''Demokratiýa we hukuk'' žurnaly

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Döwlet, hukuk we demokratiýa instituty
Salgysy: Aşgabat şäheri, A. Nowaýy köçe 2022 jaý 86
Telefon belgileri: 38-06-00

Žurnaly PDF görnüşinde ýükläp almak

Makalalar

«Awtomobil ulаg hyzmaty» AGPJ sürüjileri işe çagyrýar

«Awtomobil ulаg hyzmaty» açyk görnüşli paýdarlar jemgyýeti Türkmenistanyň raýatlaryny sürüji wezipesine işe alynýandygyny yglan edýär. Dalaşgärlerden edilýän esasy talaplar «B,C,D» derejeli sürüjilik şahadatnamasynyň we awtoulag sürmek tejribesiniň bolmagydyr. Işe ýerleşmek isleýänler Aşgabat şäheriniň Çoganly ýaşaýyş toplumynyň çägindäki Halkara awtomenziliň çäginde ýerleşýän kompaniýanyň merkezi edarasyna ýüz tutmalydyrlar, edaranyň salgysy: A.Nyýazow şaýoly, 422-nji jaý.

21 Iýun 2024

Jemgyýet

«Ýaşyl ýaýladaky» şadyýanlyk

Şu günler Ahal welaýatynyň Kaka etrabynyň Hywaabat jülgesinde çagalaryň gülki sesleri has joşgunly, buýsançly ýaňlanýar. Bu gözel künjekdäki «Ýaşyl ýaýla» çagalar dynç alyş-sagaldyş merkezinde welaýatyň dürli etraplaryndan gelen mekdep okuwçylary tomus günlerini şadyýanlykda geçirýärler. Welaýat häkimliginiň garamagyndaky çagalar dynç alyş-sagaldyş merkezinde möwsümiň birinji tapgyrynda mekdep okuwçylarynyň 300-si dynç alyp, saglygyny berkidýär. Olaryň her gününiň manyly, köp öwüşginli we netijeli bolmagynda meýilnamalaýyn çäreleriň ähmiýeti uludyr. Merkeziň direktory Amangözel Babaýewanyň aýtmagyna görä, bu ýerde toparlaryň birnäçesi hereket edip, olar terbiýeçi-mugallymlara berkidilipdir. Şol toparlaryň arasynda ýörite meýilnama esasynda geçirilýän çäreleriň ýokary derejede bolmagy gazanylýar. Döredijilik bäsleşikleri, sport ýaryşlary, wagyz-nesihat häsiýetli duşuşyklar, aýdym-sazly dabaralar, tebigatyň gözel künjeklerine gezelençler we taryhy ýadygärliklere syýahatlar çagalarda ýatdan çykmajak täsirleri galdyrýar.

21 Iýun 2024

Jemgyýet

Durmuşyň möhüm ugry

Döwlet jemgyýetde häkimiýetiň merkezi edarasy hökmünde çykyş edýär. Döwletiň manysy we ähmiýeti onuň wezipeleriniň üsti bilen aýdyň ýüze çykýar, ýagny ol halky we ýurdy daşarky howplardan goramak, hojalyk-guramaçylyk, ruhy medeniýeti ösdürmek, ideologik  hem-de daşarky gatnaşyklar wezipelerini ýerine ýetirýär. Bu wezipeleri amal etmek üçin bolsa döwlet syýasatlaryndan peýdalanylýar. Islendik ýurduň alyp barýan syýasy garaýyşlaryna nazar aýlanyňda, ýaşlar hakynda aladalaryň esasy orna çykarylýandygyna göz ýetirmek bolýar. Çünki ýaşlaryň ýurduň geljegidigine örän gowy düşünilýär.

20 Iýun 2024

Jemgyýet

Döwlet gullukçysynyň etikasy

Ýurdumyzda döwlet gullugynyň talabalaýyk alnyp barylmagy Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe döwlet gullukçysynyň etikasynyň we gulluk özüni alyp barşynyň hukuk kadalaryna laýyk, kämil bolmagyny, kanunçylyga, türkmen halkynyň asyrlaryň dowamynda sünnäläp gelen ynsanperwerlik, päk ahlaklylyk, watansöýüjilik ýaly mukaddes ýörelgelerine ygrarly bolmagyny üpjün edýär. Munuň özi Gahryman Arkadagymyzyň «Döwlet adam üçindir!», Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň «Watan diňe halky bilen Watandyr! Döwlet diňe halky bilen döwletdir!» diýen ýörelgeleriniň dabaralanmagydyr. Etikanyň kadalary ahlagyň aýrylmaz bölekleri hökmünde belli bir jemgyýetçilik toparynda ýa-da hünärinde (mugallymlar, telekeçiler, lukmanlar we ş.m.) döreýän ahlak gatnaşyklaryny düzgünleşdirýär. Şu ýerde döwlet gullukçysynyň döwrebap ahlagy dogrusynda atasy bilen agtygynyň arasynda bolup geçen gürrüňdeşlikden käbir bölekleri ýaş hünärmenleriň dykgatyna ýetirmekçi bolýarys.

20 Iýun 2024

Jemgyýet

Taryhy-medeni mirasyň gymmatlyklary

Bilşimiz ýaly, demokratik, hukuk, dünýewi döwletimizde amala aşyrylýan ähli hereketler milli kanunçylyk esasynda düzgünleşdirilýär. Niýetlenilişi we tebigaty boýunça jemgyýetçilik ýa-da adamzat tarapyndan döredilenine 50 we ondan köp ýyl geçen gozgalýan maddy eserler milli taryhy-medeni mirasyň gozgalýan gymmatlyklary hökmünde kesgitlenilýär. Mundan başga-da, uly medeni gymmata eýe bolan beýleki serişdelere, hususan-da, etniki, arheologik, taryhy, çeperçilik, ylmy, tehniki, dini we gaýry babatdaky serişdelere, şeýle hem türkmen halkynyň durmuşynyň umumy we özboluşly wakalaryny häsiýetlendirýän görnüşlere milli taryhy-medeni mirasyň gozgalýan gymmatlyklary hökmünde garalýar. Uly medeni gymmata eýe bolan ajaýyp eser döredilenine 50 ýyl bolmadyk bolsa-da, taryhy-medeni mirasyň gozgalýan gymmatlygy bolup biler. Bu barada «Milli taryhy-medeni mirasyň gozgalýan gymmatlyklaryny goramak, äkitmek we getirmek hakynda» Türkmenistanyň Kanunynda jikme-jik beýan edilendir.

20 Iýun 2024

Jemgyýet

Halal zähmet — baky rehnet

Türkmenistanyň Konstitusiýasyna laýyklykda, raýatlaryň zähmet çekmäge, öz islegine görä hünär, kär we iş ýerini saýlap almaga, sagdyn hem howpsuz zähmet şertlerine hukugy bardyr. Biz şol hukuklarymyzy we döredilýän şertdir mümkinçiliklerden netijeli peýdalanyp, döredijilikli we halal zähmet çekmäge ymtylmalydyrys. Gahryman Arkadagymyzyň goldaw-hemaýaty netijesinde döräp, bu günki gün bolsa her bir ynsanyň ýankitabyna öwrülen, ata-babalarymyzyň pähim-paýhasy siňen dürdäne sözlerini özünde jemleýän «Paýhas çeşmesi» atly kitapda «Taňry tämizligi söýer» ýa-da «Eklenjiň yzyndan diňe halallyk ýeter» diýen ýaly nakyllar bar. Diýmek, halal işläp Watanymyzyň ösüş-özgerişlerine mynasyp goşandymyzy goşmak biziň ynsanlyk borjumyzdyr.

20 Iýun 2024

Jemgyýet

Döredijilik duşuşygy

Edebiýatyň göwher täji Şeýle at bilen Wekilbazar etrap häkimliginiň, TAP-nyň etrap komitetiniň, TKA-nyň etrap birleşmesiniň, TMÝG-niň etrap geňeşiniň, etrap bilim bölüminiň bilelikde guramagynda döredijilik duşuşygy geçirildi. Duşuşyga ýokarda ady agzalan edaralaryň, guramalaryň işgärleri, ýaşuly nesliň wekilleri gatnaşdylar.

20 Iýun 2024

Jemgyýet

Kitap okamak boýunça çäre geçirildi

Durmuşyň bezegi — eziz çagalar Golaýda TMÝG-niň welaýat geňeşi bilen «Arkadagyň bagtyýar nesilleri» çagalar sagaldyş we dynç alyş merkeziniň bilelikde guramagynda «Durmuşyň bezegi — eziz çagalar» ady bilen kitaby labyzly okamak boýunça çäre geçirildi. Çärä welaýatymyzyň şäherdir etraplaryndan çagalar sagaldyş we dynç alyş merkezinde dynç almaga gelen dürli ýaşdaky çagalar gatnaşdylar.

20 Iýun 2024

Jemgyýet

Baýramçylyk sergisi guraldy

Golaýda Türkmenistanyň Döwlet medeniýet merkeziniň Döwlet muzeýinde Medeniýet we sungat işgärleriniň hem-de Magtymguly Pyragynyň şygryýet güni mynasybetli «Medeniýet ― halkyň ruhy baýlygy» diýen at bilen sergi guraldy. Sergide ussat suratkeşleriň Merw, Horezm, Dehistan ýaly gadymy ýadygärlikleri wasp edýän eserleri, toýundan ýasalan gap-gaçlar, syrçaly küýzeler, çyraglar ýaly esbaplar sergilenildi. Şeýle hem muzeýiň gaznasynda saklanylýan XX asyryň başlarynda zergärleriň ýasan şaý-sepleri görkezildi. Gelin-gyzlarymyzyň sünnäläp eden el işleri, haly we haly önümleri, milli gymmatlyklarymyz bolan dutar, gyjak, deprek, tüýdük ýaly saz gurallarymyz sergä tomaşa edenlerde uly gyzyklanma döretdi.

20 Iýun 2024

Jemgyýet

Balkan welaýatynyň ilatyna täze ýolagçy awtobuslarynyň 200-si sowgat berildi

Mukaddes Gurban baýramynyň öňüsyrasyndaky günlerde Balkan welaýatynyň ýaşaýjylary şatlykly wakanyň şaýady boldular. Hormatly Prezidentimiziň Balkan welaýatyna iş sapary bilen gelip, gallaçy daýhanlar bilen duşuşmagy hem-de «Türkmenawtoulaglary» agentliginiň «Balkanawtoulag» önümçilik birleşigine täze, döwrebap awtoulaglaryň 200-sini sowgat hökmünde gowşurmagy ýatdan çykmajak ajaýyp wakalara öwrüldi. Mälim bolşy ýaly, döwrebap awtoulaglaryň gelip gowuşmagy mynasybetli Balkanabat şäherindäki awtomenzilde aýdym-sazly dabara geçirildi. Täze ulaglaryň garşylanyş dabarasynda milli däp-dessurlarymyz berjaý edildi. Bu ýerde çykyş eden il sylagly ýaşulular, kümüş saçly eneler, önümçilik birleşiginiň baýry işgärleri, jemgyýetçilik guramalarynyň we syýasy partiýalaryň wekilleri halkymyzyň ýaşaýyşdurmuş şertlerini düýpli gowulandyrmak babatda edýän taýsyz tagallalary üçin hormatly Prezidentimize tüýs ýürekden çykýan alkyşlaryny beýan etdiler.

20 Iýun 2024

Jemgyýet

Hoşniýetliligiň dabaralanmasy

«Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda ýurdumyzyň ähli künjeklerinde, şol sanda Arkadag şäherinde mukaddes Gurban baýramy türkmen halkyna mahsus däp-dessurlar, agzybirlik, jebislik, asyrlar aşyp gelýän milli döwletlilik ýörelgeleri esasynda ruhubelentlik bilen garşylandy. Şanly ýylda Arkadag şäheriniň ähli amatlyklary özünde jemleýän ak mermere bürenen täze öýlerinden täze jaýly bolmak bagty miýesser eden bagtyýar ildeşlerimiz Gurban baýramyny maşgala abadançylygynda öz dogan-garyndaşlarydyr goňşy-golamlary bilen ýagşy arzuw-umytlar, doga-dilegler edip garşyladylar. Ildeşlerimiziň şeýle bagtyýar pursatlaryny görüp, şahyryň «Bir suprada taýýar kylynsa aşlar, // Göteriler ol ykbaly türkmeniň» diýen setirlerinden häzirki günümizi arzuwlandygyna düşünýärsiň. Hakykatdan-da, bu döwür ata Watanymyzyň, türkmen halkynyň ykbalynyň göterilen, ýolunyň şamçyrag mysaly nur saçýan, şu gününiň we geljeginiň rowaçlanýan, nesilleriň bagtly, erkana önüp ösýän döwrüdir.

19 Iýun 2024

Jemgyýet

Adam. Jemgyýet. Döwlet.

Gahryman Arkadagymyzyň başlangyçlary bilen, hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda ata Watanymyz ösüşiň ak ýoly bilen ynamly öňe barýar. Ýurdumyzda giň möçberli maksatnamalar, möhüm özgertmeler üstünlikli durmuşa geçirilýär. Bu gün ýurdumyzyň ýeten durmuş-ykdysady sepgitleri, halkara ähmiýetli başlangyçlary dünýäde ykrar edilýär. Türkmenistanyň Kärdeşler arkalaşyklarynyň Arkadag şäheriniň birleşmesi hem öz agzalarynyň zähmet, durmuş-ykdysady hukuklaryny we bähbitlerini aýan etmek, durmuşa geçirmek hem-de goramak üçin edara-kärhanalarda, guramalarda we okuw mekdeplerinde öz işlerini guramaçylykly alyp barýar. Şeýle-de hormatly Prezidentimiziň il-ýurt bähbitli alyp barýan içeri we daşary syýasatyndan ugur alyp, «Kärdeşler arkalaşyklary, olaryň hukuklary we işiniň kepillikleri hakynda» Türkmenistanyň Kanunyna, Kärdeşler arkalaşyklarynyň Tertipnamasyndan gelip çykýan wezipeleri halk köpçüligine wagyz etmek, ýaşlary watançylyk ruhunda terbiýelemek, ildeşlerimiziň arasynda sagdyn durmuş ýörelgelerini ündemek maksatly birnäçe çäreleri, ýygnaklary, duşuşyklary yzygiderli we guramaçylykly geçirýär. Türkmenistanyň Kärdeşler arkalaşyklarynyň Arkadag şäheriniň birleşmesi tarapyndan zähmeti goramak boýunça kadalaryň we düzgünleriň berjaý edil

19 Iýun 2024

Jemgyýet

Zähmet — mekdep

Ynsany bezeýän zatlaryň biri-de onuň zähmeti we hünäridir. Ýaşaýan obaňyzda, şäheriňizde öz zähmeti bilen uly abraýa, bagta ýeten adamlar, hojalyklar näçe diýseň bardyr. Olar bilen gürrüňdeş bolsaňyz ýa-da iş salyşsaňyz, olaryň özlerini alyp baryşlary, gepi-sözi ýerliklidir. «Halal zähmet adamy terbiýeleýär» diýen söz ýöne ýere däldir. «Zähmet soňy — rehnet», «Işleseň, il tanar» diýlişi ýaly, işleýän adamlaryň sarpasy, mertebesi belent, orny tördedir. Adam zähmete ýaşlykdan werziş bolmaly. Çagalykda öz güýjüniň ýetýän işi bilen meşgullanyp, zähmete uýgunlaşmasa, ulalansoň oňa iş öwretmek, işletmek kyn bolýar. Bu barada Magtymguly Pyragynyň «Ulalanda iş hoş ýakmaz // Ýaşlykdan köýmän ýigide» diýen setirlerinde beýan edilýär.

19 Iýun 2024

Jemgyýet

Abuna — 2024

Hormatly okyjylar! 2024-nji ýylyň ikinji ýarymy üçin «Arkadag» gazetiniň çap edilýän görnüşine abuna ýazylyşyk dowam edýär. «Arkadag» gazetiniň kagyz görnüşine abuna ýazylmak üçin «Türkmenpoçta» poçta aragatnaşyk kompaniýasynyň bölümlerine ýüz tutup bilersiňiz.

19 Iýun 2024

Jemgyýet

Raýatlaryň bähbitlerini kepillendirýän kanunçylyk

Ösüşlere beslenýän döwrümizde Türkmenistan Watanymyzda halkara hukugyň umumy ykrar edilen kadalaryna laýyklykda, kanunçylyk binýadyny özgertmäge we kämilleşdirmäge aýratyn üns berilýär. Ýurdumyzda beýleki ugurlar bilen birlikde, ýaşaýyş jaý gatnaşyklaryny düzgünleşdirýän kanunçylyk namalarynyň hem kämilleşdirilýändigini bellemek gerek. Türkmenistanyň Ýaşaýyş  jaý kodeksi munuň aýdyň subutnamasy hökmünde öňe çykyp, ol raýatlaryň ýaşaýyş jaýyna bolan konstitusion hukugyny amala aşyrmaga we ýaşaýyş jaý bazaryny emele getirmäge hem-de ösdürmäge gönükdirilen kadalaşdyryjy hukuk namasydyr. Ýurdumyzyň raýatlaryny amatly ýaşaýyş jaýlary bilen üpjün etmek we ýaşaýyş jaýynyň eldegrilmesizligi hem-de kanunda kesgitlenen esaslar bolmasa, olaryň ýaşaýyş jaýyndan mahrum edilip bilinmezligi barada Türkmenistanyň Konstitusiýasynda berkidilen hukuklaryny amala aşyrmagy üçin şertleriň üpjün edilmegine gönükdirilen çäreleri durmuşa geçirmek häzirki wagtda döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridir.

19 Iýun 2024

Jemgyýet

Halkyň saglygyny goramak ugrunda

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy bilen bina edilen Arkadag şäheri bagtyň şäheri hökmünde köňüllere bagtyýarlyk bagyşlaýar. Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyzyň bu ýere yzygiderli amala aşyrýan iş saparlarynyň dowamynda ajaýyp şäheriň gurluşygynyň ikinji tapgyrynyň möhüm ugurlary ara alnyp maslahatlaşylýar. Bu bolsa geljegiň şäheri bolan Arkadag şäheriniň döwrebap derejede ösdürilmegine uly üns berilýändiginiň nyşanydyr. Milli Liderimiz şu ýylyň 8-nji iýunynda Arkadag şäherine iş saparyny amala aşyryp, bu ýerde gurulmagy meýilleşdirilýän lukmançylyk klasterine degişli önümçilik desgalarynda öndüriljek lukmançylyk serişdeleriniň, saglygy goraýyş enjamlarynyň görnüşleri bilen ýakyndan tanyşdy. Bu ýerde ýurdumyzda «Arkadag Medisina Klasteri Menejment» kärhanasynyň döredilip, onda saglygy goraýyş ulgamynda gündelik ulanylýan bir gezeklik lukmançylyk serişdeleriniň, agyz-burun örtükleriniň we beýlekileriň öndürilýändigi barada habar berildi.

19 Iýun 2024

Jemgyýet

Belent ynama ygrarly bagtyýar ýaşlar

Mälim bolşy ýaly, 2022-nji ýylyň 1-nji sentýabrynda geçirilen Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň VII gurultaýynda hormatly Prezidentimiziň «Ýaşlar barada döwlet syýasaty hakynda» Türkmenistanyň Kanunynyň rejelenen görnüşine gol çekmegi milli bilim we terbiýeçilik ulgamynda täze ösüşleriň çelgisi boldy. Kanunda ýaşlarymyz üçin birnäçe ýeňillikleriň göz öňünde tutulmagy, geljegine umyt baglanýan ýaş nesilleriň ýürek arzuwlarynyň wysalyna öwrüldi. Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň Merkezi geňeşi tarapyndan geçirilýän dürli döredijilik bäsleşikleri ýaş zehinleri ýüze çykarmaga ýardam edýär. Dürli ugurlardan oňat baş çykarýan ýaşlaryň bu bäsleşiklere işjeň gatnaşyp, özleriniň ukyp-başarnyklaryny görkezmegi aýratyn bellenmäge mynasypdyr.

19 Iýun 2024

Jemgyýet

Döwlet hyzmatlary sanly ulgamda

Kämil tehnologiýalaryň we tehnikalaryň barha giň gerim bilen durmuşa ornaşdyrylmagy döwrüň möhüm talaplarynyň biri bolup durýar. Ýurdumyzyň ähli ulgamlarynda sanly tehnologiýalaryň çäksiz mümkinçilikleriniň ornaşdyrylmagyna aýratyn ähmiýet berilýär. Hormatly Prezidentimiziň şu ýylyň 17-nji maýynda sanly ulgam arkaly geçirilen Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisinde pudagara elektron maglumat alyşmak ulgamyny döretmek we işe girizmek hem-de ýurduň pudak edaralaryny bu ulgama birikdirmek babatdaky meselä aýratyn ähmiýet bermegi sanly tehnologiýanyň berkarar döwletimizi durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň möhüm ugrudygyny alamatlandyrdy.

19 Iýun 2024

Jemgyýet

Asyra ulaşan ömür

Uzak ýaş — bagtly durmuş Eneleriň ömri nusgalyk ýol-ýörelgedir. Olaryň barlygy älem-jahanyň nuranalygy hem-de owadanlygy bilen aýrylmaz baglydyr. Türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň «Ömrümiň manysynyň dowamaty» atly ajaýyp kitabynda: «Eneler dünýäniň ebediliginiň ygtybarly kepilidir. Eneler ýaşaýşyň gözbaşydyr we dowamatydyr» diýip belleýşi ýaly, eneler bakylykdyr, dowamatdyr.

19 Iýun 2024

Jemgyýet

Hepdäniň habarlary

Milli ýörelgeler — ýaşlara görelde Golaýda şeýle şygar bilen milli däp-dessurlarymyzy, gymmatly ýörelgelerimizi, maşgala mukaddesligini wagyz etmek, ahlak arassalygyny ündemek maksady bilen, welaýat kitaphanasynda söhbetdeşlik geçirildi.

19 Iýun 2024

Jemgyýet