"Diýar" žurnaly

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Ministrler Kabineti
Salgysy: Aşgabat şäheri, Garaşsyzlyk şaýoly, 100, Türkmenbaşynyň erkin döredijilik mekany
Telefon belgileri: 38-61-56, 39-95-30, 39-95-23
Email: diyar-zurnaly@sanly.tm

Makalalar

Her birimiziň borjumyz

Taryhy we ylmy maglumatlara nazar aýlanymyzda, adamzat tarapyndan oduň hojalykdadyr önümçilikde giňden peýdalanylmagy jemgyýetiň ösmegine hem-de ylmyň kämilleşmegine, durmuşda öňegidişlikleriň gazanylmagyna giň ýol açandygyna göz ýetirýäris. Ýöne oduň gözegçiliksiz galdyrylan ýa-da oňa eýeçilik gözi bilen çemeleşilmedik halatlarynda, adamyň janyna, daşky gurşawa, döwlet, hususy we jemgyýetçilik emläklerine düýpli zeper ýetmegine getirýändigini hem unutmaly däldiris. Bagtyýarlyk döwrümiziň abadan binalarynyň ýangyn howpsuzlygyny üpjün etmek her birimiziň borjumyzdygy öz-özünden düşnüklidir. Çünki bu häzirki zaman ülňülerine laýyk gelýän ýaşaýyş, önümçilik we beýleki maksatly binalardyr desgalar hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda, döwletimiziň halkymyzyň eşretli ýaşaýşyna gönükdirilen, ägirt uly býujet we maýa goýum serişdeleriniň miwesidir.

Zenan gözelliginiň gözbaşy

Ata Watanymyzda zenanlara goýulýan sylag-sarpa belentdir. Gahryman Arkadagymyz mährem enelerimizi, gül ýüzli gelin-gyzlarymyzy beýik mertebe bilen arzylaýar. Olar baradaky aladany birjik-de ünsden düşürmeýär. Ýurdumyzda Halkara zenanlar güni mynasybetli zenanlaryň uly topary Türkmenistanyň «Ene mähri» diýen hormatly ady, «Zenan kalby» ordeni bilen sylaglanylýar. Köp çagaly enelerimize ähli amatlylyklary bolan döwrebap ýaşaýyş jaýlary berilýär, şeýle-de pul sowgatlary gowşurylýar. Mähir-muhabbete ýugrulan bu aladalaryň ählisi zenanlarymyzy diýseň guwandyrýar, buýsandyrýar. Ýurdumyzda gender deňligi ileri tutulýar. Şonuň esasynda zenanlar erkekler bilen deň hatarda ähli ugurlarda zähmet çekýärler. Bu hormata biz — zenanlar hem mynasyp jogap bermelidiris. Ýagny, haýsy kärde zähmet çekýändigimize garamazdan, milliligimizi, edepliligi gözden salmaly däldiris. Çünki zenan edebi gözelligiň gözbaşydyr. Zenan edepli, agras, mylakatly bolanda, şol öýüň gözelligi hem düýbünden başgaça bolýar. Şol bir wagtyň özünde-de zenanlara öýüň tämizligi, biş-düş, çaga terbiýesi, olara görüm-görelde bolmak hem mahsusdyr. Öýe girmänkäň, öýüň arassaçylygyndan öýde nähili bikäniň bardygyny aňmak bolýar. Şol öýuň myhman kabul edişi hem öý bikesine gönüden-göni baglydyr.

Serhetçiden gelen hat (hekaýa)

Şol günden soň, serhetçi esgeriň göwni bir ýerde karar tapmady. Aýsähra hat ýazmak üçin sözleriň süýjüden-süýjüsini, täsirliden-täsirlisini agtaryp başlady. Çagalyk ýyllary adam ömrüniň iň gyzykly we ýatdagalyjy ýatlamalaryndan, wakalaryndan doly döwri bolýar. Meniň size gürrüň berjek wakam hem, çagalyk ýyllarynda bile önüp-ösüp, bileje oýnap ulalan deň-duş oglan bilen gyz hakynda.

Anyk wezipeler kezgitlenildi

Türkmenistanyň Demokratik partiýasynyň Syýasy Geňeşi TDP-niň welaýat komitetleri bilen sanly ulgam arkaly wideoşekilli maslahat geçirdi. Oňa TDP-niň Balkan welaýat komitetiniň jogapkär işgärleri, etrapdyr şäher komitetleriniň ýolbaşçylary hem gatnaşdylar. Maslahatda «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» diýlip yglan edilen 2021-nji ýylda göz öňünde tutulan çäreler, ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygyny dabaralara beslemek, Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň birinji saýlawlaryny guramaçylykly geçirmek we oňa TDP-niň wekilleriniň işjeň gatnaşmaklaryny üpjün etmek boýunça giňişleýin gürrüň edildi. Öňde durýan wezipeleri ýerine ýetirmekde hormatly Prezidentimiziň geçen ýylyň 16-njy dekabrynda ýurdumyzyň jemgyýetçilik-syýasy guramalarynyň ýolbaşçylarynyň gatnaşmagynda geçiren sanly wideoaragatnaşyk arkaly iş maslahatynda beren maslahatlarynyň ýol görkeziji bolup durýandygy aýdylyp, olara hötde gelmek üçin her bir partiýa guramasynyň we partiýa agzasynyň işi täzeçe gurap, has döredijilikli, işjeň zähmet çekmelidigi nygtaldy. Şol maslahatda döwlet Baştutanymyzyň wagyz-nesihat işleri arkaly döwletimiziň durmuşa geçirýän özgertmeler syýasatynyň düýp mazmunyny ilat arasynda giňden düşündirmek, Garaşsyzlygymyzyň ä

Jemgyýeti ösdürmekde, maşgalany berkitmekde uly güýç

Şa serpaýynyň eýesi

Guwanjymy goşalandyrdy Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe hormatly Prezidentimiziň parasatly ýolbaşçylygynda Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanymyz ösýär we özgerýär. Milli Liderimiziň başlangyjy bilen badalga berlen düýpli özgertmeler ýurdumyzyň ykdysady-durmuş taýdan depginli we durnukly ösdürilmegine itergi berdi. Ajap eýýamymyzda ýurdumyzda rowaç alan düýpli özgertmeler Garaşsyz döwletimiziň dünýäniň ösen döwletleriniň hataryna goşulmagyna kuwwatly itergi berdi. Halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesiniň düýpli ýokarlanmagynda gowy netijeler gazanyldy.

Ýaşlar — biziň geljegimiz

Ajaýyp döwrüň guwanjy Garaşsyz, hemişelik Bitarap döwletimiz ýylsaýyn ösýär, özgerýär. Şol ösüşleriň gözbaşynda bolsa, Gahryman Arkadagymyzyň taýsyz tagallalary durýar. Halkymyz Berkarar döwletiň bagtyýarlyk döwründe eşretli günlerde ýaşap, eşretli günleriň hözirini görýär. Gahryman Arkadagymyzyň «Ilkinji nobatda meniň ähli aladam halkym bolar» diýen sözleri bagtyýarlyk döwrüniň tutumly işlerinde beýanyny tapýar. Ýurdumyzda ýaşlar barada alada bizi aýratyn guwandyrýar.

Tebigat gözelligi

Hytaýyň Çžanszýasze milli seýilgähi täsinlikleri özünde jemleýär. Ol diňe seýilgäh däldir, şol bir wagtda hem haýwanat bagydyr, hem botaniki goraghanadyr. Sütün görnüşindäki kwars gaýalarynyň beýikligi 800 metre çenli ýetýär. Seýilgähde ösümlikleriň ençemesi ösýär hem-de haýwanlaryň 500 görnüşi ýaşaýar. Olaryň arasynda siwetta atly ýyrtyjy, gyzyl hem-de mawy agaç seýrek duşýan görnüşlerdir. Dagda uly bolmadyk Sary ýolbars obasy ýerleşip, onda Hytaýyň az sanly 3 halkyýeti ýaşaýar. Bu ýerdäki Baýlun lifti dünýäde iň beýik lift hasap edilip, ol sanlyja sekuntda 330 metr belentlige çykarýar. «Asmandaky köpri» diýlip atlandyrylýan köpriniň ini 4 metr, uzynlygy 50 metr bolup, bir gaýadan beýikligi 357 metr bolan beýleki gaýanyň ýokarsyna geçmek mümkindir. ÝUNESKO-nyň Bütindünýä medeni mirasynyň sanawyna girizilen seýilgähde başga-da aždarhalaryň şasy Lunwandunyň, Sary aždarhanyň gowaklary bar.

Diňe bagt barada

Bagtly kişä bagtsyza akyl bermek aňsat.Eshil. *  *  *

Asudalygyň goragynda

Goşandymyz bolmalydyr Hormatly Prezidentimiziň başyny başlan täze taryhy eýýamynyň ýyllary jemgyýetimizde sagdyn durmuşyň dabaralanýan ýyllary boldy. Munuň özi milli Liderimiziň ýadawsyz aladasy bilen maşgalalarymyzyň agzybirligini, abadanlygyny, jemgyýetimiziň jebisligini, mäkämligini gazanmakda aýgytly ädimiň ädilendigini aňladýar. Bilşimiz ýaly, ajap eýýamymyzda neşekeşligiň, neşe serişdeleriniň bikanun söwdasynyň öňüni almakda, ýowuz bela bolan neşekeşligiň halkymyzyň durmuşyndan ýok bolup gitmeginde uly üstünlik gazanyldy.

Dür däneleri deý jümleler

Iki zat gutarnyksyzdyr: älem hem-de adamlaryň akmaklygy, men entegem älemiň gutarnyksyzdygyna şübhelenýärin.Albert Eýnşteýn. *  *  *

“01” gullugynda

Söwda nokatlarynda ýangyn howpsuzlygy Söwda nokatlarynda ýangyn howpsuzlyk düzgünleriniň berjaý edilişine şol edaranyň ýolbaşçylary jogap berýär. Ol ýerde ýerleşen söwda nokatlarynda ýangyn howpsuzlyk düzgünleriniň ýerine ýetirilmegine (jaýlar, ammarlar işden soň ýapylyşyna, ot işleriniň geçirilişine, elektroenjamlaryň öçürilişine we ş.m) gözegçilik edýär.

Dünýä nusgalyk ýörelgeler

Geçen, 2020-nji — «Türkmenistan — Bitaraplygyň mekany» ýylynda halkymyzy begendiren şatlykly wakalaryň biri-de, hormatly Prezidentimiziň jöwher paýhasyndan dörän «Türkmenistan — Bitaraplygyň mekany» kitabynyň halkymyza gowuşmagydyr. Bu kitap Garaşsyz, hemişelik Bitarap döwletimiziň daşary we içeri syýasatda ýeten belent sepgitlerini, türkmen halkynyň gadymy döwürlerden bäri milli ýörelgelere esaslanýan hoşniýetli, parahatçylyk söýüjilik ýörelgelerini öz içine alýar. Hormatly Prezidentimiziň «Türkmenistan — Bitaraplygyň mekany» atly kitabynda türkmen Bitaraplygynyň esasy özeniniň milli ýörelgelerimize esaslanýandygy taryhy maglumatlaryň, halk döredijiliginiň, etnografiýa maglumatlarynyň üsti bilen açylyp görkezilýär. Hoşniýetli goňşuçylyk, oňşukly ýaşamak we birek-birege ýardam bermek arkaly parahatçylygy saklamak ýaly ýörelgeler halkymyzyň milli däpleriniň naýbaşysydyr. Hormatly Arkadagymyz kitapda Oguz handan gözbaş alýan türkmen halkynyň antik, irki we ösen orta asyrlar döwründe özüniň parahatçylyk söýüjilik, ynsanperwerlik, hoşniýetlilik ýörelgelerine ygrarly bolandyklaryny belleýär.

Işjeňlige eýe bolýar

Türkmenistanyň Kärdeşler arkalaşyklarynyň Sarahs etrap birleşmesiniň düzümine girýän ilkinji guramalarda hasabat-saýlaw ýygnaklary giň gerime eýe bolýar. Ilkinji guramalaryň 82-sinde geçirilmegi meýilleşdirilen ýygnaklaryň gün tertibine ilkinji guramalarda hormatly Prezidentimiziň alyp barýan içeri we daşary syýasatynyň ähmiýetini ilat arasynda wagyz etmekde alnyp barylýan işler, şeýle-de geçen hasabat döwründe ýerine ýetirilen işler boýunça meseleler girizildi. Häzirki güne çenli ilkinji guramalaryň 14-sinde şeýle ýygnaklar geçirildi. Ýygnaklarda ýurdumyzda sagdyn durmuş ýörelgelerini berkarar etmek, ilatyň saglygyny goramak bilen baglanyşykly geçirilýän wagyz-nesihat işleriniň netijeliligini gazanmak babatdaky tagallalaryň üstünde hem durlup geçildi, şeýle-de bu ugurda öňde durýan wezipeler ara alnyp maslahatlaşyldy.

Ýörelgämiz — pederleriň paýhasy

Ynsany bezeýän, mertebesini beýgeldýän aýratynlyklaryň hatarynda edepli-terbiýeli bolmagyň esasy orunda durýandygyny, onuň üsti bilen öňde goýan maksadyňa ýetip, üstünlik gazanylýandygyny durmuş tejribeleri subut edýär. Munuň üçin her bir ädimiňi oýlanyşykly ätmeli, berilýän öwütdir nesihatlara gulak asmagy, olary berjaý etmegi başarmaly. Ýamany ýazgaryp, ýagşyny söýmek ýaly häsiýetleri hemişelik hemra edinmeli. Ynsan ömrüniň manysy belli bir derejede perzentleriniň edep-terbiýeli, Watana wepaly, ilhalar adamlar bolup ýetişmegi bilen kesgitlenilýär. Şonuň üçin hem mugallymlardyr ene-atalar çagalara durmuşyň ýagşylyklara, üstünliklere eltýän gapylaryny açyp bermeli, olary kiçiliginden durmuşa taýýarlamaly, giň gözýetimli nesilleri kemala getirmeli. Munuň üçin, ilkinji nobatda, olara bu ugurda hemişe görelde bolmaly. Çagalaryň aňyna iň gowy häsiýetler ornaşdyrylan maşgalada soňlugy bilen kalplary buýsanja besleýän ýaş nesiller kemala gelýärler.

Kim bilmeşek?

Ertir gider Leýli han,Agşam geler Leýli han,Dürli-dürli çöplerden,Düwme ýasar Leýli han.  (Düýe)

Meniň bir jigim bar...

«Jigi bizde-de bar» diýýänsiňiz. Dogry, meniň jigim «Maşa we Aýy» multfilmindäki Maşajyk ýaly örän ýeserje. Onuň ady Aýbölek, dört ýaşynda. Bir gün Aýbölek goşgy öwrenipdir. Agasynyň ýanyna baryp, goşgyny labyzly aýtdy. Agasy oňa elleriniň aýasyny dolduryp süýji berdi. Ol süýjüleri hiç kime bermän iýdi. Süýjüleri gutaransoň: «Men şol goşgyny ýene gaýtalap bilýärin» diýýär. Wiý, men size Täze ýyl baýramçylygyny gürrüň bereýin. Çagalar bagynda Täze ýyl baýramçylygy geçirildi. Ullakan arçany bezediler, Aýazbabadyr Garpamyk geldi. Aýazbabanyň ýanynda goşgy aýtmak, ilki bilen, Aýbölegiň bijesine düşdi. Ol öz goşgusyndan başlap, ähli çagalaryň goşgularyny aýdyp çyksa nätjek. Onuň bilenem kanagatlanman, hüwdüdir sanawaçlary aýdyp başlady. Ahyrsoňy Aýazbaba onuň her eline bir sowgat berip, zordan ýerine geçirdi. Şondan soň beýleki çagalara gezek ýetdi.

Üns beriň, bäsleşik! düzgünnamasy

«Güneş» žurnalynyň redaksiýasy bilen Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň Merkezi Geňeşiniň bilelikde guramagynda çagalaryň we ýetginjekleriň arasynda Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygy mynasybetli Garaşsyzlygyň gazananlaryny, bagtyýar çagalygy we Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwrüniň bedew batly ösüşlerini wagyz etmek hem-de döredijilik ukyby bolan ýaş zehinleri ýüze çykarmak maksady bilen yglan edilýän «Arkadagly eziz Diýar — Watanym, Garaşsyzlyk bilen bagta ýetenim» atly çeper döredijilik bäsleşiginiň Bu ýyl Türkmenistanyň mukaddes Garaşsyzlygyna 30 ýyl dolýar. Garaşsyzlyk ýyllarynda ata Watanymyz Türkmenistanda beýik ösüşler gazanyldy. Gahryman Arkadagly Watanymyzyň Garaşsyzlyk ýyllaryndaky guwandyryjy ösüşlerini ýaş nesilleriň döredijilik eserleriniň üsti bilen açyp görkezmek we wagyz etmek, şeýle hem zehinli çagalary ýüze çykarmak maksady bilen, «Arkadagly eziz Diýar —Watanym, Garaşsyzlyk bilen bagta ýetenim» atly çeper döredijilik bäsleşigini yglan edýäris. Oňa ýurdumyzyň ähli mekdeplerinden, islendik ýaşdaky çagalar hem ýetginjekler gatnaşyp bilerler. Bäsleşige hödürlenjek eserlerde şu ýylyň altyn güýzünde şanly 30 ýyllyk ýubileý baýramyny toýlajak Garaşsyz Türkmenistan döwletimiziň ýeten

Her pursatda şatlyk bar

Mähriban körpe! Seniň durmuşyňda şu günler täsin pursatlar bolup geçýärmi? Ýa-da ähli bolup geçýän wakalar bireýýam adatylyga öwrüldimi? Şu wagt adaty bolup görünýän bolmagy hem ahmal. Ýyllar geçer, deň-duşlaryň bilen bolan wakalary edil şu günki ýaly, jykyr-jykyr gülüp ýatlarsyň. Şu günüňi göresiň geler, çagalygyňy küýsärsiň. Bu hökman şeýle bolarmyka diýýän. Mende-hä şeýle! Kämahal şeýle pursatlar bolýar, üstünden näçe ýyl geçse-de, surat ýaly nazaryňdan aýdyň geçip dur. Edil düýn bolan ýaly, kalbyňa möhür bolup ýazylýar. Hatda eşiden käbir gürrüňleriňem çeper keşpde aňyňda orun alýar.

Ýoldan seresap geçiň!

Mähriban çagalar, gyş paslynda gündizleriň gysga, gijeleriň uzalýandygy sebäpli, awtoulaglar, köplenç, ýagtylandyryş çyralaryny ýakyp, hereket edýärler. Gyşyň ygally we ümürli günlerinde çyralaryň yşygy açyk howadaky ýaly uzak aralyga düşmeýär. Şol sebäpli uly ýollardan, geçelgelerden geçilmeli bolanda, siz ulagyň gelýändigini uzakdan saýgarýarsyňyz. Ýoldan geçeniňizde ýol hereketiniň düzgünlerini hökman doly we dogry berjaý etmelisiňiz. Ata-eneleriňiz gyş egin-eşikleriňizi alanlarynda, siz olara yşyk serpikdirýän reňki bolan eşikleriň göwnejaýdygyny ýatladyň. Şeýle hem ulagyň yşygynda haýsy reňkiň näçe aralykdan görünýändigini hem ýatda saklaň: — Gara reňk gaty golaýa gelýänçä görünmeýär;