''Demokratiýa we hukuk'' žurnaly

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Döwlet, hukuk we demokratiýa instituty
Salgysy: Aşgabat şäheri, A. Nowaýy köçe 2022 jaý 86
Telefon belgileri: 38-06-00

Makalalar

Sungat äleminde

Zehin sazlaşygy(Opera-wokal aýdymçysy, artist Didar Sarykow bilen söhbetdeşlik) Ir säher bilen awtobusda işe barýardym. Sürüji adatdakysy ýaly, ýene radionyň burmasyny towlap, söýgüli ýaýlymymyň tolkunlaryny sazlady. Alypbaryjy zenanyň mahmal sesi indiki ýaňlanjak aýdymy ýerine ýetirjek aýdymçy bilen tanyşdyrdy:

Elektron kitaphanalar — döwrüň derwaýyslygy

Hormatly Prezidentimiziň parasatly syýasaty netijesinde ösüşlere beslenýän täze taryhy eýýamda ýurdumyzda kitaphanalaryň, muzeýleriň, teatrlaryň, çagalar sungat we çeperçilik mekdepleriniň, medeniýet öýleriniň, döwlet taryhy-medeni goraghanalarynyň... işini kämilleşdirmekde ägirt uly işler amala aşyrylýar. Sanly ulgamyň durmuşymyza işjeň ornaşmagy bilen, kitaphanalaryň işinde hem bu ugurda zerur çäreleriň görlendigini bellemek gerek. Ylmy we çeper eserleriň elektron nusgalaryny elýeterli etmek işleri häzirki wagtda giň gerimde dowam etdirilýär. Dürli edebiýatlaryň giň toplumyna eýe bolan elektron kitaphanalaryň pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, ýokary okuw mekdepleriniň resmi saýtlarynyň binýadynda hereket edýändigi hem guwandyryjydyr. Şeýle kitaphanalaryň maglumat bermek hyzmatyny doly üpjün etmäge we seýrek kitaplaryň elýeterli bolmagyna ýardamy uludyr. Medeniýetimizi, milli mirasymyzy ösdürmekde, kitaphana işini kämilleşdirmekde, sagdyn ruhly, maksada okgunly ýaşlary terbiýelemekde olaryň orny örän ýokarydyr. Maglumatlaryň bir bitewi elektron binýady bolsa ýurdumyzdaky merkezi kitaphanalary birleşdirýär. Okyjylar hem Diýarymyzyň islendik künjeginde olaryň gaznasyndan peýdalanyp bilýärler.

Umumadamzat medeniýetiniň altyn hazynasy

Halkymyzyň gadymdan gelýän baý milli mirasy, taryhy, edebiýaty bar. Şol gymmatlyklaryň hatarynda aýratyn orun eýeleýän nusgawy edebiýatymyzyň görnükli wekili Magtymguly Pyragynyň döredijiligi, ajaýyp goşgulary her bir okyjynyň kalbyny nurlandyrýar. Magtymguly Pyragy türkmen nusgawy edebiýatynyň kämilleşmegine örän uly goşant goşan, türkmen edebi dilini ösdürmekde uly işleri bitiren şahyrdyr. Akyldar tutuş adamzada gymmatyny hiç zat bilen ölçäp bolmajak pähimleri, nesihatlary, öwüt-ündewleri ýadygär goýupdyr. Onuň millilige, ynsanperwerlige ýugrulan döredijiligi ýaş nesilleri watançylyk ruhunda terbiýelemekde, kämil şahsyýetleri kemala getirmekde uly ähmiýete eýedir. Bu günki güne çenli şahyryň edebi mirasy hakynda ençeme ylmy garaýyşlar beýan edildi, kitaplar çap edildi. Olar okyjylaryň ürç edip okaýan kitaplarynyň hatarynda durýar. Magtymguly Pyragy — özüniň beýikligi bilen türkmeni beýgelden şahyr. Onuň eserleri diňe bir türkmen halkynyň däl, eýsem, umumadamzat medeniýetiniň hem altyn hazynasydyr.

Sahnada — aýdymçy ýaşlar

Türkmenistanyň Prezidentiniň «Türkmeniň Altyn asyry» baýragyny almak ugrundaky bäsleşigiň çäginde ýurdumyzyň höwesjeň aýdymçylaryň arasynda geçirilmegi däbe öwrülen «Ýaňlan, Diýarym!» telebäsleşigi ýaşlaryň döredijilik mümkinçiliklerini durmuşa geçirmek, olaryň halkymyzyň egsilmez ruhy hazynasyna we baý aýdym-saz medeniýetine aralaşmaklaryna ýardam bermek babatynda möhüm ähmiýete eýedir. Şoňa görä-de, bu telebäsleşigiň meşhurlygy ýylyň-ýylyna barha artýar. Beýik akyldar şahyrymyz Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygynyň giňden dabaralandyrylýan «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda bu bäsleşigiň aýratyn uly ruhubelentlige beslenýändigine onuň Ahal welaýaty boýunça jemleýji tapgyry aýdyň şaýatlyk etdi. Üstümizdäki ýylda «Türki dünýäsiniň medeni paýtagty» diýen derejäni göterýän Änew şäheriniň görküne görk goşýan medeniýet öýüniň giň dabaralar meýdançasynda geçirilen bäsleşige welaýatymyzyň dürli ýerlerinden gelen aýdymçy ýaşlaryň onusy gatnaşyp, döredijilik ukyp-başarnygyny, zehinini açyp görkezdi. Olaryň belent owazly, şirin mukamly aýdym-sazlary owadan sahnanyň bezegini artdyrdy. Aýdym-saz sungatynyň köp sanly muşdaklary ýaşlaryň ukyp-başarnygyna görä ýerine ýetiren çykyşlaryna uly höwes we gyzykl

Merkezi Aziýanyň Şekspiri

Onuň iş otagynda Magtymgulynyň esli möçberdäki haly portreti dur. Portretiň sag ýüzündäki çarçuwa salnan Hormat hatynda onuň «Magtymgulynyň dostlary» halkara jemgyýeti tarapyndan sowgat berlendigi ýazylypdyr. — Men her sapar şu ýazgylara gözüm düşende hyýalymda ilkinji sapar Magtymgulynyň ruhy älemine aralaşyşym, soňra ol älemiň bendiwany bolup galyşym bilen baglanyşykly wakalara dolanýaryn. Şol mahal kalbymy adaty bolmadyk ruhy galkynmalar gurşap alýar... — diýip, Su Woldram aýdýar.

«Türkmengaz» DK-nyň döredijilik topary «Altyn Garagöz» atly halkara bäsleşiginiň kümüş baýragyna mynasyp boldy

«Türkmengaz» döwlet konserniniň Medeni-işewürlik merkeziniň «Galkynyş» topary Türkiýäniň Bursa şäherinde geçirilen «Altyn Garagöz» atly folklor tansynyň 36-njy halkara bäsleşiginde 2 orny eýelemegi başardy. Bu abraýly bäsleşige dünýäniň 24 ýurdundan tansçylaryň 720-si gatnaşdy, bu bolsa, türkmen döredijilik toparynyň gazanan ýeňşiniň örän ähmiýetlidigini tassyklady. «Galkynyş» döredijilik toparynyň ýolbaşçysy Allaberdi Nazarowyň gürrüň berşi ýaly, «Altyn Garagöz» atly döredijilik bäsleşigine gatnaşmagyň özi üstünlik getirmek bilen çäklenmän, eýsem, beýleki ýurtlardan bolan kärdeşler bilen tejribe alyşmak we gatnaşyklary ösdürmek babatda hem örän peýdaly boldy.

Bagtdan paýly ýaşlar

Sebitde deňi-taýy bolmadyk Arkadag şäherinde Medeniýet we sungat işgärleriniň hem-de Magtymguly Pyragynyň şygryýet gününe bagyşlanyp geçirilen Medeniýet hepdeligi kalplarda ýagşy ýatlamalary galdyrdy. Ýylyň-ýylyna geçirilmegi asylly däbe öwrülen bu möhüm çäräniň uly şatlyk-şowhuna beslenip dowam eden günlerinde Magtymguly adyndaky milli sazly drama teatrynda döredijilik bilen meşgullanýan ýaşlaryň arasynda yglan edilen «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» atly bäsleşigiň ýeňijilerini sylaglamak dabarasy bolup geçdi. Dana şahyryň doglan gününiň 300 ýyllygynyň bellenýän ýylynda hormatly Prezidentimiziň Karary bilen yglan edilen bu bäsleşik zehinli ýaşlaryň bir toparyny ýüze çykardy. Şa serpaýyna mynasyp bolan, Ýagşygeldi Kakaýew adyndaky Halkara nebit we gaz uniwersitetiniň himiýa tehnologiýasy we ekologiýasy fakultetiniň 2-nji ýyl talyby Dawud Döwranow buýsanjyny biziň bilen paýlaşyp, şeýle gürrüň berdi:

Ahalda ýaňlanan bagtyýarlyk owazlary

Ahal we­la­ýa­ty­nyň Änew şä­he­ri­niň me­de­ni­ýet öýü­niň öňün­dä­ki da­ba­ra­lar meý­dan­ça­syn­da geçirilen «Ýaň­lan, Di­ýa­rym!» at­ly te­le­bäs­le­şi­giň we­la­ýat tap­gy­ry «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynyň şanly wakalarynyň biri boldy. Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti­niň «Türk­me­niň Al­tyn asy­ry» baý­ra­gy­ny al­mak ug­run­da­ky bäs­le­şi­giň çäk­le­rin­de hö­wes­jeň aý­dym­çy ýaş­la­ryň ara­syn­da yg­lan edi­len te­le­bäs­le­şi­giň bu tap­gy­ry­na we­la­ýa­tyň şä­her­dir et­rap­la­ryn­dan hö­wes­jeň aý­dym­çy ýaşlaryň ençemesi gat­naş­dy. Türkmenistanyň Ga­raş­syz­ly­gy­nyň şan­ly 33 ýyl­ly­gy my­na­sy­bet­li ge­çi­ril­ýän te­le­bäs­le­şi­ge gat­naş­ýan aý­dym­çy ýaş­la­ryň çy­kyş­la­ry­ny diň­le­mek, syn­la­mak üçin toý meý­dan­ça­sy­na we­la­ýa­tyň köp san­ly ýa­şaý­jy­la­ry ýyg­nan­dy. Hö­wes­jeň aý­dym­çy­lar te­le­bäs­le­şi­giň şert­le­ri esa­syn­da est­ra­da, halk we nus­ga­wy aý­dym­la­ry us­sat­lar­ça ýe­ri­ne ýe­tir­di­ler.

Kalplary joşduran owazlar

Türkmenistanyň Prezidentiniň yglan eden «Türkmeniň Altyn asyry» atly bäsleşiginiň çäklerinde geçirilýän «Ýaňlan, Diýarym!» telebäsleşiginiň Ahal welaýat tapgyry hem egsilmez joşguna beslendi. Änew şäheriniň medeniýet öýüniň giň dabaralar meýdançasynda ýaýbaňlandyrylan bäsleşige welaýatyň etraplaryndan gelen höwesjeň aýdymçy ýaşlaryň 10-sy gatnaşdy. Ýurdumyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 33 ýyllygy mynasybetli geçirilýän telebäsleşige höwesjeň aýdymçylar ýokary taýýarlykly gelipdirler. Gezekli-gezegine sahna çykan ýaşlaryň ukyp-başarnygyna görä ýerine ýetiren çykyşlarynyň tomaşaçylaryň dowamly el çarpyşmalary bilen garşylanylmagy hem olaryň yhlasynyň ýerine düşendiginiň, zehininiň ykrar edilýändiginiň güwäsi boldy. Olaryň estrada we halk aýdymlaryny ýokary ussatlykda ýerine ýetirmekleri tomaşaçylaryň ruhuny belende göterdi.

Türkmeniň milli saz sungatynda yz galdyran orta asyr sazandalary

Ata-babalarymyzyň ganyna siňen saz sungaty öz gözbaşyny taryhyň gadymy köklerinden alyp gaýdýar. Gadymy türkmen topragymyz diňe bir dag ýerinde dagy, düz ýerinde düzi, çöl ýerinde çöli bolan tebigy gözelligi bilen däl-de, eýsem, dünýä meşhur zehinli alymlary, är ýigitleri berendigi bilen hem tapawutlanýar. Her bir milletiň özboluşly däp-dessurlarynyň, olaryň millet hökmünde emele gelmeginiň çylşyrymly prossesleriniň bolup geçişi ýaly, türkmen milleti hem özüne mahsus birnäçe alamatlary bilen dünýä ýüzünde bilen tapawutlanyp. Şolaryň biri hem saz sungatydyr. Saz sungatyň güýjüni hiç bir güýç bilen deňäp bolmasa gerek, çünki ol adamyň ýüreginde ornaşan iň uly ruhy baýlyk. Müňýyllyklardan gözbaş alýan şöhratly taryhy ýoly başdan geçiren türkmen halkynyň özboluşly saz sungaty bar. Şol sanda saza ussatlyk bilen erk edip bilýän ussat sazandalaryň hem bolandygyna taryh şaýat. Geliň, olar barada käbir maglumatlara ser salalyň. VI-VII asyrlarda asly Merwde doglan Barbut Merwezi hem şolaryň biridir. Onuň başgaça Pahlabat adynyň hem bardygy barada maglumatlar saklanyp galypdyr. Pahlabat diýmek bolsa, “pahlaw”, ýagny “batyr” diýmegi aňladypdyr. Käbir çeşmelerde bolsa, onuň ady Barbat diýip tutulýar. Ol orta gündogar ýurtlarynda özüniň ezber sazandalygy bil

Türkmenistanyň taryhy-medeni gymmatlyklary — adamzadyň mirasy

Türkmenistan halkymyzyň gadymy taryhynyň we örän baý medeniýetiniň bolandygyna şaýatlyk edýän bahasyna ýetip bolmajak genji-hazynalara we gymmatlyklara eýedir. Milletimiziň özboluşly mirasy aýawly saklanyp, nesilden-nesle geçirilip gelinýän gymmatly ruhy hazynadyr. Türkmen halkynyň Milli Lideri, Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow tarapyndan başy başlanyp, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda yzygiderli durmuşa geçirilýän oňyn döwlet syýasaty netijesinde taryhy we medeni ýadygärlikleri gorap saklamaga, milli mirasymyzy wagyz etmäge aýratyn ähmiýet berilýär. Türkmenistanyň Taryhy we medeni ýadygärlikleri goramak, öwrenmek hem-de rejelemek baradaky milli müdirligi tarapyndan çapa taýýarlanan Türkmenistanyň milli taryhy-medeni mirasynyň obýektleriniň Döwlet reýestri ýurdumyzda ilkinji gezek kitap görnüşinde neşir edildi. Bu sanaw taryhy-medeni goraghanalaryň, ýerli dolandyryş edaralarynyň hünärmenleri hem-de işgärleri üçin niýetlenendir. Türkmen topragynda Goňurdepe, Garadepe, Namazgadepe, Altyndepe, Jeýtun we Änew ýaly dünýäniň ilkinji ekerançylyk medeniýeti bolan ýadygärlikler bar. “Nusaý”, “Köneürgenç”, “Gadymy Merw”, “Gadymy Dehistan”, “Kerki”, “Abiwerd”, “Köne Sarahs” we “Gökdepe galasy” döwlet taryhy-

Dost kalbynyň älemgoşary

Hytaý Halk Respublikasynda Türkmenistanyň Medeniýet ýylyna badalga berildi Häzirki bagtyýar günlerimizde «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynyň medeni maksatnamasyna laýyklykda, dünýäniň çar künjeginde dana Pyragynyň döredijiligi bilen baglanyşykly halkara maslahatlar, döredijilik duşuşyklary, aýdym-sazly dabaralar yzygiderli geçirilýär. Bu çärelere ýurdumyzyň medeniýet we sungat işgärleri-de gatnaşýar.

Zehinlä zowal ýok

Ahal welaýatynyň Gökdepe etrabynyň Ýaňgala obasy aýdym-saz sungatynda halypalaryň mesgeni hasaplanýar. Olardan Täçmämmet Suhangulyýew, Sahy Jepbarow, Mylly Täçmyradow, Nurmyrat Annaýew, Çary Täçmämmedow, Ata Esadow ýaly halypalary agzap geçsek ýerine düşer. Bu obada kemala gelenleriň birine Gurbanguly Nuryýew diýýärler. Aýdym-saz sungatyna ýaşlykdan imrinen bu halypany men indi ýarym asyr gowrak wagt bäri tanaýaryn. Gurbanguly Nuryýew 1946-njy ýylda Ahal welaýatynyň Gökdepe etrabynyň Ýaňgala obasynda daýhan maşgalasynda eneden bolýar. 1941 — 1945-nji ýyllaryň Beýik Watançylyk urşuna gatnaşan kakasy Nurgeldi aga obada daýhançylyk bilen meşgullanýar. G.Nuryýew 1953 — 1963-nji ýyllarda Ýaňgala obasyndaky 5-nji orta mekdepde okaýar. Ýüregi aýdym-saz diýip urýan ýaş ýigit 1964-nji ýylda Aşgabatdaky şol wagtky Türkmen döwlet sazçylyk mekdebiniň hor dirižýoryny we aýdym-saz mugallymyny taýýarlaýan bölümine okuwa girýär. Bu ýerde oňa Türkmenistanyň halk artistleri Aşyr Kulyýew, Durdy Nuryýew sazyň inçe syrlaryny öwredýärler.

Akyldardan ganatlanan mukamlar

Maýa Kulyýewa adyndaky Türkmen milli konserwatoriýasynyň kompozisiýa we gurallama bölüminiň uly mugallymy Meret Annamyradowyň döreden saz eserleriniň içinde Magtymguly Pyragynyň goşgularyndan täsirlenip ýazan sazlary uly orun eýeleýär. M.Annamyradow 1999-njy ýylda Magtymguly Pyragynyň we Mollanepesiň goşgulary esasynda «Täleý» atly dört bölümden ybarat kantatany ýazýar. Bu kantatada hor esasy sütün bolmak bilen, ol şu žanrda ýazylan saz eserlerinden tapawutlanýar. Kompozitor bu eseriň birinji bölüminde şahyryň «Yzlamaýan bolarmy?», ikinji bölüminde «Näler görüner», üçünji bölüminde Mollanepesiň Magtymgula bagyşlan «Pyragy», dördünji bölüminde akyldaryň «Türkmeniň» atly goşgularyny ulanypdyr.

Halypa bilen duşuşyk

Başlangyç synplarda okaýarkam, Türkmenistanyň halk bagşysy Ilaman Annaýewiň ogly, ussat bagşy Begmyrat Annaýew kakam Osman bagşynyň ýanyna ýygy-ýygydan gelerdi. Kakam Begmyrat aga bilen gyzykly gürrüňler edip, aýdym aýdyp, saz çalyp oturardylar. Kakamyň Begmyrat halypadan birnäçe aýdymlaryň sözlerini ýazyp alany ýadymda. Kakam oňa halypalar bilen bagly sowal bererdi, halypa-da dutar çalyp oturyşyna säginip, oňa jogap bererdi. Aradan ýyllar ötdi. Goňşy obadaky bir toýa bagşy diňlemek üçin ýörite gitdim. Toýda egni gyrmyzy donly, silkme telpekli ýöräp barşyna Begmyrat bagşy bilen salamlaşdym. Bagşyň yzyndan eli dutar-gyjakly gelýän ogly hem gyjakçysy Süleýman Annaýew meni tanap: «Ýör, biz bilen, bir-iki nama aýdarsyň» diýip, elime dutary tutdurdy. Soňam: «Kaka, bu ýigide bir-iki nama aýtdyraýaly» diýip, kakasyna ýüzlendi. Begmyrat halypa-da: «Aýtsyn, diňläli» diýdi.

Dünýäde bugdaýyň hormatyna gurlan ilkinji muzeý

Hormatly Prezidentimiziň «Änew — müňýyllyklardan gözbaş alýan medeniýet» atly kitabyndan:— 2024-nji ýylda «Türki dünýäsiniň medeni paýtagty» derejesini göterýän Änew şäheriniň keşbi hem günsaýyn özgerýär, döwrebap görke gelýär. Ençeme ýyllardan bäri Ahal welaýatynyň dolandyryş merkezi bolup hyzmat edip gelýän bu gadymy şäheriň naýbaşy binalarynyň biri-de Türkmenistanyň Milli «Ak bugdaý» muzeýidir. Mukaddes Garaşsyzlygymyzyň ýyllarynda Änewde gurlan ilkinji binalaryň biri bolan bu muzeý özüniň täsin keşbinde milletiň gadymdan gelýän gymmatlyklarynyň gaýtadan dikeldilmegini, ata-babalarymyzyň baý mirasynyň türkmen halkyna gaýtarylyp berilmegini şöhlelendirýär. Welaýat bilen adybir köçäniň ugrunda ýerleşýän muzeýiň ýene-de bir özboluşlylygy onuň dünýäde bugdaýyň hormatyna gurlan ilkinji muzeý binasydygydyr. Änew şäherinde Milli «Ak bugdaý» muzeýiniň gurulmagy Garaşsyzlyk ýyllarynda gadymy türkmen taryhynyň çuňňur öwrenilýändigi bilen berk baglydyr. Türkmenistanyň Milli «Ak bugdaý» muzeýi 2005-nji ýylyň 15-nji iýulynda açylyp ulanmaga berildi.

Arkadag medeniýeti asyrlaryň jümmüşinden uzak geljege...

Täze döwürleriň döremegi milletiň ýaşaýyş-durmuşyny özgerdýär. Durmuşyň özgermegi bilen bolsa ähli zatlar üýtgeýär, kämilleşýär, täzelenýär we has baýlaşýar. Bu hadysa halkyň ýaşaýyş medeniýeti, sungaty, döredijiligi babatda hem şeýledir. Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň gelmegi bilen ýurdumyzyň ähli ýerlerinde täze özgertmeler, täze galkynyşlar peýda boldy. Bu täze zamanada Gahryman Arkadagymyzyň parasatly başlangyçlary we Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň ägirt uly tagallalary netijesinde dörän täze şäher döwrüň iň kämil eseri hem-de asyra şan berjek beýik işi hökmünde halkyň taryhynda täze sahypany açdy.

«Diýarym, Diýarym, ýaňlan, Diýarym!»

Her ýylda ýurdumyz boýunça zehinli ýaşlary ýüze çykarmak, olaryň döredijiliklerini halka ýaýmak maksady bilen birnäçe bäsleşikler geçirilýär. Şolaryň biri-de zehinlileri öňe çykarmak maksady bilen Türkmenistanyň Prezidentiniň yglan eden «Türkmeniň Altyn asyry» atly baýragyny almak ugrundaky bäsleşigiň çäklerinde höwesjeň aýdymçy ýaşlaryň arasynda geçirilýän «Ýaňlan, Diýarym!» telebäsleşigidir. Ýakynda Arkadag şäherindäki Ruhyýet köşgüniň öňündäki meýdançada «Ýaňlan, Diýarymyň!» Arkadag şäheri boýunça jemleýji tapgyry geçirildi. Bäsleşikde ýaş aýdymçylaryň onlarçasy öz başarnyklaryny görkezdiler. Şäher ýaşaýjylarynyň, bu ýerdäki edara-kärhanalarda zähmet çekýän işgärleriň we talyp ýaşlaryň gatnaşmagynda geçen bäsleşik uly şowhuna beslendi. Emin agzalarynyň adalatly baha bermeginde Berdimuhamet Annaýew adyndaky Arkadag şäher mugallymçylyk orta hünär okuw mekdebiniň işgäri Döwletgeldi Atajanow bilen Aba Annaýew adyndaky Halkara atçylyk akademiýasynyň talyby Şöhle Muhammedowa bäsleşigiň ýeňijileri boldular. D.Atajanow bäsleşikde «Şasenem-Garyp» dessanyndan «Akmaýa gerek», Ş.Muhammedowa bolsa, Magtymguly Pyragynyň sözlerine döredilen «Boýlaryňa» diýen aýdymlary ussatlyk bilen ýerine ýetirdiler. Olar Hormat hatlary we ýadygä

Zenan — ýaşaýşyň ýaraşygy

Ýakynda Aşgabat şäher häkimliginiň mejlisler zalynda «Zenanlar ýaşaýşyň gözbaşydyr» atly wagyz-nesihat duşuşygy geçirildi. Türkmenistanyň Zenanlar birleşiginiň Aşgabat şäher zenanlar bölüminiň guramagynda geçirilen duşuşyga şäher we etrap zenanlar bölümleriniň işjeň agzalary we kümüş saçly eneler gatnaşdy. Baý many-mazmuna eýe bolan wagyz-nesihat çäresiniň esasyny zenan mukaddesligi, ýaşlarda asylly gylyk-häsiýetleri terbiýelemek, düzgün-tertip, türkmen zenanyna mahsus edep-ekram, ahlaklylyk we milli däp-dessurlarymyzy gorap saklamak ýaly möhüm ugurlar düzdi. Hakykatdan-da, eziz enelerimiz akyl-paýhasyň öýi bolup, olaryň maşgalada, jemgyýetde tutýan orny juda uludyr. Geçmişe göz aýlanyňda hem, gelin-gyzlarymyz örän akylly, paýhasly bolup, olaryň maşgalada mertebesi belent bolupdyr. Maşgalany abat saklamak, çaga terbiýelemek, el işlerini nepislik bilen ýerine ýetirmek ýaly möhüm işlerde özleriniň uly ussatlygyny görkezýän türkmen zenanlary häzirki wagtda abadan durmuşyň hözirini görüp, bagtyýar döwre buýsanýarlar. Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ata Watanymyzda ýürekleri buýsançdan, mähirden doly zenanlar barada edilýän aladalar döwlet derejesine çykaryldy. Zenan maşgalalar döwlet durmuşynyň ähli ulgamlarynda döredijilikli zähmet

Tomus şadyýanlygy artýar

Çaga terbiýesinde gurjak oýunlarynyň ähmiýeti uludyr. Çünki gurjaklar bilen sahnalaşdyrylan eserler çaga kalbyna ýakymly täsir edýär. Şeýle-de ertekileriň gurjaklar, haýwanlaryň şekilleri arkaly görkezilmegi körpeleriň ýatkeşligini we göz öňüne getirme, pikir ýöretmek endiklerini ösdürýär hem-de olary dostluk, ýoldaşlyk ruhunda terbiýelemäge kömek edýär. Bu ugurdaky işlerde Dänew etrabynyň Seýdi şäher medeniýet öýüniň işgärleri-de aýratyn işjeňlik görkezýärler. Olar tomus günlerinde etrabyň çagalar baglarynda gurjak oýunlaryny gurap, körpeleriň wagtlaryny şadyýanlyga besleýärler. Halypa medeniýet işgäri Agamyrat Hudaýarowyň ýolbaşçylygyndaky döredijilik toparynyň agzalary türkmen halk ertekilerini sahnalaşdyryp, ýygy-ýygydan körpeleriň arasynda çykyş edýärler. Olaryň «Kör garga», «It we horaz», «Pakyrdawuk patyşa», «Böwenjik», «Hudaýberdi gorkak» ýaly ertekiler esasynda sahnalaşdyran oýunlary körpeleriň gyzgyn söýgüsine mynasyp boldy. Ýaş artistler Faruh Zakirow, Aýna Nuryýewa, Dursun Jumanazarowa dagy diňe çagalar bagyna gatnaýan körpeleriň arasynda däl, eýsem, mekdep okuwçylary üçin hem gurjak oýunlaryny sahnalaşdyrmak ugrunda döredijilikli işleýärler. Olaryň sahnalaşdyran «Tilkiniň mekirligi», «Akpamyk», «Şalgam» ýaly gurjak oýunl