"Türkmenistan" gazeti

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Ministrler Kabineti
Salgysy: Aşgabat şäheri, Garaşsyzlyk şaýoly, 100, Türkmenbaşynyň erkin döredijilik mekany
Telefon belgileri: 38-60-88, 39-95-06, 39-95-67
Email: turkmenistan-gazeti@sanly.tm

Habarlar

Watan harmanyna ak bugdaýyň bol hasyly tabşyrylýar

17-nji iýunda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň oba hojalyk toplumyna gözegçilik edýän orunbasarynyň hem-de Balkan welaýatynyň we onuň etraplarynyň häkimleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onuň gün tertibine möwsümleýin oba hojalyk işleriniň alnyp barlyşy, hususan-da, galla oragy bilen bagly meseleler girizildi. Döwlet Baştutanymyz maslahaty açyp, Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary E.Orazgeldiýewe söz berdi. Wise-premýer galla oragynyň alnyp barlyşy, ýetişdirilen hasyly bellenen möhletlerde we ýitgisiz ýygnap almak maksady bilen görülýän çäreler barada hasabat berdi.

Pagta hasyly we süýümiň çykymy

Dünýäde gowaçanyň 4 sany biologiki görnüşi ösdürilip ýetişdirilýär. Olardan iň köp ekilýäni gowaçanyň «G.hirsutum L.» görnüşine degişli orta süýümli sortlarydyr. Olar Ýer ýüzünde ekilýän gowaçanyň ekin meýdanynyň 90 göterimini eýeleýän bolsa, gowaçanyň «G.barbadense L.» görnüşine degişli inçe süýümli sortlar 8 göterimini tutýar. Gowaça, esasan, pagta süýümini almak üçin ekilip, onuň hasyly iki görnüşde hasaplanýar, ýagny, köp ýurtlarda onuň süýüm hasyly hasaba alynýan bolsa, beýleki ýurtlarda pagta hasyly hasapda durýar.

Garaköli goýunlarynyň önümliligi hem-de hili

Häzirki wagtda dünýäde goýunlaryň 1200-den gowrak dürli ugurly tohumy örňedilýär. Olaryň sany häzirki günde ortaça 1,081 milliarda ýetýär. Dünýäde bar bolan goýunlaryň içinde ýeke-täk garaköli tohumly goýunlar çöllük we ýarym çöllük şertde uýgunlaşyp, dürli öwüşginli bagana we et-ýag, ýüň bermäge ukyply hasaplanylýan görnüşidir. Soňky ýyllarda ýurdumyzda mallaryň hemme görnüşinde bolşy ýaly, dowardarçylykda goýunlaryň baş sanyny artdyrmak boýunça Mary welaýatynda önjeýli işler alnyp barylýar. Ýurdumyzyň Döwlet maldarçylyk birleşiginde bar bolan dowarlaryň düzüminiň 80 – 85 göterimi gara reňkli galamgül bagana görnüşli goýunlardan ybarat bolup, bu welaýatda şol ugur boýunça ýörite tohum mallaryny ösdürýän hojalygyň ýokdugy nazara alnyp, Ýolöten etrabynyň «Garaköl» dowardarçylyk hojalygynda dowarlaryň agramyny ýokarlandyrmak we galamgül bagana görnüşli garaköli goýunlarynyň ene sürülerini döretmek maksat edinildi.

Meýdan towşany bagyňa gelse...

Ekerançylykda daýhanlar dürli zyýankeşlere garşy göreşmeli bolýarlar. Şeýle bolansoň, olardan goranmak üçin ylmy esasda biologiki, himiki we beýleki serişdeler (garantga, ýaňlanyp duran ýa-da ultra sesli enjamlar, zyýankeşleriň gorkýan, halamaýan beýleki zatlary) ulanylýar. Bagbanlaryň täze oturdan nahallaryna beýleki zyýankeşler bilen bir hatarda meýdan towşanlary hem uly zyýan ýetirýärler. Olar sapylan nahallaryň peýwent edilen pyntyklaryny iýýärler. Bu bolsa bagbanyň ähli zähmetini puja çykarýar. Sebäbi peýwent edilen pyntyk nert şahadan (miwe şahadan) alnansoň, ol beýleki pyntyklar ýaly ajy bolmaýar. Şonuň üçin bagbanlar mallar ýa-da towşanlar degmez ýaly ýaş nahallaryň daşyna mata orap çykmaly bolýarlar. Bu bolsa köp zähmeti talap edýär. Ýöne ýaş nahallary meýdan towşanyndan, mallardan goramak üçin tejribeli bagbanlar täsin bir usuly ulanýarlar.

Işine yhlasly kärendeçi

Döwletgeldi Hallarow Serdar etrabynyň «Goç» daýhan birleşiginde kärendeçi bolup zähmet çekýär. Biz onuň ekin meýdanyna baryp, alyp barýan işleri bilen içgin gyzyklandyk. Azabyndan gaçmasaň, ene toprak hiç mahal dilgir etmeýär. Biz munuň şeýledigine zähmetsöýer daýhanyň zähmet ýoluna we gazanan üstünliklerine ser salanymyzda hem aýdyň göz ýetirdik. Ol her ýyl ýigrimi gektar ýeriň ýaryna bugdaý, ýaryna-da pagta ekýär. Işine yhlasly daýhan 2019-njy ýylda on gektar ýere eken bugdaýyndan 42 tonna galla hasylyny almagy başardy. Munuň üçin ol jemgyýetçilik guramalary tarapyndan berlen gymmatbahaly sowgadyň eýesi boldy. 2020-nji ýylyň Hasyl toýunda bolsa pagtadan we galladan bol hasyl alandygy üçin hormatly Prezidentimiziň Permany bilen Türkmenistanyň «Watana bolan söýgüsi üçin» medaly bilen sylaglandy.

Daýhan zähmetine belent sarpa

Galla — 2021 Şu günler welaýatymyzyň gallaçylary gyzgalaňly we jogapkärli döwri başdan geçirýärler. Arly ýyl daýhan azaby siňen ekin meýdanlarynda altyn öwsüp ýetişen bugdaýyň oragy gowşamaýan depginde dowam etdirilýär. Gallaçy daýhanlaryň yhlas siňdirip ýetişdiren guşgursak bugdaý hasylyny ýitgisiz ýygnap almak üçin hormatly Prezidentimiziň daşary ýurtlardan satyn alyp beren kämil kombaýnlary, kuwwatly awtoulaglary ir säherden giç agşama çenli galla oragynda işledilýär. Gahryman Arkadagymyz şeýle gyzgalaňly günlerde hemişe wagt tapyp, gallaçylaryň alyp barýan işleri bilen ýakyndan tanyşýar, olaryň bugdaýly meýdanlarda çekýän zähmetine ýokary baha berip, armasyny ýetirýär.

Gallam bar — tyllam bar

17-nji iýunda hormatly Prezidentimiz Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň oba hojalyk toplumyna gözegçilik edýän orunbasarynyň hem-de Balkan welaýatynyň we etraplarynyň häkimleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onuň gün tertibine möwsümleýin oba hojalyk işleriniň alnyp barlyşy, hususan-da, galla oragy bilen bagly meseleler girizildi. Ilki bilen, Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasaryna söz berildi. Wise-premýer galla oragynyň alnyp barlyşy, ýetişdirilen hasyly bellenen möhletlerde we ýitgisiz ýygnap almak maksady bilen görülýän çäreler barada hasabat berdi. Şeýle hem Balkan welaýatynyň häkimi şu ýyl welaýatyň daýhanlary tarapyndan 50 müň gektar meýdanda ýetişdirilen bugdaý hasylyny ýygnap almak boýunça zerur işleriň dowam edýändigi barada habar berdi. Bellenilişi ýaly, möwsümde welaýat boýunça bugdaý ýygýan kombaýnlaryň 162-si we galla daşaýan ýük awtoulaglarynyň 810-sy işledilýär.

Mukaddes saçaklarymyzyň berekedi

Öňňin hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň oba hojalyk toplumyna gözegçilik edýän orunbasarynyň hem-de Balkan welaýatynyň we etraplarynyň häkimleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onuň gün tertibine möwsümleýin oba hojalyk işleriniň geçirilişi, hususan-da, galla oragy bilen bagly meseleler girizildi. Maslahatda bellenilişi ýaly, şu hepdäniň penşenbe gününe çenli ýurdumyz boýunça 734 müň 45 tonna bugdaý hasyly ýygnalyp, bu babatdaky meýilnama 52,43 göterim ýerine ýetirildi. Ýurdumyzyň welaýatlarynda galla oragynda işledilýän däne ýygýan kombaýnlary we bugdaý daşaýan awtoulaglary doly güýjünde işletmek hem-de ýygnalan bugdaý hasylyny kabul ediş bölümlerinde bökdençsiz kabul etmek boýunça hemme zerur çäreler görülýär.

Öňde goýlan wezipeleri doly berjaý etmek döwrüň talabydyr

17-nji iýunda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň oba hojalyk toplumyna gözegçilik edýän orunbasarynyň hem-de Balkan welaýatynyň we etraplarynyň häkimleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onuň gün tertibine möwsümleýin oba hojalyk işleriniň alnyp barlyşy, hususan-da, galla oragy bilen bagly meseleler girizildi. Maslahatda Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary E.Orazgeldiýew galla oragynyň alnyp barlyşy, ýetişdirilen hasyly bellenen möhletlerde we ýitgisiz ýygnap almak maksady bilen görülýän çäreler barada hasabat berdi. Häzire çenli ýurdumyz boýunça 734 müň 45 tonna bugdaý hasyly ýygnalyp, bu babatdaky meýilnama 52,43 göterim ýerine ýetirildi.

Welaýatymyzda galla oragy gyzgalaňly barýar

«Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynyň galla oragyna badalga berilmeginiň ilkinji gününden başlap, «uly iliň soltany», saçaklaryň bezegi, berekediň gözbaşy hasaplanýan guşgursak bugdaýyň ýüzlerçe tonnasy harmanlara düşüp başlady. Bugdaý oragynyň gyzgalaňly dowam edýän häzirki günlerinde Köneürgenç etrabynyň «Maslahat» daýhan birleşiginde bolanymyzda, saçaklarymyza mele-myssyk çörek bolup doljak altynbaş bugdaýlary ýitgisiz ýygnap almak boýunça gaýratly zähmet çekýän gallaçy babadaýhanlarymyzyň, olaryň ýakyn ýardamçylary bolan mehanizatorlaryň, sürüjileriň, oba hojalyk hünärmenleriniň sazlaşykly zähmetleriniň joş urýandygynyň şaýady bolduk. Bu daýhan birleşigi etrapda oba hojalygynyň ähli ugurlary boýunça ýylyň-ýylyna guwandyryjy netijeleri gazanýan hojalyklaryň biri hasaplanýar. Hojalygyň aladaçyl gallaçylary geçen güýzde 1060 gektar meýdanda irki möhletde bugdaý ekişini geçirip, onuň idegini agrotehnikanyň talaplaryna laýyk ýerine ýetirdiler. Olaryň çeken yhlasly zähmetleriniň ýerine düşendigine Günüň bolluk bilen eçilýän nuruna çakyşyp, adaja şemala dok başlaryny çalaja yrap oturan bereketli bugdaýlara nazar aýlanyňda-da, oragyň ilkinji günlerinden başlap harmanhana baryp düşýän bugdaý tonnalary bilen tanyş bolanyňda-da göz ýetirmek bolýar. Ynha, etrabyň tehniki hyzmat ediş kärhanasynyň tejribeli mehanizatorlary Altymyrat Garlyýew hem-de Meretgeldi Seýi

Gallaçylaryň armasyny ýetirip...

Welaýatymyzyň çäklerindäki bugdaý meýdanlarynda «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynyň galla hasylyny çalt hem-de ýitgisiz ýygnap almak ugrundaky aladalar günsaýyn gyzyşýar. Şeýle pursatlarda bu işe gatnaşýan kärendeçi daýhanlaryň, kombaýnçylaryň, awtoulag sürüjileriň arasynda bolup, olaryň armasyny ýetirmek, medeni dynç alyş çärelerini guramak hem esasy wezipeleriň birine öwrülýär. Şoňa görä-de, häzirki wagtda ýerli dolandyryş edaralary, jemgyýetçilik guramalary we medeniýet bölümleri tarapyndan bu babatda meýilnamalaýyn işler alnyp barylýar.

Oba hojalygy: işler utgaşykly barýar

Zähmet üstünlikleri gazanylýar Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda mukaddes Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllygynyň uly dabaralara beslenýän, Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany ýylynda ýurdumyzy ähli taraplaýyn gülledip ösdürmek, halkymyzyň bagtyýar we abadan durmuşyny üpjün etmek babatda uly özgerişler amala aşyrylýar. Guwandyryjy ýeňişlere, toý-dabaralara beslenen Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk zamanasynda bol hasyl eçilýän bereketli türkmen topragynyň sarpasy çäksizdir.

Kesbinden kemal tapan

Şu günler gyzgalaňly möwsüm bolan bugdaý oragy dowam edýär. Her bir kärendeçi ýetişdiren guşgursak dänelerini wagtynda ýygnamak ugrunda aladalanýar. Mary etrabynyň «Ýeňiş» daýhan birleşiginiň kärendeçisi Oguljahan Ibragimowa 2 gektar kärende ýerine eýelik edip, az ýerden bol hasyl almagy maksat edinýän kärendeçileriň biri. Ol Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany ýylynyň orak möwsüminde ilkinjileriň hatarynda Watan harmanyna bereketli hasyl tabşyrmagy başardy.

Bol hasylyň aladasy

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe oba hojalyk işgärleri güneşe baý bereketli topragymyzda ata-babalarymyzyň daýhançylyk däbini dowam etdirip, oba hojalyk ekinleriniň bol hasylyny ösdürip ýetişdirmekde yhlasly zähmet çekýärler. Zähmetsöýer pagtaçy kärendeçilerimiz senagatymyzyň gymmatly çig maly bolan ak pagtanyň bol hasylyny ösdürip ýetişdirmekde özleriniň ussatlyklaryny görkezýärler. Şu günki günlerde ýurdumyzyň ähli ýerlerinde gowaçanyň idegi ýetirilýär. Hapa-haşal otlardan arassalanan pagta meýdanlaryna gözüň düşende seretdigiňçe seredesiň gelýär. Öz işlerine ussat kärendeçiler, mehanizatorlar yhlasly zähmet çekip, Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany ýylynda şanly Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllygyna toý sowgatlary bilen barmagy maksat edinýärler.

Türkmenistanyň Prezidenti möwsümleýin oba hojalyk meseleleri boýunça iş maslahatyny geçirdi

Aşgabat, 17-nji iýun (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň oba hojalyk toplumyna gözegçilik edýän orunbasarynyň hem-de Balkan welaýatynyň we etraplarynyň häkimleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onuň gün tertibine möwsümleýin oba hojalyk işleriniň alnyp barlyşy, hususan-da, galla oragy bilen bagly meseleler girizildi. Döwlet Baştutanymyz maslahaty açyp, Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary E.Orazgeldiýewe söz berdi. Wise-premýer galla oragynyň alnyp barlyşy, ýetişdirilen hasyly bellenen möhletlerde we ýitgisiz ýygnap almak maksady bilen görülýän çäreler barada hasabat berdi.

Borçnama — 190 göterim

Köp ýyllaryň dowamynda oba hojalygynda netijeli zähmet çekip gelýändigi üçin «Watana bolan söýgüsi üçin» medalyna eýe bolan Kerki etrabynyň Osman Söhbetow adyndaky daýhan birleşiginiň ussat kärendeçisi Akbibi Jumageldiýewa geçen güýzde şu ýylyň hasyly üçin 5 gektar meýdana «Was-1» sortly tohumlyk bugdaýy ekmek ynanyldy. Öz wagtynda ekilen bugdaýdan endigan gögeriş gazanan kärendeçi zenan tohumlyk bugdaýyň suwuny, goşmaça iýmitini kem etmedi. Maşgala agzalarynyň hem ýakyndan ýardam bermeginde onlarça tonna çüýrän mal dersi bilen öz wagtynda iýmitlendirilen bugdaýly meýdan hasylyny bolluk bilen eçildi. Şertnama esasynda tabşyrylmaly 17 tonna tohumlyk dänäniň deregine etrabymyzyň tehniki hyzmat ediş kärhanasynyň tejribeli kombaýnçysy Nazar Rahmanowyň kömegi bilen 32 tonna 380 kilogram gallany bereketli Watan harmanyna tabşyran kärendeçi meýilnamany 190 göterim ýerine ýetirmegiň hötdesinden geldi. Etrap boýunça ýokary netije görkezip, hasyllylygy 65 sentnere ýetirmegi başaran tejribeli kärendeçi bugdaýdan boşan 5 gektar ýeriniň 4 gektaryna mäş ekmegi, galan 1 gektaryna bolsa ýer hozuny ekmegi meýilleşdirýär.

Baýraklar gowşuryldy

Ak bugdaý etrabynyň jemgyýetçilik guramalary tarapyndan gallaçylaryň arasynda yglan edilen ilkinji ongünlük zähmet bäsleşiginiň jemi jemlendi. Galla oragy möwsümini ýokary talaplara laýyklykda bökdençsiz geçirmek maksady bilen yglan edilen bu özboluşly bäsleşikde etrabyň hojalyklarynda zähmet çekýän kärendeçileriň, kombaýnçylaryň we hasyly kabul ediş nokatlaryna daşamaga gatnaşýan awtoulag sürüjileriniň gazanan görkezijileri hasaba alyndy. Ongünlük zähmet bäsleşiginiň jemi jemlenende degişli döwürde tapawutlanan zähmetkeşleriň birnäçesi ýüze çykaryldy hem-de ýörite baýraklary bilen sylaglanyldy. Üstümizdäki ýylyň galla oragy möwsümindäki ilkinji ongünlük zähmet bäsleşiginiň ýeňijileriniň arasynda etrabyň Tehniki hyzmat ediş kärhanasynyň mehanizatorlary Baýrammämmet Hajyýew, Saparmyrat Akmyradow hem bar. Ady agzalan mehanizatorlar özleriniň erk edýän «John Deere» kysymly däne orujy kombaýnlaryny bökdençsiz işletmek bilen, guwandyryjy görkezijileri gazanyp, degişlilikde baýrakly birinji orna mynasyp boldular. Ýygnalan ak bugdaýy ammarlara daşamaga gatnaşýan awtoulag sürüjileriniň arasynda Gadam Baýramow öňe saýlandy. Ol degişli döwürde özüne ynanylan «KAMAZ» kysymly awtoulagy bilen dänäniň 350 tonnasyny ammara daşamagyň hötdesinden geldi. Şeýlelikde, olaryň ählisi Türkmenistanyň Kärdeşler arkalaşyklarynyň etrap birleşmesiniň baýraklaryna mynasyp boldular.

Göni hatarlar görklenýär

Şu günler Babadaýhan etrabynyň «ak altyn» ussatlary gowaçalara ideg etmek işlerini has-da güýçlendirýärler. Bu işde etrabyň «Täze ýol» daýhan birleşiginiň pagtaçy kärendeçileri has-da işjeňlik görkezýärler. Daýhan birleşigi boýunça 3 müň 330 gektar meýdan daýhan aladasy bilen gurşalýar. Daýhan birleşiginde bar bolan pagtaçylyk toparlarynyň 26-synda ideg işleriniň gyzgalaňly günlerinde ekini haşal otlardan arassalamak, bejermek we iýmitlendirmek ýaly çäreler ösüş suwlaryny tutmak işleri bilen utgaşdyrylyp alnyp barylýar. Omar Ataýew, Jeýhun Çaryýew, Baýramgeldi Annagylyjow, Seýithan Seýithanow, Baýramsähet Narow dagy tarapyndan ýolbaşçylyk edilýän 3, 6, 9, 13, 15-nji pagtaçylyk toparlarynyň kärendeçi daýhanlary gowaçalara göwnejaý ideg etmekde has-da tapawutlanyp zähmet çekýärler.

Arkadagymyz galla oragy boýunça iş maslahatlaryny geçirdi

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň oba hojalyk toplumyna gözegçilik edýän orunbasarynyň hem-de Ahal we Daşoguz welaýatlarynyň hem-de bu sebitleriň häkimleriniň gatnaşmagynda iş maslahatlaryny geçirdi. Gün tertibine ara alyp maslahatlaşmak üçin galla oragyny guramaçylykly geçirmegiň meseleleri girizildi. Iş maslahatlarynda Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary E. Orazgeldiýew şu günler möwsümleýin oba hojalyk işleriniň depgini, galla oragyny gysga möhletde we ýitgisiz geçirmek ugrunda alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Galla harmany bereketli bolsun!

Türkmenistanda galla oragyna badalga berildi. Edermen gallaçylaryň yhlasly zähmeti netijesinde, şu ýyl ýurdumyzyň welaýatlarynda bugdaýyň bol hasyly ösdürilip ýetişdirildi. Galla oragyna girişilmegini nazara alanyňda, bu gün gallaçy daýhanlarymyzyň öňünde durýan esasy wezipe oragy gysga möhletde tamamlamagy üpjün etmekden ybaratdyr. Hormatly Prezidentimiz galla hasylyny ýitgisiz ýygnap almak we halkymyzy azyk önümleri bilen doly üpjün etmek üçin azyk bolçulygyny pugtalandyrmak möhümdir diýip nygtady hem-de edermen gallaçylara we ähli oba zähmetkeşlerine täze zähmet üstünliklerini arzuw etdi. Asylly däbe görä, hormatly ýaşulular Beýik Biribardan Watanymyza abadançylyk, tutuş türkmen halkyna bolsa bagtyýarlyk dileg edip, «Bissimilla» bilen ýerlerde ilkinji bugdaý desselerini orup, nobaty zähmetsöýer kombaýnçylara berdiler.