gezek eşitdim. Şonuň üçin hem arzuwlarymyň bir günden bir gün hasyl boljagyna ynanýaryn. Biologiýa dersine höwesim gaty uly bolansoň, kiçilikden lukman bolmagy arzuw edýärin. 8-nji synpda «Altyn asyryň altyn zehinleri» atly ders, taslama bäsleşiklerinde dürli baýrakly orunlara mynasyp boldum. 10-njy synpda bolsa bu bäsleşikde biologiýa dersinden birinji orna eýe bolmak bagty nesip etdi. Şu ýyl hem bäsleşigiň döwlet tapgyryna gatnaşyp, 3-nji orna mynasyp boldum.

S.A.Nyýazow adyndaky Türkmen oba hojalyk uniwersiteti 2024-2025-nji okuw ýylynda ýokary okuw mekdebine okuwa girmäge isleg bildirýän ýaşlary 2024-nji ýylyň 30-njy martynda, 13-nji aprelinde we 11-nji maýynda «Açyk gapylar» gününe çagyrýar

Bu günlerde ýaşlar ýokary okuw mekdebi bilen tanyşdyrylar, olara uniwersitete girmek üçin talap edilýän resminamalar, okuw mekdebinde okadylýan hünärler, alnyp barylýan okuw-terbiýeçilik hem-de medeni-köpçülik işleri barada giňişleýin maglumatlar berler. Şeýle-de S.A.Nyýazow adyndaky Türkmen oba hojalyk uniwersiteti baradaky maglumatlary www tohu.edu.tm web saýtyndan hem görüp bilersiňiz. «Açyk gapylar» günleri görkezilen salgylarda sagat 1000-da başlanýar:

Türkmen oba hojalyk instituty 2024-2025-nji okuw ýylynda ýokary okuw mekdebine okuwa girmäge isleg bildirýän ýaşlary 2024-nji ýylyň 30-njy martynda, 13-nji aprelinde we 11-nji maýynda «Açyk gapylar» gününe çagyrýar

«Açyk gapylar» günlerinde ýaşlara ýokary okuw mekdebinde alnyp barylýan işler, şeýle hem hünärler we taýýarlyk ugurlary, okuw-usuly, ylmy-barlag, terbiýeçilik, medeni-köpçülik işleri hem-de okamak, ýaşamak, medeniýetli dynç almak, sport bilen meşgullanmak babatda döredilen şertler barada giňişleýin maglumat berler. Türkmen oba hojalyk instituty baradaky maglumatlar bilen www.tohi.edu.tm web saýtyndan hem tanşyp bilersiňiz. «Açyk gapylar» günleri görkezilen salgylarda sagat 10:00-da başlanýar:

Dilleri öwrenmäge höwesli körpeler

Bilim ulgamynda halkara hyzmatdaşlyk

Mälim bolşy ýaly, 2008-nji ýylyň 20-nji martynda Gahryman Arkadagymyzyň Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň garamagynda Halkara gatnaşyklary institutyny döretmek hakyndaky çözgüdi ýurdumyzyň diplomatik gullugy üçin ýokary hünärli işgärleri taýýarlamak boýunça bir bitewi ulgamy kemala getirmegiň başlangyjy boldy. Munuň özi daşary syýasat we halkara gatnaşyklarynda hereket edýän döwlet düzümlerinde häzirki zaman ösüşiň möhüm meseleleri boýunça ylmy-barlag işlerini alyp barýan hünärmenleriň üpjünçiligine gönükdirildi. Häzirki wagtda Türkmenistanyň bilim ulgamyny ösdürmek, kämil hünärmenleri taýýarlamakda halkara hyzmatdaşlygy giňeltmek, ýurdumyzyň ýokary okuw mekdepleri bilen daşary ýurt döwletleriniň bilim edaralarynyň hyzmatdaşlygyny ýola goýmak babatynda uly işler alnyp barylýar. Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň garamagynda Halkara gatnaşyklary instituty Garaşsyz, Bitarap döwletimiziň daşary syýasatyny alyp barýan, daşary ýurtlarda Türkmenistana wekilçilik edýän, onuň milli bähbitlerini goraýan hem-de Watanymyzyň halkara abraýynyň berkidilmegi ugrunda degişli işleri alyp barýan türkmen diplomatlarynyň täze neslini kemala getirmekde jogapkärli wezipäni durmuşa geçirýär. Institut döredileninden bäri, 36 sany daşary ýurt ýokary okuw mekdebi

Halkara matematika olimpiadasy

Gahryman Arkadagymyzyň pähim-paýhasyndan dörän Arkadag şäheri häzirki ajaýyp döwrümizde dünýäniň ünsüni özüne çekýär. Hormatly Prezidentimiziň tagallalary netijesinde bu günki gün Arkadag şäheri halkara derejeli forumlaryň, maslahatlaryň, bäsleşikleriň hem-de olimpiadalaryň geçirilýän mekanyna öwrüldi. Ýakynda hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda geçirilen Ministrler Kabinetiniň mejlisinde Arkadag şäherinde halkara matematika olimpiadasyny geçirmek barada beýan edildi. Bu hoş habaryň «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylyna gabat gelmegi bolsa bilim işgärlerini diýseň buýsandyrdy.

Üstünligiň gözbaşy

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe bilim özgertmeleri üstünlikli durmuşa geçirilýär. Hormatly Prezidentimiz «Ýaşlar – Watanyň daýanjy» atly kitabynda şeýle belleýär: «Bilim arkaly beýik geljek gurulýar. Hut şonuň üçin hem biz Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanda bilim ulgamyny kämilleşdirmäge we ösdürmäge döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugry hökmünde garaýarys». Şu parasatly sözlerden görnüşi ýaly, ýurdumyzda bilim ulgamyny kämilleşdirmäge, ýaş nesillere döwrebap bilim öwretmäge giň mümkinçilikler döredilýär. Hormatly Prezidentimiziň tagallasy bilen, mekdebe çenli çagalar edaralaryndan başlap, ýokary okuw mekdeplerine çenli ähli bilim binalary döwrebap multimedia enjamlary, häzirki zaman kompýuterleri, internet ulgamy bilen üpjün edilýär. Munuň özi çagalaryň sazlaşykly ösmegine, dünýä derejesinde bilim almagyna, zehinleriniň açylmagyna we gözýetimleriniň giňemegine ýardam edýär.

Bilim — kämilligiň binýady

Ösüşlere beslenýän eziz Diýarymyzda ylym-bilime aýratyn üns berilýär. Bilim özgertmelerini üstünlikli durmuşa geçirmek, ýaşlara berilýän bilimiň hilini has-da ýokarlandyrmak, dünýä tejribesinden ugur almak boýunça giň möçberli işler alnyp barylýar. Häzirki wagtda bilim bermegiň, okatmagyň döwrebap usullary ösdürilýär. Şunda innowasion tehnologiýalara, multimedia tagtalaryna we kompýuter programmalaryna uly orun degişli bolup durýar. Sapaklary döwrebap guramakda we alyp barmakda innowasion tehnologiýalaryň mümkinçiliklerine aýratyn üns berilýär. Munuň özi sanly bilim ulgamynyň döredýän mümkinçilikleridir.

Çaga oýunlarynyň aýratynlyklary

Biziň dünýämize öwüşgin çaýýan, ony ýagtylandyrýan we nurlandyrýan mähribanlyk eziz balalarymyzdyr. Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň taýsyz tagallalary netijesinde ýurdumyzda ýaş nesilleriň döwrebap bilim alyp, kämil şahsyýetler bolup ýetişmekleri üçin giň mümkinçilikler döredilýär. Baldan süýji balalarymyzy watansöýüjilik ruhunda, bilimli, ylymly, arassa ahlakly terbiýelemek ene-atalaryň, şeýle hem bilim ulgamynyň ilkinji basgançagy bolan mekdebe çenli ýaşly çagalar edaralarynyň paýyna düşýär. Körpejeleriň mekdep ýaşyna çenli döwri çaganyň beden, aň, durmuş taýdan ösüşiniň kadaly bolmagy üçin edilýän aladalaryň wajyp döwri hasaplanylýar.