HABARLAR

Innowasion şäher

«Akylly» şäher ulgamy esasynda dolandyrylýan şäheriň bina edilmegi döwrüň talaplaryndan ugur almak hem-de ekologiýa taýdan arassa gurşawy döretmek maksady bilen amala aşyrylan iri taslamadyr. Bu iri möçberli taslamanyň üstünlikli amala aşyrylmagy üçin Gahryman Arkadagymyzyň birnäçe işleri durmuşa geçirmegi, onuň gurluşygy bilen ýygy-ýygydan tanşyp, özüniň gymmatly maslahatlaryny bermegi şäheriň gurluşygynyň dünýä ülňüleriniň talaplaryna laýyklykda alnyp barylmagyna şert döretdi. Arkadag şäherinde sanly tehnologiýalaryň, intellektual ulgamlaryň ornaşdyrylmagy «akylly» şäher konsepsiýasynyň üstünlikli durmuşa geçirilýändiginiň subutnamasydyr. Arkadag şäheriniň esasy aýratynlyklaryndan biri, şäheriň dürli taraplaryna gözegçilik etmek üçin IoT tilsimçeleriniň ulanylmagydyr. Mysal üçin, şäher ulag akymyna gözegçilik etmek we ulag dolandyryşynyň gabyllygy üçin tilsimçeleri ulanýar. Şeýle hem tilsimçeler howanyň hiline we şertlerine gözegçilik edýärler. Bu şäherde howanyň hilini ýokarlandyrmaga we howa hadysalarynyň aşa bolan ýagdaýynda degişli çäre görmäge mümkinçilik berýär.

12 Sentýabr 2024

Tehnologiýa

Aşgabatda “HI-TECH Türkmenistan 2024” forumy we sergi açyldy

Türkmenistanyň paýtagty Aşgabat şäherinde Türkmenistanyň ykdysadyýetine ýokary tehnologiýalary we innowasiýalary çekmek boýunça “HI-TECH Türkmenistan 2024” halkara forum we sergi öz işine başlady. Foruma Türkmenistandan, ABŞ-dan, Russiýadan, Hytaýdan, Koreýadan, Belarus Respublikasyndan, Özbegistandan, Ýewropa Bileleşigine agza ýurtlardan, Beýik Britaniýadan 100-den gowrak kompaniýa gatnaşýar.

11 Sentýabr 2024

Tehnologiýa

Kompýuter syçanjygynyň taryhyndan

Sanly ulgamyň durmuşymyza ornaşmagy bilen kompýuteri ulanmak gündelik zerurlygymyza öwrüldi. Onda işlenilende ol ýa-da beýleki programmalara degişli işi amala aşyrmak üçin bolsa ýörite guralyň zerurlygy ýüze çykypdyr. Bu gural amerikan oýlap tapyjysy Duglas Engelbart tarapyndan oýlanyp tapylyp,1968-nji ýylyň dekabrynda San-Fransiskoda geçirilen konferensiýada görkezilipdir. Gural kompýuterden üzňe bolsa-da, ondaky işi bellibir aralykdan ýerine ýetirmäge uýgunlaşdyrylypdyr. Bu gural kompýuter syçanjygydyr. Ilkinji syçanjyk tagtadan ýasalyp, dörtburçluk şekilinde bolupdyr. Onuň üstünde bir düwmejik, aşagynda bolsa guraly herekete getirer ýaly iki tigirçek bolupdyr. Kompýuter bilen birleşdiriler ýaly onuň yz tarapyna sim dakylypdyr we şol görnüş oýlap tapyja guýruklyja syçanjygy ýatladypdyr. Şol sebäpden D.Engelbart syçana meňzeýändigi üçin gurala «syçanjyk» diýen ady beripdir.

10 Sentýabr 2024

Tehnologiýa

Türkmenistanda ilkinji gezek “HI-TECH-2024” forumy geçiriler

2024-nji ýylyň 10-11-nji sentýabrynda Türkmenistanyň Söwda-senagat edarasynyň hem-de “Oguzabat” hojalyk jemgyýetiniň guramagynda ýurdumyzyň ykdysadyýetine ýokary tehnologiýalary we innowasiýalary çekmek boýunça halkara forum hem-de sergi geçiriler. Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Halkara ylmy-tehnologiýa parkynyň edara binasynda geçirilmegi meýilleşdirilýän foruma we sergä gatnaşmaga häzirki wagtda dünýäniň dürli döwletlerinden onlarça   edara-kärhanalar, halkara we jemgyýetçilik guramalary hasaba alyndy.

9 Sentýabr 2024

Tehnologiýa

Türkmenistanda ýaşlar üçin halypalyk onlaýn meýdançasy açyldy

Türkmenistandaky Birleşen Milletler Guramasynyň Ösüş Maksatnamasy “Ýaşlara halypalyk” atly onlaýn meýdançasyny döretdi. Ýaponiýanyň Hökümetiniň maliýe goldawy bilen durmuşa geçirilýän bu başlangyç tejribeli hünärmenlerden peýdaly bilimleri we endikleri almaga mümkinçilik berer. Bilermenlerden tälim almaklary olara pikirleriň mundan beýläk-de durmuşa geçirilmegi we hünär we şahsy ösüş ugrundaky maksatlara ýetmek üçin güýçli itergi berer. Gysgaça aýdylanda, ýaş nesle üstünlik ýolunda kömek etmek üçin meýdança döredildi.

6 Sentýabr 2024

Tehnologiýa

Türkmenistanda “E-mekdep” bitewi elektron meýdança işe girizildi

Türkmenistanyň Bilim ministrliginiň Innowasiýalar-maglumat merkezi Türkmenistanda bilimiň sanlylaşdyrylmagyna möhüm goşant goşan mugallymlar, ene-atalar we mekdep okuwçylary üçin «E-mekdep», bitewi elektron meýdançany işe girizdi. Elektron ulgam ene-atalara çagalarynyň okuwa gatnaşygyna netijeli gözegçilik etmäge mümkinçilik berýär, olaryň gatnaşygy we ýetişigi, synpda öwrenilýän temalar, öý işleri, mugallymlaryň bellikleri, ol ýa-da beýleki derslere höwesi barada edil şol wagtda maglumat almaga mümkinçilik berýär. Maglumat islendik wagt, işde ýa-da öýde onlaýn bolsun, sms ýa-da «E-mekdep» ykjam goşundy arkaly sanly habar görnüşinde elýeterlidir.

6 Sentýabr 2024

Tehnologiýa

Öý bikeleriniň ynamdar kömekçisi

2000-nji ýylyň başyndan bäri «Electrolux Trilobite», «Roomba», «Samsung NaviBot», «Xiaomi», «Okami» we şuňa meňzeş kompaniýalar tarapyndan öý işlerini ýeňilleşdirmek maksady bilen, tozan sorujy robotlar öndürilýär. Tozan sorujy robotlar otaglary adam gatyşmazdan, awtomatiki usulda arassalamak üçin döredilen enjamdyr. Ol tigir hereketlendirijileri, nawigasiýa datçikleri we dolandyryş mikrokontroly bilen enjamlaşdyrylyp, garaşsyz hereket etmäge we öz-özüni ugrukdyrmaga ukyply.

5 Sentýabr 2024

Tehnologiýa

«maslahat.gov.tm» — döwrebap web sahypa

Häzirki wagtda milli ykdysadyýeti yzygiderli döwrebaplaşdyrmagyň, onuň netijeliligini ýokarlandyrmagyň möhüm şerti hökmünde ähli pudaklara sanly ulgamyň ornaşdyrylmagy örän buýsandyryjydyr. Şonuň netijesinde her bir ulgamyň, ministrlikleriň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, kärhanalaryň öz web saýtlary döredildi. Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň «maslahat.gov.tm» web saýty hem şeýle döwrebap çözgütleriň biridir. «Maslahat.gov.tm» web saýty «Baş sahypa», «Habarlar», «Kanunlar» we «Arkadag» gazeti bölümlerinden ybarat. Onuň «Baş sahypa» bölümi «Baş sahypa», «Suratlar», «Halk Maslahaty hakynda» atly bölümçeleri öz içine alýar. Olarda bolsa degerli maglumatlar, Aşgabat we Arkadag şäherleriniň ýokary hilli ajaýyp suratlary görkezilýär, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň wezipeleri, alyp barýan işleri we ähmiýeti dogrusynda habar berilýär.

5 Sentýabr 2024

Tehnologiýa

«Toyota Motor» 925 müňe golaý ulag satdy

Ýaponiýanyň «Toyota Motor» awtokonserni ähli golçur kompaniýalaryny bilelikde hasaplanyňda Şu ýylyň iýul aýynda 924,9 müň awtoulag satdy. Bu görkeziji geçen ýylyň degişli döwründäkiden 0,7 göterim ýokarydyr. Şol bir wagtyň özünde kompaniýa iýul aýynda ulaglaryň önümçiligini hem artdyryp, 923,6 müň sany ulag öndürdi. Hasabat döwründe Ýaponiýanyň beýleki awtoulag kompaniýalarynyň satuwy hem ýokarlandy. Hususan-da, «Honda Motor» kompaniýasy geçen aýda 295 müň (25,5 göterim ösüş), «Mazda Motor» 105,3 müň (3,4 göterim ösüş) awtoulag satdy.

1 Sentýabr 2024

Tehnologiýa

Durmuş döwrebaplygy

Sebitde deňi-taýy bolmadyk Arkadag şäherinde optiki-süýümli aragatnaşyk ulgamynyň işe girizilmegi netijesinde edaralarda we ýaşaýyş jaýlarynda ýokary tizlikli internet, IP telewideniýe hem-de telefon ulgamyndan peýdalanmaga mümkinçilik döredildi. Bulardan başga-da, ýokary hilli öýjükli aragatnaşyk hyzmatyny hödürlemek maksady bilen, 3G we ýokary tizlikli internet ulgamyndan peýdalanmaga mümkinçilik berýän 4G enjamlar toplumy işe girizildi. Şeýle hem ýaşaýyş jaýlarynyň, edaralaryň töwereginde, köçelerde we ýollarda howpsuzlygy üpjün etmek üçin «akylly» wideogözegçilik ulgamlary, awtoulaglaryň hereketiniň sazlaşygyny üpjün edýän döwrebap ýol yşyklar, agyz suwunyň, tebigy gazyň sarp edilişini ölçeýji ulgamlar gurnaldy. Oturdylan hasaplaýjy enjamlary dolandyrmak işini amala aşyrýan tor ulgamlarynyň üsti bilen alynýan maglumatlar gurlan Wi-Fi zolagynyň, enjamlaryň serwerleriniň, serwer goşundylarynyň programma üpjünçiliginiň üsti bilen agyz suwuň, tebigy gazyň, elektrik energiýasynyň maglumat binýadyny toplap, degişli edara-kärhanalarda elektron resminama dolanyşygy ulgamyny döretmäge ýardam berýär. Döwlet Baştutanymyzyň tabşyrygyna laýyklykda, Arkadag şäherinde ornaşdyrylýan sanly ulgamlary dolandyrmak boýunça hünärmenleri taýýarlamak, olaryň hünär derejesini ýo

29 Awgust 2024

Tehnologiýa