''Demokratiýa we hukuk'' žurnaly

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Döwlet, hukuk we demokratiýa instituty
Salgysy: Aşgabat şäheri, A. Nowaýy köçe 2022 jaý 86
Telefon belgileri: 38-06-00

Makalalar

82-nji «Altyn globus» baýraklarynyň dalaşgärleri mälim edildi

Ki­no sun­ga­ty­nyň ab­raý­ly sy­lag­la­ryn­dan ha­sap­lan­ýan «Al­tyn glo­bus» baý­rak­la­ry­nyň da­laş­gär­le­ri mä­lim edil­di. Os­ka­ryň buş­luk­çy­sy ha­sap­lan­ýan «Al­tyn glo­bus» baý­rak­la­ry «Hol­ly­wo­od»-da­ky da­şa­ry ýurt­ly žur­na­list­ler bi­le­le­şi­gi­niň gu­ra­ma­çy­ly­gyn­da gow­şu­ryl­ýar. 82-nji «Al­tyn glo­bus» baý­rak­la­ryn­da «Emi­li­ýa Pe­res» fil­mi 10 ugur­dan da­laş­gär gör­ke­zil­di. «Netf­lix»-iň önü­mi bo­lan bu film­den soň «A24» stu­di­ýa­sy­nyň «Bru­ta­list» fil­mi 7, şeý­le-de «Konk­law» ki­no­sy-da 6 ugur­dan da­laş­gär­li­ge hö­dür­len­di. Iň go­wy dra­ma fil­mi baý­ra­gy­na «Bru­ta­list», «Bü­tin­leý nä­bel­li», «Konk­law», «Dýu­na: ikin­ji bö­lüm», «Ni­kel­li og­lan­lar», «5-nji sent­ýabr», iň go­wy ko­me­di­ýa ýa-da mýu­zi­kal fil­mi baý­ra­gy­na-da «Ano­ra», «Bäs­deş­ler», «Emi­li­ýa Pe­res», «Ha­ky­ky je­pa», «Subs­tan­si­ýa», «Hyr­syz: Gün­ba­ta­ryň ja­dy­gö­ýi ha­kyn­da er­te­ki» filmleri da­laş­gär gör­ke­zil­di.

Sanki çek­ýän it­ler so­wuk­da üşe­me­ýär­mi?

Adam­zat ýa­şaý­şyn­da ir­ki dö­wür­ler­den bä­ri it­le­riň hyz­ma­tyn­dan peý­da­la­ny­lyp ge­lin­ýär. Itiň kä­bir gör­nü­şi ýi­ten za­dy tap­mak­da, go­rag mak­sa­dyn­da sak­lan­ýan bol­sa, kä­bi­ri ýük da­şa­mak­da, ha­las ediş iş­le­rin­de adam­la­ra ýa­kyn­dan kö­mek ed­ýär. Aşa so­wuk ho­wa­ly se­bit­ler­de sanki (sani) çe­kip bar­ýan it­ler ba­ra­da­ky mult­film­le­ri ýa-da film­le­ri gö­ren bol­sa­ňyz ge­rek. It­li sanki bu­zuň ýa-da ga­ryň üs­tün­de do­lan­dy­ry­jy­nyň buý­ru­gy esa­syn­da it­le­riň tir­ke­gi çek­me­gi ar­ka­ly ama­la aşy­ryl­ýar. Dün­ýä­niň de­mir­ga­zyk se­bi­ti­niň ýa­şaý­jy­la­ry güýz we gyş aý­la­ryn­da tir­keg­li it­le­ri ulan­ýar­lar. Eý­sem, it­le­riň is­len­dik gör­nü­şi sanki çe­kip bil­ýär­mi, olar so­wuk­da üşe­me­ýär­mi?! Ge­liň, tir­keg çek­ýän it­ler ba­ra­da­ky gy­zyk­ly mag­lu­mat­la­ry öw­re­ne­liň! Sa­gat­da 32-40 ki­lo­metr tiz­lik bi­len sanki çe­kip bil­ýän bu it­leriň dy­kyz we ga­lyň sü­tü­gi ola­ry so­wuk­dan go­ra­ýar. Itiň äh­li gör­nü­şi so­wu­ga çy­dam­ly däl. Tir­keg çek­ýän it­ler ýö­ri­te saý­la­nyp alyn­ýar we de­mir­ga­zyk­da ide­dil­ýär.

Marş­mel­low – çy­by­ga il­di­ri­len süý­jü­jik

Dün­ýä­de her ýyl 80 mil­li­on ton­na tö­we­re­gi kon­di­ter önüm­le­ri ön­dü­ril­ýär. Me­ge­rem, kem­put­dyr kö­kä­ni ha­la­ma­ýa­ny­ňyz ýok bol­sa ge­rek. Süý­ji önüm­ler, esa­san, şe­ker­çiň­rik­dir ka­kao aga­jy­nyň mi­we­sin­den ön­dü­ril­ýär. Süý­ji iý­mi­tiň ösüm­lik­den alyn­ýan­dy­gy­na ynan­mak kyn. Şeý­le-­de bol­sa, marş­mel­low hem bat­ga­lyk­da ös­ýän «alt­haea of­ficina­lis» gü­lü­niň şi­re­sin­den alyn­ýar. Mult­film­ler­de we ki­no­film­ler­de uzyn çö­püň uju­na mar­me­la­da meň­zeş süý­ji­ni il­di­rip, oda tu­tup otu­ran ça­ga­la­ry gö­ren bol­sa­ňyz ge­rek. Dün­ýä­niň köp ýur­dun­da ça­ga­lyk ýyl­la­ry­nyň iň go­wy süý­jü­si hök­mün­de su­rat­lan­dy­ryl­ýan marş­mel­low bi­ziň «ho­raz süý­ji­miz» ýa­ly meş­hur­dyr. Eý­sem, çy­by­ga il­di­ri­lip iýil­ýän bu süý­ji nä­hi­li taýýarlanýar? «Alt­haea of­ficina­lis» Ýew­ro­pa­nyň we Af­ri­ka­nyň bat­ga­lyk­la­ryn­da ös­ýän köp­ýyl­lyk ösüm­lik­dir. Bu ösüm­li­giň kö­ki we bal­da­gyn­da­ky şi­re­si aş­pez­çi­lik sun­ga­tyn­da hem-de mel­hem taý­ýar­la­mak­da peý­da­la­ny­lyp­dyr. Ga­dy­my ýaz­gy­lar­da bu ösüm­li­gi

Näme üçin Täze ýylda arça bezelýär?!

Sow­gat ber­me­giň äh­mi­ýe­ti

Bag­la­ryň goý­nun­da­ky agaç­lar we hoş­boý ys­ly gül­ler bi­len owa­dan gör­nü­şi ýa­ly, adam­lar hem sa­hy­ly­gy we hoş­ni­ýet­li­li­gi bi­len owa­dan gö­rün­ýär. Ýa­kyn­la­ry­ňa ýa-da kim­dir bi­ri­ne sow­gat be­re­niň­de hem özüň, hem-de sow­gat alan adam be­gen­ýär. Uly ýa-da ki­çi­di­gi­ne ga­ra­maz­dan, is­len­dik sow­gat adam­da hoş­ni­ýet­li duý­gu­la­ry eme­le ge­tir­ýär. Köp­lenç dog­lan gün­ler­de we baý­ram­çy­lyk­lar­da bi­rek-bi­re­ge sow­gat be­ril­ýär. Eý­sem, sow­gat ber­me­giň äh­mi­ýe­ti nä­me? Pi­kir­le­ri baý­laş­dyr­ýar. Sow­gat ber­mek dö­re­di­ji­li­gi, es­te­ti­ki ma­ny­ny baý­laş­dyr­ýar we ös­dür­ýär. Ýa­kyn­la­ry­ňy­za be­rip bil­jek sow­gat­la­ry­ňy­zy ka­gy­za ýa­zyň. Şon­da ýa­kyn­la­ry­ňy­za be­rip bil­jek zat­la­ry­ňy­zyň pi­kir edi­şi­ňiz­den has köp­dü­gi­ni gö­rer­si­ňiz.

Sag­lyk üçin peý­da­ly çor­ba­la­r

Gyş pas­lyn­da ho­wa­nyň so­wa­ma­gy bi­len so­wuk­la­ma we dü­mew ala­mat­la­ry kö­pel­ýär. Be­de­niň dü­me­we gar­şy gö­reş­me­gi bi­len gow­şak­lyk ala­mat­la­ry ýü­ze çyk­ýar. Dü­mew ala­mat­la­ry­ny ýe­ňip geç­mek üçin na­har sa­na­wy­na çor­ba­nyň kä­bir gör­nüş­le­ri­ni goş­ma­ly. Hep­de­de 2-3 ge­zek çor­ba iç­mek be­de­niň ke­se­le gar­şy gö­re­şi­ji­lik uky­by­ny güýç­len­dir­mek bi­len bir ha­tar­da, sag­lyk üçin örän peý­da­ly­dyr. Ge­liň, wi­ta­min­le­re baý çor­ba­nyň gör­nüş­le­ri bi­len ta­nyş bo­la­lyň! To­wuk çor­ba­sy. So­wuk­la­ma ýa-da dü­mew ala­mat­la­ry ýü­ze çy­kan ha­la­tyn­da be­den üçin iň peý­da­ly iý­mit to­wuk çor­ba­sy ha­sap­lan­ýar. To­wuk çor­ba­sy im­mu­ni­te­ti güýç­len­dir­mek bi­len bir ha­tar­da, suw­suz­ly­gy gan­dyr­ma­ga, wi­ta­min ýet­mez­çi­li­gi­niň öwe­zi­ni do­l­ma­ga ýar­dam ed­ýär. To­wuk çor­ba­sy­na kä­şir go­şu­lyp, li­mon sy­ky­lyp içil­se, has-da peý­da­ly bol­ýar.

Tä­ze ýyl sy­ýa­ha­ty

Köp­ler Tä­ze ýy­ly öý­de ge­çir­ýän bol­sa­lar, kä­bir adam­ bu baý­ram­çy­ly­gy owa­dan şä­her­le­re gi­dip, Baş ar­ça­nyň ýa­nyn­da ýa-da owa­dan ke­nar­da ýyl­dyz­la­ryň aşa­gyn­da gar­şy al­ýar­. Tä­ze ýyl ag­şa­my di­ňe bir tä­ze ýy­lyň baş­lan­gy­jy bol­man, eý­sem, tä­ze umyt­la­ryň we ar­zuw­la­ryň hem baş­lan­gy­jy­dyr. Ga­ze­ti­mi­ziň şu sa­nyn­da Tä­ze ýyl baý­ram­çy­ly­gy­ny da­ba­ra­ly ge­çir­ýän şä­her­ler ba­ra­da mag­lu­mat ber­me­gi ma­kul bil­dik. Nýu-Ýork. Tä­ze ýyl baý­ram­çy­ly­gy­nyň iň meş­hur ge­çi­ril­ýän ýer­le­ri­niň bi­ri bo­lan Nýu-Ýork her ýyl mil­li­on­lar­ça myh­ma­ny gar­şy al­ýar. 1907-nji ýyl­dan bä­ri Taýms meý­dan­ça­syn­da ge­çi­ril­ýän «top itek­le­mek» çä­re­si Tä­ze ýyl baý­ram­çy­ly­gy­nyň iň gy­zyk­ly da­ba­ra­la­ry­nyň bi­ri ha­sap­lan­ýar.

Ýy­lyň iň go­wy sy­ýa­hat­çy­lyk şä­her­le­ri

Iş­çi güý­jü­ni ro­bot­lar eýe­le­ýär

Hal­ka­ra ro­bot teh­ni­ka­lar fe­de­ra­si­ýa­sy (IFR) soň­ky ýe­di ýyl­da dün­ýä­niň za­wod­la­ryn­da ro­bot­la­ryň ula­ny­ly­şy­nyň iki es­se ar­tan­dy­gy ba­ra­da ge­çi­ri­len bar­lag­la­ryň esa­syn­da ha­sa­bat çap et­di. Önüm­çi­lik­de ro­bot­la­ryň iň köp ula­nyl­ýan ýe­ri bo­lan ýurt­la­ryň sa­na­wyn­da Ko­re­ýa Res­pub­li­ka­sy bi­rin­ji orun­da dur­ýar, Hy­taý bol­sa, 2023-nji ýyl­da bu gör­ke­zi­ji bo­ýun­ça Ger­ma­ni­ýa­dan we Ýa­po­ni­ýa­dan öňe geç­di. Ha­sa­bat­da Ko­re­ýa Res­pub­li­ka­sy­nyň se­na­gat ro­bot­la­ry­nyň iň köp ula­ny­jy­sy­dy­gy bel­le­ni­lip, (10 müň iş­çiň ýerine 1012 ro­bot) bu gör­ke­zi­ji 2018-nji ýyl­dan bä­ri her ýyl 5 gö­te­rim ýo­kar­lan­ýar. On­dan soň Sin­ga­pur ge­lip, ol ýer­de 10 müň iş­çiniň ýerine 770 ro­bot iş­le­ýär. Il­kin­ji üç­lü­ge Hy­taý bi­ri­gip, ol ýer­de 10 müň iş­çiň ýerine 470 ro­bot iş­le­ýär. IFR-iň baş­ly­gy Ta­ka­ýu­ki Ito­nyň pi­ki­ri­çe, ro­bot­la­ryň köp­lü­gi glo­bal önüm­çi­lik­de aw­to­mat­laş­dyr­ma­gyň de­re­je­si­ni gör­kez­ýär.

Fran­si­ýa­nyň tä­ze Hökümet Başlygy

Fran­si­ýa­nyň Pre­zi­den­ti Em­ma­nu­el Mak­ron go­laý­da Fran­sua Baý­runy ýur­duň tä­ze hö­kü­me­ti­niň Baş­ly­gy we­zi­pe­si­ne bel­le­di. Bu ba­ra­da Ýe­li­seý köş­gü­niň be­ýa­na­tyn­da bel­le­nil­ýär. 73 ýaş­ly Baý­ru Pre­zi­den­tiň «Bi­le­lik­de» sy­ýa­sy koa­li­si­ýa­sy­na gir­ýän li­be­ral «De­mok­ra­tik he­re­ket» (Mo­Dem) par­ti­ýa­sy­nyň baş­ly­gy­dyr. Baý­ru fran­suz sy­ýa­sa­ty­nyň we­te­ra­ny. Ol 1993-1997-nji ýyl­lar­da Fran­si­ýa­nyň bi­lim mi­nist­ri bol­dy. 2017-nji ýyl­da Ada­lat mi­nistr­li­gi­ne az wagt­lyk ýol­baş­çy­lyk et­di. Şeý­le hem ol 2002-nji, 2007-nji we 2012-nji ýyl­lar­da ge­çi­ri­len Pre­zi­dent saý­law­la­ryn­da da­laş­gär hök­mün­de hö­dür­len­di.

Möh­le­tin­den öň saý­law­lar ge­çi­ri­ler

Ne­bit mi­nist­ri OPEK-iň baş­ly­gy bol­dy

Eý­ra­nyň ne­bit mi­nist­ri Moh­sen Pak­ne­žad 2025-nji ýyl­da OPEK-iň baş­ly­gy we­zi­pe­si­ne saý­lan­dy. Bu ba­ra­da Eý­ra­nyň res­mi ha­bar­lar gul­lu­gy IR­NA ha­bar ber­di. OPEK web sa­hy­pa­syn­da­ky met­bu­gat üçin be­ýa­na­tyn­da gel­jek ýyl üçin baş­lyk saý­la­nan­dy­gy­ny tas­syk­la­dy we Ga­bo­nyň ne­bit mi­nist­ri Mar­sel Abe­ke 2024-nji ýyl­da gu­ra­ma­nyň baş­ly­gy hök­mün­de ýol­baş­çy­lyk eden­di­gi üçin ho­şal­lyk bil­dir­di. «Moh­sen Pak­ne­žad gu­ra­ma­nyň yzy­gi­der­li­li­gi­ni, ag­zy­bir­li­gi­ni we ösü­şi­ni go­ra­mak üçin äh­li müm­kin­çi­lik­ler­den peý­da­lan­jak­dy­gy­ny aýt­dy» diýlip beýanatda bellenilýär.

Gru­zi­ýa­nyň Pre­zi­den­ti bol­dy

Gru­zi­ýa­nyň par­la­men­ti öň­ki fut­bol­çy we par­la­men­tiň ozal­ky we­ki­li Mi­ha­il Ka­we­laş­wi­li­ni döw­let Baş­tu­ta­ny we­zi­pe­si­ne saý­la­dy. «Gru­zin ar­zu­wy – De­mok­ra­tik Gru­zi­ýa» do­lan­dy­ry­jy par­ti­ýa­sy ta­ra­pyn­dan hö­dür­le­nen da­laş­gär ýur­duň il­kin­ji gö­ni däl Pre­zi­dent saý­law­la­ryn­da ýe­ke-täk da­laş­gär bol­dy. Ka­we­laş­wi­li par­la­men­tiň 300 we­ki­lin­den 224 ses al­dy. Pre­zi­dent bol­mak üçin, azyn­dan 200 ses ze­rur­dy. Şeý­le­lik­de, 14-nji de­kabr­da Gru­zi­ýa­da il­kin­ji ge­zek Pre­zi­dent 300 adam­dan yba­rat Saý­law kol­le­gi­ýa­sy ta­ra­pyn­dan saý­lan­dy. Bu kol­le­gi­ýa bir pa­la­ta­ly par­la­men­tiň 150 we­ki­li­ni, Ab­ha­zi­ýa aw­to­nom Res­pub­li­ka­sy­nyň ýo­ka­ry we­kil­çi­lik­li eda­ra­la­ry­nyň 20 we­ki­li­ni, Aja­ri­ýa­dan 21 we­ki­li we ýer­li öz-özü­ni do­lan­dy­ryş eda­ra­la­ry­nyň 109 ag­za­sy­ny öz içi­ne al­ýar.

Şweý­sa­ri­ýa­nyň tä­ze Pre­zi­den­ti

Öň ma­li­ýe mi­nist­ri we ýur­duň wi­se-pre­zi­den­ti bo­lup iş­län şweý­sa­ri­ýa­ly sy­ýa­sat­çy Ka­rin Kel­ler-Zut­ter 2025-nji ýyl­da döw­let Baş­tu­ta­ny we­zi­pe­si­ne saý­lan­dy. Bu ba­ra­da Şweý­sa­ri­ýa­nyň Fe­de­ral ýyg­na­gy (par­la­ment) özü­niň jem­gy­ýet­çi­lik ul­ga­myn­da­ky res­mi sa­hy­pa­syn­da ha­bar ber­di. 203-den 168 ses alan Kel­ler-Zut­ter 2025-nji ýy­lyň 1-nji ýan­wa­ryn­da we­zi­pe­si­ne gi­ri­şer. Wi­se-pre­zi­dent we­zi­pe­si­ne saý­la­nan Gi Par­me­len ozal Şweý­sa­ri­ýa­nyň yk­dy­sa­dy­ýet mi­nist­ri bo­lup iş­le­di. Şweý­sa­ri­ýa – fe­de­ral par­la­ment Res­pub­li­ka­sy­dyr. Pre­zi­dent par­la­ment ta­ra­pyn­dan Fe­de­ral Ge­ňe­şiň (Hö­kü­met) ag­za­la­ry­nyň ara­syn­dan bir ýyl möh­let bi­len gaý­ta­dan saý­lan­mak hu­ku­gy bol­maz­dan saý­lan­ýar. 2024-nji ýy­lyň 1-nji ýan­wa­ryn­dan 31-nji de­kab­ry­na çen­li bu we­zi­pä­ni Wio­la Am­herd eýe­le­ýär.

Dünýä täzelikleri

Gym­ma­da sa­ty­lan kar­ti­na. Ame­ri­ka­ly su­rat­keş Ro­bert Raý­ma­nyň 1970-nji ýyl­da «çe­ken» ak su­ra­ty Ber­lin­de ge­çi­ri­len Ket­te­rer Kunst auk­sio­nyn­da 1,4 mil­li­on dol­la­ra sa­tyl­dy. Aly­jy­nyň ady äş­gär edil­me­ýär. «Ge­ne­ral 52x52» at­ly bu su­rat, hakykat­da, hiç hi­li su­rat­syz çar­çu­wa­ly ken­dir­dir. Seý­rek ar­te­fakt tapyl­dy. Ni­der­land­lar­dan bir hö­wes­jeň Wit­mar­sum şä­he­ri­niň go­la­ýyn­da­ky ekin meý­danyn­da wi­king­le­riň döw­rü­ne de­giş­li seý­rek duş ge­l­ýän ta­pyn­dy­ny ýüze çykardy. Ol ta­pyn­dy ýa­ba­ny ýe­ke­ga­pa­nyň şe­ki­li bi­len be­ze­len X asy­ra de­giş­li gy­lyjyň sapydyr.

Tramp öz ad­mi­nist­ra­si­ýa­sy­ny dö­red­ýär

ABŞ-nyň täze saý­la­nan Pre­zi­den­ti Do­nald Tramp, mö­hüm we­zi­pe­le­re se­kiz mil­li­ar­de­ri işe alyp, ta­ryh­da­ky iň baý Pre­zi­dent ad­mi­nist­ra­si­ýa­la­ry­nyň bi­ri­ni dö­red­ýär. Bu ba­ra­da ABŞ-nyň «News­we­ek» žur­na­ly ha­bar ber­ýär. Şeý­le­lik bi­len, baý­ly­gy 336 mil­liard dol­lar diý­lip çak edil­ýän Ilon Mask we paý­na­ma­la­ry, tak­my­nan 1,1 mil­liard dol­lar bo­lan Wi­wek Ra­mas­wa­my hö­kü­me­tiň ne­ti­je­li­li­gi­ni ýo­kar­lan­dyr­mak we býu­rok­ra­ti­ýa gar­şy gö­reş bo­ýun­ça dö­re­dil­jek tä­ze mi­nistr­li­ge ýol­baş­çy we­zi­pe­le­re tek­lip edil­di. Tram­pyň döw­rün­de ha­sa­byn­da­ky 3,4 mil­liard dol­la­ry bi­len «Ste­fens Inc» ma­ýa go­ýum kom­pa­ni­ýa­sy­nyň baş­ly­gy Wor­ren Stiwens ABŞ-nyň Be­ýik Bri­ta­ni­ýa­da­ky il­çi­si we­zi­pe­si­ne bel­le­ner. Tramp 2,9 mil­liard dol­lar­lyk de­we­lo­per kom­pa­ni­ýa­sy­nyň eýe­si Çarlz Kuş­ne­ri Ame­ri­ka­nyň Fran­si­ýa­da­ky il­çi­si we­zi­pe­si­ne tek­lip et­di.

BILIM – BAGTYŇ WE ROWAÇLYGYŇ AÇARY

Yn­san­per­wer­lik ýo­ly bi­len

Hal­ky­my­zyň yn­san­per­wer­lik, mä­tä­ji gol­da­mak ýa­ly mil­li ýö­rel­ge­le­ri tä­ze ta­ry­hy dö­wür­de döw­let sy­ýa­sa­ty­nyň ile­ri tu­tul­ýan ugur­la­ry­nyň ha­ta­ryn­da giň ge­ri­me eýe bol­ýar. Bu ba­bat­da Gurbanguly Berdimuhamedow adyn­da­ky Ho­wan­dar­ly­ga mä­täç ça­ga­la­ra he­ma­ýat ber­mek bo­ýun­ça ha­ýyr-sa­ha­wat gaz­na­sy­nyň dö­re­dil­me­gi hem mu­nuň aý­dyň my­sa­ly­dyr. Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň: «Gaz­na­nyň se­riş­de­le­ri­niň ha­sa­by­na ho­wan­dar­ly­ga mä­täç köp san­ly ça­ga­la­ryň sag­ly­gy di­kel­dil­di. Biz bu iş­le­ri gel­jek­de-de do­wam et­di­re­ris. Mu­nuň üçin döw­le­ti­mi­ziň hem, gaz­na­nyň hem ýe­ter­lik se­riş­de­le­ri bar» di­ýip bel­le­me­gi-de, ýur­du­myz­da mun­dan beý­läk hem hal­ky­my­zyň müň­ýyl­lyk­la­ryň do­wa­myn­da ke­ma­la ge­len yn­san­per­wer­lik, mä­tä­ji gol­da­mak ýa­ly mil­li ýö­rel­ge­le­ri­niň da­ba­ra­lan­dy­ryl­jak­dy­gy­nyň aý­dyň gü­wä­si­dir. Gaz­na­nyň ha­sa­by­na top­lum­la­ýyn sa­gal­dyş-di­kel­diş be­jer­gi­le­ri ge­çi­ri­len ça­ga­la­ryň en­çe­me­si hä­zir­ki wagt­da sag­dyn, bag­ty­ýar dur­mu­şyň hö­zi­ri­ni gör­

Magtymguly Pyragynyň eserleriniň pedagogik ähmiýeti

Gyş­da nä­hi­li iý­mit­len­me­li?

Gyş­da ho­wa­nyň so­wa­ma­gy, Gün şöh­le­si­niň ýet­mez­çi­li­gi, wi­ta­min­ler­dir mik­roe­le­ment­le­re baý önüm­le­riň ýe­ter­lik iýilmezligi ada­ma ýa­ra­maz tä­sir ed­ýär. Adamyň im­mu­ni­te­ti gow­şap, iý­mit ar­ka­ly ka­lo­ri­ýa­nyň köp ka­bul edi­lip, az harç­la­n­ýan­dy­gy se­bäp­li, be­de­n ag­ral­ýar. Is­len­dik pa­syl­da bol­şy ýa­ly, gyş­da hem sag­dyn ýa­şa­mak üçin aý­ry-aý­ry düz­gün­le­ri ber­jaý et­mek ze­rur­dyr. Gyşda iýmitiň kaloriýalylygy beýleki